Glenn Greenwald, de advocaat en Amerikaanse journalist voor The Guardian die in Hong Kong met Edward Snowden sprak, de NSA-onthullingen bracht en in z’n eentje de publieke opinie in de VS over de nationale veiligheid en de spionage door de staat op z’n kop heeft gezet is een fervent deelnemer aan het publieke debat in de VS. Wonend in Brazilië en werkend voor een Britse krant heeft-ie ook een strategisch oog voor wat er buiten de VS gebeurt. Als een ervaren GO-speler omsingelt-ie de VS vanuit de periferie. Brazilië en Duitsland zijn z’n bruggenhoofden voor respectievelijk Latijns-Amerika en Europa. Die moeten indirect de publieke opinie in de VS onder druk zetten en beïnvloeden. In die strategie speelt Nederland nog geen rol.
Met als neveneffect dat het tot nu toe lijkt alsof er in Nederland niets aan de hand is. Maar da’s enkel het gevolg van het feit dat Greenwald of filmmaakster Laura Poitras de Nederlandse media niet van documenten over operaties van de AIVD, MIVD, of NATO voorzien. In Nederland is naar verwachting wel degelijk sprake van massale spionage van burgers of aftappen van kabels of knooppunten die dienen voor de communicatie van persoonsgegevens. Het valt alleen nog niet zwart op wit aan te tonen. Greenwald heeft gezegd dat de onthullingen over de massale spionage nog maanden en maanden zullen doorgaan. Gegevens over Nederland en de samenwerking met de NSA of de GCHQ hebben geen prioriteit omdat ze niet van invloed zijn op de publieke opinie in de VS, Latijns-Amerika en Europa. Maar het zou vreemd zijn als ze over enige tijd niet gepubliceerd worden. Alleen is onduidelijk wie het Nederlandse equivalent van Der Spiegel of O Globo wordt.
Bij Nederlandse digitale burgerrechtenactivisten, journalisten en allen die pleiten voor een vrij internet zorgen de onthullingen van Greenwald voor ongeduld. En veel gemengde gevoelens over de eigen onmacht. Da’s begrijpelijk, ze voelen zich op afstand gezet. Ze zien dat het debat zich nu elders afspeelt. Maar het is de stilte voor de storm. Nederland is als hub voor internetverkeer ook weer niet zo onbelangrijk dat het niet aan de beurt komt. Critici wachten nog mooie, onthullende tijden. Ze kunnen zich nu al voorbereiden door zich voor te stellen hoe de reactie van de regering zal zijn. Om dat keihard met tegenargumenten te counteren.
Foto’s: Diverse tweets als reactie op een uitspraak van Glenn Greenwald over de internatioanle dimensie van de onthullingen over de maasale spionage door de NSA en andere veiligheidsdiensten. 29 juli 2013.
George Knight 