Huisvesting Armando Museum in Fort Vechten biedt kansen

Prijswinnend ontwerp voor het nationaal Waterliniecentrum Fort Vechten door Studio Anne Holtrop.

Er zitten haken en ogen aan de huisvesting van de Armando Collectie in landhuis Oud-Amelisweerd. Om vele redenen is het niet logisch. Het betreft een rijksmonument met zeldzaam 18de eeuws behang dat als zomerverblijf is gebouwd en gelokaliseerd is in een natuurgebied met povere ontsluiting. Strikte voorwaarden schepen een beoogd Museum Oud-Amelisweerd op met een onmogelijke bedrijfsvoering. Daarbij komen investeringen van meer dan 4 miljoen euro en een slecht onderbouwde exploitatie die niet realistisch is.

Het is merkwaardig dat de Stichtse politiek zich sinds najaar 2010 vastbijt in Oud-Amelisweerd terwijl vlak naast de deur een alternatief aanwezig is. Fort Vechten, ook in Bunnik. Deze bestemming compenseert alle nadelen van Oud-Amelisweerd en biedt zelfs hogere kwaliteit. In Fort Vechten kan een Armando Museum gerealiseerd worden bij de nieuwbouw van het nationaal Waterliniecentrum dat eind 2013 opgeleverd wordt.

Het Hollandse Waterlinie-project is een samenwerkingsverband van de provincies Noord- en Zuid-Holland, Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht. Voor het Liniecentrum Fort Vechten is de provincie Utrecht samen met Bunnik leidend. Verantwoordelijk gedeputeerde is Mariëtte Pennarts (GroenLinks) die in april 2011 de portefeuille van Anneke Raven (CDA) overnam. Wethouder Jorrit-Jan Eijbersen (Lib) is dat namens Bunnik.

Juist omdat Pennarts en Eijbersen verantwoordelijk zijn voor zowel Oud-Amelisweerd als de Waterlinie ligt in tijden van schaarste het ineenschuiven van beide projectorganisaties voor de hand. Niet Pennarts maar haar voorganger Raven heeft overigens de trein van Oud-Amelisweerd in gang gezet. Al met al is er voor het 19 hectare grote Fort Vechten een budget van 20 miljoen euro beschikbaar. Bestuurders die nalaten slimme dwarsverbanden te leggen nemen genoegen met de verkokering van de afzonderlijke projectorganisaties.

De huisvesting van de Armando Collectie te Fort Vechten levert meervoudige winst op. 1) Het behoedt Oud-Amelisweerd voor aantasting van het culturele erfgoed, 2) het respecteert het onderscheid tussen ‘stilte’-gebied Rhijnauwen-Amelisweerd en ‘pret’-gebied Vechten, 3) het zorgt door toevoeging van het Armando Museum voor kritische massa en verbreding van de eenzijdige focus van het Liniecentrum, 4) het levert de betrokken gemeenten en provincie bezuinigingen op, 5) het biedt het Armando Museum een meer gezonde bedrijfsvoering en bevrijdt het van de vervlechting met onlogische thematiek die volgt uit de huisvesting in Oud-Amelisweerd en 6) biedt een coherente thematiek over Waterlinie, oorlog en schuldig landschap.

Het niet in elkaar schuiven van deze projecten is een gemiste kans. Het kan nog steeds. Formeel zijn voor Oud-Amelisweerd nog geen onomkeerbare besluiten genomen of verplichtingen aangegaan. De wil is de weg die bestuurders van Utrecht, Bunnik en Amersfoort en provincie Utrecht kunnen gaan. Nodig is lateraal denken dat de bestaande informatie opnieuw ordent tot de combinatie Armando-Fort Vechten die kwaliteit toevoegt

Armando Museum krijgt reeds subsidie voor Oud-Amelisweerd

Soms zit de ene bestuurslaag de andere in de weg. Zo moeten college en raad van de gemeente Utrecht officieel nog een besluit nemen over de bestemming Oud-Amelisweerd. Maar de provincie Utrecht heeft het Armando Museum reeds een subsidie toegekend voor die locatie. Voordat het officiële  besluit genomen is. Of het komt door de vertraging in de besluitvorming of door nonchalance, maar de schijn van zorgvuldig bestuur wordt in Utrecht door de verschillende bestuurslagen klaarblijkelijk onderling niet meer afgestemd.

‘De Utrechtse Schatkamer‘ van de provincie Utrecht zegt in een Nieuwsbrief dat het een aanvraag van de ‘Stichting Ondersteuning Armando Museum’ (SOAM) voor het project ‘Schaduwen op het Behang‘ in Oud-Amelisweerd heeft gehonoreerd. SOAM is de fondsenwervingspoot van het Armando Museum. De beschrijving zegt: ‘De oorspronkelijke wandbekleding van landhuis Oud-Amelisweerd weer inzichtelijk maken en hierdoor een actieve koppeling maken met de diverse tijdperken en de bewoningsgeschiedenis van het landhuis.‘

‘De Utrechtse Schatkamer’ van de provincie Utrecht wil cultureel erfgoed toegankelijk maken voor publiek. Deze gang van zaken is merkwaardig. Niet het feit dat het SOAM een aanvraag indient is opmerkelijk, maar wel dat Gedeputeerde Staten van Utrecht het toekent voordat het officiële besluit door de gemeenteraden van Utrecht en Amersfoort is genomen. Het geeft het signaal af dat wat er ook gebeurt de verhuizing al vaststaat.

Foto: Project De Reis door Het Wilde Oog te Spakenburg, Utrechtse Schatkamer