Zaak Michael Jackson toont aan dat musea op moeten passen met het binnenhalen van sociale fenomenen uit de populaire cultuur

De vraag wat er pleit tegen de tentoonstelling ‘Michael Jackson: On the Wall’ roept de vraag op wat er voor pleit. De tentoonstelling is ontwikkeld door de National Portrait Gallery in Londen met medewerking van de Michael Jackson Estate en reisde daarna door naar Parijs en zal de Kunsthalle Bonn (22 maart – 14 juli 2019) en het Espoo Museum of Modern Art (EMMA) in Finland (21 augustus 2019 – 26 januari 2020) aandoen.

Een persbericht van de Kunsthalle zegt: ‘Michael Jackson is een van de meest invloedrijke kunstenaars die de 20e eeuw heeft voortgebracht. Ook in de 21e eeuw blijft zijn erfenis ongekend populair. Zijn enorme impact op de gehele popcultuur is alom bekend, maar bijna niemand heeft weet van zijn aanzienlijke invloed op de moderne kunst.’ Dat is een nieuwe invalshoek, namelijk dat Michael Jackson ‘aanzienlijke invloed’ op de ‘moderne kunst’ heeft gehad. Met dat laatste wordt waarschijnlijk de hedendaagse westerse kunst bedoeld.

Dat valt van meer iconen uit de populaire cultuur te zeggen, zoals Elvis Presley, James Dean, The Beatles, Madonna, Prince, Yves Saint Laurent, David Bowie of Mickey Mouse. Een persbericht van het EMMA zoekt de verklaring voor de populariteit van Jackson vooral in de kwantiteit: ‘Almost a decade after his death, Jackson’s influence has not waned: his record sales, now in excess of one billion, continue to grow; his short films are still watched; and his enormous fan base remains loyal.’ Rechtvaardigen volksgunst en naamsbekendheid in de populaire cultuur een tentoonstelling met werk van onder meer Dara Birnbaum, Isa Genzken, Michael Gittes, Paul McCarthy, Grayson Perry, Mark Ryden en Andy Warhol in een gerenommeerd museum?

De aandacht voor een tentoonstelling die Jackson als uitgangspunt heeft wordt door deze musea verantwoord door hem als een sociaal fenomeen te presenteren. Dat is een schijnverklaring. Want een sociaal fenomeen is nog geen voldoende reden voor een museumpresentatie. Waarom is dan wel deze tentoonstelling ”Michael Jackson: On the Wall’ ontwikkeld? Is het te plat om te zeggen dat het een vehikel is voor sponsors die hun naam eraan willen verbinden omdat een icoon uit de populaire cultuur altijd bezoekers trekt? Zodat de musea met hun populisme de kloof met het volk kunnen verkleinen en het volk krijgt wat het graag wil vreten, namelijk het bekende. En bovenal musea met zakken geld van de sponsors hun balans kunnen oppoetsen.

Ach, nu is er de kritische documentaire Leaving Neverland waarin Michael Jackson van kindermisbruik wordt beticht. Zelfs het op veilig spelen door musea biedt geen garantie meer voor de toekomst. Musea kunnen beter terugkeren naar hun kernzaak en zich niet af laten leiden door bezoekcijfers, sponsorgeld en het behagen van volk en politiek. Musea moeten op scherp zetten, niet behagen en zelf populair willen zijn.

Het ‘National Football Museum’ in Manchester loopt vooruit op de ontmanteling van Jackson als sociaal fenomeen en heeft een standbeeld van hem verwijderd, aldus een bericht in The Sun. Het museum geeft als commentaar: ‘While it’s not our place to comment on or react to allegations made in the new documentary, it’s our intention as part of our new plans for transforming the museum over the coming months to tell relevant stories about football.’ Kortom, een voetbalmuseum behoort in de kern over voetbal te gaan en een kunstmuseum over kunst. Door teveel belang te hechten aan marketing en bezoekcijfers kunnen musea onderuit gaan omdat ze geen controle hebben over het fenomeen dat ze willen presenteren en dat op hen af moet stralen. Dat kan positief, maar ook negatief. Dat is de keerzijde zoals de zaak Michael Jackson aantoont.

Rinus naar Eurovisiesongfestival 2018. Met een Nederlandstalige tekst en met voorbijgaan aan de vaste kliek die het als kitsch ziet

Petitie ‘ZANGER RINUS MOET NAAR HET SONGFESTIVAL IN 2018!’ vraagt om Rinus op het Eurovisiesongfestival 2018 Nederland te laten vertegenwoordigen. Geen slecht idee. Samen uiteraard met zijn vaste zangpartner Debora, ofwel Romana. Het is geen probleem dat ze niet kunnen zingen. Daar gaat het immers op het Songfestival allang niet meer om. Welbeschouwd een podium voor marketing, commercie, extravagantie en politieke koehandel tussen landen. Wie vreest dat Rinus en Romana een modderfiguur zullen slaan in Portugal moet zich meerdere ondermaatse vertegenwoordigers van de afgelopen jaren die Nederland stuurde voor de geest halen. Zoals Joan Franka in 2012, Sieneke in 2010 (‘Ik ben verliefd (sha-la-lie)’) of De Toppers in 2009.

De afvaardiging van Rinus Dijkstra uit Drachten heeft drie voordelen. 1) Het herstelt de traditie van zingen in het Nederlands. Want waarom moeten Nederlandse vertegenwoordigers zich uiten in een soort pudding-Engels dat voor een internationaal publiek tekstueel alle scherpte en finesse mist? Van de laatste 18 edities werd slechts eenmaal in het Nederlands gezongen door genoemde Sieneke. Waarom zou Nederland niet met Nederlandstalige tekstschrijvers kunnen schitteren? Was het niet Lucebert die voor de Zangeres Zonder Naam samen met Jean Kraft ’De Soldatenmoeder’ schreef op muziek van Bruno Maderna? Kan Louis Andriessen zo’n project niet herhalen en van de grond tillen? Want het blokkeren  van de ambitie om Nederlandse muziek met Nederlandstalige tekst op het hoogste podium van de populaire muziek te presenteren is kortzichtig en dom.

2) Rinus is in een sociale werkplaats werkzaam als houtbewerker en vertegenwoordigt dat deel van de bevolking dat doorgaans niet of slechts door anderen vertegenwoordigd wordt in de samenleving. Met zijn afvaardiging kan dat goed worden gemaakt. Het geeft een opvallend signaal van emancipatie waar Nederland zich positief mee kan onderscheiden. Dat kan worden versterkt door hoge en lage cultuur te verbinden in het levenslied. Dit geeft kansen die het afvaardigen van steeds weer middelmatige vertegenwoordigers met middelmatige tekst en muziek zonder enige Nederlandse authenticiteit overstijgt. 3) Het kan dan wel zo zijn dat een subcategorie van BN’ers als Paul de Leeuw en anderen die het Songfestival met een vette knipoog bezien zich het hebben toegeëigend, maar dat passeert jaar na jaar die categorie Nederlanders die het Songfestival nog wel echt serieus nemen. Het niet als camp zien, maar het op eigen waarde willen schatten.

Day Above Ground bespot zichzelf met Asian Girlz

Waar verandert satire in racisme? De Amerikaanse jongensband Day Above Ground stopt allerlei vooroordelen in 5 minuten. Angry Asian Man valt de video frontaal aan: ‘This racist, yellow fever bullshit is an actual song, and it is possibly the worst song I’ve ever heard.’ Levy Tran is de dame in bad. Moet het verboden worden? Nee. Is het de moeite waard? Nee. Beelden en tekst zijn van een onbegrijpelijke dommigheid. Gaat de vlieger op dat het ‘maar’ rock ’n roll is? De video bevestigt aloude stereotypen over orientalisme. Day Above Ground exploiteert deze met een satirische platheid. Zo bezien wordt het weer satire. Niet door, maar over een jongensband die gevangen zit in marketing, racisme, obsessie met Aziatische vrouwen, sexuele fantasie en een beperkt wereldbeeld. Het probeert de draak met China te steken, maar eindigt in zelfbeschimping.

In de VS wordt Day Above Ground ook door anderen beschimpt. Er wordt druk op festivals en concertzalen uitgeoefend om de groep niet te engageren. Bijvoorbeeld: ‘and please stop Day Above Ground from ever performing at your great venue‘. Lees meer op de Facebook-pagina van de House of Blues Sunset Strip. Is Asian Girlz een inschattingsfout van het management van deze groep die tot economische schade leidt?

Asian girl, She’s my Asian girl
You’re my Asian girl, You’re my Asian girl
You’re my Asian girl, She’s my Asian girl
Yes, my Asian girl, You’re my Asian girl

I love your sticky rice
Butt fucking all night
Korean barbecue
Bitch I love you
I love your creamy yellow thighs
Ooh you’re slanted eyes
It’s the Year of the Dragon
Ninja pussy I’m stabbin’

Asian girl, You’re’s my Asian girl
You’re my Asian girl, She’s my Asian girl
You’re my Asian girl, She’s my Asian girl
Yes, my Asian girl, You’re my Asian girl

Superstitious feng shui shit (what)
Now lay your hair by the toilet
I’ve got your green tea boba
So put your head on my shoulder
Your momma’s so pretty
Best nails in the city
Pushing your daddy’s Mercedes

Asian girl, She’s my Asian girl
You’re my Asian girl, You’re my Asian girl
You’re my Asian girl, She’s my Asian girl
Yes, my Asian girl, You’re my asian girl

New Year’s in February (February?)
That’s fine with me (I guess)
Yeah, shark soup (What? Fuck it, we’ll eat it)
Oh, tradition, tradition, tradition, yeah yeah
Baby, you’re my Asian girl
You’re legally (best kind)
So baby marry me
Come on sit on my lap (right here baby)
Or we’ll send you back
And you age so well
I can barely tell
17 or 23?
Baby doesn’t matter to me

Asian girl, She’s my Asian girl
You’re my Asian girl, You’re my Asian girl
You’re my Asian girl, She’s my Asian girl
Yes, my Asian girl, You’re my asian girl

Arcadia
J-Town
Alhambra
K-Town
Temple City
Don’t forget Chinatown
Get down
Happy endings all over
Bruce Lee
Toyota
Spicy tuny
Sashimi
Tasty Garden
Fried Lice
Sailor Moon
Wonton soup
Spring roll
Tibet
Foot rub rub a down down down
Fa ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra
Tofu
All over you all over me

Foto: Schermafbeelding met Levy Tran uit Asian Girlz van Day Above Ground. Uitgekomen op 27 juli 2013. 

Heilsarmee in Songfestival: Kan kerkmuziek de pop-hemel bestormen?

Het Zwitserse Leger des Heils neemt deel aan de voorronden van het komende Eurovisie Songfestival in het Zweedse Malmö. De finale is op 18 mei 2013. De band ‘Heilsarmee‘ won de Zwitserse voorronde met een Engelstalig, evangelisch en Euro-egalitaristisch liedje. Het heet You and Me en is door Georg Schlunegger geschreven. Directe verwijzingen naar het christendom ontbreken. Er wordt een beeld van blijde verbondenheid opgeroepen: ‘Sailing on a stormy sea, we’re together you and me‘. Kortom, een kanshebber.

Helaas kwam er een kink in de kabel: de uniformen en de naam. Van de organisatie mag de Heilsarmee op de Bühne geen uniform dragen. Zo’n verbod maakt zangeres Sarah Breiter niets uit, want achter elk uniform steekt een mens merkt ze filosofisch op: ‘Hinter jeder Uniform steckt ein Mensch und das wollen wir auch zeigen‘. Van de organisatie mag evenmin de naam ‘Heilsarmee’ gebruikt worden. Te christelijk. In Duitsland staat intussen de groep ‘Die Priester‘ klaar om mee te doen aan de voorronde. Is hier sprake van een tendens?

Foto: Partituur van You and Me van Georg Schlunegger

Project Mayhem

Update 20 oktober: Onderdeel van Project Mayhem is TYLER. Zo kan Anonymous de nieuwe WikiLeaks worden. Als het lukt. Het in het nauw gebrachte WikiLeaks desintegreert en Anonymous neemt het over. Decentraal en daarom beter bestand tegen het counterterrorisme van de regering-Obama. De lancering van TYLER bezegelt het einde van de samenwerking tussen Anonymous en WikiLeaks. Een logische ontwikkeling. Zie bij reacties.

Ontlenen en herschikken doen het ‘m. Als basis dient een voorbeeld uit de populaire cultuur. Amerikaans. Iets dat diepzinnigheid en maatschappijkritiek oproept. Zo velen aanspreekt. Maar ook weer niet te ver gaat door werkelijk politiek ondermijnend te worden. Dat schrikt af. Ofwel, vaagheid binnen ruime contouren. Zeg, een film als Blade Runner, The Matrix, Project X. Of Fight Club uit 1999 van David Fincher. Met Edward Norton en Brad Pitt. Over een ondergrondse vechtclub die koerst op revolutie. Of apocalyps. Project Mayhem is geboren.

Aanduidingen naar sociale media en internetcultuur maken het plaatje rond. Bij Anonymous met robotstem, masker en vaste woordkeuze is het aantrekkelijk lenen. Concreet genoeg om niet alles uit te hoeven leggen. Het verplicht tot niks en speelt in op bewustwording. Tientallen filmpjes op YouTube verwijzen naar Project Mayhem. Iedereen kan meedoen en beweging geven aan de tegenbeweging. Bewuste burgers lekken samen informatie van 12 tot 21 december 2012. Vederlicht scheert de revolutie langs de oppervlakte. Dat u het weet.

Foto: Edward Norton en Helena Bohham Carter in eindscène van ‘Fight Club‘: Everything’s Gonna Be Fine

Merthe heeft 15 minuten wereldfaam; hoe infaam is de burgemeester?

Als Fransen willen vloeken dan zeggen ze ‘merde’. Zo gaat dat nu eenmaal in geciviliseerde landen. Nederland spreekt nu ook een woordje mee met ‘Merthe’ uit Haren. Het meisje dat haar 16de verjaardag vierde. En iedereen via Facebook uitnodigde. Nou, Haren heeft het geweten. En de wereld volgt het nieuws van een veilige afstand. Zoals wij de cartoons van Charlie Hebdo of  de film ‘Innocence of Muslims‘ coveren.

In wat voor categorie nieuws vallen de berichten over de puinhoop in Haren? Google Nieuws (NL) heeft al meer dan 1000 vindplaatsen op ‘Merthe’. Nieuws over nieuws? Nieuws over sociale media? Nieuws over een lokaal openbaar bestuur dat precies dat oproept dat het wilde bestrijden? Nieuwe ontwikkelingen in de populaire cultuur? Wordt Nederland een gidsland als het gaat om spontaan uit de hand gelopen feesten zonder slachtoffers? Want betamelijk bleef het allemaal wel. Geen ‘Love Parade‘ 2010 in Duisburg met 21 doden.

De vraag die na het drama in Duisburg opdook geldt ook voor Haren over het handelen van de overheid: ongeval, onnadenkendheid, amateurisme of misdrijf? Of is dat een te zware aanzet voor gebeurtenissen die uit de hand kunnen lopen? Omdat het erop lijkt dat Haren door de waarschuwingen eerder olie dan water op het vuur gegooid heeft, is een reconstructie geboden. Als showcase voor het openbaar bestuur. In ieder geval ‘merde’ voor ‘Merthe’, want haar feestje is uit de hand gelopen. Op haar 16de heeft ze haar 15 minuten wereldfaam al gehad. Andy Warhol zei in 1968: ‘In the future, everyone will be world-famous for 15 minutes’.

Foto: Andy Warhol doet boodschappen, goes grocery shopping, 1965. Credits: Bob Adelman. New York, 1965. © Magnum

Met Rinus in een luchtballon

Zanger Rinus laat van zich horen met zijn nieuwe single ‘Met Sharon in de luchtballon‘. De ‘officiële website‘ zegt: Het was een grote droom van zanger Rinus om een keer in een echte luchtballon te zitten. De opnames van de videoclip ‘Met Sharon in de luchtballon‘ vonden plaats tijdens de Friese Ballonfeesten. Zanger Rinus mocht een kijkje nemen in de luchtballon. De verloofde van zanger Rinus, Debora, was natuurlijk ook van de partij. Samen dansen zij in de videoclip tussen de luchtballonnen. Debora speelt in de videoclip de rol van Sharon. Het nummer ‘Met Sharon in de luchtballon‘ gaat over zangeres Sharon waar Rinus fan van is.

Rinus Dijkstra werd in 2011 bekend door zijn hit ‘Met Romana op de scooter‘. Toen Christine Friar er in The Huffigton Post aandacht aan besteedde onder de titel: ‘Zanger Rinus And Romana Chill On A Scooter In Bizarre Dutch Music Video‘ won het aan nieuwswaarde. Nieuws werd nieuws omdat het nieuws was. Bijzaak was waar de ‘burlesque‘ over ging. Rinus was voortaan ‘camp’ voor de welgestelde klasse. Later probeerde Rinus het spontane succes van het begin te herhalen. Zoals met ‘Jij mag nu gaan rijden‘ voor de campagne van 2toDrive.

Sommigen vergroten het verschil tussen wat de geestelijk beperkte Rinus zegt en doet uit. Hij rijdt auto noch vaart ballon. Bestaat Rinus echt, of doet-ie alsof? Is-ie een constructie? Een vraag tussen neerbuigendheid, gebrek aan empathie, laatdunkendheid en filosofische Spielerei uit intellectuele hoek. Maakt het wat uit of het management easybookings.nl ons laat geloven dat Rinus echt is? Is het ooit anders in de populaire cultuur? Waren The Monkees echt? Of zijn Madonna of Cecilia Bartoli? Rinus is zo echt als we geloven dat-ie is. Echt.