Religie of niet-religie? Wat veroorzaakt meer misleiding?

Er is geen groter plezier dan claims van krankjorume religieuze leiders of quasi- of pseudo-religieuze leiders van commentaar voorzien. Hun gesloten denken in hun gesloten omgeving zorgt voor fijne, waanzinnige standpunten die aansluiten bij het absurdisme van satirici en toneelschrijvers. Met het verschil dat die het absurdisme gebruiken om ons aan het denken te zetten, terwijl deze religieuze leiders het gebruiken om de eigen aanhangers te misleiden, te verdoven en te hersenspoelen en vooral de eigen bankrekening te spekken.

Onderstaand mijn reactie bij de YouTube-videoReligion or Atheism? Which causes more deaths?’ op Cross Examined van Frank Turek. De toelichting luidt: ‘Historically speaking it appears that humans are wired to believe in God, at least that’s what the record shows. So, do we have any examples of societies that prefer an atheistic worldview? You don’t want to miss Frank’s answer to this question!’. Nee, ik had Franks antwoord niet graag gemist.

This pastor makes a false contrast between religion and atheism. In addition, Stalin attended church seminary to receive ecclesiastical education. So it remains to be seen to what extent he reasoned from his Christian roots at a later age.

A better question is whether wars are caused by secularism. The answer to the above wars is no. Just as the wars were not caused by atheism, nihilism or agnosticism.

The pastor asks stupid questions and gets stupid answers. His question is not for clarification, but is religious propaganda for his religious organization. That is intellectually shabby. The pastor is a propagandist and nothing more.

Equally great nonsense is the claim that it seems as if people are wired to believe in God. There is no indication of that. In history, there have always been more people who were not followers of monotheistic religions than those who were. Moreover, those who adhered to different religions had completely different images of God.

NB: In de video wordt door Frank Tureks organisatie het logo van de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster (‘FSM’) afgebeeld met de suggestie dat dit een atheïstische organisatie is. Dat is een misverstand. De Kerk van het Vliegend Spaghettimonster is een betrekkelijk nieuwe, religieuze organisatie. Disclaimer: Ik ben sinds oktober 2015 als lid ingeschreven bij de Nederlandse tak van de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster.

Sanders doet er verstandig aan de bourgeoisie niet te epateren door zich socialist te noemen. Want hij is een sociaal-democraat

Econoom Paul Krugman heeft kritiek op de Democratische presidentskandidaat Bernie Sanders. Niet vanwege zijn beleidsprogramma, maar vanwege zijn marketing of de branding van zijn persoon. Sanders noemt zich socialist en soms, maar niet altijd laat hij dat voorafgaan door het adjectief democratisch. Krugman meent dat Sanders hiermee een fout maakt en hij Trump en de Republikeinse partij onnodig munitie geeft. Zoals Paul Krugman zegt, de term socialist roept eerder de associatie met Venezuela of Stalin op, dan met Denemarken.

In een gesprek voor Democracy Now! gaat Krugman in gesprek met econoom Richard Wolff. Krugman is mede uitgenodigd vanwege zijn artikelBernie Sanders Isn’t a socialist; But he plays one on TV. That’s a problem’ in de New York Times van 13 februari 2020. Het is een gesprek tussen doven. Wolff laat niet goed tot zich doordringen wat Krugman zegt en grossiert in historische vergezichten. Krugman is het niet vanwege het beleid met Sanders oneens, maar vanwege de marketing van dat beleid. In het debat waagt Krugman zit er niet aan om het verschil tussen een socialist, een democratisch socialist en een sociaal-democraat uit te leggen. Dat komt mede omdat Wolff claimt dat het socialisme een brede beweging is die lastig af te bakenen is. Voor de praktische politiek waar dat soort nuancering en onderscheid niet gehoord wordt is dat niet zinvol.

Ik ben het eens met Krugman en vindt het onverklaarbaar dat Sanders’ campagneteam de term ‘socialist’ blijft hanteren in de marketing van Sanders persoon. Krugman geeft in zijn artikel de volgende verklaring: ‘Dus waarom noemt Sanders zichzelf een socialist? Ik zou zeggen dat het vooral om personal branding gaat, met een vleugje vreugde over het shockeren van de bourgeoisie. En deze zelfgenoegzaamheid deed geen kwaad zolang hij maar een senator uit een zeer liberale staat was.’ Ik zie ook  een andere verklaring, namelijk de dynamiek en machtsverhouding binnen de campagne en het aanspreken van de meest actieve achterban, de links-radicalen of zeer progressieven. Daarnaast blijft Sanders ondersteund en gevoed worden door links-alternatieve media die hem ondubbelzinnig een socialist noemen. Of ze daarmee dezelfde blauwdruk van de VS voor ogen hebben als Sanders en zijn campagenteam valt te bezien. Zo blijft de onzekerheid in stand.

Nu Sanders afstevent op de Democratische nominatie, hoewel die nog niet zeker is, maar hij in elk geval de koploper is, lijkt de tijd gekomen om afscheid van de verwarrende term socialist te nemen. Het merkwaardige is dat Sanders de term socialist blijft gebruiken, terwijl hij notabene als referentiepunt de Scandinavische sociaal-democratie heeft. En zeker niet Venezuela, Nicaragua of de Sovjet-Unie van Stalin. Maar dat misverstand houdt hij op dit moment wel in de wereld. Nogmaals, dat is onbegrijpelijk, onnodig en schadelijk.

Bij een artikel op RawStory schreef ik op 23 februari 2020 een reactie. Ik had Krugmans artikel toen nog niet gelezen: ‘That is why the Sanders campaign team would be wise to avoid the term ‘socialism’ and use the term ‘social democracy’ because of the association. In Europe, that difference is clear to every citizen, but it is possible that the US, due to a different history and relative isolation from the rest of the world, does not fully understand what the terms mean and what emotional value they represent. It is striking that this difference was also not picked up by the author of the article.’ We zullen zien hoe Sanders’ personal branding evolueert.

Foto 1: Schermafbeelding van deel opinie-artikel van Paul Krugman ‘Bernie Sanders Isn’t a Socialist; But he plays one on TV. That’s a problem’ in de New York Times, 13 februari 2020.

Foto 2: Schermafbeelding van deel artikelSen. Bernie Sanders to explain his democratic socialist views’ in USA Today, 18 november 2015.

Tim Murck, Bertolt Brecht en kunst met een hamer en sikkel

Mijn reactie bij deze video:
Mooi verhaal waar ik het graag eens ben. Op een aspect na. Namelijk Bertolt Brecht. Hij is in dit verband een ongelukkig voorbeeld. Om niet te zeggen een voorbeeld dat het hele betoog onderuithaalt.

Ja, we kennen zijn theorie over montage en vervreemding. Het getuigde van inzicht en binnen de traditionele Duitse toneelwereld van lef om de realiteit van de vierde wand te doorbreken.

Maar nee, in zijn politieke stellingname in de toenmalige DDR was Brecht niet oprecht en een opportunist. Zoals ten aanzien van Stalin wiens misdaden na diens dood aan Brecht bekend waren geworden en de opstand van arbeiders in 1953. Over beide durfde hij in zijn laatste jaren geen stelling te nemen omdat hem dat in conflict met de machthebbers had gebracht. En hem niet het bespelen van het Berlijnse Theater am Schiffbauerdamm had opgeleverd.

Brecht bleef wellicht nadenken, maar hij slikte veel van wat hij dacht in zijn latere jaren in. Dat was in de toenmalige DDR geen kunst met een hamer, maar kunst met een hamer en sikkel.

Houdt Erdogan zijn ramkoers vol tegenover de VS? Sancties zouden ondoelmatig zijn omdat Allah aan de kant van Turkije staat. Echt?

Het gaat niet goed met de Turkse economie. De Turkse lira is in een dag 11% in waarde gedaald, volgens een bericht van Bloomberg. Investeerders zijn in paniek. De vrees bestaat dat Erdogan het hard speelt en niet zal inbinden voor Amerikaanse eisen. Aanleiding zijn spanningen met de VS vanwege de Amerikaanse predikant Andrew Brunson  die volgens Washington op valse beschuldigingen twee jaar geleden gevangen is genomen omdat hij een aandeel zou hebben in de vermeende coup van Gülen. Er bestaan meer spanningen met Turkije, onder meer vanwege de Turkse toenadering tot de Russische Federatie en de mogelijke plaatsing van Russische S-400 raketten. Turkije is lid van de Navo. Afgelopen woensdag stelde de VS sancties in.

President Erdogan bespeelt zijn basis door te beweren dat sancties niet doelmatig zijn omdat Allah aan de kant van Turkije staat. Tegelijk is trouwens een Turkse regeringsdelegatie naar Washington afgereisd om te onderhandelen  Het beroep op een hogere macht is het voorrecht van religieus geïnspireerde politici. Maar godsdienst geeft eerder een afleiding dan een oplossing van problemen. Ook Amerikaans evangelische christenen die willen dat hun predikant Brunson uit de Turkse gevangenis bevrijd wordt zullen claimen dat God aan hun kant staat. Dat is de botsing tussen Goden. God kan voor vele karretjes gespannen worden om bevolkingen te mobiliseren of manipuleren. Stalin merkte ooit op over paus Pius XII hoeveel divisies hij had. Zo kan nu gevraagd worden hoeveel steunfondsen die Allah heeft om de Turkse economie te ondersteunen.

Van GOP naar GOD. Spellbound. Heeft Trump voor- of nadeel van de vraag of hij zijn partij omvormt tot een eredienst voor hemzelf?

Verandert de Republikeinse partij door het optreden van president Trump in een cult? Afgelopen dagen heeft die vraag de kern van de nieuwscyclus in de VS bereikt. Opvallend is dat de vraag deze keer gesteld wordt door conservatieve Republikeinen en niet door progressieven zoals godsdienstwetenschapper Reza Aslan.

Er zitten twee kanten aan de vraag. Het kan opgevat worden als waarschuwing voor Trump die de democratie onder druk zet, uitholt en kapot dreigt te maken. Hij zou zijn persoonlijkheid als beslissende factor inzetten. Maar tegelijk kan het centraal stellen van Trumps almacht ook als afschrikkingsmiddel opgevat worden voor Republikeinse wetgevers die zich tegen Trumps macht verzetten. Hoe dan ook is dit een slechte ontwikkeling.

De a-religieuze Trump gedraagt zich als leider van een religieuze sekte en wordt door de gelovigen naar de mond gepraat. Hij voegt zich in de rij Stalin, Mao, Mussolini, Putin, Mugabe, Hitler, Erdogan en Kim Jung-un.

ANP scherpt tegenstelling over Oekraïne aan die in werkelijkheid niet bestaat, maar agendapunt van het Kremlin is. Journalistiek?

In een ANP-bericht van 27 september over het antwoord van de Russische regering op een kritisch rapport van de VN over de mensenrechtensituatie op de Krim valt het volgende te lezen: ‘Rusland eigende zich de Krim in 2014 toe tijdens de crisis in Oekraïne waar Russischtaligen in de verdrukking kwamen.’ In een uitwisseling op FB werd ANP op deze uitspraak aangesproken en gaf een medewerker van de Redactie Wereld een antwoord van betreffende redacteur: ‘Het is bekend dat het conflict in Oekraïne destijds en nog steeds stoelt op een rivaliteit tussen de pro-westerse Oekraïners in het midden en westen van het land die bij de EU willen gaan horen en de op Rusland gerichte bevolkingsgroepen, vooral in het oosten waar veel Russisch gesproken wordt. De op Rusland gerichte Oekraïners waren ook vaak met hun baan en inkomen afhankelijk van export naar Rusland en de politiek van de pro-westerse Oekraïners vormde daar een bedreiging voor.’

Dit is een bedenkelijke en onzuivere redenering. Het is onduidelijk op welke feiten deze ANP-redacteur zich baseert en hoe ze in een logisch betoog passen. En hoe een en ander wordt afgeperkt. Het lijkt er sterk op dat de redacteur de agendapunten van het Kremlin overneemt. Wellicht zonder dat volledig te beseffen. Dat geeft te denken over de kwaliteit van de berichtgeving van het ANP over Oekraïne en de Russische Federatie, en over het conflict tussen deze twee landen dat nu al sinds 2014 duurt en nog dagelijks slachtoffers eist.

Het betoog van de ANP-redacteur is in strijd met de feiten zoals die onder meer blijken uit een artikel van Paul Goble op zijn blog Windows on Eurasia over het aandeel en belang van etnische Russen in de Oekraïense bevolking. Goble vat een betoog samen van de Russische analist Igor Jakovenko die opmerkt dat dat aandeel van 9,23% in 1926 steeg tot 22,07% in 1989. Onder meer als gevolg van de massamoord op de Oekraïense boeren door Stalin en de in Moskou georganiseerde migratie van etnische Russen en Moskou’s aanmoediging van de Russische in tegenstelling tot de Oekraïense identiteit. Sinds 1989 is het aandeel etnische Russen echter gedaald. Uit recent onderzoek blijkt dat slechts zes procent van de burgers van Oekraïne nu zeggen etnische Russen te zijn. Het cijfer van de volgende volkstelling in 2020 zal waarschijnlijk nog lager uitvallen.

Jakovenko meent dat de door het Kremlin begonnen oorlog tegen Oekraïne en de Russische propaganda de etnische Russen in Oekraïne in het nauw heeft gebracht. Ze worden door het Kremlin voor het blok gezet om te kiezen. Het is daarbij niet zozeer een kwestie van hoe ze door anderen gezien worden, maar hoe ze zichzelf zien. Of willen zien. ‘Ze zien zich niet zoals Moskouse TV-commentaren erop aandringen om zichzelf te zien, ze kiezen ervoor om Oekraïeners te zijn, hoewel ze onder andere omstandigheden anders gekozen zouden kunnen hebben’, aldus Jakovenko. De strategie van het Kremlin werkt dus averechts. De etnocide van de etnische Russen is werkelijk aan de orde, maar wordt niet door Kiev, maar door Moskou uitgevoerd.

De ANP-redacteur denkt niet alleen te simpel door aan te nemen dat Russischtalige Oekraïeners of etnische Russen in Oekraïne niet voor Kiev zouden kiezen, hij of zij verbindt er ook nog eens de verkeerde conclusie aan. Zo wordt een scherpe tegenstelling tussen bevolkingsgroepen gesuggereerd die in werkelijkheid niet bestaat of veel gradueler is. De ‘rivaliteit’ is subtieler. Maar er is meer in de redenering die niet klopt. De Donbas met verouderde zware (staal)-industrie was ook al voor 2014 afhankelijk van subsidies uit Kiev en draaide ook voor het uitbreken van de oorlog in 2014 al met verlies, zoals deze grafiek leert. Als het een wingebied was geweest, dan had Moskou het in 2014 zeker geannexeerd. Maar dat gebeurde niet vanwege de hoge kosten die het Kremlin hiervan weerhield. Het fabeltje van de ‘op Rusland gerichte Oekraïners’ die ‘ook vaak met hun baan en inkomen afhankelijk van export naar Rusland’ waren is een agendapunt uit de hoge hoed van het Kremlin dat om onnavolgbare redenen in het hoofd van een redacteur van het ANP is verankerd. Dat dient de informatievoorziening aan de Nederlandse nieuwsconsument niet, maar zit het vooral in de weg.

Foto: Schermafbeelding van artikelKremlin: wij doen niks fout op de Krim’ in het ND van 27 september 2017 dat aangeleverd werd door het ANP.

Nadert Brazilië autoritarisme door censureren van tentoonstelling ‘Queermuseu’? Radicaal-rechts ageert tegen hedendaagse kunst

Een bericht op RawStory concludeert uit de voortijdige sluiting van een tentoonstelling dat Brazilië afstevent op het autoritarisme. De vergelijking met Nazi-Duitsland en de tentoonstelling in München in 1937 van Entartete Kunst wordt zelfs gemaakt. De beschuldiging van godslastering, pedofilie, pornografie en bestialiteit wordt door de tegenstanders van stal gehaald als reden voor sluiting. Wat is er werkelijk aan de hand?

Het gaat om de tentoonstelling Queermuseu – Cartografias da Diferença na Arte in het Santander Cultureel Centrum van Ponto Alegre. Santander is een van oorsprong Noord-Spaanse bank. De tentoonstelling is na kritiek en onder druk van de rechtse lobbygroep Movimento Brasil Livre abrupt gesloten op 10 september. Een maand te vroeg. Het Centrum geeft de volgende verklaring. Na een verontschuldiging aan iedereen die zich beledigd voelt volgt de volgende uitspraak: ‘De doelstelling van Santander is het bevorderen van de kunsten en het bevorderen van het debat over de belangrijkste onderwerpen van de hedendaagse wereld, en niet om een gebrek aan respect en onenigheid te genereren.’ Verder zegt het zich nooit te bemoeien met de inhoud van tentoonstellingen ‘om de onafhankelijkheid van de kunstenaars te behouden’, maar ‘wij geloven dat sommige van de werken van de tentoonstelling queermuseu in strijd zijn met symbolen, overtuigingen en mensen, die niet in overeenstemming zijn met onze visie op de wereld. Als kunst niet in staat is positieve integratie en reflectie te genereren, verliest het zijn grotere doel, namelijk de menselijke conditie.’

RawStory ziet de sluiting van de tentoonstelling als een conservatieve coup. Kunst wordt door rechts nu onder vuur genomen. Ongecontroleerde seks en kunst is iets waar autoritaire regimes en naar het autoritarisme neigende leiders niet van houden. Het commentaar van RawStory merkt op naar aanleiding van de sluiting van Queermuseu, wat is de sociale functie van kunst?‘ En: ‘Om de wensen van de burgers beter te sturen (…) moeten autoritaire staten analytisch en kritisch denken onderdrukken. Het gebeurde in Hitler’s Duitsland, Franco’s Spanje en Mussolini’s Italië. Het lijkt erop dat Brazilië nu op dit punt is aangekomen.’ Ook de rechtse politicus Thierry Baudet wijst hedendaagse kunst af. Rechtse politici houden niet van hedendaagse kunst die niet te temmen valt. Dat kan voor kunstliefhebbers een voldoende reden zijn om rechtse politiek af te wijzen.

Foto’s: Werken op de op 10 september 2017 voortijdig gesloten tentoonstelling ‘Queermuseu – Cartografias da Diferença na Arte in het Santander Cultureel Centrum van Ponto Alegre, Brazilië.

Oekraïne: In Nederland gaan ‘leuke stukjes’ voorbij aan de geschiedenis vanwege partijpolitieke doeleinden

Mijn reactie op het spotje Three Nations–One Freedom en bovenstaande reactie erop van Bert Brussen op TPO

Het is een tamelijk terughoudend spotje. De claim is dat 145 Canadezen van Oekraïense herkomst zijn gestorven bij de bevrijding van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Niet meer en niet minder.

Dat soort claims zijn altijd wat krom omdat het historische lijnen doortrekt naar het heden. Maar dat gaat zomaar niet. Dat valt ook te zien in de reacties waar het huidige Rusland (of: de Russische Federatie?) wordt gelijkgesteld aan de Sovjet-Unie, en het Rode Leger aan het leger van de Russische Federatie.

Dat klopt echter niet. In werkelijkheid zijn er relatief meer Wit-Russen en Oekraïeners in de strijd tegen Nazi-Duitsland gestorven dan etnische Russen. De verklaring daarvoor is niet zo moeilijk, de strijd tegen het Derde Rijk concentreerde zich immers in de gebieden waar Wit-Russen en Oekraieners woonden.

Het Kremlin voedt de onkunde van een slecht geïnformeerd westers publiek door daar op in te spelen. Dan wordt onder tafel geschoven dat Wit-Russen, Oekraïeners en Baltische volkeren meevochten in het Rode leger en in de frontlinie het hardste getroffen werden. Achteraf poetst het Kremlin dat weg, zoals het een Stalinistisch traditie is om de geschiedenis te herschrijven. Denk aan Leon Trotski die het Rode Leger op poten zette, maar na zuiveringen niet meer genoemd mocht worden en van foto’s werd geretoucheerd. Wie dat niet weet, kan die geschiedenis niet lezen.

Het spotje is te patriottisch om een Nederlands publiek aan te kunnen spreken. Nederlanders houden niet van uniformen, legers, heldenmoed en krijgshaftigheid. Misschien omdat het Nederlandse leger sinds de 17de eeuw nooit meer een oorlog gewonnen heeft. We hebben niets om trots op te zijn. Voor een Nederlands publiek slaat het daarom behoorlijk de plank mis. Het lijkt eerder voor een Oekraïens publiek bedoeld, dat wel van krijgshaftigheid houdt en zich nu al 3 jaar -van onderop- succesvol verzet tegen een Russische overmacht die het land bedreigt.

Het is het verschil tussen Oost en West. Tussen Nederland dat nooit bezet is geweest door de Sovjet-Unie en landen als Polen, Esland, Letland, Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne die in 1945 als Nederland niet bevrijd werden, maar juist bezet werden door de Sovjet-Unie. Stel dat Nederland van 1945 tot 1990 na de Duitse bezetting opnieuw bezet was geweest door een vreemde mogendheid. Dan hadden we nu heel anders tegen onze recente geschiedenis aangekeken.

Wat het na 1945 extra zuur maakte was dat Polen of Oekraïense Canadezen vol overgave meevochten bij de bevrijding van Nederland in 1944-45, maar vervolgens niet terug konden keren naar hun land van herkomst dat door de Soviet-Unie was bezet. Als gevolg van de koehandel in Jalta tussen Britten, Amerikanen en de Georgische Sovjet-leider Josef Stalin.

Wat doet dat met een volk zoals het Oekraïense? Van alles, het geeft onder meer een dubbel gevoel van trots en vernedering over een slecht verwerkt verleden dat nog nauwelijks afgesloten is. En maar door blijft malen in de hoofden. West-Europeanen die die worsteling niet beseffen en er zelfs met ‘leuke stukjes’ voordeel voor partijpolitieke doeleinden uit proberen te halen hebbn de fijngevoeligheid van een loden deur die met een klap dichtslaat. Lachen!

Foto: Schermafbeelding van deel artikelPro-Oekraïne-activisten zetten WOII-veteranen in voor Oekraïnereferendumhaat; Als al het andere faalt is er altijd nog de Tweede Wereldoorlog’ van Bert Brussen op TPO, 23 mei 2017.

Beer Jozef in Missiemuseum Steyl viert 85ste verjaardag

Jozef heet de beer in een van mijn Nederlandse favoriete musea. Hij staat nu al 85 jaar in het Missiemuseum Steyl. In de buurt van Venlo. Zelfs voor een opgezette beer is 85 jaar een gezegende leeftijd. De waarde van het museum zit ‘m erin dat er in al die jaren weinig veranderd is. De inrichting met oude vitrinekasten en de opstelling met 1500 opgezette dieren geeft de meerwaarde. Een bezoek is als het bladeren in een oud boek. Wellicht wat achterhaald, maar onvervalst. Zo wordt het museum zelf een reusachtige stijlkamer. Terwijl het Museum voor Volkenkunde in Leiden of het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in het Brusselse Tervuren dwangmatig meenden met hun tijd mee te moeten gaan, had het Missiemuseum Steyl niet eens de middelen daarvoor. Wat eerst een nadeel was, werd later een voordeel vanwege de patinalaag die de tijd er overheen had gelegd. In tijden van communicatie en marketing die in een rattenloop de museumsector opjaagt naar het bereiken van ‘een unieke ervaring’ is de paradox dat de unieke ervaring met bijna niks bereikt kan worden.

Bij Russische parlementsverkiezingen wordt fraude in beeld gebracht. Het maakt niet uit omdat het niet uitmaakt

Dit gebeurde vandaag in een Russisch stemlokaal in Nizhny Novgorod. Stembiljetten worden in de stembus gestopt door een lid van de kiescommissie die toezicht moet houden. Maar niemand houdt toezicht op haar. Toch is er een kamera die de fraude registreert. Weten de fraudeurs dit? Het is merkwaardig waarom dit gebeurt. Dit handwerk lijkt onnodig. Want de resultaten voor de verkiezingen van de Doema kunnen makkelijk op landelijk niveau gemanipuleerd worden door cijfers electronisch aan te passen. Zoals Stalin zei, het doet er niet toe hoe mensen stemmen, maar wie de stemmen telt. In 2003 zouden er bij de Russische verkiezingen voor de Doema 3,5 miljoen valse stembiljetten in de stembussen zijn gestopt. Het is geruststellend dat deze vrouwen menen hun patriottische plicht te doen door dit kleine bedrog. Mogelijk zijn ze lid van Putins partij en krikken ze op eigen initiatief de resultaten op in de hoop niet afgerekend te worden op slechte resultaten.