De mutatie van de partijpolitiek. Onder Boris Johnson gaan Tories de GOP achterna die door Trump in een sekte is veranderd

Steeds meer dringen zich overeenkomsten op tussen de Amerikaanse en Britse politiek. Dat is geen goede ontwikkeling die de democratie én het betrokken land dient. Het VK loopt twee jaar achter op de VS. In de VS bestaat er buiten de kern van Trump-supporters -die zo’n 38% van het electoraat uitmaakt- overeenstemming over het feit dat de Republikeinse partij is gekaapt door niet-partijleden en geradicaliseerde partijleden. Gematigde, conservatieve leden zijn de partij uitgejaagd of naar de marge gedreven. Hetzelfde gebeurt in het VK met traditionele conservatieven als Philip Hammond, Rory Stewart, Dominic Grieve of David Gauke. Ze worden door Boris Johnson -handelend vanuit nietsontziende machtspolitiek en niet vanuit overtuiging- die geen tegengeluid wil tolereren verdacht gemaakt en gemarginaliseerd. Hiermee verandert de partij van een bredere volkspartij in een vehikel voor de leider waar nog slechts een radicaal-rechts of nieuw-rechts geluid mag klinken. Dat is het failliet van partijpolitiek die zich kenmerkt als relatief open, breed en divers. Deze failliete partijpolitiek heeft een negatieve invloed op de werking van democratie, rechtsstaat en parlement.

De  Republikeinse partij is veranderd in een sekte die is gegroepeerd rond de aanbeden leider Trump. Het verschil is de rol van conservatieve religieuze organisaties die in de VS voluit Trump steunen en in het VK geen rol van betekenis spelen. Boris Johnson kaapt met strateeg Dominic Cummings, die geen partijlid is en zich de partij heeft ingevreten, de Conservatieve partij en vervreemdt zo de partij van zichzelf. Zoals de levenslange New Yorkse Democraat Trump zonder enig begrip de Republikeinse partij van karakter heeft veranderd. Een sfeer van tolerantie is omgeslagen in intimidatie, uitsluiting en angst. Om het verhaal af te maken zijn er in de VS ultrarechtse media zoals Fox News of Sinclair Broadcast Group die in de belangrijkste programma’s op z’n best activistische journalistiek en op z’n slechts propaganda voor Trump bedrijven. Een Britse evenknie is de rechtse The Telegraph waar Boris Johnson een column had en die pure propaganda bedrijft die niks meer met journalistiek te maken heeft. Bovenstaande video is exemplarisch. Het stelt de tegenstanders van een No-Deal Brexit die opteren voor een zorgvuldig parlementair debat over de Brexit voor als tegenstanders van de Brexit.

V&A krijgt kritiek voor presentatie fragment Robin Hood Gardens op Architectuur Biënnale Venetië. Wat is politieke rol van musea?

Nu te zien op de 16de Architectuur Biënnale in Venetië als ‘reflectie op sociale woningbouw’ is een fragment van het in 2017 deels gesloopte Robin Hood Gardens complex in Oost-Londen. Het is iconische architectuur waarvan oud-bewoners zeggen dat het bewust verwaarloosd is om te kunnen slopen. Het behoorde tot de stroming van het brutalisme, ofwel béton brut of ‘ruw beton’. Een prachtig voorbeeld van Nederlandse brutalistische architectuur is het stadhuis van Terneuzen (1973) van Van den Broek en Bakema.

De toelichting zegt: ‘the Special Project at the Applied Arts Pavilion in the Sale d’Armi in the Arsenale, reflects upon the future of social housing by presenting a fragment of the social housing estate, Robin Hood Gardens, which was designed by Alison and Peter Smithson in East London and completed in 1972. Renewed for the third consecutive year, the collaboration between La Biennale and the Victoria and Albert Museum in London has made possible this exhibition curated by Christopher Turner and Olivia Horsfall Turner.’

In mediareacties op de presentatie van een fragment van Robin Hood Gardens wordt gesproken over ‘art washing’ door het V&A, zoals hier in The Telegraph. Vrij vertaald is dat het witwassen via kunst. Dat zou dan betekenen dat het verdwijnen van een sociaal woningbouwcomplex wordt vergoelijkt door het een tweede leven in de kunst te geven. Critici vinden dat het dan beter helemaal kan verdwijnen omdat dat oprechter is.

Directeur Tristam Hunt van het V&A ontkent de beschuldiging van ’sociale zuivering’ en antwoordt er in een artikel op in The Art Newspaper: ‘Ik zie de rol van het museum niet als een politieke kracht, maar als een uitwisseling tussen burgers: het samenbrengen van gedeelde ruimte voor onveilige ideeën.’ Hij voegt eraan toe: ‘In een tijdperk van absolutistische, rechtvaardige identiteitspolitiek zijn deze plaatsen voor pluralisme belangrijker dan ooit’. Hunt neemt een politieke positie in door die te herroepen en overstijgend op te vatten.

Deze kwestie gaat over de rol die musea in de samenleving kunnen spelen en welke houding ze aan moeten nemen om niet door radicalen van links of rechts beschuldigd te worden van de politisering van de kunst. Dat is een smal pad de berg op. Kunst kan per definitie niet a-politiek zijn en musea dientengevolge evenmin, maar ze dienen wel voorzorgen te nemen om niet van partijdigheid beschuldigd te kunnen worden. Musea zijn geen woordvoerders namens de politiek, maar wel aanjagers en bemiddelaars van het publieke debat.

Foto: ‘Close-up of the reassembled fragment of the façade of Robin Hood Gardens, Pavilion of Applied Arts, at the Venice Architecture Biennale Victoria and Albert Musuem, London‘

Russische misleiding over MH17. Onzorgvuldige media baseren zich niet op bron, maar op de interpretatie van een betrokken partij

Het getuigt van lef en geen gebrek aan bescheidenheid om een nieuwsblog Welingelichte Kringen te noemen. Dat legt de journalistieke lat hoog. De val is des te dieper als het fout gaat. Zoals bij het bericht over de oorzaak van het neerschieten van de MH17 dat Welingelichte Kringen om 13.12 uur overneemt van een bericht van het Belgische Het Laatste Nieuws dat zich weer baseert op een bericht van het persbureau Belga.

Intussen is het bericht over de conclusies uit de documentaire zoals die blijken uit het bericht in Welingelichte Kringen door de BBC tegengesproken. In een bericht in The Telegraph van Nederlandse tijd 14.40 uur komt de aap uit de mouw. Russische media hebben de waarheid verdraaid en ten onrechte gesuggereerd dat de BBC in de documentaire concludeert dat Oekraïense gevechtsvliegtuigen de MH17 hebben neergeschoten. Wie kennis heeft van het dossier had zelfs kunnen weten dat dit verhaal al vaker opgedoken is. En weerlegd is. Oud nieuws dus. Na ruim drie uur heeft Welingelichte Kringen bovenstaand bericht nog steeds niet gecorrigeerd.

Westerse media en persbureau’s kunnen weten dat de MH17 voor het Kremlin een gevoelig onderwerp is en dat het de Russische regering er veel aan gelegen is om de waarheid over de eigen betrokkenheid bij te stellen of zelfs te verdoezelen. Of in elke geval het idee van ‘de waarheid’ te relativeren door te suggereren dat er geen waarheid bestaat. Maar die waarheid bestaat uiteraard wel en volgt uit gedegen onderzoeksjournalistiek. Sinds 17 juli 2014 heeft het Kremlin hier stevig op ingezet, veel middelen voor vrijgemaakt en probeert het de publieke opinie te beïnvloeden. Paradoxaal omdat het tegelijk zegt op geen enkele wijze betrokken te zijn.

Naar verwachting verschijnt tussen 10 en 20 juni het eindrapport van het Joint Investigation Team dat ingaat op de schuldvraag. Westerse media zouden daarom extra alert moeten zijn op Russische berichten over de MH17. Het is slechte en zelfs onverantwoordelijke journalistiek van zowel Belga, Het Laatste Nieuws als Welingelichte Kringen om zich bij de berichtgeving over een documentaire van de BBC niet te baseren op de primaire bron, maar op een partij die onderwerp van onderzoek is en waarvan het op voorhand weet dat die er alle belang bij heeft om de waarheid anders voor te stellen. Welingelichte Kringen moet de procedure over het overnemen van berichten goed tegen het licht houden. Het overnemen van berichten van persbureau’s en media die niet aan eigen journalistieke toetsing en onderzoek doen, maar vooral naar elkaar verwijzen heeft niets te maken met zorgvuldige en verantwoorde journalistiek. En nog minder met welingelichte kringen.

Foto: Schermafbeelding van bericht ‘BBC documentaire: ‘MH17 neergeschoten door Oekraïense straaljager’ van Welingelichte Kringen, 25 april 2016, 13.12 uur.

Kamervragen van drie partijen over Russen, Amerikanen en Geen Peil. Een kwestie van perspectief

Drie partijen stelden vandaag kamervragen aan minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken of minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken naar aanleiding van een artikel in de Britse The Telegraph van afgelopen zaterdag 16 januari 2016. D66 aan Koenders, en SP en GrBvK aan Plasterk. Het gaat over de beschuldiging dat het Kremlin door geldelijke steun Europese politieke partijen zou beïnvloeden in haar richting. Amerikaanse veiligheidsdiensten zouden een onderzoek gestart zijn naar illegale partijfinanciering door de Russen in de afgelopen 10 jaar. De suggestie die uit het artikel spreekt is dat de EU-lidstaten blijkbaar deze Russische dreiging niet zien, er in elk geval geen onderzoek naar doen of tegen optreden.

Voor Nederland is de volgende passage interessant in het artikel van Peter Foster en Matthew Holehouse: ‘Russian influence has also been detected in a referendum in the Netherlands next April over whether to block the EU’s closer relations with Ukraine. Sources said arguments deployed in support of the referendum “closely resembled” known Russian propaganda.’ Dit klinkt vaag. Waaruit die Russische invloed zou bestaan wordt niet uitgelegd. Dat tegenstanders van de EU, NAVO en de VS die zich hebben verenigd in het NEE-kamp tegen de associatie-overeenkomst van de EU met Oekraïne op dezelfde argumenten uitkomen als het Kremlin ligt voor de hand. Dat de initiatiefnemers van GeenPeil op de loonlijst van het Kremlin staan wordt niet beweerd. Wel dat ze argumenten ‘lenen’ en dicht tegen de Russische propaganda aanschurken. Maar evengoed kan beweerd wordt dat de voorstanders argumenten gebruiken die ook in Washington of Londen gehanteerd worden. Dus?

De tweedeling in de kamervragen tussen enerzijds D66, en anderzijds SP en GrBvKl is opvallend. Kees Verhoeven en Sjoerd Sjoerdsma van D66 willen van minister Koenders weten of hij weet of het Kremlin pogingen doet om de Nederlandse politiek te beïnvloeden. Ze vragen of hij ‘over enige aanwijzing [beschikt] dat het aanstaande raadgevend referendum over het Associatieverdrag tussen Oekraïne en de Europese Unie op enige wijze, al dan niet financieel, is beïnvloed vanuit Rusland?’ Tevens willen ze weten of ‘er Nederlandse inlichtingendiensten betrokken [zijn] bij het onderzoek naar Russische beïnvloeding van Europese politieke partijen, zoals dat wordt uitgevoerd door autoriteiten in de VS?’ Met hun suggestie: een onderzoek in de VS.

SP’er Ronald van Raak benadert de kwestie vanuit het perspectief dat Amerikaanse veiligheidsdiensten in Nederland actief zijn en er politieke partijen doorlichten. Hij komt met een vraag waarbij hij als bron naar The Telegraph verwijst door de Amerikaanse veiligheidsdiensten iets in de mond te leggen wat ze niet beweren: ‘Deelt u de opvatting van de Amerikaanse geheime diensten dat het referendum in Nederland over de wet die strekt tot goedkeuring van de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne wordt georganiseerd op initiatief van de regering van Rusland.’ Van Raak chargeert. Joram van Klaveren en Louis Bontes blijven wel binnen de strekking van het Telegraph-artikel en vragen onder meer of minsiter Plasterk bereid is om bij de Amerikanen na te gaan ‘in hoeverre de initiatiefnemers van het referendum (GeenPeil) in de gaten worden gehouden door Amerikaanse inlichtingendiensten en op welke wijze dit gebeurt?‘

Drie reeksen kamervragen die verschillende kanten uitwijzen zijn gebaseerd op hetzelfde artikel in een Britse krant. Partijen lezen in de media wat ze erin willen lezen en leggen hun accenten. Het zijn net mensen met hun voorkeuren, kuren en waarheden. Politici geven zich bloot door hun vragen. Zijn het de Amerikanen, de Russen of de initiatiefnemers van Geen Peil die in Nederland over de schreef gaan? Wie weet. Het is allemaal mogelijk. Zo werkt de politiek. Het definitieve antwoord zullen we vermoedelijk nooit horen. Vragen staat vrij.

Foto: Het Kremlin in Moskou. Credits: Murat Sağlam.

Getuigenverklaringen over de MH17, maar nog geen rapport over de schuld

De Britse journalist voor The Telegraph Roland Oliphant gaat op onderzoek uit op de plek in Oost-Oekraïne vanwaar bijna een jaar geleden de MH17 werd neergeschoten. Net als CNN dat gisteren de fout inging en vele andere Angelsaksische media verwart hij twee onderzoeken die vanuit Nederland worden gecoördineerd. Dat van de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat een antwoord zoekt op de vraag naar de oorzaak en in oktober 2015 met een eindrapport komt en dat van het JIT dat een strafrechtelijk antwoord zoekt op de vraag naar de schuld. Naar verwachting verschijnt het eindrapport over de daders in de loop van 2016.

Het bewijs dat de MH17 met een BUK-raket vanaf door pro-Russische separatisten (of correcter: het pro-Russische hybride leger) gecontroleerd gebied werd afgeschoten is overweldigend door getuigenverklaringen ter plekke. Met als complicatie dat de dorpelingen niet vrij zijn om te praten. Uit lijfsbehoud praten ze op basis van anonimiteit of nemen hun toevlucht tot abstracties over vrede en de nutteloosheid van oorlog. Zoals de vrouw die Oliphant aan het woord laat. Hoever de betrokkenheid van het reguliere Russische leger in het transport, de satellietcoördinatie en de bemanning gaat blijft voorlopig voer voor beredeneerde speculatie.

EU overweegt afzwakking sancties Rusland. Hoe wijs is dat?

Het beste wapen dat Rusland heeft is niet het kernwapenarsenaal, spooktroepen die in andere landen een geheime oorlog voeren, energiepolitiek om andere landen onder druk te zetten en het is niet het propaganda-apparaat dat overal in het Westen samenwerkt met mantelorganisaties. Het beste wapen dat Rusland heeft is de westerse verdeeldheid. Dat valt samen te vatten als een gebrek aan ruggegraat en slappe knieën.

Realpolitik die duidelijke signalen afgeeft zonder revanchistisch of polemisch te zijn en daar vervolgens aan vasthoudt is nodig om de agressie van president Putin binnen de perken te houden. Maar de EU en de VS weten dat niet vol te houden. Zo komen ze in de knoop door hun eigen tegenstrijdigheden. Daar speculeert Putin op zodat-ie kan volstaan met cosmetische ingrepen om de landen van de EU uit elkaar te spelen.

De Australische premier Tony Abbott antwoordt op de kritiek om Putin voor de G20 op 15 en 16 november in Brisbane uit te nodigen met krijgshaftige taal die vooral zijn eigen machteloosheid aantoont. De EU overweegt alle of een deel van de sancties tegen Rusland later deze maand op te heffen, aldus een bericht in The Moscow Times. De situatie in Oost-Oekraïne zou gestabiliseerd zijn, hoewel de strijd tot nu toe zonder onderbreking doorgaat. Daarnaast heeft de EU de annexatie door Rusland van de Krim veroordeeld en was dit een van de redenen voor het opleggen van de sancties. Daarin is echter nog niets veranderd en valt geen verandering te verwachten. Daarom is het opvallend dat terwijl de redenen waarom sancties opgelegd werden nog steeds gelden de EU-vertegenwoordiger voor Rusland Vygaudas Ušackas praat over opheffing van alle sancties.

De EU heeft geen consistente buitenlandse politiek met een vaste hand. Dat speelt Putin in de kaart en laat het conflict doorzieken. Er kunnen drie redenen zijn voor de opheffing van de sancties. 1) Vrees voor een teruglopende economie van de EU als gevolg van de sancties; 2) Druk van landen (Duitsland, Frankrijk) en multinationals (Shell, BP) met economische belangen in de Russische Federatie en 3) Angst dat door sancties het economisch toch al verzwakte Rusland (teruglopend BNP in de wereldhandel: 2,57%) in het voorjaar van 2015 implodeert en de chaos er niet meer in de hand te houden is. Een kwestie van oorzaak en gevolg.

Separistenleider Zakharchenko bevestigt Russische betrokkenheid in Oekraïne

De nieuw benoemde separatistische leider van Donetsk Alexander Zakharchenko volgde op 7 augustus Alexander Borodai op in een wisseling van de wacht die leidinggevende etnische Russen tijdig naar de uitgang begeleidde. Met z’n woorden van 15 augustus zal-ie ongetwijfeld de twijfelaars overtuigen die tot op de dag van vandaag ontkennen dat Rusland ook maar iets te maken heeft met de oorlog in Oost-Oekraïne. Want hoe kunnen de Russen niet betrokken zijn als Zakharchenko zegt dat 1200 strijders vier maanden op het gebied van de Russische Federatie zijn getraind? Waar het materiaal vandaan komt wordt niet duidelijk. Komt het uit een geheime pro-Russische opslag in Oost-Oekraïne of wordt het rechtstreeks vanuit Rusland geleverd?

Wat Zakharchenko zegt werkt vele kanten op. De separatisten die vorige week op instorten stonden kunnen aan de continue stroom oorlogsmateriaal en manschappen uit Rusland vertrouwen ontlenen. Om de strijd voort te zetten of vanuit Donetsk een succesvolle uitbraakpoging richting Zuid te realiseren. De Oekraïners ontlenen aan zijn woorden het bewijs dat de Russen betrokken zijn. Westerse regeringen kunnen er nieuwe argumenten aan ontlenen voor diplomatieke druk op Rusland of een volgende ronde van sancties tegen dat land. Rusland verliest met de woorden van Zakharchenko omdat ze niet passen in de geheime oorlog die het sinds april 2014 in Oost-Oekraïne voert en Rusland keer op keer ontkent. Het wachten is dan ook op het bericht dat Zakharchenko verkeerd is begrepen, foutief is vertaald of het niet zelf was. Als het ene belang van een politicus het andere belang tegenspreekt is politiek meest zichtbaar. In volle onenigheid met zichzelf.

Russische invasie van Oekraïne zichtbaar voor wie het wil zien

De Britse journalisten Shaun Walker (The Guardian) en Roland Oliphant (The Telegraph) volgen het Russische witte konvooi met hulpgoederen. De bedoeling ervan is lastig te duiden. Jan Hunin zegt in De Volkskrant  dat het geen gewoon konvooi is: ‘Het is niet zo dat de Russen zich enorm bekommeren om het humanitaire lot van de mensen in Loehansk en Donetsk. Dat is een bijkomstigheid. Het hoofddoel is Oekraïne binnen te dringen.’ Walker en Oliphant zagen gisteren 23 Russische legervoertuigen Oekraïne binnenglippen. Een schending van het internationaal recht en de soevereiniteit van Oekraïne. De invasie van Oekraïene met Russische huurlingen en materiaal die al sinds maart 2014 aan de gang is komt nu in de openheid. Vraag is niet meer wanneer de Russische invasie begint. Deze is allang begonnen. En zichtbaar voor wie het wil zien.

Toevloed van Russisch materiaal beïnvloedt de strijd. Pro-Maidan Burko zegt dat de posities van het Oekraïense leger de afgelopen dagen verslechterd zijn. De sluipende invasie door het Russische leger vertraagt hun opmars. Kiev wil voordat de winter invalt de separatisten uit Oost-Oekraïne verjaagd hebben. Deze fase werd enkele weken geleden ingeleid door artilleriebeschietingen vanaf Russisch grondgebied die Oekraïne dwongen de grens onbewaakt achter te laten. De geruchten dat de Russen de afgelopen maanden meer materiaal Oost-Oekraïne binnenbrachten dan ingezet werd kan wijzen op het strijdplan dat op een teken van het Kremlin deze tanks en gevechtswagens hun verzamelplaats verlaten om in een Blitzkrieg ingezet te worden. Om voldongen feiten te creëren voordat de internationale gemeenschap krachtdadig kan reageren.

Westerse landen laten de invasie van delen van Oost-Oekraine door Rusland gebeuren. Ze kijken weg omdat ze onmachtig zijn. Ook Oekraïne is in hoge mate onmachtig. De gewone manschappen vechten fanatiek voor hun natie en grondgebied, maar het leger hangt met plakband en elastiekjes aan elkaar. Het is de afgelopen jaren door het vorige bewind uitverkocht en moest vanaf maart 2014 weer van de grond af aan opgebouwd worden. Daarbij komt dat de irreguliere separatisten moderner materiaal hebben dan het reguliere Oekraïense leger. Dat ook nog eens heeft te doen met Russische mollen op hoge posten die het verrassingseffect op het slagveld wegnemen door strategische informatie door te geven aan de Russen. Wat Oekraïnse manschappen weer wantrouwend maakt over het einddoel van hun politieke en militaire leiding. Another Fine Mess.

Foto 1: Tweet van Shaun Walker, 15 augustus 2014 met tekst: ‘Can anyone identify these chaps?‘

Foto 2: Tweet van Steve Rosenberg (BBC), 15 augustus 2014 met tekst ‘Help required. Spotted two of these yesterday when the aid convoy arrived in Kamensk-Shakhtinsky (but what is it?)’

Foto 3: Tweet van Roland Oliphant, 15 augustus 2014 met tekst: ‘Meanwhile, this has appeared in a field outside Donetsk (Russian Donetsk). Didn’t notice it yesterday.’

Yoga is in Southampton onverenigbaar met katholicisme

Een pastoor verbiedt yoga in een ruimte van de St. Edmunds Church in het Engelse Southampton. De kerk zou van mening zijn dat yoga een hindoeïstische religieuze activiteit is. En de ruimte moet volgens pastoor John Chandler voor katholieke activiteiten gebruikt worden. Het verbod is echter geen algemene katholieke regel.

De 37-jarige yoga-lerares Cori Withell boekte twee maanden geleden de ruimte en betaalde 180 pond, zo’n 225 euro. Later werd haar verteld dat yoga bij een andere religie hoort en ze de ruimte niet kon gebruiken. ‘Ik had nog nooit eerder gehoord over een religieus verband met yoga, maar ik het het nadien onderzocht en vond dat sommige andere religies het gevoel hebben dat als mensen mediteren ze de duivel binnenlaten.’ Cori Withell zegt dat ze alleen oefeningen deed. Volgens haar is yoga niet religieus, maar wel spiritueel.

Pastoor Chandler beweert dat de kerk misleid is door mevrouw Mitchell omdat ze Pilates-fitness zou geven. Later vond-ie uit dat het ook om yoga ging. ‘Yoga is een hindoeïstische spirituele oefening. Omdat het om een katholieke kerk gaat moeten we het evangelie bevorderen en da’s waar we onze ruimtes voor gebruiken. We hebben gezegd dat yoga niet kon plaatsvinden. Het gaat erom dat het een andere religieuze praktijk in een katholieke kerk is,’ legt hij uit. Een woordvoerder van het bisdom Portsmouth zegt: ‘Het is niet mogelijk dat katholieke gebouwen worden gebruikt voor niet-christelijke activiteiten en er is een dilemma met yoga omdat het kan worden gezien als hindoeïstische meditatie en als ontspanning‘. Aldus The Telegraph.

Waarom pastoor John Chandler Pilates-fitness wel tolereerde is de vraag, want het bevordert het evangelie evenmin. Ook fitness is een niet-christelijke activiteit. Gelukkig zijn er in Southampton andere ruimtes waar mevrouw Withell haar yoga-klassen kan houden. Of de principiële opstelling van pastoor Chandler en het bisdom Portsmouth ook in Nederland voorkomt verdient onderzoek. Het zou voor parochianen onaardig zijn als de duivel via yoga de katholieke kerk binnenkomt. Dat dient uiteraard voorkomen te worden.

Foto: Yoga-klas