Grenzen aan de vrijheid van godsdienst: invloed buitenlandse islam

wp04bda3dd_05

Begin dit jaar waren kamerleden van SGP en CU het ‘Christenpesten‘ door D66 beu, aldus Trouw. Stichting Interkerkelijke Ledenadministratie krijgt informatie over haar leden uit de gemeentelijke basisadministratie (GBA). Volgens D66-kamelid Gerard Schouw zouden gemeenten niet langer persoonsgegevens mogen verstrekken aan kerken, omdat ‘sommige levensbeschouwelijke groepen wel uit de gemeentelijke basisadministratie kunnen putten en anderen niet‘. SGP-kamerlid Roelof Bisschop typeerde het voorstel als ‘kleinzielig christenpesten‘. CU-kamerlid Gert-Jan Segers zag er een ‘hoge zuurgraad‘ in. Zijn oplossing was om de toegang tot de GBA te verruimen zodat de uitzonderingspositie van de kerken verdwijnt.

Bezondigt de CU zich nu aan ‘Moslimpesten‘? Opnieuw volgens Trouw stelde Gert-Jan Segers vorige week in een kamerdebat over terrorisme voor om ‘buitenlandse geldstromen naar radicale moskeeën te verbieden, wanneer wordt opgeroepen tot haat of tot geweld tegen andersdenkenden’. De overheid zou volgens Segers te weinig doen om radicalisering van moslims te voorkomen. Vraag is echter of dit een taak van de overheid is. Religieuze instellingen gaan zelf over de inhoud. Of het nou christelijke of islamitische instellingen betreft. Segers simplificeert door radicalisering direct te koppelen aan oproepen tot haat en geweld. Dat hoeft het niet te zijn. Radicalisering kan ook het nastreven van verandering binnen de rechtsstaat inhouden.

Dat Nederlandse politici worstelen met de grenzen aan de vrijheid van godsdienst blijkt uit kamervragen van Keklik Yücel (PvdA) aan minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken over de Blauwe Moskee in Amsterdam Slotervaart. Ze verwijst naar berichtgeving van 25 mei in Het Parool. De moslimbroeder en hoge ambtenaar van het ministerie van Religieuze Zaken van Koeweit Mutlaq Alqarawi wordt er bestuursvoorzitter. Journalist Carel Brendel doet op zijn blog al jaren verslag van de toenemende invloed van buitenlandse mogendheden op in Nederland gevestigde moskeeën. Hij merkt op dat Koeweit feitelijk al sinds 2011 aan de macht is bij deze moskee in Slotervaart. De reacties op de berichtgeving in Het Parool tekenen de gebrekkige kennis.

Yücel vraagt wat Asscher vindt van ‘de sturing door buitenlandse mogendheden van Nederlandse moskeeën en daarmee indirect aan Nederlandse moslims‘ en wat zijn opvatting is ‘over het (mede) financieren door andere landen van gebedshuizen in Nederland‘. Ze vraagt om een ‘zo compleet mogelijk overzicht (..) van de moskeeën in Nederland die worden geleid, nadrukkelijk gestuurd of overwegend beïnvloed door (iemand uit) een ander land‘ en of er indicaties zijn of door ‘een meer orthodoxe instelling van het islamitische gebedswerk in moskeeën‘ ‘radicalisering kan worden bevorderd‘. En Yücel vraagt of dat dan ‘de integratie van moslims in de Nederlandse samenleving belemmert‘. Tenslotte wil Yücel weten of ‘moskeeën zoals de Blauwe Moskee en andere kerkelijke instellingen subsidie [wordt] verstrekt‘ en als dit zo is of dit wenselijk is.

De vragen van Keklik Yücel hebben de verdienste dat ze lezen als de opzet voor een nota over de toekomstige omgang met religieuze instellingen. Inclusief ondersteuning door landelijke en lokale overheden. Politieke of maatschappelijke afkeuring over radicalisering van moslims of moskeeën legt geen juridische grond onder het verbieden van buitenlandse geldstromen. Of het moet gaan via de omweg van de openbare orde. Gert-Jan Segers loopt een risico dat PvdA, D66 en VVD de uiterste consequentie uit zijn oproep trekken. Door als voorwaarde voor steun te stellen dat religieuze instellingen voortaan algemeen toegankelijk moeten zijn en ‘neutraal’ van aard. Of door een stop aan alle facilitaire, geldelijke en bestuurlijke steun van de overheden.

Foto: Blauwe Moskee in Amsterdam Nieuw-West (Slotervaart).

Advertentie

Medemblik wil moskee kopen: VVD-raadslid is tevens moskeevoorzitter

De kamervragen Het absurde idee van een gemeente om een moskee te kopen van PVV’er Joram van Klaveren zijn op de automatische piloot gesteld en een gemiste kans. De Noord-Hollandse gemeente Medemblik wil voor 300.000 euro de Turkse Fatih-moskee aan de Korte Braak kopen. ‘Om overlast en ergernissen op te lossen’, aldus een bericht in De Telegraaf. De gemeenteraad neemt op 13 september een definitief besluit. Voorzitter van de Fatih-moskee is de Turkse Ŏnder Şahin die ook raadslid voor de VVD in Medemblik is.

De vragen van Van Klaveren gaan niet over de scheiding van kerk en staat en bijten niet door. Ze missen daardoor kansen voor open doel. Da’s jammer omdat ze wel degelijk iets signaleren dat om meerdere redenen niet in de haak is. Naast de scheiding van kerk en staat, dus ook belangenvermenging van Ŏnder Şahin met meerdere petten: moskeevoorzitter en VVD-raadslid dat gaat over de ondersteuning voor zijn eigen moskee.

Vanwege de scheiding en staat dienen overheden terughoudend te zijn om met gemeenschapsgeld deel te nemen in religieuze instellingen. Zo investeerde de gemeente Amsterdam onder toenmalig burgemeester Cohen in de Poldermoskee. Dat liep verkeerd af. In 2010 werd het idee van compenserende neutraliteit door de Amsterdamse raad definitief verlaten. In Medemblik lijkt geen noodzaak om met gemeenschapsgeld deel te nemen in een religieuze organisatie. Problemen dient de religieuze organisatie zelf oplossen.

De PVV heeft gelijk dat het absurd is dat een overheid deelneemt in een moskee. Medemblik wil de Turkse Islamitische Stichting Nederland met 300.000 euro helpen. De rol van de lokale VVD is merkwaardig omdat een VVD-raadslid betrokken is bij de geldelijke steun aan de moskee waarvan-ie voorzitter is. In Medemblik staat niet alleen de scheiding van kerk en staat ter discussie, maar ook de zorgvuldigheid van bestuur.

Foto: VVD-fractie van Medemblik, 2011

Forum: Poldermoskee had geen bestaansrecht

De Amsterdamse Poldermoskee sluit vanwege geldproblemen. Mohammed Cheppih zoekt de oorzaak ervoor niet in eigen kring, maar daarbuiten. Hij beweert dat de moskee subsidie had kunnen ontvangen van de gemeente of van het stadsdeel voor andere activiteiten, zoals debatavonden, lezingen en culturele middagen maar dat het huidige anti-islamklimaat de gemeente en het stadsdeel hiervan weerhoudt.
 
De Poldermoskee profileerde zich als liberaal maar sloeg uiteindelijk een minder liberale koers in. Khalid Yasin preekte enkele malen in de Poldermoskee. In interviews verklaarde Cheppih zich een bewonderaar van Mohammad Hussein Fadlallah, de geestelijk leider van Hezbollah.

De oorzaak voor de sluiting van de Poldermoskee is vierledig. 1) Door het gewijzigde politieke klimaat en de gewijzigde machtsverhoudingen en het idee van compenserende neutraliteit dat geen wind meer in de rug heeft passen overheden de scheiding van kerk en staat zorgvuldiger toe. 2) De uitkomst dat de door de initiatiefnemers voorgespiegelde liberale profiel nooit gerealiseerd zou worden ontnam politieke steun aan het initiatief. 3) De economische crisis en de bezuinigingen die het korten op leuke dingen voor de mensen zoals ook een Nationaal Historisch Museum noodzaakt. 4) Interne verdeeldheid, matige bedrijfsvoering en een rommelig profiel van de initiatiefnemers van de Poldermoskee.

Wat vindt u? Bent u het eens met Mohammed Cheppih dat een huidig anti-islam klimaat oorzaak is voor de sluiting? Of ziet u andere oorzaken?

Foto: De Poldermoskee opende in september 2008 en is vrij uniek. Credits ANP