Gemeentesecretaris Coevorden vraagt ‘bullshit job’ voor eigen organisatie: ‘Organisatieadviseur/ Strategisch Beleidsmedewerker P&O’

Medewerkers hebben hun eigen rol en taak binnen en vooral buiten de organisatie, aldus gemeentesecretaris Beatrijs de Vries van de gemeente Coevorden. Dat is een merkwaardige opmerking die de vraag oproept hoe de gemeente Coevorden de eigen gemeentelijke organisatie ziet. Want hoe kunnen mensen een rol en taak buiten een organisatie hebben? Levert dat een organogram met stippellijnen en gekrabbel buiten de marge op? De Vries merkt op dat de werknemers het samen moeten doen en ‘in de eigen verantwoordelijkheid’ de dingen kunnen doen die er nodig zijn. Wat er dan beslist nodig is maakt De Vries niet duidelijk. Ze vraagt om een strategisch medewerker P&O en probeert dat te onderbouwen door de leukheid ervan te benadrukken.

De schaduwzijde van deze sollicitatie komt tot uiting in een interview in NRC met de Amerikaanse antropoloog David Graeber. Hij heeft het begrip ‘bullshit jobs‘ gemunt, zeg maar kletskoek of onzin banen. Dat zijn banen waarvan de werknemers zelf het nut niet inzien. Graeber: ‘Een bullshit job is een baan waarvoor je goed betaald wordt, en waarvoor je met respect behandeld wordt, maar die ook aan je knaagt, omdat je eigenlijk vindt dat je baan niet zou moeten bestaan.’ Graeber merkt op dat bij reorganisaties altijd als eerste de zinnige banen sneuvelen, zoals de schoonmaker of de postbezorger, en ‘De personeelsadviseur met een onduidelijke functie mag altijd blijven zitten.’ Dat is volgens hem omdat het bij reorganisaties niet om efficiënte gaat, maar om politieke macht. Om die reden laat Beatrijs de Vries die als algemeen directeur een organisatie van 270 mensen leidt trots weten dat er nog een ‘Organisatieadviseur/ Strategisch Beleidsmedewerker P&O’ aan moet worden toegevoegd. In deze gemeentelijke organisatie een ‘bullshit job’ die volstrekt onnodig en overbodig is en feitelijk de plek inneemt van een zinvolle, echte baan. Een leraar, een verpleegkundige of een politieagent.

Advertentie

Benoeming burgemeester Utrecht: een kwestie van perspectief

Update 5 november: Naar verluidt heeft de Utrechtse raad vanmiddag unaniem Jan van Zanen (VVD) als burgemeester van de Domstad voorgedragen. Hoe dan ook een spel van partijpolitiek.

‘De vertrouwenscommissie was de ingebakken weeffout bij de benoeming van Wolfsen. Elke partij uit de raad mocht een vertegenwoordiger leveren. De grotere PvdA en GroenLinks legden meer gewicht in de schaal. Zo’n groep raadsleden denkt ondanks onderlinge verschillen in dezelfde politiek-bestuurlijke richting. Van de 22 sollicitanten in Utrecht waren er 9 partijloos. Deze laatsten moeten bij voorbaat kansloos worden geacht bij een vertrouwenscommissie die gefocused is op politiek en politieke partijen. Want de partijen zitten aan de knoppen van de banenmachine en bedienen alleen zichzelf. Dat bleek overduidelijk in Utrecht.’ Zo schreef ik ruim 2 jaar geleden over de benoeming van Aleid Wolfsen (PvdA) in ‘Weeffout Wolfsen: een reconstructie‘.

De vijf partijlozen die zich deze keer aanmeldden zijn bij voorbaat kansloos, hoe goed ze ook zijn. Ze staan buiten de lobby van grote partijen waar wordt beslist. Is het deze keer een krachtmeting, uitruil en geheime creditering tussen de VVD en de PvdA met hun kandidaten Jan van Zanen en Agnes Jongerius? Het lijkt erop, maar moet ongenoemd blijven. De montage van de macht mag door het publiek niet gezien worden.

‘Procedure burgemeester Utrecht is het media-circus voorbij‘, zo kopt Binnenlands Bestuur. De kop is geen feit, maar de mening van de Haarlemse burgemeester Bernt Schneiders (PvdA). Hij spreekt als voorzitter van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters en wil kennelijk geen ruis die de lobby van de grote partijen doorkruist. Daarom z’n schot voor de boeg. BB merkt op dat deze week de sollicitatieronde gesloten is.

BB maakt een onderscheid tussen ‘een aantal kandidaten [dat] zelf de publiciteit zocht‘ en ‘meer serieuze kandidaten die zich eraan stoorden dat ze werden genoemd’. Schneiders verbindt dat half-afkeurend en half-berustend met de gekozen burgemeester: ‘Dit is een voorbode van wat ons te wachten staat als de gekozen burgemeester er ooit komt. Het betekent in ieder geval wel dat de benoeming onder de bevolking leeft’. Zowel het een als het ander is echter de vraag. ‘We hoeven de gekozen burgemeester niet enorm te vrezen, zo suggereert de ervaring in relatief sterk op Nederland gelijkende Duitse deelstaten als Noordrijn-Westfalen‘, zo meent bestuurskundige Frank Hendriks. Hij voegt toe: ‘Degenen die rampspoed voorspellen overdrijven schromelijk. Tegelijkertijd zien we dat de veronderstelde voordelen nu ook weer niet voor het oprapen liggen. Na een eerste en incidentele opleving zakt de verkiezingsopkomst doorgaans weer terug naar normaal.‘

Schneiders meent dat het ‘mediacircus‘ nu voorbij moet zijn. Hij reduceert dat tot de vertrouwenscommissie: ‘Voor alle professionals die de lijst onder ogen hebben gekregen geldt immers strikte geheimhouding, lekken uit de vertrouwenscommissie is strafbaar‘. Schneiders gaat eraan voorbij dat het ‘mediacircus‘ uit meerdere bronnen gevoed kan worden. Partijloze kandidaten die weten dat ze volgens de Nederlandse democratische traditie kansloos zijn kunnen er belang bij hebben om het publicitaire vuurtje op te stoken. Schneiders denkt vanuit de grote partijen die het onder elkaar regelen en eist van anderen instemming met deze weeffout.

Artikel 61 van de Gemeentewet beschrijft hoe de benoeming van de burgemeester in z’n werk gaat. De raad stelt een vertrouwenscommissie met leden uit de raad samen die gesprekken voert met kandidaten. Alles gebeurt in beslotenheid. De commissie heeft zich te houden aan de profielschets die de raad zelf opgesteld heeft. René Kuiper van GroenRechts is vanwege de geheimhouding en het feit dat-ie weinig steun kreeg begin juli uit de vertrouwenscommissie gestapt. In een persbericht schreef-ie: ‘De fractie van Groen Rechts staat niet toe dat de benoeming van de burgemeester op een achterbaks politiek spelletje zal uitdraaien’. 

Foto: Schermafbeelding van stereokaart Utrecht met Oude Gracht en Stadhuis, 1910