Er zat veel ruis in de uitspraken van oud-VVD-senator Robert de Haze Winkelman in de uitzending van 19 mei 2019 van Nieuwsuur. De tegenstrijdigheid in zijn woorden kon hij niet goed verhullen. Hij werd in 2018 door het in ongenade gevallen voormalige bestuurslid en medeoprichter Henk Otten uit Forum voor Democratie gezet en heeft nu weer het groene licht gekregen van partijleider Baudet om terug te keren in de partij. Het pluche trekt in een partij die veel baantjes te verdelen heeft. FvD is definitief toegetreden tot het partijkartel.
Het was verbijsterend om te zien hoe De Haze Winkelman zich in bochten wrong op de vraag over Baudets toespraak (Boreaal, Uil van Minerva) op de avond van de Provinciale Verkiezingen. ‘Iedereen gaat over zijn eigen woorden’, antwoordde hij daarop. ‘Een politicus moet in zichzelf geloven en dicht bij zichzelf blijven. Je moet in je eigen woorden geloven’. Dat zijn dooddoeners die voorbijgaan aan de kern van de vraag of FvD niet te ver afdwaalt naar ultra-rechts en hij zich daar in kan vinden. Uiteraard gaat Baudet over zijn eigen woorden, maar de vraag is of De Haze Winkelman zich met de woorden en denkbeelden van Baudet kan vereenzelvigen. Daar leek het niet op. De Haze Winkelman kreeg dat niet over zijn lippen en vluchtte in vaagheden. Het profiel van een conservatieve, rechtse VVD-er schemerde door zijn gemanoeuvreer heen. Hij deed zo zijn best.
Onbegrijpelijk werd het toen De Haze Winkelman eerst ontkende dat er sprake is van een richtingenstrijd binnen de partij, maar later verkondigde dat de partij er verstandig aan doet om naar het centrum te bewegen omdat zich daar meer kiezers ophouden dan aan de uiterste rechterkant. Tegelijk ontkent hij dat FvD naar die uiterste rechterkant beweegt, maar evenmin naar het centrum. Voor elke objectieve toeschouwer is duidelijk dat in Baudets gewraakte toespraak (‘Boreaal’) een bevestiging van de ultra-rechtse koers viel te lezen.
De Haze Winkelman probeert de kool en de geit te sparen en Baudet op een indirecte manier te bewegen om om electorale redenen afscheid te nemen van het gedachtengoed en de retoriek van alt-right. Het is hetzelfde misverstand dat de mensen uit Trumps omgeving treft. Ze meenden Trump te kunnen beïnvloeden en hem op te laten schuiven naar het centrum en de normaliteit, maar moesten achteraf tot hun schande constateren dat zij door Trump waren beïnvloed en met hem tegen hun zin opgeschoven waren naar de abnormaliteit en de uiterste rechterkant. Baudet verzamelt politieke groupies om zich heen nu hij als partijleider baantjes kan uitdelen. Zij praten hem naar de mond. Ze praten recht wat krom is, maar zullen straks van een koude kermis thuiskomen als ze menen Baudet naar het politieke centrum te kunnen loodsen. De kans is groter dat zij naar de rechterflank verschuiven en straks extreme standpunten slikken of verdedigen waar ze nu nog ver van afstaan. De FvD-groupies begrijpen het mechanisme van de autoritaire leider niet. Ze gaan zichzelf verliezen.
Foto’s: Schermafbeelding van delen uit artikel ‘Hoe de man die vorig jaar werd weggestuurd, terugkeert bij Forum voor Democratie’ op Nieuwsuur, 19 mei 2019.