Trump bombardeert Syrië om onafhankelijk van het Kremlin te lijken

Het is simpel. Trump bombardeert in Syrië om onafhankelijk te lijken van het Kremlin. Het antwoord op de meerkeuzetoets van TYT is duidelijk ‘C’. De feiten wijzen erop. De aanval was bescheiden in omvang en leidde tot herstelbare schade. De aanleiding die Trump geeft over baby’s die slachtoffer zijn van een gifgasaanval klinkt ongeloofwaardig. De aanval was nu toe eenmalig en erover was vooroverleg met het Kremlin, zodat die zelfs de Syrische luchtmacht er tijdig over kon informeren. De Russische en Syrische reacties waren eveneens symbolisch, en terughoudend. Trump ligt onder vuur voor samenzwering met het Kremlin en gebruikt elke strohalm als afleiding. Met het doel de onderzoeken te vertragen of af te zwakken. Trump gebruikt de aanval om het beeld bij te stellen dat hij een marionet van Putin is. Vanwege Russische bankleningen, chantage met compromitterend materiaal of commerciële belangen van Trump Org in de Russische Federatie. Tevens is het in het belang van het Kremlin Trump als vijand af te beelden omdat de vriendschap compromitterend werkt.

Zo’n kleine, symbolische aanval levert Trump steun op van neoconservatieve senatoren als Lindsey Graham of John McCain. Uitgerekend de twee Republikeinen die inzake het Kremlin-onderzoek in de Senaat een hard standpunt tegen Trump innemen. Trump bespeelt slecht geïnformeerde journalisten die niet doorhebben wat voor spel hier gespeeld wordt. Ze menen dat hij normaliseert. Niets is minder waar. De paradox van de Syrië-aanval die of stilzwijgend of na consultatie met het Kremlin is opgezet is dat het Trump nog afhankelijker van de Russen maakt. Maar in de beeldvorming kan hij demonstratief afstand van het Kremlin nemen. Schijnbaar.

Echt nieuws van Real News lijdt aan relativering en theoretisering

Hoofdredacteur Paul Jay van het onafhankelijke, maar linkse Real News legt verantwoording af over de koers. Hier is het verslag te lezen. Real News legt andere accenten dat de establishment media en gaat uit van het principe ‘Follow The Money’ om wantoestanden te verslaan. Wie profiteert van welke beleidsmaatregel? Over de controverse van de VS met de Russische Federatie zegt Jay: ‘See, we don’t have a partisan horse in this race. We see this as a fight between two different sections of the global oligarchy, if you want. And for the people’s interests, one, we should understand what’s really at stake here, and two, for the people’s interests, we want to get rid of the oligarchy. We want to get rid of the American oligarchy, get rid of the Russian oligarchy, and have, well, people keep claiming of democracy, well, let’s have some real democracy‘.

Er kleeft een bezwaar aan Real News dat Paul Jay indirect in dit interview benoemt. Namelijk dat hij en zijn organisatie de meeste kennis hebben van de Amerikaanse samenleving en politiek en daar ook de meeste kritiek op hebben. Dat wringt als daar de pretentie bijkomt om landen op een evenwichtige wijze te vergelijken. Dat leidt tot een vertekening omdat wantoestanden in autoritaire landen zoals China, Turkije of de Russische Federatie door een gebrek aan kennis en verslaggeving relatief minder benadrukt worden. Hoe kan Real News vergelijken als het aan één oog halfblind is, en dat zelfs met zoveel woorden toegeeft? Jay meent de Amerikaanse oligarchie in aard en ernst gelijk te kunnen stellen aan de Russische oligarchie. Waar het Kremlin zich gangster-achtig gedraagt bevestigt de eerste haar macht door juridische maatregelen en omkopen van media. Deze analyse klopt, maar heeft het gevaar in zich appels met peren te vergelijken.

Het maakt ook voorzichtig om in de huidige controverse over Trump afstand te houden tot neoconservatieven als John McCain en Lindsey Graham die in de kern pleitbezorgers zijn voor de wapenindustrie en de perpetual war. Elke vijand van Trump is nog geen vriend. Real News maakt door de focus op de historische strijd tussen arbeid en kapitaal en machthebbers en machtelozen de actualiteit ondergeschikt aan dit schema van het Hegeliaanse historisch materialisme. Daardoor verliest het ook aan scherpte om de actualiteit te verslaan. Wie alles relativeert en in een dualistisch wereldbeeld wil passen benadrukt onvoldoende hoe uitzonderlijk een president als Trump is die in zijn incompetentie en onvolwassenheid de langlopende strijd om de macht te buiten gaat. De uitgangspunten van Real News leiden soms tot een verfrissende blik, maar vaak tot het omgekeerde dat het gesloten wereldbeeld bevestigt. Ook door het uitnodigingenbeleid van gasten die voor een propagandistisch karretje gespannen staan. Deze valkuilen doen de journalistieke verslaggeving kwaad.

Geschiedenis van tweet die wijst op coup tegen Trump. Op internet veranderen berichten van betekenis als omstandigheden wijzigen

Het wereldwijdeweb verbindt het internationale met het lokale. Of dat Gasselte in Drenthe, de betwiste gebieden in Oost-Oekraïne of het Witte Huis in Washington is. Dat is er afwisselend aan. De vrijheid ervan staat trouwens onder druk. Niet alleen in ‘autoritaire regimes’ als de Russische Federatie of China, maar ook in de ‘onvolledige democratie’ de VS. Aldus de definiëring van die staten die volgt uit de Democratie-index 2016 van The Economist. Deze week gepubliceerd. Met Nederland op een 12e plek als ‘volledige democratie’.

Internetvrijheid en netneutraliteit zijn een kostbaar goed. Maar zoals de materiële opgang werd afgeremd door de schuldencrisis van 2008 -en het nooit meer als voorheen werd- dreigen 10 jaar later de immateriële verworvenheden waar we zo aan zijn gewend teruggedraaid te worden. Reden is de opkomst van autoritaire en populistische leiders. De liberale democratie ligt samen met de waarheid en de persvrijheid onder druk.

Het is van belang om ambitie en zelfvertrouwen te tonen en goed de krachten te organiseren die opkomen voor de democratie, de pluriformiteit, de mensenrechten en de vrijheid. Bij de pakken neerzetten is zinloos. Putin, Xi Jinping of Trump verslaan kan niet, maar hun beleid aan de orde stellen en de oppositie tegen hun beleid helpen organiseren kan wel. Dat is een internationale beweging. Zolang het duurt probeert dit blog z’n steentje daaraan bij te dragen. Recycling is een kenmerk van het wereldwijdeweb. Aspecten verdwijnen achter de horizon, maar kunnen weer opdoemen en nieuwe betekenis krijgen als de omstandigheden veranderen.

Neem bovenstaande tweet van 15 januari 2017 die door het Amerikaanse technologiebedrijf OpenGov op 26 januari 2017  wordt geretweet. De tweet was gebaseerd op mijn commentaar ‘Michael Hayden: Amerikaanse krijgsmacht zou Trump negeren’ van 29 februari 2016. Het bevatte een verwijzing naar een interview van generaal Michael Hayden in de show ‘Real Time with Bill Maher’ op 26 februari 2016. Hayden trok fel van leer en liet in het midden of de krijgsmacht opdrachten van Trump zou opvolgen als die volgens de krijgsmacht in strijd met de nationale veiligheid waren. De tweet vraagt of inlichtingendiensten het eind accepteren van hun internationale samenwerking indien president Trump dat onmogelijk maakt en of ze wellicht een staatsgreep tegen hem voorbereiden. Hayden probeerde in dit interview conservatieve en progressieve krachten tegen Trump te bundelen, en Trump en zijn entourage te waarschuwen. Hiertoe liet Hayden zich even in de kaarten kijken in een spel dat zich doorgaans achter de schermen afspeelt. Het is via het wereldwijdeweb weer even in herinnering gebracht bij Amerikaanse opiniemakers die zich wapenen in de strijd tegen de autoritaire Trump en veiligheidsdiensten met hun belang dat deels overeenkomstig en deels tegengesteld is aan dat van Trump.

Foto: Schermafbeelding van retweet op OpenGov, 26 januari 2017.

Trump is een zetstuk in zijn eigen politiek en zakendoen. Nu het meest zichtbaar in zijn relatie tot de Russische Federatie

Het is simpel. President-elect Trump is een beroerde zakenman die van faillissement naar faillissement hobbelt en een grote schuldenlast met zich meedraagt. Dat laatste is een gangbare praktijk in de zakenwereld van overnames en fusies, maar bij Trump is iets anders aan de gang. Hij verbrandt schepen achter zich, zadelt ex-partners eenzijdig met verlies op en is gedwongen de vlucht vooruit te zoeken in de samenwerking met steeds marginalere partners. Tot en met de georganiseerde misdaad in de VS en de Russische Federatie. Want hij is in China en de Russische Federatie aanbeland voor financiële steun, omdat Amerikaanse banken hem niet meer lusten vanwege zijn onethische manier van zakendoen en het weglopen voor verantwoordelijkheid.

De vlucht vooruit joeg Trump de politiek in. Tegen zijn agressie waren zijn Republikeinse concurrenten en Hillary Clinton niet opgewassen. De Republikeinse kandidaten hadden zich onvoldoende voorbereid en vielen vooral elkaar aan. Clinton was een gebrekkige en beschadigde kandidaat die bijna even impopulair was als de in de geschiedenis van de VS meest impopulaire kandidaat Trump. Door deze zeer toevallige samenloop van omstandigheden kon Trump president worden, maar het valt niet te verwachten dat zoiets zich nog eens snel voordoet. Het is waarschijnlijk een eenmalig incident. Het is ook de vraag of Trump zijn termijn kan volmaken en tussentijds wordt afgezet. Het establishment van de Republikeinse partij lust hem rauw en wacht op het geschikte moment om hem te lozen. Om verder te gaan met de christelijk-conservatieve vice-president Pence. De aanleiding is snel gevonden: belangenverstrengeling tussen Trumps zakendoen en presidentschap, de nationale veiligheid en de relatie met de Russische Federatie en China, of het aanzien van de VS in de wereld.

De kern is het volgende. Trump is financieel afhankelijk van dubieuze personen in vele landen, waaronder de Russische Federatie. Die hebben hem in de tang. Maar het is niet zo dat hem door de machthebbers van China of de Russische Federatie het lid op de neus wordt gezet. Dat werkt indirecter. Want in landen als China en de Russische Federatie zijn politiek en zakendoen nauw met elkaar verweven. Het één volgt altijd uit het ander.

President Putin is met een geschat vermogen van 200 miljard dollar de rijkste persoon ter wereld. Maar hij kan politiek niet terugtreden omdat hij daarmee zijn onwettig verkregen vermogen niet kan handhaven. Hij wordt gegijzeld door zichzelf. Hetzelfde geldt voor zijn zakenpartners en kring van politieke getrouwen die van hem afhankelijk zijn voor hun rijkdom en hem daarom steunen om aan te blijven. Trump is door de afhankelijkheid van Russische geldschieters een middel om bij Putin in het gevlij te komen. Het wisselgeld Trump betaalt zich uit door dichter bij de kern van de macht in het Kremlin te komen. Trump is de fiche die wordt doorgeschoven in het casino zonder dat hij het zelf doorheeft. Maar hij gokt wel met de toekomst van Europa en de VS.

Grijpt de Amerikaanse veiligheidsindustrie in als Trump te ver gaat met zijn vrijage met Putin? Wacht de VS een coup?

Het meest raadselachtige aan de opstelling van Trump en de Republikeinen die hem navolgen over president Putin en de Russische Federatie is dat het in strijd is met jarenlang beleid dat de kern van de Republikeinse partij (GOP) volgde. Dat ging namelijk uit van een vijandbeeld van de Sovjet-Unie en de latere Russische Federatie dat hecht in de genen van de GOP leek verankerd. Dat is in een jaar volledig omgeslagen.

Er zijn allerlei verklaringen voor deze omslag die variëren van manipulatie van de beeldvorming door Republikeinse kopstukken tot zakelijke belangen van Trump en zijn kern van vertrouwelingen met Russische contacten (Paul Manafort, Carter Page, Mike Flynn) tot chantage van Trump uit zakelijke of seksuele redenen.

Maar het meest raadselachtige dat nog raadselachtiger is dan de omslag bij het voetvolk van de GOP is de terughoudende reactie van de veiligheidsindustrie. Trump dreigt de inlichtingendiensten te hervormen en het is onduidelijk wat hij hiermee bedoelt. Dat kan gaan tot en met de ontmanteling van het sinds de Tweede Wereldoorlog bestaande Five Eyes geïntegreerde samenwerkingsverband van inlichtingendiensten tussen de VS, VK, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Niet omdat Trump die samenwerking zal verbieden, maar omdat de andere partners er niet meer blindelings op kunnen vertrouwen dat Trump of zijn staf geen geheime informatie doorschuiven naar het Kremlin. En daarom de Amerikaanse diensten niet meer vertrouwen.

Vooralsnog zijn het Republikeinse senatoren van de oude stempel zoals John McCain en Lindsey Graham die in de openbaarheid de oppositie van binnenuit tegen Trump aanvoeren. Samen met de Democraten van wie sommigen zoals afgevaardigde John Lewis vinden dat Trump geen wettige president is. Mogelijk hopen Republikeinen zoals McCain het evenwicht binnen de regering door de aanstelling van ouderwetse houwdegens als minister van Defensie James Mattis, John Kelly tot minister van Binnenlandse Veiligheid en Mike Pompeo tot hoofd van de CIA zo bij te buigen dat de Rusland-factie van Trump voldoende wordt geneutraliseerd. En Putin niet tot de kern van de Amerikaanse krijgsmacht en inlichtingendiensten doordringt.

Maar wat als deze Republikeinen met hun nauwe contacten met de krijgsmacht, de inlichtingendiensten en de wapenindustrie inzien dat ze de strijd binnen de regering-Trump op zo’n manier gaan verliezen dat Putin vrij spel krijgt in het Pentagon en Foggy Bottom (Buitenlandse Zaken) waar de Rusland-vriendelijke Rex Tillerson op de nominatie van minister wacht. Gezien de grote economische belangen valt het niet te verwachten dat de veiligheidsindustrie zich niet zal verzetten als het tot het definitieve besef komt dat Trump hun belangen bedreigt. Dat zal samengaan met een verwijzing naar de bedreiging van de nationale veiligheid door Trump. Deels lijkt dat terechte zorg, deels is het ook een dekmantel om het financiële eigenbelang veilig te stellen.

In februari 2016 plaatste ik in een commentaar een video van een optreden van Bill Maher met dé lobbyist en vertegenwoordiger van de Amerikaanse veiligheidsindustrie en ex-directeur van de CIA en NSA Michael Hayden. Het is opzienbarend wat deze conservatieve hardliner suggereert en is opvallend slecht opgepakt. Namelijk dat als Trump als president de nationale veiligheid dreigt te schaden de krijgsmacht zijn orders niet zal opvolgen. Dat is een niet zo stille hint die Hayden geeft van een coup tegen Trump. Het is een optie die langzaam werkelijkheid dreigt te worden. Of het zover komt is de vraag, maar denkbeeldig is het niet.

Wat is de essentie van de spionage oorlog met Trump, Putin en Obama?

Het antwoord op de vraag tussen wie de nieuwste spionage oorlog wordt gevoerd is afhankelijk van het eigen perspectief. Is het een oorlog tussen Trump en Obama, Obama en Putin, Trump en de Republikeinse partij GOP, Russische en Amerikaanse inlichtingendiensten, beide staten VS en Russische Federatie of Trump en Putin? Dat laatste lijkt door de vriendschappelijke relaties tussen Putin en Trump op het eerste gezicht het minst waarschijnlijk, maar zou na Trumps inauguratie op 20 januari 2017 wel eens de meest waarschijnlijke optie kunnen worden. Afhankelijk van het antwoord wie de machtsstrijd tussen Trump en de GOP wint.

Critici zijn het erover eens dat Obama in zijn buitenlandse politiek te terughoudend heeft gehandeld, en er weinig van gebakken heeft. In Syrië trok hij in 2013 een rode lijn voor Assad en deed vervolgens niets toen Assad met chemische wapens over die lijn trok. En bij de bezetting van de Krim door de Russische Federatie die in de Algemene Vergadering van de VN in resolutie 68/262 breed werd veroordeeld nam Obama te weinig verantwoordelijkheid hoewel het Boedapester Memorandum uit 1994 de VS tot actie verplichtte. Zie hier het antwoord van Paul Niland op mijn stellingname dat Obama geen verantwoordelijkheid nam. Niland valt Obama niet volledig af, maar geeft wel toe dat Obama gezien de omstandigheden meer had kunnen doen. Zoals John Schindler in een commentaar zegt handelt Obama uiteindelijk ter elfder ure terwijl hij sinds 2013 kans op kans heeft laten liggen om de Russische agressie in Oost-Europa en in cyberspace passend te beantwoorden.

De leiders van de Russische Federatie hebben straks te maken met de onberekenbare president Trump in plaats van de berekenbare Obama. Trump mist de terughoudendheid en de intellectuele blik van Obama die tijdens zijn presidentschap steeds weer de indruk gaf verdwaald te zijn in de politiek. Dat is zo ongeveer het enige dat Obama en Trump gemeen hebben. Obama was geen politiek dier, maar een huiskamergeleerde die er een nachtje over moest slapen. De spionage oorlog verhuist mee naar 2017. Als Obama is afgetreden worden de opties kleiner en het antwoord duidelijker wie er nou exact met wie in strijd is. Misschien is het in essentie wel een oorlog in de psyche van Donald Trump. En dat belooft weinig goeds voor de wereld in 2017.

Back to the Future met Trump. Macht aan het militair-industrieel complex

Tijdens de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen werd vaak de opmerking gemaakt dat Hillary Clinton terug wilde naar de jaren ’90 en Donald Trump naar de jaren ’50 van de vorige eeuw. Dat was hun toekomstvisie. Het tijdperk van respectievelijk de Democratische Bill Clinton en de Republikeinse Dwight Eisenhower. Er zit een kern van waarheid in deze constatering. Trump wil terug naar de culturele hegemonie van de VS van de jaren ’50 dat toen een overwegend wit, Angelsaksisch, protestant georiënteerd land was.

Het verschil is dat Trump en niet Eisenhower president is. De oud-generaal kwam in zijn afscheidstoespraak  met een waarschuwing tegen de macht van het militair-industrieel complex en de bedreiging ervan voor de democratie: ‘In the councils of government, we must guard against the acquisition of unwarranted influence, whether sought or unsought, by the military-industrial complex. The potential for the disastrous rise of misplaced power exists and will persist. We must never let the weight of this combination endanger our liberties or democratic processes. We should take nothing for granted. Only an alert and knowledgeable citizenry can compel the proper meshing of the huge industrial and military machinery of defense with our peaceful methods and goals, so that security and liberty may prosper together.’ De jaren ’50 waren ook het tijdperk van Joe McCarthy, de hoorzittingen in het congres en de heksenjacht op communisten. Onder Trump kunnen de commies zomaar ingewisseld worden voor Mexicanen, moslims en progressieve journalisten.

Zoals het er nu op lijkt wil Trump terug naar de jaren ’50 met het doel precies dat te doen waar Eisenhower voor waarschuwde. Namelijk de macht van het militair-industrieel complex op peil houden en zelfs vergroten. Trump wil het Defensiebudget opschroeven. Daar duiden ook de namen van de kabinetsleden op die rouleren: oorlogshitsers die vanaf de heup schieten als Newt Gingrich, Bob Corker of John Bolton op Buitenlandse Zaken. Deels is dat in strijd met het beeld van isolationisme dat Trump in zijn campagne uitdroeg en van de andere kant is het ook in strijd met de afwijzing door het militair-industrieel complex van Trump. Lobbyist en oud NSA- en CIA-directeur Michael Hayden zei in februari 2016 in de show van Bill Maher dat de krijgsmacht president Trump zou negeren. Achteraf dat valt op te vatten als waarschuwing aan Trump om zich te voegen in de neoconservatieve agenda. Die omslag heeft inmiddels plaatsgevonden, want Trump moest zich voegen om niet alleen te staan. Oorlogshitsers zullen in de regering van Trump de macht hebben. De moeizame relatie met Iran die president Obama opbouwde zal snel afgebroken worden. En mogelijk tot oorlog leiden.

Het Kremlin zal niet blij zijn met deze ontwikkelingen. Niet alleen vanwege de onzekerheden van de komende Trump-regering waar het niet op kan anticiperen, maar ook vanwege de verandering in beleid. Zo steunen Newt Gingrich en Bob Corker de levering van letale wapens aan Oekraïne, zo merkt Reuters op in een bericht. Een doorbraak, omdat Obama die levering jarenlang blokkeerde. De liefde tussen president Putin en Trump zal snel over zijn als het behartigen van Amerikaanse belangen door Trump in strijd komt met de Russische belangen. Vooral in Oekraïne en het Midden-Oosten. Daarbij zal Trump buitenlandse oorlogen gebruiken als afleiding voor binnenlandse problemen die naar verwachting immens zullen zijn. Het ligt er dus maar net aan hoeveel macht de neoconservatieven in de nieuwe regering Trump kunnen nemen en in welke mate het geloof in de maakbare democratie van de regeringen Bush zal worden gerestaureerd. Hoe dan ook: Te Wapen!

Foto: ‘Rally Against the Integration of Central High School at the Arkansas state capitol building in Little Rock, 1959’. Credits: John T. Bledsoe

Wat als Trump wint? Vandaag rollen dobbelstenen in een Amerikaanse tragedie

Wat als Donald Trump wint? Het kan zomaar gebeuren.Volgens projecties die volgen uit gewogen peilingen heeft Trump een kans van 28,6% (ThirtyFiveEight) om te winnen. Methodologisch houdt dat in als er 100 keer met een dobbelsteen gegooid wordt hij 28,6 keer wint. Welke dobbelstenen worden er vandaag gegooid?

Trump verging het tijdens de campagne slecht, maar bleef het ondanks blunders goed doen. Opmerkelijk is dat het monster niet gedood kon worden, zo zei Bill Maher. Trump dreigt te winnen. Met een kans van 30%.

Het is de combinatie van hard rechts-nationalistisch populisme en een ongeloofwaardige centrumpolitiek met politici die niet in zichzelf geloofden die in het Verenigd Koninkrijk tot een Brexit leidde. Hetzelfde scenario is ingediend voor de VS. Of het gevolgd wordt is de vraag. Hillary Clinton mist overtuiging, wisselt voortdurend van standpunt en kreeg niet echt vertrouwen van de kiezers. De gehackte Podesta Emails van WikiLeaks tonen aan hoe corrupt zij, Bill Clinton en de Clinton Foundation zijn. Op economisch en buitenlands gebied voert ze een neoconservatieve Republikeinse agenda. Clinton heeft de progressieve Bernie Sanders-supporters van zich vervreemd en zit door de omarming van Wall Street in de klem. Trump presenteerde zich als anti-establishment kandidaat die de sfeer in het land reflecteert. Zijn beloftes aan het volk vormen zijn krediet.

Clinton was het verkeerde antwoord op Donald Trump. Ze is tot de tanden gewapend en heeft haar campagne die loopt als een geoliede machine goed georganiseerd. Maar dat werkte niet in 2016. Het ging in deze cyclus om karakter, overtuiging en emotie. Dat alles miste ze. Het campagne apparaat heeft ze met Bill Clinton in decennia opgebouwd en is de mammoettanker die niet meer valt bij te sturen. Als Trump een monster was dat niet te stoppen is, dan was de Clinton machine een monster dat 3 miljard dollar bij elkaar graaide en uit hebzucht niet meer te stoppen viel. Het kaapte de Democratische partij en wurgde de politiek.

Het volk is de afbraak van voorzieningen, de eigen marginalisering, de kwalijke effecten van globalisme en de richtingsloosheid van het land beu. Brexit, opkomst van Europese rechts-populisten en de opmars van de Russische president Putin verduidelijken dat. Gematigde krachten weten geen antwoord te geven of beseffen de urgentie ervan onvoldoende. De EU fragmenteert terwijl landen als China of de Russische Federatie het omgekeerde doen: focussen en macht concentreren. Ze zetten de democratie opzij, zoals Trump ook dreigt te doen. Over de oceaan heen inspireren populisten  elkaar. Omdat de centrumpolitiek het heeft laten liggen en het belang van de burgers heeft ingewisseld voor het belang van multinationals en de veiligheidsindustrie.

Hillary Clinton is de aangekondigde ramp. In 70 van de 100 gevallen wint ze. Als ze niet wint is met Trump de ramp onvoorspelbaar. Voor de VS en voor Europa. Vandaag rollen dobbelstenen in een Amerikaanse tragedie.

Luuk van Middelaar erkent deconstructie van status quo door Sanders niet als constructief. En neemt Clinton in bescherming

Het valt me tegen van commentatoren in Nederlandse gevestigde media dat ze Bernie Sanders op een hoop gooien met Donald Trump en afficheren als een kandidaat die de partij kaapt of bestormt. Zoals Luuk van Middelaar in zijn column in NRC. Van Middelaar ziet dat verkeerd. Het is exact andersom. Hillary Clinton heeft de Democratische partij bestormd. Op zo’n manier dat elke kans van een ‘redelijke’ kandidaat bij voorbaat smoorde in haar almacht. Die bestond eruit dat ze haar pionnen op centraal en lokaal niveau parachuteerde. In het landelijk partijbestuur waren dat types als Debbie Wasserman Schultz of Donna Brazile die hadden gewerkt voor de Clinton-machine. Op lokaal niveau gebeurde dat door de benoeming van aan Clinton loyale partijmensen. Dat werd zichtbaar door de rol van de supergelegeerden bij de Democratische voorverkiezingen die al maanden voordat Sanders zich kandideerde in overgrote meerderheid hun steun uitspraken voor Hillary Clinton. Het is tekenend dat Van Middelaar niet over zijn lippen krijgt dat Clinton de partij heeft gekaapt.

Hillary Clinton is een in de ogen van velen verwerpelijke kandidaat van Wall Street, de veiligheidsindustrie en de neoconservatieven die de belangen van het establishment vertegenwoordigt. Dat houdt niet in dat Sanders een anti-establishment kandidaat is die buiten het politieke bestel en de grondwet treedt. Dat is een te simpel idee van dualisme. Sanders valt eerder te omschrijven als een anti-uitwassen kandidaat. Wat hij beoogt is het grote geld uit de politiek bannen om het politieke bestel te democratiseren en de samenleving rechtvaardiger en minder ongelijk te maken. Dat is een in Europa tamelijk gangbare positie die in de Amerikaanse politiek als exotisch wordt bestempeld. Zelfs door politieke opponenten het etiket ‘communistisch’ of ‘socialistisch’ krijgt opgeplakt. Dat zegt vooral iets over een Amerikaanse perspectief van wereldvreemdheid. Het is absurd als Nederlandse commentatoren dat etiket overnemen of stilzwijgend meegaan in redeneringen die de beleidsplannen van Sanders afdoen als radicaal. Hij is een sociaal-democraat van het Scandinavische type. Met nog een extra pluspunt. In tegenstelling tot de overgebleven kandidaten van de grotere partijen (Trump, Clinton, Johnson, Stein) heeft hij geen enkele relatie met de Kremlin die hem in diskrediet kan brengen.

Sanders is niet meer een ontwrichtende kracht of tegenkracht dan Clinton. Zolang opinieleiders in de media door framing blijven beweren dat de gedeeltelijke deconstructie van de status quo door types als Sanders niet constructief kan zijn en de constructie van Clinton niet deconstructief is, dan blijven ze een vooringenomen voorstelling van zaken geven. Van Middelaar en zijn collega’s moeten dan niet gek opkijken als ze door steeds meer burgers ook als een ontwrichtende kracht worden gezien die het allemaal niet echt helder voorstelt.

Foto: Schermafbeelding van slotalinea column ‘Het Waalse verzet is een Brexit van links’ van Luuk van Middelaar in NRC, 27 oktober 2016.