Is Trumps terugtreden de echte oktober verrassing?

Je hoort het vaker, namelijk dat president Trump uit de race stapt. Volgens peilingen is zijn situatie hopeloos en stevent hij af op een zeker verlies. Dat kan hij alleen ontgaan door alsnog te winnen of terug te treden. Als dat eerste onwaarschijnlijk is, dan wordt het tweede waarschijnlijker. Nu is er sprake van een tussenfase.

Onder meer MSNBC-commentator Donny Deutsch en Trumps voormalige directeur Communicatie van het Witte Huis Anthony Scaramucci hangen deze theorie aan. Maar hun voorspellingen komen vaak niet uit. In 2019 zei Scaramucci dat Trump op z’n laatst in februari 2020 zijn vertrek zou aankondigen. Dat is niet gebeurd. Nu is er hoogleraar politieke wetenschappen Stephen D. Wrage die hetzelfde beweert in het artikel ‘The Real October Surprise: Trump to Drop Out’ van 26 juli 2020 voor The Globalist.

Is het waarschijnlijk dat Trump uit de race stapt? In elk geval bestaat het idee dat hij het presidentschap niet ambieerde. Zijn campagne in 2016 met behulp van het Kremlin, Facebook en allerlei controversiële individuen en bedrijven werd een succes door te goed geslaagde marketing. En grootschalige kiezersonderdrukking waardoor Democratische kiezers ontmoedigd werden om in swingstates de stembus op te zoeken. Dat programma van kiezersonderdrukking is in vier jaar verder uitgebouwd door de Republikeinen. Trump had het geluk dat hij in Hillary Clinton een nog slechtere kandidaat vond. Zodat zijn onkunde, ongeschiktheid en psychische instabiliteit niet opvielen. Biden wordt een betere kandidaat geacht die minder weerstand oproept.

Dat Trump in 2016 tegen alle logica in slaagde en hijzelf, noch het Kremlin (dat ‘vuil’ over Clinton achterhield voor haar presidentschap) en de vroegste peilingen dat voorzagen wijst erop dat Trump de gok wellicht een tweede keer wil nemen. Het is lastig om vanuit een rationele verklaring Trumps positie te duiden, omdat hij dat zelf nalaat. Trump is een beperkte daghandelaar aan wie geen vergezichten moeten worden toebedacht.

Trump weet dat hij het voordeel heeft van de zittende president die meer macht heeft dan zijn opponent Joe Biden. Via het ministerie van Justitie kan hij uitspraken die hem ongunstig zijn blokkeren. Dat voelen minister Barr en Trump als een loterij zonder nieten. Maar zoals gezegd is Biden populairder dan Clinton ooit was.

De wetmatigheid is dat naar het einde van een campagne de verschillen in de peilingen afnemen. Verder denkt Trump nog enkele troeven in handen te hebben die hij uit kan spelen. Zoals over het straatgeweld van ‘links’.

Daarnaast is het onzeker of Trumps trouwe achterban even warm loopt voor vice-president Mike Pence. Hij kan dan wel de meer gematigde en evangelische kiezers aanspreken, maar verliest waarschijnlijk ook radicale kiezers. Een risico is ook dat als eenmaal de ban gebroken is van een twitterende, intimiderende Trump en Republikeinse senatoren voor eigen kansen durven gaan ze afstand van Pence en zijn beleid zullen nemen.

Ook is Pence kwetsbaar voor aanvallen van Democraten omdat hij als uitvoerder van Trumps beleid de afgelopen vier jaar vuile handen heeft gemaakt. Pence werd in februari 2020 door Trump benoemd tot hoofd van de bestrijding van de COVID-19 pandemie. Hoewel Trump de leiding had en zelfs de wetenschappers opzij schoof zal ook Pence door vele Amerikanen met de mislukte aanpak geassocieerd worden.

Hoe dan ook is het een aardig gezelschapsspel om te gissen hoe groot de kans is dat Trump als oktober verrassing uit de race stapt. Het scenario gaat voorbij aan het feit dat er al ruimschoots voor verkiezingsdag via de post gestemd kan worden. Early voting. Zoals in Pennsylvania in verschillende districten al 50 dagen vooraf. Velen hebben dan al tegen Trump gestemd. De logica is daarom dat deze October surprise om electorale redenen op zijn laatst rond half september moet plaatsvinden. Of toch in oktober als Trump als aanhanger van een verschroeide aarde theorie niet wil dat Pence hem opvolgt en hij de Republikeinse partij in zijn val met hem wil meeslepen? De rechtszaken tegen hem en zijn bedrijf kunnen dan in 2021 van start gaan.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘The Real October Surprise: Trump to Drop Out’ van Stephen D. Wrage, 26 juli 2020 voor The Globalist.

Advertentie

Springtime For Trump. Psychogram van een verkiezingsstrijd

Bij het overlijden van Gene Wilder werd de filmkomedie The Producers (1967) van Mel Brooks in herinnering gebracht. Het verhaal heeft actuele waarde, zoals blijkt. Het gaat om theaterproducent Max Bialystock (Zero Mostel) die met boekhouder Leo Bloom (Gene Wilder) een constructie bedenkt om de verliesgevende productie ‘Springtime for Hitler’ -die grenst aan de wansmaak en daarom niet kan slagen- op de planken te brengen. Maar de productie slaat aan ondanks de verwachtingen en de calculatie van Bialystock en Bloom en wordt een financieel succes. Alleen niet voor de producenten die een verlies nodig hadden om winst te maken.

Het verhaal van The Producers doet denken aan Donald Trump. De grandioze overdrijving, de slechte smaak, de pogingen om te mislukken die in hun tegendeel verkeren omdat het publiek het volstrekt anders opvat dan de initiatiefnemers het bedoelen. Ondanks alle moeite die Trump steeds weer doet om zijn eigen glazen in te gooien. Het sterke vermoeden bestaat dat Trump om twee redenen in de presidentsrace is gestapt. Om er financieel beter van te worden en om aan prestige te winnen die de statuur van de vastgoedmagnaat doet vergeten. Het plan van Trump was dat hij zou winnen door te verliezen. Verliest Trump straks door te winnen?

Amerikaanse media zijn vol van complottheorieën, zoals een commentaar van Brent Budowsky voor The Hill. Maar omdat het ook dient om Trumps kandidatuur in diskrediet te brengen is het toch minder eenduidig dan het op het eerste gezicht lijkt.  Evenmin is het onmogelijk dat Trump zich halverwege de race heeft bedacht. Of twijfelt of hij wil winnen of verliezen. Er zit daarom geen plan achter omdat elke uitkomst hem uitkomt.

Het onmogelijke gebeurt. Eerst wint Trump tamelijk gemakkelijk de nominatie van de Republikeinse partij door in te zetten op wansmaak, persoonlijke emotie, overdrijving en interne tegenstrijdigheid en al zijn opponenten te vermorzelen. En nu maakt hij een redelijke kans om president te worden. Zijn tegenstander Hillary Clinton is bijna even impopulair als Trump en kan in de peilingen geen afstand van hem nemen.

Clinton heeft een ijzer in het vuur door een goede voorbereiding van de ground game in de afzonderlijke staten. Zij heeft lokale kantoren geopend die de kiezers naar de stembus moeten brengen, terwijl Trump dat aspect verwaarloost. Hij hoopt op de blanke kiezer en op onthullingen over de Clinton Foundation en haar privé email server waar de FBI en het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoek naar instelden. Het is in alle opzichten een asynchrone strijd. Terwijl Trump wansmaak, wispelturigheid en overdrijving tot zijn handelsmerk heeft gemaakt en er niet door wordt beschadigd is dat bij Clinton anders. Zij zet in op ernst en het uitstralen van ervaring en deskundigheid. Beide kandidaten kunnen ondanks zichzelf (mis)lukken.