Vertrouwen in journalisten afgenomen. Politici scoren opnieuw laag

Screen-Shot-2015-03-19-at-12.12.09-630x563

Reader’s Digest Trusted Brand is een jaarlijks onderzoek onder consumenten. In Europa werden consumenten in Oostenrijk, Finland, Duitsland, Portugal, Roemenië, Rusland en Zwitserland gevraagd hun voorkeur te geven over merken. Het onderzoek vraag ook naar het vertrouwen in mensen, zoals familie, vrienden, collega’s, buren, bazen of professionals. Zo worden de Russen gevraagd naar hun vertrouwen in de EU. Het is geen wonder dat dat met afstand het laagst is van alle landen. Opvallend, maar goed verklaarbaar is dat de Roemenen juist meer EU willen, waarschijnlijk om de corruptie van hun eigen leiders een halt toe te roepen.

De voorspelbaarheid van het vertrouwen in beroepen is groot. Brandweerlui, verpleegkundigen, piloten, artsen en apothekers staan steevast bovenaan, politici, autoverkopers, makelaars, financieel adviseurs en voetballers onderaan. Van de eersten bestaat het beeld dat ze na een gedegen vooropleiding nauwgezet een beroep uitoefenen en onmisbaar zijn. Ze stralen vertrouwen uit. Van de laatsten bestaat het omgekeerde beeld, hun beroep vereist geen specifieke vooropleiding, is niet beschermd en ze kunnen goed gemist worden door de samenleving. Hun overwaardering wordt afgestraft. Duitse consumenten geven echter ook aan dat vertrouwen incidenteel gestuurd wordt. Want de vertrouwenssprong van liefst 11% in vier jaar voor voetballers valt niet anders te verklaren dan door het in eigen land behaalde wereldkampioenschap in 2014 voor Duitsland.

De Duitse pers vindt het afgenomen vertrouwen in journalisten het meest opvallend aan het onderzoek. Met taxichauffeurs is het vertrouwen in journalisten in 10 jaar het sterkt afgenomen. De lage score van politici valt niet eens meer op. Worden ze opgevat als de wortel van het kwaad dat de problemen niet kan oplossen? Of kunnen politici per definitie niet leveren wat ze beloven? Politici zijn handelaren in macht en onmacht en de vorm waarin ze hun eindproduct aanbieden zijn mooie praatjes. Dat wekt veel ergernis en weinig vertrouwen.

ber

Foto 1: Overzicht onderzoek onder Duitse consumenten naar vertrouwen in professionals. Bron Reader’s Digest Trusted Brand

Foto 2: Schermafbeelding van ‘Vertrouwen in politici naar dieptepunt’ in Binnenlands Bestuur van 14 mei 2009. Overzicht van Reader’s Digest Trusted Brand 2009 over Nederland.

Advertentie

Nooit op zondag? Pleidooi voor verkiezingen op zondag

zon

Reinder Rustema gooit de knuppel in het hoenderhok. In 21 van de 28 landen van de EU is zondag de dag van de verkiezingen. Met opvallend de Franse Overzeese gebiedsdelen die een dag eerder dan het moederland stemmen. Omdat Nederland met het Verenigd Koninkrijk de rij al op donderdag (niet: woensdag) opent moeten Nederlandse kiezers liefst drie dagen wachten op hun uitslag. Om de stemming in andere landen niet te beïnvloeden mag deze niet op donderdagavond bekend worden gemaakt. Een electorale coïtus interruptus.

De petitionaris ziet er een reden in om de verkiezingen ook in Nederland op zondag te houden. Een redelijk standpunt. Door ontkerkelijking en pluriformiteit is de zondag als christelijke rustdag minder dominant dan vroeger. Moslims en joden hebben hun heilige dag op vrijdag en zaterdag. Opvallend is trouwens dat in EU-landen met het hoogste percentage gelovigen, namelijk Polen, Italië, Portugal, Roemenië en Griekenland de stemming gewoon op zondag wordt gehouden. Waarom kan het in deze christelijke landen wel op zondag?

Deze cijfers roepen nog sterker de vraag op wat Nederland ervan weerhoudt om voortaan ook verkiezingen op zondag te houden. Doorgaans zijn ze in Nederland op woensdag. Die traditie zou nog een reden kunnen zijn om daaraan vast te houden. Maar met de donderdag waarop de Europese Verkiezingen in Nederland worden gehouden gaat deze traditie toch al verloren. Dat hoeft de verplaatsing naar zondag niet in de weg te staan.

In de 24 uurs-economie komt de samenleving niet meer zoals 30 jaar geleden op zondag tot stilstand. Vele gemeentelijke diensten zijn tegenwoordig op zondag open, zoals musea, sportcomplexen of zorgcentra. De vraag is of zoals Rustema beweert de belangrijkste reden tegen de zondag de blokkerende macht van de christelijke organisaties is. De discussie in reformatorische dorpen van dit jaar over het verplaatsen van dodenherdenking van zondag naar zaterdag duidt daar wel op. Maar niet onmogelijk is dat het gaat om een pure centenkwestie. Het openbaar bestuur schrikt terug voor zondag vanwege de extra kosten en problemen. Zoals openstelling van gebouwen en de werving van vrijwilligers om de stembureau’s te bemensen. Om deze redenen niet hardop te hoeven zeggen verschuilt het openbaar bestuur zich achter bezwaren van christelijke belangengroepen die minder zwaarwegend en omvangrijk zijn dan nu onuitgesproken wordt voorgesteld.

elec

Foto 1: Schermafbeelding van de petitie ‘Verkiezingen op zondag’ van Reinder Rustema op petities.nl, 15 mei 2014.

Foto 2: Schermafbeelding van data waarop de Europese Verkiezingen 2014 in de diverse landen worden gehouden, 15 mei 2014.

Hoe een onafhankelijke opstelling verdween uit Europa

diaporama1832-Montage-du-chapiteau-Pinder1949-4

Europa is de verliezer van de affaire Snowden. Europa is een façade zonder kern, zonder ruggegraat en zonder zelfbewustzijn. De VS leggen ‘bondgenoten’ hun zin op, Edward Snowden heeft de controlestaat op de agenda gezet en kan asiel krijgen in Venezuela, Bolivia en Nicaragua, en de Zuid-Amerikaanse landen verenigen zich tegen de macht van de VS en winnen zo aan zelfbewustzijn. VS, Snowden en Latijns-Amerika zijn zichzelf op hun manier. Maar niet Europa. Het heeft het denken en handelen uitbesteed. Daarmee geconfronteerd vlucht het zelfs voor de verantwoording om uit te leggen waarom het zich zo afhankelijk van anderen heeft gemaakt.

Toen Frankrijk, Spanje en Portugal onder druk van de VS het Boliviaanse regeringstoestel met president Evo Morales waarin Edward Snowden werd vermoed toegang tot hun luchtruim ontzegden, reageerden de Zuid-Amerikaanse landen fel. Ze merkten op dat het waarschijnlijk nog niet tot de VS was doorgedrongen dat het imperialisme niet meer werkte en tegen Europa dat het kolonialisme voorbij is. Hoe relevant zijn de zorgen van Latijns-Amerika, maar hoe onwaar is hun blik op de geschiedenis. Want de Europese landen stellen zich op als kolonie van de VS. Onder normale omstandigheden dringt dat nauwelijks tot de Europese burgers door omdat het indirect werkt. Via het grote geld, de media en de techniek die in handen van de Amerikanen zijn.

Wanneer is de ruggegraat uit de Europese politiek verdwenen? Het lijkt er sterk op dat het te maken heeft met de overdracht van soevereiniteit naar Brussel. Voor het ontstaan van de EEG hadden landen weliswaar meer autonomie maar maakten ze ook deel uit van de NATO. In een Koude Oorlog met duidelijke vijandbeelden. Toch liet dat landen meer ruimte voor eigenheid. De halfslachtige Europudding van vlakke buitenlandse politiek zonder reuk of smaak ontstond vanaf 1992 toen het Verdrag van Maastricht werd ondertekend. Zijn de gemeenschappelijke markt en de euro om economische redenen niet onder Amerikaanse druk tot stand gekomen? Het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid van de EU was het begin van het einde.

Het tij is voorlopig niet meer te keren. Europa is een verloren continent zonder zelfbewustzijn. Wel een economische grootmacht, maar bovenal een politieke dwerg. Door het verdeel en heers van de Amerikanen hebben de Europese landen zich laten opsluiten in een Europees project. Ooit bedacht om de oorlog tussen Frankrijk en Duitsland voorgoed uit te sluiten. Maar de oplossing ligt evenmin in de opwaardering van de nationale staten. Hoewel zonder EU de delen meer zouden zijn dan het geheel van nu, is het vals sentimentalisme om terug te keren naar de 19de eeuw. Daartoe is de overdracht van soevereiniteit te ver gevorderd. Europa heeft zich in een spagaat laten dwingen zonder zicht op focus en concurrentiekracht.

BOgDm46CQAASQ62.jpg-large

Foto 1: Robert Doisneau, Montage du chapiteau Pinder, 1949. Credits: Atelier Robert Doisneau. 

Foto 2: Spaanstalige spotprent: Obama veegt zijn gat af aan de EU. Met dank aan Dirk Poot

Spanje kreeg opdracht om Snowden tegen te houden. Dus?

Update: Venezuela lijkt nog de enige optie voor Snowden. Het IJslandse parlement is met reces gegaan zonder besluit. Opvallend speculeert de universiteitsprofessor Jesus Silva voor Press TV erover dat de VS niet zullen toestaan dat Snowden naar Venezuela vliegt. Maar asiel in een Venezolaanse ambassade acht hij mogelijk. 

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken José Manuel García-Margallo probeert de storm over het regeringstoestel van de Boliviaanse president Evo Morales tot bedaren te brengen, maar maakt het er eerder erger op. Hij stelt dat zijn land zich niet bij Bolivia hoeft te verontschuldigen voor de problemen met het Boliviaanse vliegtuig en dat de Venezolaanse president Nicolas Maduro niet weet waarover hij spreekt. Deze verwees naar de druk die de VS op landen uitoefent om Edward Snowden geen asiel te verlenen.

García-Margallo verklaart dat hem werd verteld dat Snowden in het toestel was. Hij zegt te hebben gehandeld aan de hand van de feiten die hem gegeven werden. Ze zeiden dat het duidelijk was, dat Snowden zich in het toestel bevond, aldus García-Margallo. Op de vraag of-ie over de VS praat antwoordt García-Margallo dat-ie daar vanwege het geheime diplomatieke verkeer niet over kan spreken. Het Oostenrijkse Die Presse verwijst in een reconstructie direct naar de Amerikaanse ambassadeur William Eacho die Snowdens uitlevering eiste.

De verklaring van de Spaanse minister is om vele redenen opzienbarend. Het bevestigt het verhaal van de Franse premier Hollande die zei niet geweten te hebben dat de Boliviaanse president in het vliegtuig zat. Dat suggereert dat de VS Frankrijk, Spanje en Portugal hebben laten weten dat Snowden in het toestel zat, maar niet dat het ging om een Boliviaans regeringstoestel met president Morales aan boord. Verder roept dit vragen op over de kwalitieit van de Amerikaanse inlichtingendiensten. Ze zaten ernaast. Trouwens het Boliviaanse toestel vertrok niet van het vliegveld waar Snowden in transit zit, maar van een ander vliegveld. Praktisch was het zo goed als onmogelijk voor Snowden om ongemerkt van het ene naar het andere vliegveld te komen.

Maar de meeste vragen roept de afhankelijke houding van de Europese landen jegens de VS op. Het lijkt erop dat de Amerikanen geen volledige openheid van zaken hebben gegeven aan Frankrijk, Spanje en Portugal. Maar dan nog, waarom willen Europese landen meewerken aan de Amerikaanse piraterij en het schenden van de fundamentele rechten van Snowden? Daar geeft minister García-Margallo geen antwoord op. John Pilger omschrijft het in The Guardian als volgt: ‘Unprecedented, Germany’s Der Spiegel has described the Obama administration as ‘soft totalitarianism‘. Europa heeft in de 20ste eeuw genoeg geleden onder het totalitarisme van Hitler, Stalin, Mussolini, Salazar en Franco om nu mee te gaan in het totalitarisme van Barack Obama.

Europa laat zich ringeloren door VS. Toestel Morales geweigerd

De VS zetten de heksenjacht op Edward Snowden voort. Ze zetten iedereen onder druk om hem te pakken te krijgen. Dat komt niet onverwacht voor wie de jacht van de regering-Obama op klokkenluiders kent. Vreemd is dat Europa zich laat ringeloren door de Amerikanen. Toen bleek dat de VS spioneerden in  gebouwen van de EU uitten ze hun misnoegen. Woedend waren ze. Als het er op aan komt voegen ze zich in de Pax Americana. Dat geeft aan dat Europese landen niet hun eigen beleid hebben en eigen afwegingen durven maken.

Wat is er aan de hand? Het vliegtuig van de Boliviaanse president Evo Morales kwam uit Moskou en werd ineens doorgang over het luchtruim van Frankrijk en Portugal geweigerd. Deze landen kwamen in tweede instantie terug op hun besluit, maar toen weigerden Italië en Spanje. Morales had zo geen toestemming het Europese luchtruim te verlaten. Het Boliviaanse regeringstoestel moest in Wenen landen. Officieel zeiden Frankrijk en Portugal dat het om ‘technische redenen’ was, maar later concludeerden de Bolivianen aan de hand van verklaringen die ze kregen dat het was omdat het vermoeden bestond dat Edward Snowden aan boord van het Boliviaanse regeringstoestel zou zijn. De Bolivianen verklaren dat Snowden niet aan boord was.

De Boliviaanse minister van Defensie Ruben Saavedra die ook aan boord was noemde het weigeren van doorgang een vijandige daad van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat verschillende Europese regeringen misbruikt. En het is krankjorum dat Europese landen zich onder druk laten zetten om de wet te breken en de Boliviaanse president Morales zo te schofferen. Wanneer wordt de EU eens volwassen?

Reageert politiek passend op sociale onvrede? En de media?

Amerikaanse progressieve journalisten en activisten die niet dol zijn op president Obama vragen het zich af. Het is toch in het belang van de macht om de sociale onvrede in een samenleving niet op te laten lopen? Want dan dreigt door instabiliteit de machtspositie in gevaar te komen. Inclusief de opbouw van de controlestaat die door nauwe samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven vorm krijgt. Waarom zouden ze dat sluipende proces van inperking van de burgerrechten dat op termijn groots uitbetaalt nu in de waagschaal stellen?

Het antwoord is tweeledig. Bedrijven hebben geen enkele moraal en missen een geweten. Ze zijn uitsluitend op de eigen prestaties gericht en interesseren zich niet voor de samenleving. Signalen van het tegendeel die ze naar de samenleving sturen zijn slechts vormen van marketing en promotie. En politici of opinieleiders die het gevaar van de sociale onvrede inzien dat tot verregaande ontwrichting kan leiden schatten in dat het niet zo’n vaart loopt. Of ze schatten het wel degelijk ernstig in maar hebben het niet voor het zeggen.

Opnieuw kan toegevoegd worden dat Nederland niet de VS zijn. Glenn Greenwald noemt echter niet voor niets als voorbeelden van sociale onvrede de Europese landen Griekenland, Hongarije, Spanje, Portugal en het Verenigd Koninkrijk (Londen). Waar Indignados en Occupisten gemarginaliseerd worden. Da’s in de achtertuin of aan de voordeur van Nederland. Omdat de economische, culturele en politieke verwevenheid van deze landen met Nederland groot is, raakt het ook ons land. Daarbij komt dat de Fortuyn-revolte nooit definitief is gaan liggen. 11 Jaar na  de dood van de naamgever smeult onder de oppervlakte de onvrede door als de spreekwoordelijke veenbrand. Er is weinig voor nodig om dat op te rakelen. Complicatie is dat de sociale onvrede door de oppositie voor partijpolitieke doeleinden misbruikt wordt om tegen het kabinetsbeleid te ageren. Maar dit partijpolitieke opportunisme is wat anders dan de maatschappelijke onrust die dieper steekt.

Tandenknarsend kom ik voor het aan de orde stellen van de fundamentele problemen van onze tijd vanuit de positie van de underdog telkens weer terecht bij Angelsaksische media die trouwens in hun landen buiten de hoofdstroom staan. Zoals Democracy Now! of The Young Turks. Hoe absurd is dat voor een Nederlander die in het Nederlands blogt over de Nederlandse samenleving. Liefst zou ik Nederlandse programma’s willen citeren, maar ze bestaan op een uitzondering na niet. Dat tegenvoorbeeld is Tegenlicht van de VPRO dat programma’s maakt die verder gaan dan de waan van de dag of een doorgeefluik willen zijn van de zittende machten. Hoe het komt dat op de Nederlandse televisie of op internet geen enkel nieuwsprogramma kan ontstaan dat boven de partijpolitiek en het polderlandschap uitstijgt is een vraag die met name progressieve media zich kwalijk kunnen nemen. Het stellen van de juiste vragen is meer waard dan het geven van gelegenheidsantwoorden.

gl_indignados125_07

Foto: Protest in Brussel van verontwaardigden op 12 mei 2012. Fotoverslag in De Morgen.

Gekooide moslimvrouwen worden in Nederland aan hun lot overgelaten

Volgens het rapport ‘Leven in gedwongen isolement’ van het Verwey-Jonker Instituut leven er in Amsterdam 200 tot 300 vrouwen in gedwongen islolement. In opdracht van de gemeente Amsterdam onderzocht het instituut in 2011-2012 hoeveel ‘verborgen vrouwen‘ er in de hoofdstad zijn en met welke problematiek dat samengaat. De vrouwen zijn in meerderheid te vinden in wijken met de grootste concentraties islamitische bevolkingsgroepen. Als herkomstlanden worden ook Thailand, China, Vietnam, Brazilië, Portugal of Rusland genoemd. Maar de meerderheid komt uit islamitische landen als Marokko, Turkije, Tunesië of Pakistan.

PvdA-kamerlid Khadija Arib heeft kamervragen gesteld aan de ministers Ivo Opstelten van het ministerie van Veiligheid en Justitie, en Gerd Leers van Immigratie, Integratie en Asiel. Ze verwijst naar eerdere debatten over islamitische vrouwen die door hun echtgenoten thuis worden opgesloten en vraagt zich af wat de overheid in de afgelopen vijf jaar heeft gedaan om te zorgen dat deze vrouwen kunnen deelnemen aan de samenleving. Ze is benieuwd naar de resultaten van de aanpak. Arib vraagt zich verder af of het geïsoleerd houden van deze vrouwen een strafbaar feit is en wat de overheid concreet gaat doen aan de opsporing en vervolging.

Het gedwongen thuishouden van deze voornamelijk moslimvrouwen zie ik als een grote schande voor onze Nederlandse rechtsstaat. Ondergeschikt is of de motieven worden ingegeven door religieuze of culturele aspecten, of een combinatie daarvan. Deze vrouwen hebben recht op bescherming en recht op een eigen leven dat niet door mannen geleefd wordt. De vrijheid van godsdienst garandeert dat ieder individu de keuze heeft om zijn of haar godsdienst of levensovertuiging vrij te belijden. De overheid dient te waarborgen dat ieder in Nederland wonend individu in de praktijk die vrijheid heeft. Een misverstand is dat ingrijpen de vrijheid van godsdienst aantast. Juist het niet ingrijpen door de overheden tast de vrijheid van godsdienst aan.

Foto: Islam in Amsterdam

Der Untergang en Oranje

Voetbal is oorlog. Oorlog tegen de Duitsers is de enige echte oorlog. Morgen moet Nederland met twee doelpunten verschil winnen van Portugal om door te gaan naar de volgende ronde. Da’s nog nooit gebeurd. Tevens is Oranje afhankelijk van het Duitse team dat moet winnen van Denemarken. Zodat in de voetbaloorlog onze vijand onze beste vriend wordt. De humor van Jiskefet moet opboksen tegen deze nieuwe werkelijkheid. De Nederlandse coach Bert van Marwijk wordt onderdeel van de geschiedenis. Oranje speelt in het zwart.

Foto: Geactualiseerde poster van Der Untergang

Boycot EK vanwege situatie Oekraïne is hypocriet

Van 8 juni tot 1 juli vindt het EK Voetbal plaats in Polen en de Oekraïne. Nederland speelt wedstrijden op 9, 13 en 17 juni in het Oekraïense Charkov. Bijna een maand voor aanvang klinken er stemmen om het EK af te gelasten. Oorzaak is de veiligheidssituatie die onder druk staat door de oplopende politieke spanning in de Oekraïne. Afgelopen vrijdag vielen bij bomaanslagen in Dnjepropetrovsk meer dan 20 gewonden. Hoewel de sportorganisatie UEFA stelt dat het nooit ingrijpt in politieke zaken heeft het de Oekraïense delegatie gevraagd haar bezorgdheid over te brengen aan de bevoegde autoriteiten, zo zegt de UEFA in een verklaring.

De slechte behandeling van ex-premier Julia Timosjenko speelt in Duitsland een rol. Dit land dreigt met een politieke boycot van het EK in de Oekraïne als de zieke Timosjenko niet wordt vrijgelaten uit gevangenschap. Duitsland heeft aangeboden Timosjenko in eigen land medisch te behandelen. Naar verluidt is ze in hongerstaking omdat ze mishandeld zou zijn door haar bewakers. Ook de Europese Commissie-voorzitter Jose Manuel Barroso heeft gezegd af te zien van een bezoek aan de Oekraïne. De leden van de Europese Commissie hebben nog geen officiële beslissing over een politieke boycot van de Oekraïne genomen.

Ook in Italië en Nederland gaan stemmen op voor een politieke boycot vanwege de mensenrechten. CDA-Tweede-Kamerlid Henk Jan Ormel pleit voor een onafhankelijk onderzoek door de OVSE naar de toestand in Oekraïense gevangenissen. Zolang dat niet is gebeurd, zouden leden van het Nederlandse kabinet niet naar EK-wedstrijden in het land moeten afreizen. Andere deelnemende landen als Denemarken, Bulgarije, België, Hongarije, Frankrijk, Engeland, Griekenland of Portugal stellen zich tot nu toe afzijdig op.

Een politieke boycot betekent dat Europese leiders via diplomatieke middelen een signaal geven aan de Oekraïne. Afgelasting van de EK is een stap verder en niet aan de orde. Politici willen er niet van beschuldigd worden een sportfeest te verstoren. De Poolse Gazeta Wyborcza karakteriseert de verontwaardiging over de Oekraïense mensenrechten als hypocriet. Rusland onder Vladimir Putin dat Michaïl Chodorkovski zonder eerlijk proces zijn rechten ontneemt wordt niet aangepakt. Maar bij het zwakke Oekraïne met de minder machtige president Viktor Janoekovitsj kunnen Europese politici vrijblijvend een heldhaftige toon aanslaan.

Foto: Politie in de Oekraïne. Credits AFP