BuzzFeed brengt rapport in openbaarheid over ‘diepe banden’ van Trump met Kremlin

Update: De Britse ex-spion die het rapport over Trump opstelde is geïdentificeerd volgens de Wall Street Journal, Het is Christopher Steele, een van de twee directeuren van Orbis Business Intelligence Ltd.. 

Over 9 dagen wordt president-elect Trump geïnaugureerd. Dan worden de Amerikaanse inlichtingendiensten naar verwachting door de regering Trump tot zwijgen gebracht over de geheime relaties van Donald Trump met de top van het Kremlin. Het is een absurde situatie die in een spionage thriller niet verzonnen had kunnen worden. Maar wat is het harde bewijs? Zoals Cenk Uygur van TYT in een commentaar aanvoert is dat de volstrekt onlogische nominatie van de voormalige baas van ExxonMobil Rex Tillerson. Het is de beloning voor Putin en zijn zakenvrienden om een deal van 500 miljard dollar vlot te trekken. Ander bewijs is consensus van inlichtingendiensten, Republikeinen en Democraten -inclusief senator Bernie Sanders– dat het Kremlin op een of andere manier zich actief gemengd heeft in de Amerikaanse verkiezingsstrijd. Maar nog niet alle feiten zijn onthuld. Ander ondersteunend bewijs is de onlogische, kritiekloze houding van Trump tegenover Putin en de Russische Federatie die niet door feiten gestuurd lijkt te kunnen worden. Dat is een beangstigend idee.

BuzzFeed publiceert een rapport dat signaleert dat Trump al vijf jaar opgevrijd en geholpen wordt door het Kremlin. Het constateert dat Trump diepe banden met de top in het Kremlin zou hebben. En dat hij vanwege compromitterend materiaal gechanteerd wordt door de Russische leiding. Maar het is niet uit te maken of het gaat om feit of fictie. Mark Galeotti is sceptisch en meent in een bericht dat het rapport het Kremlin dient. Verdere misleiding dus. Sommige puzzelstukjes vallen in elkaar, zoals het onverklaarbare en onverwachte ontslag van Putins stafchef Sergei Ivanov op 12 augustus 2016. Zelfs dat zegt echter weinig. In elke goede thriller worden de losse eindjes aan elkaar geknoopt. Zo hobbelt de VS in de richting van het onontkoombare presidentschap van Donald Trump. Hij past beter in een spionagethriller of een handboek over gestoorde persoonlijkheden dan in een logisch onderbouwd politiek programma met hem als bindende hoofdrol.

Foto: Schermafbeelding van de samenvatting van ‘Company Intelligence Report 2016/080‘ van 20 juni 2016 dat door BuzzFeed op 11 januari 2016 is gepubliceerd.

Speculatie, Kremlinologie en machtsstrijd: Putin en de hardliners

Kremlinologie herleeft in de Russische Federatie zoals deze in de Soviet-Unie bestond. Het omvat pogingen om het Kremlin door het interpreteren van indirecte aanwijzingen te begrijpen. Wat betekent de vlucht van de Russische Oekraïne-gezant van Putin Vladislav Surkov met zijn familie naar Hong Kong? Kremlinologie bestaat door het gebrek aan betrouwbare informatie. Hoewel er sinds 1991 door de opgang van het internet en de sociale media veel veranderd is -zodat de snelheid van de verspreiding van informatie is toegenomen- is het opvallend dat dit in de Kremlinologie weinig verschil uitmaakt. Er komt zo goed als niets naar buiten.

President Vladimir Putin is sinds 5 maart niet meer in het openbaar verschenen. Toen ontmoette hij de Italiaanse premier Matteo Renzi in Moskou. In elk land is het opvallend als een staatshoofd zonder verklaring 10 dagen niet in het openbaar verschijnt, maar in Rusland is het nog opmerkelijker omdat de persoon van Putin tot focus van politiek is gemaakt en in de media tot inwisselbaar symbool van de Russische Federatie is geworden. Hoewel door het gesloten systeem van informatie het best kan dat de gewone Russen het niet eens in de gaten hebben dat er iets vreemds aan de gang is in Moskou. Daartoe worden oude beelden uitgezonden.

De meest waarschijnlijke speculatie is dat er sinds 5 maart in het Kremlin sprake is van een machtsstrijd die verband houdt met Oekraïne. Hoewel het best kan dat het wordt vermengd met een strijd over functies en economische belangen. Het gaat dus niet om een paleiscoup met rollende hoofden, maar om een vertraagde machtsstrijd die zich in fases afspeelt. Dat komt omdat facties elkaar nodig hebben en omdat Putin door de leidersschapscultus voor de gewone Russen de natie symboliseert. Ook als Putin de strijd van de hardliners de afgelopen 10 dagen verloren heeft, dan hebben ze hem nog nodig als uithangbord voor de eigen bevolking en front naar het Westen. Die rol geeft Putin weer invloed om tegeneisen te stellen. Daarom duurt het zo lang.

Wat betekent het als de hardliners winnen waar het nu naar uitziet, hoewel hun winst wellicht niet volledig is? Daarover zijn de speculaties evenmin van de lucht. Wordt eerst Tsjetsjenië uitgemest inclusief de trouwste bondgenoot van Putin Ramzan Kadyrov voordat de aanval op Mariupol wordt ingezet met een oorlog die niet langer hybride is, maar openlijk wordt erkend? Dat zou Oekraïne ademruimte geven. En op termijn Westerse steun. Gaan de hardliners die leunen op de inlichtingendiensten die deel uitmaken van de veiligheidsindustrie voor een realistische politiek die uitgaat van machtsevenwicht of vermengen ze dat net als Putin met religie en nationalisme? Het valt nog niet te voorspellen. Maar de contouren zijn in de afgelopen 10 dagen geschetst.

Foto: Tweet van Anders Aslund, 14 maart 2015.