Belangrijk bij de ontmoeting tussen de presidenten Trump en Putin, hun ministers van Buitenlandse Zaken Tillerson en Lavrov en twee vertalers vandaag in Hamburg tijdens de G20 was wie er aanwezig waren. Over de twee vertalers is weinig bekend, maar de andere vier zijn ‘Kremlin vriendelijk‘. Naar verluidt waren het juist de Amerikanen die het aantal aanwezigen wilden beperken. Waarom? Een mogelijke reden is Fiona Hill. The Daily Beast legde dat op 5 juli in een analyse uit. Zij is als hoogste ambtenaar voor Europa en Rusland van de Nationale Veiligheidsraad een harde criticus van Putin, schreef een kritisch boek over hem en doorziet wat hij doet. Zij had kunnen bereiken dat zoals nu niet in de beeldvorming het beeld zou ontstaan dat de uitslag van de wedstrijd Russische Federatie – VS 4-0 is. En ze had inhoudelijk kunnen reageren in het gesprek. Even opmerkelijk was dat haar baas, Nationale Veiligheidsadviseur Herbert McMaster evenmin aanwezig was.
Minister Rex Tillerson zegt niet om te willen zien naar de Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016, maar naar de toekomst te willen kijken. Er lopen meerdere onderzoeken van speciale aanklager Robert Mueller en in het Congres naar die Russische inmenging. In oktober 2016 constateerden 17 Amerikaanse inlichtingendiensten na onderzoek van 4 diensten die zich bezighielden met de Russische Federatie dat die inmenging aangetoond is. Trump en Tillerson schieten het liefst in eigen doel.
TYT volgt al maandenlang het spoor Exxon – Tillerson – Trump – Rosneft – Putin en nu komt er meer duidelijkheid in. Exxon vraagt om ontheffing (‘waiver’) van de sancties om zaken te doen met de Russen. Tijdens zijn campagne bepleitte Trump herhaaldelijk verzachting van de sancties.
Dit komt op het moment dat Trump steeds meer een koers volgt die als traditioneel-conservatief valt te kenmerken. Geen isolationisme, maar inteventie in de buitenlandse politiek. Geen drooglegging van het moeras in Washington DC, maar ruim baan voor het grote geld van Wall Street dat op alle mogelijke manieren wordt gefaciliteerd. Trump neemt hiermee afscheid van zijn zogenaamde anti-establishment standpunten die hij tijdens de campagne innam.
Maar onveranderd blijft de vermenging van zakelijke en politieke belangen in de Exxon – Rosneft deal. Wie het oog op deze bal houdt en zich niet af laat leiden door schijnbewegingen en afleidingen die een verslechterde relatie tussen de VS en de Russische Federatie moeten suggereren weet dat de zaken achter de schermen gewoon doorgaan. Trump zou beloond zijn met een geheim verhandeld pakket Rosneft-aandelen.
Zo resteert het slechtste van twee werelden. Het algemeen belang van de VS en de Amerikanen wordt ondergeschikt gemaakt aan een zakenelite van Exxon, Goldman Sachs, Trump Org en allerlei Amerikaanse bedrijven die zaken doen met een Russische zakenelite die evenmin de belangen van de Russische Federatie en de inwoners ervan centraal stelt. En in de afleiding om zulke overeenkomsten of schimmige deals aan het gezicht te onttrekken of het karakter ervan te maskeren komt de regering Trump met de meest chaotische en wispelturige maatregelen waarin weinig lijn te ontdekken valt. Begrijpelijk omdat ze secundair zijn aan de belangenbehartiging van Trump en zijn zakenvrienden. De Russische kleptocratie heeft eindelijk een evenknie gevonden. Hoewel de buitenlandse politiek van het Kremlin veel doordachter en consistenter is.
De journalistiek is op zoek naar de ‘smoking gun’ van Trump. De ultieme onthulling over zijn financiële deals met het Kremlin zal hem niet alleen uit het Witte Huis verdrijven, maar betreffende journalist wereldberoemd maken. Zoals met Carl Bernstein en Bob Woodward gebeurde vanwege Watergate. Journalisten volgen hun eigen spoor. Cenk Uygur zoomt in op de relatie Trump-Steve Bannon-Betsy DeVos-Eric Prince-Rex-Tillerson-Mike Flynn-Jhared Kushner-Sergei Kislyak-Putin. Hij wijst op een computer server in Philadelphia met verkeer van de Russische Alpha Bank. Wat is hier aan de hand? Wat bieden partijen elkaar en wie profiteert waarvan?
Stap voor stap wordt het netwerk van president Trump met het Kremlin ontrafeld. Als in een Shakespeariaanse tragedie worden stuk voor stuk de tussenpersoon onschadelijk gemaakt totdat er niemand meer staat tussen de koning (Trump) en de vijand (Kremlin). Een kwestie van tijd. Vertragingen zorgen voor oponthoud en extra spanning. Maar de afloop van het koningsdrama is onherroepelijk. Enkel de duur van het stuk is nog ongewis.
Met nog een maand te gaan tot de eerste ronde op 23 april zijn er nog 43% zwevende kiezers in de Franse presidentsverkiezingen. Vergeleken met de Nederlandse verkiezingen waar op een gegeven moment 2 op de 3 kiezers zweefde is dat weinig. Marine Le Pen bezoekt vandaag Moskou. Onduidelijk is of ze een gesprek heeft met president Vladimir Putin. Mede door de onthullingen van FBI-directeur James Comey over een onderzoek naar de vermeende samenzwering tussen Trump en de Russische regering weet het Kremlin dat ook haar verborgen handelingen worden gevolgd. Een bericht in Le Parisien geeft een aanwijzing wat Le Pen komt doen, namelijk de Russische regering ervan overtuigen dat zij de enige kansrijke kandidaat is. Mogelijk is ze ook uit op Russisch geld om haar campagne te financieren. Het Front National teert op dit moment grotendeels op geld van het Europarlement dat het oneigenlijk aanwendt. Omdat het Front de EU wil verlaten zal die inkomstenbron opdrogen. Het Kremlin zet ook in op de Republikeins-conservatieve François Fillon.
Het is de paradox van het extremisme, het Kremlin wil het Westen verzwakken, maar er tegelijk zaken mee doen. Russische energiereuzen Gazprom en Rosneft kopen niets voor een EU die door een onvoorspelbare Marine Le Pen in chaos wordt gestort. En de belangen van de Russische Federatie en de inner circle van Putin beschadigt. Want de Russische Federatie drijft grotendeels op de afzet van olie en gas in de EU. Zoals Donald Trump een onvermoede dynamiek heeft losgemaakt die zich tegen het Kremlin keert. De strategen in Moskou zullen dat willen voorkomen. Ze kunnen Le Pen niet afvallen, maar zullen haar evenmin onomwonden steunen.
Senator Al Franken (D-MN) praat met Jake Tapper over de banden van Trump met het Kremlin. De regering Trump wordt steeds meer in het nauw gebracht. Niet alleen door de media en de oppositie, maar ook door de inlichtingendiensten. De goed geïnformeerde John Schindler schrijft in een artikel dat Trump en zijn naaste kring vertrouwelingen op het gebied van nationale veiligheid door de inlichtingendiensten niet vertrouwd worden. Het is niet alleen Mike Flynn, maar ook Trump zelf en medewerkers van Flynn. Ze krijgen geen informatie meer doorgespeeld omdat ze er niet alleen weinig mee doen, maar ook omdat de Amerikaanse inlichtingendiensten aannemen dat het Kremlin oren heeft die horen wat er in het Witte Huis besproken wordt.
Er is dus weinig wat de Russen niet zouden weten. Volgens Schindler is dit een unieke situatie die nog nooit is voorgekomen: ‘None of this has happened in Washington before. A White House with unsettling links to Moscow wasn’t something anybody in the Pentagon or the Intelligence Community even considered a possibility until a few months ago. Until Team Trump clarifies its strange relationship with the Kremlin, and starts working on its professional honesty, the IC will approach the administration with caution and concern.’
Hoe dit gaat eindigen is onduidelijk. Zelfs als medewerkers van Trump met hechte contacten met het Kremlin het Witte Huis uit worden gezet is er nog president Trump. Hij wil zijn belastingaangifte niet bekend maken, zoals Al Franken opmerkt. Het sterke vermoeden is dat Trump zakelijke belangen in de Russische Federatie heeft die hij geheim wil houden. Maar ze komen druppelsgewijs toch naar buiten, zoals dit weekend over Trumps Rosneft-aandelen in Qatar. Inlichtingendiensten weten meer dan de media nu naar buiten brengen over Trumps Rusland-connectie. Media en oppositie ruiken bloed en gaan op hun prooi af. Vroeg of laat valt Trump als de inlichtingendiensten zich bij die tegenkrachten voegen. Of hij moet de grondwet opzijzetten.
De baas van het Amerikaanse gas- en oliebedrijf bedrijf ExxonMobil is Rex Tillerson. Donald Trump heeft hem genomineerd als minister van Buitenlandse Zaken. Door zijn hechte contacten met het Russische leiderschap zijn er kritische geluiden in de Senaat die weggemasseerd moeten worden door het Trump kamp voordat hij aangesteld kan worden. De Republikeinen kunnen zich met een kleine meerderheid van 52-48 geen drie afvallers permitteren. Cenk Uygur verwijst naar een recente onthulling uit gelekte documenten over Russische belangen van Tillerson. Dat geeft de Republikeinse senatoren munitie om zich tegen hem te blijven verzetten.
Door westerse sancties is een contract van 500 miljard dollar van ExxonMobil met het Russische bedrijf Rosneft en de Russische Federatie on hold gezet. Als reactie op de annexatie van de Oekraïense Krim in 2014 door militairen van de Russische Federatie. Er werd al sinds 2011 over onderhandeld. Het vlottrekken van dat contract verklaart volgens critici zoals klimaatactivist Joe Romm de publieke inmenging van het Kremlin in het Amerikaanse politieke proces. Dat wil zeggen dat de Russen er niet zozeer op uit waren het vertrouwen in de Amerikaanse democratie en haar instituties te ondermijnen, maar zich er bewust op richtten om Trump verkozen te laten worden. En wegens diens afhankelijkheid van de Russen konden ze tenslotte hun favoriete kandidaat uitkiezen: de corrupte Rex Tillerson die zowel zijn eigenbelang als het Russische belang dient.
Het zwijgen van de kiezers die Donald Trump steunden om ‘het moeras in Washington droog te leggen’ is oorverdovend. Want ze kunnen met eigen ogen zien dat Trump zich niet richt tegen het establishment -zoals hij in de campagne beloofde- maar zelf het establishment is. Hij verhult dat geenszins met zijn benoemingen van generaals en miljonairs. Trump is gekocht door bedrijven en rijke sponsors en moet nu leveren. Rex Tillerson behartigt niet de belangen van de arbeiders in de rust belt of van de boeren in Kentucky. Tillerson is de kers op de Russische taart die het Amerikaanse publiek nu door moet slikken. Het is onbegrijpelijk waarom de Amerikaanse media en publiek de schijnvertoning rond de vorming van Trumps kabinet niet doorprikken.
Richard Bilton spreekt voor BBC Panorama ex-getrouwen van president Vladimir Putin die getuigen over zijn rijkdom. Met een jaarsalaris van 110.000 dollar zou Putin uitgegroeid zijn tot de rijkste man van Europa, of zelfs de wereld. Hij zou leven als in een Arabisch sprookje vol paleizen, jachten en eigendommen die zo’n 40 miljard dollar bedragen. Afgelopen jaar verklaarde Bill Browder dat Putin met 200 miljard dollar nog rijker is.
Waar komt zijn rijkdom vandaan als Putin niet steelt van de Russen en de Russische staat? Ex-bankier Sergei Pugachev (zie hier voor een interview met Luke Harding) ziet in Putin een bendeleider die de politiek als excuus gebruikt om rijkdom te vergaren. Critici vrezen voor hun leven. Met als afschrikwekkend voorbeelden Boris Nemtsov en Aleksandr Litvinenko die niet zwegen over de corruptie in het Kremlin en werden vermoord.
Nieuw in de reportage is dat een vertegenwoordiger van de Amerikaanse regering, te weten Adam Szubin die de supervisie heeft over de sancties op het ministerie van Financiën iets zegt dat al jaren bekend is, maar toch nooit officieel gezegd werd. Namelijk dat Putin corrupt is en dat de Amerikaanse regering dat al ‘vele, vele jaren’ weet. Het is voor het eerst dat de Amerikaanse regering dat publiekelijk verklaart. Dit is geen toeval.
Vraag is wat er veranderd is en waarom de Amerikaanse regering hiermee nu naar buiten komen. Reden kan zijn dat met de Litvinenko-zaak een smoking gun in het Kremlin gevonden is en Putin niet langer de schijn op kan houden niet betrokken te zijn bij dubieuze zaakjes. Zijn Teflon-laagje is weg. Politiek kan het betekenen dat de Amerikanen inschatten dat zich een nieuw perspectief voor de Russische Federatie aftekent nu onder invloed van de lage olieprijs de economische situatie snel verslechtert en de sociale onrust toeneemt met als eindpunt dat de financiële reserves naar inschatting binnen 18 maanden zijn uitgeput. De New York Timesbericht: ‘At current spending rates, however, the two funds are expected to last only 18 months.’ Het voor het eerst aan de schandpaal nagelen van Putin als corrupt kan als het begin van zijn einde opgevat worden.
Voor het JA-kamp in het referendum over de associatie-overeenkomst met Oekraïne op 6 april 2016 openen deze nieuwe onthullingen mogelijkheden om Putin tot speerpunt in hun campagne te maken. Hij is de maffia-baas, de tsaar die ten koste van zijn landgenoten de rijkdommen van zijn land ongestraft meende te kunnen roven. Dat gebeurde met medewerking van westerse bedrijven en regeringen die zich lieten verdelen en Putin lieten heersen. Wij zijn medeplichtig. Oekraïne is het eerste land dat zich daar door een opstand van onderop in 2014 succesvol tegen verzette en de Russische militaire overmacht in de oorlog in de Donbas weerstond.
De Nederlanders zouden op zijn minst dat aspect van Oekraïne dat bestaat uit mentale weerbaarheid moeten kunnen waarderen als een voorbeeld dat navolging verdient. De onthullingen ontnemen het NEE-kamp het argument dat Rusland ontzien en niet tegen de haren in gestreken moet worden door de associatie met Oekraïne. BBC Panorama toont aan dat de top van Rusland niet redeneert vanuit het belang van de Russische staat, maar vanuit het belang van een kleine kring van schurken en dieven die hun land gijzelen.
Journalist Hans de Vreij die zich speciaal interesseert voor Rusland en bewapening wijst erop dat president Putin een Tulip Oorlog met Nederland dreigt te beginnen. Dat houdt in dat de Russische Federatie Nederland straft voor de opstelling inzake de ramp met de MH17 die 193 Nederlanders het leven kostte. Nederland is met Australië, Maleisië, België en Oekraïne voorstander van een VN-tribunaal om de schuldigen te berechten.
Het Kremlin probeert dit te voorkomen en de macht van Nederland in het onderzoek te ondermijnen en bij de berechting van de schuldigen terug te dringen. Onder andere door de dreiging van een stop op de import van Nederlandse bloemen die volgens Phys.org hoogstwaarschijnlijk is. De Russische Federatie kan de instelling van zo’n VN-tribunaal met een veto in de Veiligheidsraad blokkeren. Dit is opmerkelijk omdat een formeel Russisch belang bij deze ramp (slachtoffers, grondgebied, luchtvaartmaatschappij etc.) volledig ontbreekt.
De dreigende bloemenboycot staat symbool voor het dieptepunt in de Russisch-Nederlandse relaties. Door het gebrek aan medewerking en de koude reactie van Putin bij de ramp van de MH19 werd Nederland van een van de grootste voorstanders van de Russische Federatie tot een van de grootste tegenstanders. Maar het heeft nog steeds een hechte economische relatie met Russische bedrijven. Nederland importeert vooral olie, gas, metaal, ijzer en staal. Nederland is een van de grootste handelspartners van de Russische Federatie en een van de grootste investeerders. Russische bedrijven als Gazprom en Rosneft genieten belastingvoordelen in Nederland. Zet Putin dat op het spel voor zijn blokkade van het zoeken naar de waarheid over de daders van de MH17? Dat zullen zijn Russische zakenpartners en de zakelijke elite hem niet in dank afnemen.
Foto: Schermafbeeldingen van tweets van Hans de Vreij.
Aldus een bericht uit 2013 van Amnesty International over de Russische oppositieleider Alexei Navalny. Deze organisatie riep op tot onmiddellijke invrijheidstelling omdat de rechtsgang politiek gemotiveerd was en niet eerlijk verlopen zou zijn. Vandaag kwam er een nieuwe onregelmatigheid bij. De uitspraak in het proces van Navalny die met zijn broer Oleg terechtstaat voor fraude wordt vervroegd van 15 januari naar morgen, 30 december. Advocaat Olga Mikhailova zegt geen enkele zaak te kennen waarin dat ooit gebeurd is. De Franse firma Yves Rocher waarom het allemaal begonnen is ontkent overigens benadeeld te zijn door Navalny. Deze opponent van president Putin en zijn team zien in het op het laatste moment naar voren halen van de datum de opzet om het protest in de kiem te smoren. Door de verslechterende economische situatie werd voor 15 januari een grote opkomst bij een demonstratie tegen Putin verwacht. Navalny wacht mogelijk 10 jaar cel.
Het Franse cosmeticabedrijf Yves Rocher wordt sinds februari 2013 geboycot door de Russische oppositie. Na Frankrijk is Rusland haar belangrijkste markt. Op een Facebook-pagina worden kritische berichten en reacties verzameld. Reden is dat de aanklacht tegen oppositieleider Alexei Navalny door directeur Bruno Leproux van de Russische tak Yves Rocher Vostok (‘Oost’) is opgesteld. Waarschijnlijk onder druk van het Kremlin. Yves Rocher wordt zo tot deelnemer van de repressie gemaakt om een politieke tegenstander te criminaliseren. Het bedrijf bevestigde in december 2012 dat het vanwege ‘de bescherming van haar economisch belangen’ de klacht had ingediend. Op zijn Engelstalige blog zegt Navalny: ‘Maybe Yves Rocher Co. was tricked into giving false evidence against the Navalny brothers or maybe they were intimidated, it is as of yet difficult to say, but they are behaving startlingly.’ Ontstellend omdat de geheime dienst FSB een westers bedrijf onder druk zet.
Navalny staat terecht in Kirov. Het proces werd met een week uitgesteld om de verdediging de gelegenheid te geven de stukken te lezen. Irek Murtazin zet de bezwaren tegen Yves Rocher in Nova Gazeta op een rijtje en ontkracht de beschuldigingen. Omdat-ie in dit artikel documenten openbaart wordt met een vooronderzoek tegen hem gedreigd. Het hoort bij de intimidatie van elke oppositie. De aanklachten tegen de broers Navalny draaien om vage beschuldigingen van witwassen of fraude. Tegen Alexei Navalny en zijn jongere broer Oleg zijn nu al drie aanklachten gefabriceerd. Omdat de rechterlijke macht in Rusland niet onafhankelijk is en direct aangestuurd wordt door het Kremlin is het ongewis wat de uitkomst van de rechtszaak in Kirov zal zijn.
Foto 1: Boycot-actie met foto’s ‘Бойкот Ив Роше!’ (Boycot Yves Rocher!) met streep door het Yves Rocher-logo. Svetlane Orlova. (Toelichting: ‘Bruno Leproux schreef een valse beschuldiging over Navalny. Het maakt niet uit waarom hij het deed! Boycot Yves Rocher cosmetica, beauty Rusland! En niet omdat het niet de beste kwaliteit, maar om hygiënische redenen!’).
George Knight 