Voormalige dijkgraaf van het waterschap Groot Salland, VVD-senator, filosoof en publicist Sybe Schaap laat van zich spreken. Zijn boek ‘Het rancuneuze Gif‘ dat volgende week bij Uitgeverij Damon te Budel verschijnt doet stop opwaaien vanwege een vergelijking tussen de PVV en de jaren ’30. Naar verluidt probeerde de VVD de verschijning uit te stellen om de onderhandelingen in het Catshuis tussen VVD, CDA en PVV over de bezuinigingen niet te belasten. VVD ontkent dit. Wilders en Rutte nemen afstand van de vergelijking.
De inleiding maakt volgens NRC een vergelijking tussen de PVV en de jaren ’30: De PVV hanteert een formule die veel lijkt op die uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Er worden vijandbeelden gecreëerd, beelden die duidelijk moeten maken hoezeer het eigen bestaan wordt bedreigd. De vijand loert niet alleen van buiten, maar heeft ook complotterende handlangers in het eigen domein. Externe vijanden te over: de Europese Unie, buitenlandse arbeiders, allochtonen, maar voor alles de Islam en de representanten daarvan.
Deze passage wordt in de media prominent geciteerd, maar is niet opzienbarend. Voor de PVV kan willekeurig elke partij ingevuld worden en ook dan klopt de observatie. Ook SP, PvdA, GroenLinks, PvdD of orthodoxe communisten hanteren een formule die veel lijkt op die uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Ook zij creëeren vijandbeelden om hun eigen partij te positioneren. Alleen de vijanden verschillen: bankiers, het grote kapitaal, het globalisme of de bio-industrie. Daarbij komt dat zowel de propaganda van nationaal-socialisten, communisten als latere geallieerden uit dezelfde bron putte. Schaap zegt niet veel anders dan dat de PVV uit een oerbron put. Naar verluidt besteedt Schaap in ‘Het rancuneuze Gif’ 16 pagina’s aan de PVV.
Het is opvallend dat Wilders zich aangesproken voelt als er vergelijkingen met de jaren ’30 worden gemaakt. Zoals Rob Riemen in 2010 in zijn boekje De eeuwige terugkeer van het fascisme stelde dat Wilders een pre-fascist is. Wat de PVV-Brabant tot vragen bracht. Of vorige maand toen de Duitse brochure Zwischen Propaganda und Mimikry – Neonazi-Strategien in Sozialen Netzwerken Wilders tot kamervragen bracht. Bij de reacties op Schaap door zowel politici als de journalistiek ontbreekt een elementair begrip van geschiedenis, politiek, mediastrategie en politieke marketing. Sybe Schaap zegt niks nieuws en verdient schouderophalen.
Foto: Victor Deni, Kameraad Lenin reinigt de Aarde van het uitschot, 1920. Propaganda uit de Soviet-Unie
George Knight 
