RTL Nieuws: ‘Corruptie is goed voor de kunst’. Haastklus of misvatting?

De eindredacteur van RTL Nieuws online zet de toon en dicht RTL Nieuws-corrrespondente Latijns-Amerika Sandra Korstjens met een kop boven een bericht een originele gedachte toe: ‘Corruptie is goed voor de kunst’.

Kortsjens gaat in het kader van ‘Operatie Wasstraat’ in op een corruptieonderzoek van de Braziliaanse politie bij het staatsoliebedrijf Petrobras. Directeur Renato Duque zou van het ontvangen smeergeld meer dan 130 kunstwerken van moderne meesters zoals Joan Miró, Salvador Dalí en vele Braziliaanse kunstenaars hebben gekocht. Duque is gearresteerd en de werken zijn in beslag genomen. Er is een tentoonstelling ‘Obras son guardia do MON’ (Werken onder de hoede van het Museum Oscar Niemeijer) gemaakt van in beslag genomen werken in het gelijknamige museum in Curitiba. Verlengd tot 1 november wegens succes. Een tentoonstelling als symbool van daadkrachtige justitiële aanpak is wellicht ook een idee voor Nederlandse musea. Waagt het Groninger Museum zich aan een tentoonstelling over de MH17 of staat de relatie met Gazprom dat in de weg?

De conclusies van Korstjens en RTL’s eindredactie lijken overigens een echo van wat The Wall Street Journal drie dagen voor Korstjens op 3 augustus in een overzichtsartikel beweerde: ‘But there is an upside to the bribery-and-kickback affair centered on oil giant Petróleo Brasileiro SA: cheap art for the public.’ Aan de conclusie ‘Corruptie is goed voor de kunst’ waagt de WSJ zich echter niet. Waarschijnlijk omdat evengoed het omgekeerde kan worden gezegd: ‘Corruptie is slecht voor de kunst’. Want was zou het effect zijn als er geen corruptie was en het geld direct in overheidsvoorzieningen zoals kunst en musea geïnvesteerd zou worden?

Korstjens zit er ook feitelijk naast door haar suggestie dat de in beslag genomen schilderijen van Duque nu tentoon worden gesteld: ‘Maar om nu alles in kisten te laten zitten, dat vond de politie ook een beetje zonde. (..) En dus zijn de kunstwerken in bewaring gegeven bij het Oscar Niemeyer museum in Curitiba, dat vervolgens een unieke tentoonstelling samenstelde met 48 in beslag genomen werken.’ Maar volgens de WSJ is geen van de van Duque in beslag genomen werken in genoemde tentoonstelling terecht gekomen omdat ze nog onderzocht en schoongemaakt moesten worden toen de tentoonstelling in april 2015 opende.

Foto 1: Schermafbeelding van artikel ‘Corruptie is goed voor de kunst’ van Sandra Korstjens voor RTL Nieuws.

Foto 2: Vik Muniz, ‘Rio de Janeiro Postcard‘ in de serie Postcards from Nowhere (2013), een in beslag genomen foto (digitale C-Print) in de tentoonstelling ‘Obras son guardia do MON’. 

Advertentie

Petitie: Send Snowden Home. Brazilië en Duitsland zetten druk

Deze petitie roept de Braziliaanse president Dilma Roussef op om Edward Snowden asiel te verlenen. Door toedoen van de Amerikaanse regering is Snowden gestrand in Moskou waar hem tijdelijk asiel van een jaar is verleend. In september 2013 zegde de Braziliaanse president een staatsbezoek aan de VS af omdat president Obama aan Rousseff geen bevredigende uitleg kon geven voor de spionage door de VS van de Mexicaanse en Braziliaanse president. En over de economische spionage van het Braziliaanse energiebedrijf Petrobras. 

Sinds de publicaties door journalisten die zich baseren op de NSA-documenten van Snowden is president Obama in het defensief gedrongen. Brazilië en Duitsland nemen het voortouw in de kritiek. Deze landen werken aan een uitweg om onder de Amerikaanse controle van het internet en communicatie-infrastructuur uit te komen. Ook uit eigen economisch belang. President Roussef zette in een toespraak voor de Algemene Vergadering van de VN in september 2013 de frontale aanval in op de mensenrechten in de VS. Waar tot die tijd de VS anderen op dit onderwerp de les meende te kunnen lezen. Zoals in september 2012 voor de VN.

De scherpslijpers in de Amerikaanse politiek willen Snowden het liefst zonder eerlijk proces om zeep helpen. Opvallend is dat de steun voor Snowden van links en rechts komt. Niet uit de kern van de gevestigde partijen, hoewel de kritiek in de Republikeinse partij naar het midden opschuift. In de kritiek op de controlestaat vinden ongebonden progressieven, libertariërs en gematigde Republikeinen en Democraten elkaar. Maar ze hebben elk hun eigen agenda met de kritiek op de massale spionage door de Amerikaanse overheid.

Een tegenargument om Snowden asiel te geven of te ontslaan van rechtsvervolging is dat Snowden een ‘eed tot geheimhouding’ gebroken zou hebben. Maar da’s onjuist zoals Daniel Ellsberg aanvoerde. Snowden heeft nooit zo’n eed ondertekend, maar wel het standaardformulier 312 als voorwaarde voor indiensttreding. Hij ‘zweerde’ of ‘bevestigde’ ‘to support and defend the Constitution of the U.S., against all enemies, foreign and domestic.’ Dus geen eed tot geheimhouding, maar feitelijk de ruimte om te komen tot het tegenovergestelde. Namelijk het verdedigen van de grondwet tegen binnen- en buitenlandse vijanden. In zijn optiek de NSA.

Vanavond zendt het Duitse ARD om 23.05 uur een interview van NDR-journalist Hubert Seipel met Edward Snowden uit. Het eerste na het geruchtmakende interview in juni 2013 van Laura Poitras en Glenn Greenwald in Hong Kong. Eruit blijkt dat de NSA in Duitsland doet aan economische spionage en Siemens op de korrel neemt zonder dat dit iets te maken heeft met nationale veiligheid of bestrijding van terrorisme: ‘Wenn es etwa bei Siemens Informationen gibt, die dem nationalen Interesse der Vereinigten Staaten nutzen – aber nichts mit der nationalen Sicherheit zu tun haben – dann nehmen sie sich diese Informationen trotzdem‘.

Foto: Schermafbeelding van petitie op Avaaz.org ‘Send Snowden home‘, 26 januari 2014. Ondertekenen van de petitie kan hier.

Commissie EU-parlement hoort Greenwald over NSA en spionage

Vandaag was er een uitwisseling van gedachten met Glenn Greenwald voor de commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken van het het Europarlement. Eerst geeft Greenwald z’n mening over wat essentieel is aan de spionage van de NSA en het Britse GCHQ, het belang van metadata en de rol van Edward Snowden. Daarna stellen vertegenwoordigers van de diverse fracties drie vragen aan Greenwald. Alleen de vragen van de conservatieve Brit Tim Kirkwood leiden tot een confrontatie. Ook daarna op sociale media.

Opvallend is dat Greenwald stelt dat niet de NSA, maar de Britse GCHQ (59’20”) door het aftappen van onderzeese glasvezelkabels en het hacken in allerlei systemen de grootste dreiging vormt voor de privacy van Europese burgers. Ofwel, de EU kan het in eigen kring regelen -als het dat wenst- door het Britse kabinet ter verantwoording te roepen. Zodat de privacy van Europese burgers gegarandeerd wordt. 

Snowden wil Brazilië helpen. NOS stelt het verkeerd voor

Update 23 december: In een interview met dagblad O Globo ontkent Snowden informatie voor asiel te ruilen: ‘Ik zal nooit informatie uitwisselen voor asiel, noch geloof ik dat de Braziliaanse regering dat zou doen.’ (‘Eu nunca vou trocar informações por asilo, e também não acredito que o governo brasileiro varia isso’). 

Is het moedwil of misverstand dat journalisten van de gevestigde media de feiten verkeerd voorstellen? Neem nou een bericht van de NOS over een open brief van Edward Snowden aan het Braziliaanse volk die vandaag afgedrukt werd in A Folha van São Paulo. De kern is: ‘There is a huge difference between legal programs, legitimate spying, legitimate law enforcement  (..)  and these programs of dragnet mass surveillance that put entire populations under an all-seeing eye and save copies forever. These programs were never about terrorism: they’re about economic spying, social control, and diplomatic manipulation. They’re about power.’ 

De NOS maakt het persoonlijk en stelt dat Snowden voor z’n hulp aan het Braziliaanse volk een voorwaarde heeft: ‘Hij eist politiek asiel in ruil voor zijn hulp‘. Dat zuigt de NOS echter volledig uit de duim, want die voorwaarde stelt Edward Snowden nergens in z’n brief. Waar haalt de NOS dit verzinsel dan vandaan?

Snowden zegt wel dat Braziliaanse senatoren om z’n hulp vroegen bij hun onderzoek naar vermeende misdaden tegen Braziliaanse burgers en hij daartoe bereid is. En dat de Amerikaanse regering alle moeite heeft gedaan om z’n mobiliteit te beperken zodat het lastig voor hem is om te reizen. Die passage mondt uit in de zin: ‘Totdat een land permanent politiek asiel verleent, zal de Amerikaanse regering zich blijven bemoeien met mijn vermogen om te spreken’ (‘Until a country grants permanent political asylum, the US government will continue to interfere with my ability to speak‘). Maar Snowden doet niet aan koehandel zoals de NOS het voorstelt door politiek asiel van de Braziliaanse regering in ruil voor z’n hulp te vragen.

Hoe ontstaat dit soort onzorgvuldigheid van gevestigde professionele media? Leunen ze teveel op anderen? In dit geval, praat een redacteur van de NOS in alle haast en zonder voldoende begrip van de achtergronden een bericht van een persbureau of nieuwsbron na dat bewust de zaken verkeerd voorstelt? De NOS moet toch onderhand weten dat Reuters, CNN, ABC, CBS of  MSNBC gekleurd zijn en niet tot een afgewogen oordeel over de massale spionage door de NSA en de aanpak van president Obama weten te komen. NOS, dat kan beter.

Foto: Edward Snowden in Moskou.

Digitale veiligheid vraagt om investeringen. En trotseren van de VS

Peter van Schelven stelt voor een deel van het geld voor de JSF aan de digitale bescherming van Nederlandse bedrijven te besteden. Nederland is van plan om 20-25 JSF-toestellen aan te schaffen die vier miljard euro kosten, hoewel de publiciteit over hogere aantallen toestellen spreekt. Deze ad interim directeur van de branchevereniging van Nederlandse ICT-bedrijven merkt op dat economische spionage een kernactiviteit van inlichtingendiensten is. Zoals de spionage van het Braziliaanse Petrobras door de NSA aantoont. ‘Hedendaagse veiligheid en defensie mag zich daarom niet beperkten tot marineschepen of straaljagers‘.

Van Schelven praat over nationale veiligheid en digitale veiligheid van bedrijven. Ze liggen in elkaars verlengde maar zijn niet identiek. Met de oproep om te investeren in de digitale veiligheid hengelt Van Scheven naar overheidsopdrachten voor zijn branche. Toch klinkt z’n waarschuwing dat de digitale dreiging misschien wel groter is dan de fysieke dreiging onrustbarend. Gezien alle onthullingen over spionage door de NSA en de Britse GCHQ klinkt dat aannemelijk. Het is dan ook merkwaardig dat het kabinet geen extra middelen in de digitale veiligheid van Nederland investeert. Wil ons land zich niet wapenen tegen de volgende oorlog?

De aanschaf van de JSF kan opgevat worden als het kopen van bescherming door de VS. Naar verluidt is de JSF het enige toestel van z’n generatie dat Amerikaanse kernbommen kan vervoeren. Deze liggen opgeslagen op de vliegbasis Volkel, zoals Ruud Lubbers onlangs nog opmerkte. Stilzwijgend wordt aangenomen dat de tegenprestatie van de VS bij de aanschaf van de JSF door Nederland de modernisering van het Amerikaanse kernwapenarsenaal in Nederland is. Zodat ons land onder de Amerikaanse atoomparaplu mag blijven schuilen.

Het zich wapenen tegen digitale spionage zou juist het omgekeerde signaal aan de Amerikanen geven. Want Nederland is doelwit van de VS. Door de onthullingen van Edward Snowden is niet onopgemerkt gebleven dat de NSA alles en iedereen bespioneert. Ook Nederland zoals de spoedig komende onthullingen van Glenn Greenwald duidelijk zullen maken. Met investering in digitale veiligheid  koopt Nederland geen Amerikaanse bescherming, maar trotseert het de VS. Natuurlijk zijn er ook andere landen en criminele organisaties die het gemunt hebben op Nederland en Nederlandse bedrijven, maar de Amerikanen spannen toch de kroon. Pas als het Nederlandse kabinet tot het inzicht komt dat de VS een bedreiging vormen voor onze digitale veiligheid zal het mentaal in staat zijn daarin te gaan investeren. Zoals Van Schelven met andere woorden zegt.

Foto: Cyber security.

Trage verandering in NSA-dossier. Vervang Plasterk door Asscher

Het ergste wat Edward Snowden afgelopen juni vreesde toen-ie geheime NSA-documenten aan de journalisten Glenn Greenwald en Laura Poitras overhandigde was dat en geen publiek debat zou ontstaan. Dat het rimpelloos zou blijven in de eendenvijver. Z’n vrees is niet bewaarheid. De onthullingen die voornamelijk in Britse, Amerikaanse, Braziliaanse en Duitse gedrukte media verschenen hebben alles en iedereen in beweging gezet. Sinds juni loopt president Obama zichtbaar achter de ontwikkelingen aan. Hij is in het defensief gebracht. In het Amerikaanse congres zijn wetsvoorstelllen in behandeling genomen die het toezicht op de inlichtingendiensten aanscherpen. Latijns-Amerika en vooral Brazilië valt VS frontaal aan over NSA-spionage.

Macht staat nooit vrijwillig macht af. Verandering gaat langzaam. Politieke marges zijn smal, dat zei Den Uyl al in 1978: ‘ … marges gebruiken is soms het verschil tussen een spiraal naar beneden of naar omhoog. Het verschil tussen uitzichtloosheid en perspectief, tussen hoop en wanhoop.’ Daarom doet het merkwaardig aan dat maatschappijcritici nu wanhopen. Juist nu er perspectief is om de opbouw van de controlestaat te stoppen. John Naughton in The Guardian vindt de afzijdigheid van het brede publiek opvallend. Maar die van journalisten betreurt-ie meer. Feitelijk hebben de NSA-onthullingen het failliet van de Britse en Amerikaanse journalistiek aangetoond. Waarmee niet gezegd is dat een kleine minderheid niet kundig onderzoek en verslag doet. Zij beïnvloeden de politici en hebben de invloed. Niet de waterdragers voor die politiek.

In Nederland blinkt de voor de inlichtingendiensten verantwoordelijke minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk niet uit in kundigheid en inspiratie. Hij maakt een warrige en afwezige indruk op dit dossier. Hij weet geen goede houding te vinden. Omdat het onderwerp van privacy, meningsuiting, nationale veiligheid en spionage velen bezighoudt is dat jammerlijk. Ondanks de wanhoop van sommigen. Voor het kabinet is het belangrijk dat het kundig aangepakt wordt. De storm moet nog losbarsten. Glenn Greenwald komt met z’n onthullingen over Nederland. Dan moet het kabinet een antwoord hebben dat niet onderdrukt, maar kalmeert, vertrouwen wekt en perspectief op verbetering schetst. Met vice-premier Lodewijk Asscher heeft het kabinet een expert die dit dossier van partijgenoot Plasterk kan overnemen. Tijd voor herschikking van portefeuilles.

Foto: Stanley Kubrick, ‘Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb‘, (1964). War Room. 

Verklaring van Montevideo voor een vrij internet. Lukt dat?

Techdirt combineert drie verhaalstrengen tot een nieuwe ontwikkeling. Het gaat om het toekomstige bestuur van het internet, de onthullingen over de NSA-spionage die duiden op economische spionage (Petrobras) en de krachtige reactie van de Braziliaanse regering daarop. Over het beheer van internet nemen de belangrijkste internetorganisaties volgens IGP (Internet Governance Project) eensgezind afstand nemen van de VS: ‘With striking unanimity, the organizations that actually develop and administer Internet standards and resources initiated a break with 3 decades of U.S. dominance of Internet governance’. Vraag blijft wel hoe dan anders de onafhankelijkheid van regeringen gewaarborgd kan worden. Zonder de VS te noemen hebben de belangrijkste spelers de verklaring van Montevideo opgesteld. Maar het signaal is duidelijk. Weg van de VS, weg van de NSA.

Foto: Schermafbeelding van de Engelstalige tekst van de Verklaring van Montevideo. 14 oktober 2013.

Brazilië valt VS frontaal aan over NSA-spionage

Precies een jaar geleden hield president Obama een toespraak tot de Algemene Vergadering van de VN. Hij nam de houding aan van de bevoogdende wereldleider die het beste met anderen voorheeft, als geen ander weet wat mensenrechten zijn en wat rechtvaardigheid is en dat vanuit z’n autoriteit kan zeggen. Kortom, Obama bewandelde in 2012 de ‘moral high road’. Hij meende anderen een voorbeeld te kunnen stellen.

Toen al vond ik de president uitblinken in dubbele waarden. Heeft iemand die spreekt over rechten van dissidenten maar in eigen land een heksenjacht op klokkenluiders leidt recht van spreken? NRC volgde de moralistische toespraak van Obama kritiekloos. Over zoveel volgzaamheid, eenzijdigheid en naïviteit verbaasde ik me. Onder het mom van berichtgeving gaf de kritiekloze houding van de NRC aan hoe bij de gevestigde media Obama’s image groter was dan zijn daden rechtvaardigden. Het publiek kreeg het niet mee.

Het slechtste moest nog komen: het NSA-schandaal. In september 2012 waren de onthullingen van Edward Snowden nog 9 maanden ver weg. Sinds juni 2013 is president Obama in het defensief gedrongen. Hij is bij velen in binnen- en buitenland zijn geloofwaardigheid kwijt. Vooral omdat-ie verklaringen doet die telkens weer onjuist blijken. Hoe goed ligt het in de internationale gemeenschap als-ie steeds maar herhaalt voor de rechten van Amerikanen op te komen, maar buitenlanders die rechten niet gunt? Dat maakt geen goede indruk. Moeilijk voorstelbaar is dat Obama zich nog met geloofwaardigheid op kan stellen als hoeder van de vrije wereld die opkomt voor universele waarden. Het verschil tussen schijn en wezen is te groot geworden.

Het best blijkt die omslag uit de toespraak tot dezelfde Algemene Vergadering van de VN door de Braziliaanse president Dilma Rousseff. Ging president Obama een jaar geleden over mensenrechten in de aanval tegen anderen, nu gaat Brazilië op dezelfde manier in de aanval tegen de VS. Deze opstelling en confrontatie tekent de zelfverzekerdheid van Latijns-Amerika. Vorige week zegde president Rouseff vanwege de spionage door de Amerikanen een staatsbezoek aan de VS af. Met haar toespraak zet Rousseff de puntjes op de i en schetst ze een uitweg om onder de Amerikaanse controle van het internet en communicatie-infrastructuur uit te komen:

I would like to bring to the consideration of delegations a matter of great importance and gravity.

Recent revelations concerning the activities of a global network of electronic espionage have caused indignation and repudiation in public opinion around the world.

In Brazil, the situation was even more serious, as it emerged that we were targeted by this intrusion. Personal data of citizens was intercepted indiscriminately. Corporate information – often of high economic and even strategic value – was at the center of espionage activity. Also, Brazilian diplomatic missions, among them the Permanent Mission to the United Nations and the Office of the President of the Republic itself, had their communications intercepted.

Tampering in such a manner in the affairs of other countries is a breach of International Law and is an affront to the principles that must guide the relations among them, especially among friendly nations. A sovereign nation can never establish itself to the detriment of another sovereign nation. The right to safety of citizens of one country can never be guaranteed by violating fundamental human rights of citizens of another country.

The arguments that the illegal interception of information and data aims at protecting nations against terrorism cannot be sustained.

Brazil, Mr. President, knows how to protect itself. We reject, fight and do not harbor terrorist groups.

We are a democratic country surrounded by nations that are democratic, pacific and respectful of International Law. We have lived in peace with our neighbors for more than 140 years.

As many other Latin Americans, I fought against authoritarianism and censorship, and I cannot but defend, in an uncompromising fashion, the right to privacy of individuals and the sovereignty of my country. In the absence of the right to privacy, there can be no true freedom of expression and opinion, and therefore no effective ÿdemocracy. In the absence of the respect for sovereignty, there is no basis for the relationship among Nations.

We face, Mr. President, a situation of grave violation of human rights and of civil liberties; of invasion and capture of confidential information concerning corporate activities, and especially of disrespect to national sovereignty.

We expressed to the Government of the United States our disapproval, and demanded explanations, apologies and guarantees that such procedures will never be repeated. [vet: GK]

Friendly governments and societies that seek to build a true strategic partnership, as in our case, cannot allow recurring illegal actions to take place as if they were normal. They are unacceptable.

Brazil, Mr. President, will redouble its efforts to adopt legislation, technologies and mechanisms to protect us from the illegal interception of communications and data.

My Government will do everything within its reach to defend the human rights of all Brazilians and to protect the fruits borne from the ingenuity of our workers and our companies.

The problem, however, goes beyond a bilateral relationship. It affects the international community itself and demands a response from it. Information and telecommunication technologies cannot be the new battlefield between States. Time is ripe to create the conditions to prevent cyberspace from being used as a weapon of war, through espionage, sabotage, and attacks against systems and infrastructure of other countries.

The United Nations must play a leading role in the effort to regulate the conduct of States with regard to these technologies.

For this reason, Brazil will present proposals for the establishment of a civilian multilateral framework for the governance and use of the Internet and to ensure the effective protection of data that travels through the web.

We need to create multilateral mechanisms for the worldwide network that are capable of ensuring principles such as:

1 – Freedom of expression, privacy of the individual and respect for human rights.

2 – Open, multilateral and democratic governance, carried out with transparency by stimulating collective creativity and the participation of society, Governments and the private sector.

3 – Universality that ensures the social and human development and the construction of inclusive and non-discriminatory societies.

4 – Cultural diversity, without the imposition of beliefs, customs and values.

5 – Neutrality of the network, guided only by technical and ethical criteria, rendering it inadmissible to restrict it for political, commercial, religious or any other purposes.

Harnessing the full potential of the Internet requires, therefore, responsible regulation, which ensures at the same time freedom of expression, security and respect for human rights. 

Foto: Affonso Eduardo Reidy, Museum of Modern Art in Rio De Janeiro. 1953. Braziliaanse modernistische architectuur.

Braziliaanse president zegt bezoek VS af wegens NSA-spionage

De Braziliaanse president Dilma Rousseff heeft vandaag haar staatsbezoek van 23 oktober aan de VS definitief afgezegd. Het zat er al aan te komen. Dit werd gemeld door O Globo en later bevestigd in een verklaring van de Braziliaanse regering. Reden is dat de Amerikaanse president Obama volgens Rousseff geen bevredigende uitleg kan geven voor de spionage door de VS van de Mexicaanse en Braziliaanse president. Dankzij Edward Snowden kwam dit naar buiten. Volgens Common Dreams noemt de verklaring de ‘illegale praktijken’ van de NSA een ‘aanslag op de Braziliaanse soevereiniteit en individuele rechten’. Als Brazilië alsnog van de VS een bevredigende uitleg krijgt, dan kan het bezoek later doorgaan, zo zijn Obama en Rousseff overeengekomen.

Foto: Dilma Rousseff en Barack Obama, 2011.

Schneier: NSA gebruikte DigiNotar. Worden Nederlandse politiek en journalistiek nu actief?

Beveiligingsexpert Bruce Schneier verwijst op z’n blog naar een screenshot van een trainingsprogramma van de NSA dat in het Braziliaanse programma ‘Fantastico‘ werd getoond. Dat ging over de economische spionage door de VS van het Braziliaanse oliebedrijf Petrobras. Dat niets met terrorismebestrijding van doen heeft. Erop staat de naam van de nu gesloten Nederlandse commerciële certificaatautoriteit DigiNotar dat in 2011 gehackt werd. Schneier vermoedt dat dit het werk van de NSA was of dat de NSA gebruik maakte van de hack met een man-in-the-middle aanval. Een onderschepping en eventuele aanpassing van communicatie tussen twee partijen zonder dat deze dat doorhebben. Zo zou ook communicatie van Petrobras onderschept zijn.

Zoals de NRC in een commentaar zegt krijgt het NSA-schandaal er ‘een onverwacht Nederlands tintje‘ door. Het zal tijd worden. Het NSA-schandaal barstte op 9 juni 2013, maar meer dan drie maanden later heeft het Nederland nog steeds niet echt bereikt. Nederlandse politiek en journalistiek zwijgen. De ministers Opstelten (Veiligheid) en Plasterk (Binnenlandse Zaken) ontkennen, vertragen en lichten niks toe. Nederlandse media hebben in drie maanden geen eigen onthulling gebracht of vanuit hun expertise van de Nederlandse situatie voorzien van commentaar. Voor hun geloofwaardigheid is het gewenst dat Nederlandse media zich nu eindelijk eens actief met het NSA-schandaal gaan bezighouden. In Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk kwamen media met onthullingen en zeker in de laatste twee landen woedt een stevig publiek debat over de massale spionage die zich niet tegen terroristen maar tegen de eigen bevolking geeft gericht.

DigiNotar biedt de kans om het NSA-schandaal naar Nederland te halen, het kabinet ter verantwoording te roepen en niet meer weg te laten komen met een onderzoek door de CTIVD, vragen van SP’er Ronald van Raak of verwijzingen naar het Europarlement. In juli vroeg ik me af: ‘Nederlanders hebben nu antwoorden nodig. Wat weet de regering-Rutte? Hoe wordt er in het Nederlands belang samengewerkt met de VS? Weet de regering-Rutte hoe in de samenwerking met partners Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten opereren? Maar premier Rutte of de ministers van Veiligheid en Justitie, Binnenlandse Zaken, Buitenlandse zaken of Defensie zwijgen. De oppositiepartijen zwijgen ook en geven evenmin de indruk zich zorgen te maken over de spionage van burgers en de schending van burgerrechten. (..) Hebben de Nederlandse politieke partijen onder elkaar geregeld dat ze collectief de burgerrechten uitverkopen? Onze burgerrechten wel te verstaan.’ De Nederlandse politiek en journalistiek wacht nu een nieuwe kans om eindelijk actief te worden.

Foto: Schermafbeelding van trainingsprogramma van NSA waarin DigiNotar wordt genoemd. Document onthuld door Edward Snowden en genoemd in het Braziliaanse programma ‘Fantastico‘. 14 september 2013.