Cenk Uygur wijst op financiële deals van Trump met het Kremlin. Ze worden langzaam zichtbaar

De journalistiek is op zoek naar de ‘smoking gun’ van Trump. De ultieme onthulling over zijn financiële deals met het Kremlin zal hem niet alleen uit het Witte Huis verdrijven, maar betreffende journalist wereldberoemd maken. Zoals met Carl Bernstein en Bob Woodward gebeurde vanwege Watergate. Journalisten volgen hun eigen spoor. Cenk Uygur zoomt in op de relatie Trump-Steve Bannon-Betsy DeVos-Eric Prince-Rex-Tillerson-Mike Flynn-Jhared Kushner-Sergei Kislyak-Putin. Hij wijst op een computer server in Philadelphia met verkeer van de Russische Alpha Bank. Wat is hier aan de hand? Wat bieden partijen elkaar en wie profiteert waarvan?

Stap voor stap wordt het netwerk van president Trump met het Kremlin ontrafeld. Als in een Shakespeariaanse tragedie worden stuk voor stuk de tussenpersoon onschadelijk gemaakt totdat er niemand meer staat tussen de koning (Trump) en de vijand (Kremlin). Een kwestie van tijd. Vertragingen zorgen voor oponthoud en extra spanning. Maar de afloop van het koningsdrama is onherroepelijk. Enkel de duur van het stuk is nog ongewis.

De gezellige amateurkunst van het Shakespeare Theater Diever

Laatst sprak ik tijdens een treinreis met een professioneel fotograaf die beeldend kunstenaar is. We kregen het over het hardnekkige misverstand dat amateur en professional in zijn vak met hetzelfde bezig zouden zijn. Vanwege de uiterlijkheden ervan gaan de meeste amateurfotografen ervan uit dat dat zo is, maar de beroepsfotograaf ziet dat anders. Hij zag een wereld van verschil tussen wat amateurs en professionals doen.

De vermenging van amateur en professional is een misverstand. Ze hebben allebei bestaansrecht, maar zijn totaal verschillend. Vermenging komt het meest tot uiting als de uitoefening van het vak geen bijzondere ‘instap‘ vaardigheden vereist en daardoor laagdrempelig is. En dus iedereen kan gaan fotograferen, kleien, schilderen, gedichten schrijven, tekenen of toneelspelen. Maar ook zich een mening meent te kunnen vormen over voetbal, politiek, televisie, religie of welk academisch specialisme ook dat raakt aan het gewone leven.

Maakt het uit of in de kunsten amateurs en professionals in gescheiden werelden opereren? Amateurkunst gaat over het plezier ontlenen aan het beoefenen van een kunstdiscipline in de eigen vrije tijd zonder dat de kwaliteit vooropstaat. Beoefenaren en culturele amateur-instellingen vormen een maatschappelijk weefsel en een zinvol netwerk vormt. Het verslag van RTV Drenthe over het Shakespeare Theater Diever dat Romeo en Julia speelt laat in het midden of hier amateurs of professionals aan het werk zijn. Wellicht wordt voorkennis verondersteld over deze toneelverenging die al sinds 1946 optreedt. Hoe dan ook ontstaat ‘een heel gezellig sfeertje’. Professionele kunst gaat over het omgekeerde: aanscherpen, uitbenen en ter discussie stellen.

Burgerinitiatief pleit voor de Scheiding van Banken en Staat

‘In de Middeleeuwen probeerde je de Kerk en de Staat te scheiden en nu proberen we de Banken en De Staat te scheiden’, aldus acteurs Pierre Bokma en Victor Löw. Op 21 april bood George van  Houts namens 113.878 ondertekenaars, De Verleiders, Ad Broere en Ons Geld een burgerinitiatief aan aan Helma Neppérus, voorzitter van de commissie burgerinitiatieven in de Tweede Kamer. Doel ervan is bewustwording over geldschepping door een commerciële partij, de banken en vragen stellen over de vanzelfsprekendheid. We Are Change Rotterdam doet verslag en sprak met Pierre Bokma en Victor Löw over de scheiding tussen Banken en Staat.

De verwijzing van Bokma en Löw naar William Shakespeare is interessant. De historische stukken stelden de vraag wat macht is, hoe het werkt en hoe machtspolitiek zich aan ons voordoet. En treft. Op een terloopse en onderhoudende wijze, maar vol voedsel voor kritiek. In de goede vorm gebracht dienen oude verhalen om na te denken over de eigen tijd. Want de mechanismen van de macht veranderen niet. Het theaterstuk ‘De Verleiders, door de bank genomen’ bevraagt de macht. En is zoals politieke partijen en Raden voor Cultuur willen dat kunst is: relevant, geëngageerd en professioneel. De politiek staat op een tweesprong. Of het neemt het burgerinitiatief en de kunst serieus. Of het gaat over tot de orde van de dag en doet kunst af als franje.

Sinterklaasfeest moet veranderen om te kunnen blijven bestaan

Ik heb een witte huid, blauwe ogen en ooit blond haar. Het debat over Zwarte Piet zie ik van een afstand aan. Goed kan ik me indenken dat mensen met een gekleurde huid zich verbazen of zelfs ergeren aan elementen van het Sinterklaasfeest. Zoals Zwarte Piet die een knecht van de witte Sinterklaas is. De volkse traditie van het kinderfeest die ooit in de 19 de eeuw uitgevonden is kan best aangepast worden aan de nieuwe tijd. Als het Sinterklaasfeest niet wil verdwijnen, moet het meegaan met de eigen tijd. Op hoofdlijnen. Verwijzingen naar slavernij of kolonialisme zijn niet nodig om de stereotypering af te wijzen. Ze verwarren juist het debat omdat het een nieuwe politieke agenda van anti-(neo)kolonialisme optuigt. Maar daar gaat het helemaal niet om.

In dit debat in DWDD valt de belerende toon van NTR-directeur Paul Römer op. Hij reduceert de tegenstanders van Zwarte Piet tot mensen die geëmotioneerd zijn. Zodat hun argumenten er niet meer toe doen. Uiteraard toont-ie dat-ie begrip toont. Het onbegrip, de hooghartigheid en de botheid van Römer zijn te veel voor een neutrale toeschouwer. Hij begrijp z’n eigen racisme niet. Van de andere kant is het een brug te ver dat onder verantwoordelijkheid van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten een VN-commissie zich over de vraag buigt of Zwarte Piet het gevolg van blank racisme is, zoals NRC meldt. Dat mobiliseert de tegenkrachten. De Nederlandse samenleving in alle breedte kan dit goed zelf oplossen in een discussie over het Sinterklaasfeest.

In de tijd van Shakespeare speelden mannen de vrouwenrollen. En Othello, de Moor van Venetië werd in de toneelgeschiedenis doorgaans door witte acteurs gespeeld. En wat te denken van de Black Minstrel Shows en de Blackfaces? Maar nu kan en hoeft dat allemaal niet meer. Het Sinterklaasfeest is ook niet zozeer racistisch, maar eerder het bezinksel van een oude tijd. Dat kan best aangepast worden door vernieuwing van de traditie.

Foto: Orson Welles als Othello, 1952.

Petitie tegen wettelijke inperking openbaarheid Denemarken. Waarschuwing voor Nederland?

Of het nou komt door de sociale media die signaleren, uitzoeken en aan de orde stellen of door overheden die steeds verkrampter omgaan met de openbaarheid is niet eens de hoofdzaak. Neem nou Denemarken, zo’n land dat in de goede lijstjes altijd bovenaan staat. Met Zweden, Noorwegen, Canada, Nieuw-Zeeland en Nederland. Da’s de liberale democratie waarop vele inwoners van minder democratische landen jaloers zouden zijn. Laat staan die van gemankeerde staten waar een mensenleven niets waard is. Soms staat echter een oud beeld van hoe een land ooit was voor hoe het nu is. Onomstotelijk is dat in Zweden dat met een afgewogen publicitair ontwikkelingsbeleid goede sier maakt, maar eveneens een grote wapenfabrikant is die schimmige deals afsluit. Denemarken is ook zo’n land dat in een spagaat zit tussen schijn en wezen.

‘Something is rotten in the state of Denmark‘, legde Shakespeare ooit een karakter in Hamlet in de mond. Voldoende om er een petitie van Avaaz aan te wijden. Het gaat om het wetsvoorstel over een ‘Freedom of Information Act‘ (‘Offentlighedsloven’) dat de openbaarheid van bestuur en de persvrijheid bedreigt. Als de wet aangenomen is heeft de regering tegenover burgers, media en parlementsleden geen wettelijke verplichting meer om openheid van zaken te geven. De petitionisten zien het als de dood van de Deense democratie. Deense journalisten maken zich zorgen en roepen op tot actie. Zie hier voor een commentaar en doorverwijzingen. Laten we dit als een waarschuwing en les beschouwen voor wat Nederland kan overkomen.

Met dank aan King Billy.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Save Denmarks Democracy‘ op Avaaz.org.