Wierd Duk volgt op sociale media met mate de talking points van alt-right

Wierd Duk is journalist voor De Telegraaf. Of beter gezegd is hij een activistische journalist of journalistieke activist die in zijn eigen domein op sociale media en praatprogramma’s op televisie de feiten uit zijn mening laat volgen. Er is niet mis met die politieke kleur en zijn vooringenomenheid. Mits dat vooraf bekend is. Daar zit ‘m bij Duk nou juist het probleem. Hetzelfde geldt trouwens voor meer journalisten die zich activistisch opstellen. Het probleem is dat de Telegraaf-journalist en de BV Duk-activist vermengd raken en door elkaar heen gaan lopen. Voor de lezers van De Telegraaf is dan niet meer duidelijk welke Duk aan het woord is. De zorgvuldige journalist die volgens de gangbare journalistieke codes werkt of de activist die dat niet doet.

Dankzij bemiddeling kreeg ik deze schermafbeeldingen van het Twitter-account van Duk toegezonden omdat ik door Duk sinds februari 2015 geblokkeerd word op Twitter. Ik had geen idee waarom hij dat deed, des te meer omdat ik nauwelijks contact op Twitter met hem had gehad en niet begreep wat de aanleiding was door de blokkade van mij door hem. Vermoedelijk had het met zijn pro-Kremlin opstelling in de kwestie Oekraïne en Krim te maken waarover ik in een of twee tweets verder vroeg. Het was hem blijkbaar te veel om dat toe te lichten en vermoedelijk schatte hij mijn interventie in als afleiding van zijn afleiding. Wat het wellicht was.

Nu is het oktober 2018, maakte Duk de overstap van het Algemeen Dagblad naar De Telegraaf en lijkt hij in zijn opinies steeds meer gestuurd te worden door de ‘talking points’ van Trump en alt-right. Die de president deels ingefluisterd worden door het Kremlin. Nogmaals, dat is verdedigbaar en even legitiem als het aanvallen van de ‘talking points’ van Trump. Maar als dat niet op een intelligente manier gebeurt en slecht onderbouwd wordt dan begint dat op te vallen. En slaat het terug op zijn journalistieke werk voor De Telegraaf.

Zo vroeg Duk in de kwestie van de bombrieven die de afgelopen week naar Democratische politici en opinieleiders werden gestuurd in een tweet aandacht voor de opinie van de conservatieve Candace Owens die op Wikipedia wordt geïntroduceerd als complotdenker. Duk deed dat via een verwijzing naar de Trump-kritische en satirische Twitter account Recovering Republican. Owens stelde –samen met vele andere rechtse complotdenkers– dat het om een zogenaamde ‘false flag’ operatie van de Democraten ging. Ze schreef op 24 oktober 2018 in een tweet (inmiddels door haar verwijderd): ‘I’m going to go ahead and state that there is a 0% chance that these “suspicious packages’ were sent out by conservatives. The only thing “suspicious’ about these packages, is their timing. Caravans, fake bomb threats – these leftists are going ALL OUT for midterms.‘ Met het aanhouden van Cesar Sayoc is die theorie ontzenuwd en zijn de rechtse complotdenkers ontmaskerd.

Duk had eerder een verwijzing naar een tweet van Owens van 26 oktober gemaakt met de introductie ‘Veel interessanter dan het rituele bashen van Trump’. Deze tweets van Duk met een aanbeveling van Owen en de verwijzing naar de kritiek op Owen zijn niet los te zien van elkaar. Het tekent het manoeuvreren van Duk die van de ene kant steevast de ‘talking points’ van rechtse complotdenkers weergeeft, maar anderzijds niet wil worden betrapt als een journalist die niet onpartijdig zou zijn. Het is een lastige evenwichtskunst van een activistische journalist die zijn broodwinning en activisme moet combineren. Wil de echte Wierd Duk opstaan?

Foto 1 en 2: Schermafbeelding van tweets van Wierd Duk, oktober 2018.

Foto 3: Schermafbeelding van (inmiddels verwijderde) tweet van Candace Owens, via tweet MrHeart_Break.

Kwestie Henk van Deún en de ULU-moskee: Het simplisme van DutchTurks steekt dat van de PVV naar de kroon

In het opinie-artikel ‘Het PVV-gif in de samenleving is het product van pro-israëlische haatgroepen’ op het ‘Turks-Nederlandse’ DutchTurks bestrijdt Volkan simplisme met simplisme. Hij is naar eigen zeggen ‘Political reporter, blogger, concerned citizen’. Het blog zegt over zichzelf ‘een multicultureel en multireligieus platform dat een niche opvult, als er al gesproken kan worden van links of rechts, aan de linkerzijde van het mediaspectrum.’ Of dat betekent dat DutchTurks zich ook links van het politieke spectrum plaatst is de vraag.

Het stuk van Volkan gaat in op een uitspraak van de lijsttrekker van de PVV in Utrecht Henk van Deún voor de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2017. Van Deun zei in een radiointerview voor Bingo FM dat hij de Utrechtse ULU-moskee liever ziet afbranden. Van Deún nam achteraf afstand van zijn uitspraken die hij ‘onhandig’ noemde. Raadsleden van diverse partijen spraken hun afkeuring uit over de uitspraak van de PVV’er waar een ongeoorloofde oproep tot geweld in werd gezien. De ULU-moskee wordt beheerd door de Islamitische Stichting Nederland (een tak van het soennitisch-Turkse directoraat Diyanet), aldus Wikipedia.

Maar de opinie van Volkan gaat verder dan nodig is om de uitspraak van Van Deún af te wijzen en in een context te plaatsen. Hij overtreft de rancune van Van Deún met zijn eigen rancune. Of onmacht. In zijn opinie maakt Volkan het nog bonter dan Van Deún. Dat is niet mis, want het is een hele prestatie om de domme uitspraak van Van Deún in dommigheid en blinde haat te overtreffen. Maar het lukt Volkan. Dat geeft te denken over de democratische gezindheid, het gezond verstand en de journalistieke koers van DutchTurks.

Kritiek op Volkans opinie is tweeledig. Die is impliciet antisemitisch door het gebruik van verwijzingen als ‘pro-israëlische haatgroepen’ en een opsomming van joodse opinieleiders die ‘islamofoob’ zouden zijn. Volkan censureert zichzelf door ‘joods’ ‘Israëlitisch’ te noemen. Dat verandert niets aan het antisemitisme dat uit zijn opinie spreekt. Zijn benadering is eerder cultureel dan politiek. Zelfs de plichtmatige verwijzing naar de Joodse George Soros onthoudt Volkan ons niet. De nuancering die in Volkans opinie ontbreekt is dat de Hongaars-Amerikaanse Soros Kop-van-jut van aanhangers van alt-right, neo-nazi’s of Trumps achterban is.

Volkan mist de tweedeling binnen extreem-rechts over Israël en de acceptatie van Joden. Dat varieert van de omarming van Israël die vaak vanuit een christelijke invalshoek wordt beredeneerd tot een afwijzing die joden niet accepteert als wit. In de reacties bij een commentaar over Leon de Winter geef ik verwijzingen naar dat debat. Volkan mist dat er een oorlog of op zijn best gewapende vrede bestaat tussen de Joden en de niet-Joden binnen de regering Trump. Volkan zal het niet willen toegeven of ten volle beseffen, maar met zijn starre opinie zonder grijstinten zit hij op dezelfde lijn als de Daily Stormer, Steve Bannon of Richard Spencer.

Groepsdenken over moslims door radicaal-rechts geeft geen afdoende verklaring omdat het voorbijgaat aan nuances tussen en individualisering van moslims. Groepsdenken door moslims is evenzeer contra-productief en zinloos omdat het voorbijgaat aan de gelaagdheid en verscheidenheid van de wereld. Volkan redeneert net als Henk van Deún en andere scherpslijpers volgens een zwart/wit-schema dat alles omvat. Daarmee poetst hij wat niet in zijn kraampje komt uit zijn betoog weg dat daarom geen weergave is van wat er werkelijk aan de hand is. Zoals het zo goed als in de steek laten van de Palestijnen door de Arabische wereld. Gelukkig vormen hardliners als Volkan, Van Deún, Wilders of Baudet een minderheid. Ze moeten het met hun retoriek hebben van het aandikken van het onderlinge verschil met hun tegenpool aan de andere kant van het politieke spectrum. Maar de wijsheid en de nuancering liggen in het midden. Noch bij Henk van Deún, noch bij Volkan.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Het PVV-gif in de samenleving is het product van pro-israëlische haatgroepen’ van Volkan op DutchTurks, 9 januari 2018.

Geeft Universiteit Antwerpen extreem-rechts een podium?

Op 18 april 2015 is de Nationalistische Studentenvereniging NSV! van plan om in samenwerking met de Britse uitgeverij Arktos  de bijeenkomst ‘Europa, het Westen voorbij’ te houden op de Universiteit Antwerpen. NSV!  presenteert zich als Vlaams-nationalistisch en rechts-conservatief. Arktos wordt geleid door John Morgan, en publiceert auteurs van Nieuw Rechts als Alain de Benoist, Guillaume Fay, Pierre Krebs en Alexander Dugin. Veel werken van Arktos zitten in de sfeer dat ze de Holocaust ontkennen en voor blanke suprematie gaan.

Dugin staat ook op het affiche als meest bekende activist. Hij is een onlangs bij Putin in ongenade gevallen rechts-extremistische Rus die bekend is door zijn boek De vierde politieke theorie dat naast het liberalisme, communisme en fascisme zoekt naar een vierde theorie. Hij is ontslagen als hoogleraar. Raymond van den Boogaard kwalificeert Dugin alsvolgt: ‘Één ding is overduidelijk: democratische waarden, rechten van de mens en burger en wat dies meer zij, spelen bij Doegin geen enkele rol.’ Manuel Ochsenreiter is een Duitse neo-nazi en uitgever van Zuerst! die het in een commentaar opnam voor Dugin omdat de Groene Bundestag-afgevaardigde Volker Beck hem de toegang tot Duitsland ontzeggen wil. Ochsenreiter zet Beck weg als homo-activist: ‘Will der grüne Schwule Lobbyist Beck darüber hinaus sein privates München gegen Rußland kühlen?’

Het is nog niet bekend waar de bijeenkomt plaatsvindt. NSV! zegt dat de precieze locatie later volgt. Maar het is opmerkelijk als de Universiteit Antwerpen zich ertoe zou lenen om deze anti-democratische en controversiële sprekers een podium te bieden. En ze zo legitimiteit en geloofwaardigheid te verschaffen. Het bestuur van de Universiteit dient goed te beseffen wat voor extreem-rechts gezelschap het in huis haalt. Een externe locatie buiten de Universiteit lijkt verstandiger om de integriteit van de Universiteit Antwerpen niet te bezoedelen. Dugin, Morgan en Ochsenreiter passen niet in een open academische omgeving. In België.

Foto: Flyer van de bijeenkomst Europa, het Westen voorbij op 18 april 2015 door de NSV! en Arktos. 

Wierd Duk blokkeert me op Twitter. En ik heb geen idee waarom

Wierd Duk heeft me geblokkeerd op Twitter. Waarom? Geen idee. Ik ken Duk verder niet en heb geen idee over zijn deskundigheid of politieke opstelling. Ik ken hem alleen van Twitter waar het me opviel dat hij vooral aandacht besteedt aan overtredingen van Oekraïense zijde. Dat mag. Niks mis mee. Ik heb hem daar enkele keren via tweets op aangesproken om te polsen hoe objectief hij is. Da’s blijkbaar meer dan Duk aankan.

Rond 2 februari werd ik ook geblokkeerd op Twitter door een groep pro-Russische twitteraars die elke tegenstander als mentaal ziek of nazi zien. Mij ook. Het is wat op sociale media. Het stijgt sommigen boven het hoofd. Ik antwoordde op die blokkade: ‘An honor to be blocked by some of you. I’m for a public debate, discussion and an open society.’ Of het een eer is om door Duk geblokkeerd te worden zou ik niet weten. Van hem heb ik dus geen idee over zijn deskundigheid of politieke opstelling. Nu dus wel over zijn bereidheid om anderen op Twitter te blokkeren. Ik heb daar best begrip voor. Zwaar hoeft daar niet aan getild te worden. Een vinkje is licht gezet. Maar ik wilde deze kant van Duk toch melden. De enige kant van Duk die ik nu echt ken.

Foto: Schermafbeelding van blokkade door Wierd Duk van @Wierdduk voor @GeorgeKnightLang, 14 februari 2015.

Over Oekraïne is ander altijd de neo-nazi. Of de antisemiet. Simpel

Het is vermakelijk. Als het niet zo tragisch was. Politieke leiders die wild tekeer gaan en zich profileren met antisemitisme. Maar ze pakken het slim aan. Hoe? Door de ander dat te verwijten wat ze zelf zijn. Een oude truc van de dief om ‘houd de dief’ te roepen. Dat leidt de aandacht af. De leider van de zogenaamde Volksrepubliek Donetsk liet zich vandaag van zijn beste kant zien. Zijn echte kant. Zijn nationalistische kant. Wat moeten we ermee? Uitzitten tot de man verdwijnt. Zoals iedereen verdwijnt. Goedschiks of kwaadschiks.

Voor Alexander Zakharchenko valt nog enig begrip op te brengen. Hij maakt gebruik van de situatie om politieke carriere te maken. Zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar. Antisemiet? Ok, antisemiet. Antichinees? Ok, antichinees. Antiweetikveel? Ok, antiweetikveel. Als het maar scoort. Maar waarom degenen waarmee ik vandaag op Twitter in contact kwam die harde taal overnemen zonder dat ze er carriere mee kunnen maken bevreemdt me. Wat bezielt mensen die in wij en zij denken? Wat bezielt mensen die anderen beschuldigen van wat ze zelf zijn? Sommigen hieronder blokkeerden me zonder dat ik ze voor vandaag kende en ik ooit een echte woordenwisseling met ze heb gehad. Het zijn spannende tijden. Sommigen wordt het duidelijk te veel. Ze verliezen het vermogen om het onderscheid te maken tussen instrumentele en echte haat. Tragisch.

Foto 1: Schermafbeelding van artikel ‘Ukraine run by ‘miserable’ Jews: rebel chief’ van AFP op Yahoo.

Foto 2 en 3: Tweets van Temidor.

Wat betekent opkomen voor de vrijheid van meningsuiting?

Afgelopen dagen leek het of heel Nederland brooddronken de vrijheid van meningsuiting omhelsde. Prima, er kan nooit genoeg vrijheid zijn om de macht te prikkelen, uit te dagen en ter discussie te stellen, maar wat houdt de vrijheid van meningsuiting nou eigenlijk concreet in? Want alle abstracties en mooie woorden over vrijheid tijdens alle solidariteitsbijeenkomsten op stadspleinen, in televisiestudio’s en krantenkolommen maken niet altijd inzichtelijk hoe het in de praktijk uitpakt. Twee voorbeelden proberen dat te verduidelijken.

Gisteren nam redacteur Dean Baquet van de New York Times na uitgebreide afweging het besluit om de cartoons van Charlie Hebdo niet te plaatsen. Hierop kwam kritiek -ook omdat andere Amerikaanse media de cartoons wel plaatsten- van ombudsvrouw (‘public editor’) Margaret Sullivan van de Times. Ze vatte de overweging van Baquet om vooral moslimlezers niet voor het hoofd te stoten in een citaat samen: ‘We have a standard that is long held and that serves us well: that there is a line between gratuitous insult and satire. Most of these are gratuitous insult.’ En het alleen publiceren van de satire vond Baquet weer te mager.

Sullivan wijst in haar opiniestuk naar een tweet van journalist Glenn Greenwald die onderscheid maakt tussen het opkomen voor de vrijheid van meningsuiting en het verspreiden en zelfs omarmen van ideeën. Dat moet niet verward worden. Greenwald heeft die tweet vandaag uitgewerkt in een column voor The Intercept. Bekend is het aan Voltaire toegeschreven principe dat men tot het einde kan vechten voor de vrijheid van iemand om deze dat te laten zeggen waarmee men het niet eens is: ‘Je ne suis pas d’accord avec ce que vous dites, mais je me battrai jusqu’au bout pour que vous puissiez le dire’. Dit zal voor velen aan de orde zijn als neo-nazi’s, extremistische moslims of radicale anti-abortus activisten in de publieke ruimte hun ideeën willen uiten. Men hoeft het met die ideeën niet eens te zijn om dat recht te helpen verdedigen. Men kan zelfs zeggen dat de vrijheid van meningsuiting maatschappelijk pas volle betekenis krijgt als burgers opkomen voor het recht van groeperingen waarmee men het inhoudelijk oneens is. Het maakt de pluriforme, open samenleving perfect.

Maar Greenwald schetst ook een nieuwe ontwikkeling, namelijk dat de vrijheid van meningsuiting uitgebreid wordt met het tonen van solidariteit met de gecensureerden en dat er geëist wordt dat men zelfs hun ideeën omarmt: ‘(..) to show “solidarity” with the murdered cartoonists, one should not merely condemn the attacks and defend the right of the cartoonists to publish, but should publish and even celebrate those cartoons.’ Dit gaat te ver, zoals het voorbeeld van neo-nazi’s, extremistische moslims en pro-Life activisten verduidelijkt.

Greenwald geeft een overzicht van ongelijkheid en onderdrukking van ideeën in het Westen. Da’s een realiteit, want media volgen doorgaans de dwang van de macht. Maar Greenwald wordt onzuiver en vermengt politiek activisme en principes van vrijheid door naar een evenwicht te zoeken dat er per publicatiebron nooit kan zijn. En zo politiek te vermengen met principes. Want ook als Charlie Hebdo uitsluitend islamkritische cartoons en stukken zou plaatsen, dan moet het dat onder de vrijheid van meningsuiting kunnen doen. Da’s ook vrijheid.

Een tweede voorbeeld dat worstelt met het verschil tussen theorie en praktijk is de steunbetuiging van de gemeente Binnenmaas en het zeggen op te komen voor het vrije woord en het weigeren van twee foto’s voor een tentoonstelling in het gemeentehuis. Het AD berichtte vandaag dat ‘Omdat ze als kwetsend ervaren kunnen worden’ twee foto’s van fotograaf Dirk Hardy zijn geweerd. Het betreft de tableau’s van Adolf Hitler en Jezus Christus uit de serie ‘Clay’ van zes werken dat gaat over beeldcultuur en propaganda. Als pas afgestudeerde van de Rotterdamse Willem de Kooning Academie was Hardy uitgenodigd door de gemeente.

Hardy spreekt over censuur: ‘Ik ben met stomheid geslagen dat in Nederland de vrijheid van meningsuiting van kunstenaars wordt ingeperkt.’ De kwestie doet denken aan het weren van schilderijen van Ellen Vroegh in  het gemeentehuis in Huizen in 2010 waarvoor dezelfde argumenten werden gebruikt door de gemeente, want de bezoekers die om een paspoort kwamen zouden ‘ongevraagd geconfronteerd [kunnen worden] met een kunstwerk dat door sommigen als kwetsend ervaren kan worden.’ De twee voorbeelden leren dat een abstract idee over de vrijheid van meningsuiting anders, en makkelijker is dan de praktijk. Binnenmaas zegt op te komen voor een principe, maar interpreteert dat anders dan principiëlen van de gemeente verwachten.

Foto 1: Tweet van Gleen Greenwald.

Foto 2: Schermafbeelding van bericht ‘Steunbetuiging slachtoffers en nabestaanden terreurdaad Parijs’ van de gemeente Binnenmaas,

Tussenbalans Oekraïne: het perspectief is de eenheidsstaat

Tijd voor een tussenstand nu het erop lijkt dat Rusland de grip op Oost-Oekraïne verloren heeft en morgen de presidentsverkiezingen volgens plan doorgaan. Paul Gregory geeft zes redenen waarom Putin verloren heeft. Ontwikkelingen van de laatste twee weken zijn zo sterk dat ik hezelfde concludeerde. 1) Het ‘referendum’ in het oosten was een mislukking en werd zelfs in de Russische pers terughoudend verslagen. 2) De anti-terroristische operatie van het Oekraïense leger is een mislukking, maar zal op termijn aan kracht winnen en de strijd tegen de separatisten focus geven. 3) Separatisten hebben niets bereikt in de grote steden. 4) De Donbass-regio kan economisch niet op eigen benen staan en is afhankelijk van steun uit Kiev. Economisch zijn er nadelen voor Rusland om de regio op sleeptouw te nemen. 5) Oekraïense oligarchen  hebben geen belang bij chaos of integratie in Rusland en hebben voor Kiev gekozen. 6) Putin is bevreesd voor verdere westerse sancties bij een Russische economie met een dreigende recessie en moet daarom terughoudend zijn.

Putin zal blijven proberen om Oekraïne te destabiliseren om het een zo neutraal mogelijke positie in te laten nemen, maar een Oekraïense bevolking die met een kleine meerderheid voor Europa kiest is een niet meer om te draaien ontwikkeling. De annexatie door Rusland van de Krim heeft die ontwikkeling nog versterkt. De lijn die eind november 2013 door toenmalig president Janoekovistsj verbroken werd, wordt weer opgepakt.

Velen betwijfelden hier vanaf het begin de betrokkenheid van de Russische overheid bij de ondermijning van het gezag in Oost-Oekraïne. Dat betreft dus de inzet van toeristen en Groene Mannetjes. Harde aanwijzingen ontbraken. Het was lastig te duiden omdat deze (para)-militairen opereren zonder onderscheidingstekens, met maskers op en vanuit de tweede linie. Het Winnipeg Media Centre zet het op een rijtje. Mede als antwoord op de Russische propaganda in de informatieoorlog. Er resteert een verdeeld beeld over de huurlingen. De fascisten komen niet zozeer uit Kiev, maar uit Rusland. Sommige betrokkenen zijn verbonden aan de reguliere Russische krijgsmacht, anderen zijn juist op de vlucht voor Putin. Hoe dan ook bieden militairen die hun specialisme hebben in ondermijning en vernietiging geen perspectief voor de opbouw van Oekraïne. Dat beeld is definitief tot zowel de lokale bevolking als Putin doorgedrongen en werkt nu tegen de separatisten.

Video: Simon Ostrovsky is namens Vice News terug in Oekraïne, na z’n gijzeling in Sloviansk een maand geleden door pro-Russische separatisten.

Farage kiest partij voor Putin. Clegg veroordeelt. Iedereen verliest

Opvallend bijverschijnsel van de annexatie van de Krim door Rusland is dat Europese rechts-nationalisten zo walgen van de EU dat ze zich aan de zijde van president Vladimir Putin scharen en wegkijken bij diens acties. Dat werkt wederzijds, want voor het zogenaamde referendum op de Krim haalden de Russen de anti-Amerikaanse EODO als waarnemer in huis. Zo tekent zich onder het motto ‘De vijand van m’n vijand is m’n vriend’ een gelegenheidspact af tussen delen van rechts-extremistisch Europa en het bewind van Putin. Deze alliantie is niet zonder gevaar voor de nationalistische anti-EU partijen, want een oorlogszuchtige Putin kan in de komende weken de Europese verkiezingen ongunstig beïnvloeden. Dan worden ze met electorale schade meegesleept. Ook niet alle rechts-nationale partijen springen op de wagen van Putin, maar de Britse UKIP wel.

De liberale vice-premier Nick Clegg lijkt echt verbaasd over een uitspraak van Nigel Farrage waarmee hij in debat ging. Deze zei volgens The Guardian: ‘We should hang our heads in shame. The British government has actually geed up the EU to pursue effectively an imperialist, expansionist – and even Mr Barroso, the commission president, once said we are building an empire. We have given a false series of hopes to a group of people in the western Ukraine. So geed up were they that they actually toppled their own elected leader. That provoked Mr Putin. I think the EU frankly does have blood on its hands in the Ukraine.’

Vice-premier Clegg vindt wat Farage zegt beledigend voor de Oekraïners. Probleem is echter dat de regering-Cameron alle geloofwaardigheid heeft verloren als het om de rechtsstaat gaat. De Irish Times memoreerde gisteren dat ‘The Guardian‘ door de Britse regering bedreigd werd met sluiting als het nog langer stukken over de NSA zou publiceren die gebaseerd waren op de documenten van Edward Snowden. Een regering die daarmee dreigt verliest elk recht van spreken. Zoals ook Putin elk recht van spreken heeft verloren met z’n annexatie van de Krim. Clegg heeft gelijk over het aanschurken van Farage tegen Putin, maar is niet langer een geloofwaardige criticus. Wel als-ie met zijn partij uit de regering-Cameron was gestapt. Zoals het ook volstrekt ongeloofwaardig klinkt als Putin de Oekraïense democratie en rechtsstaat laakt, terwijl het daarmee in Rusland veel slechter is gesteld. Farage verliest alle geloofwaardigheid door tegen Putin aan te schurken.

Een verhaal van louter verliezers. Ze zijn verblind door de effecten van hun eigen optreden dat ze buiten de orde achten, maar ze de ander graag op afrekenen. Door de ander terecht te wijzen proberen ze hun eigen tekort te camoufleren. Terechtgekomen op de glijdende schaal van de praktische politiek zijn types als Putin, Clegg en Farage onder een ethische grens gezakt. Aan ons is het om ze allen zonder onderscheid af te wijzen.

Referendum Krim had rechts-extremistische waarnemers

In de Oekraïense crisis klinken over en weer de verwijten aan de tegenstander fascistisch of neo-nazistisch te zijn. Omdat de verwijten naar twee kanten kloppen hebben zowel Rusland als Oekraïne boter op hun hoofd. Ze bestrijden feitelijk wat ze zelf zijn, hoewel er verschillen zijn. Hun democratisch tekort is immens.

De regering-Jatsenjoek die op 24 februari aantrad bevat vier leden van de rechts-nationalistische Svoboda. Volgens Der Spiegel onderhoudt deze partij banden met de Duitse NPD. Er zijn volop bewijzen van rechts-extremisme. Kritiek van Russische, Oost-Oekraïense en Europese kant dat opname van rechts-nationalisten de verzoening niet dient is terecht.

Het was een blunder die ontstond in de hectiek door de vlucht van president Janoekovitsj. Hij werd door de oproerpolitie in de steek gelaten. Zo kon een met steun van Duitse, Poolse en Franse buitenlandministers getekende overeenkomst niet uitgevoerd worden. De straatvechters van de Rechtse Sektor en Svoboda grepen hun kans en eisten posities op. Dit gaf de Russische president Putin weer een excuus om de regering-Jatsenjoek niet te erkennen en op de Krim z’n eigen gang te gaan.

Wie kijkt naar de samenstelling van de waarnemersgroep die door de regering van de Krim uitgenodigd was om het referendum op de Krim te monitoren ziet opnieuw verdachte personen opduiken. Vooral rechts-extremisten en enkele links-radicalen. Vanwege de omstandigheden die geen objectief referendum mogelijk maakten ontbraken officiële waarnemers van de OVSE of VN. De pro-Oekraïense Anton Schechovzov benadrukt voor Ukraine Nachrichten de rol van de EODE (Eurasian Observatory For Democracy & Elections).

In een verklaring stelt de EODO dat het pluralistisch is en neemt het afstand van beschuldigingen dat het rechts-nationalistisch zou zijn en gelieerd aan het Front National. Maar wie nader kijkt naar de achtergrond van de persoon achter de EODE de Belgische extreem-rechtse, anti-Amerikaanse, voormalig neo-nazistische en anti-semitische politicus Luc Michel ontdekt wat anders.

Niet een ongebonden, paneuropese, objectieve en pluralistische NGO, maar een rechtse mantelorganisatie die vuile zaakjes opknapt voor bedenkelijke regimes. Michel is een nationaal-bolsjevist (type Eduard Limonov die Putin weer juist vijandig gezind is) en dat verklaart waarom de Russen bij hem en z’n organisatie uitkwamen voor pseudo-legitimiteit. Om de eerste kritiek op de legitimiteit van het referendum en de opmerkelijke uitslag van bijna 97% voorstemmers te neutraliseren.

De rechts-extremist Fabrice Beaur die bij de EODO betrokken is deelt op z’n Facebook-pagina een bericht van Michel over het Krim-referendum met de volgende passage: ‘Avec mes réseaux transnationaux, (..) nous avons pris une part décisive à l’organisation et la validation de ce référendum.’ (‘Met mijn transnationale netwerken (..) namen we een beslissende rol in de organisatie en validatie van het referendum.’). Met de slotzin: ‘Avec le Peuple de Crimée, ce dimanche nous avons fait l’Histoire …’(‘Met de mensen van de Krim hebben we deze zondag geschiedenis gemaakt …’) Zoiets klinkt niet als een objectieve waarnemersmissie.

Het ontbreken van neutrale waarnemers geeft aan dat het referendum op de Krim als objectieve maatstaf niets waard is. Ontluisterend is dat zowel in Oekraïne als op de Krim rechts-nationalistisch groeperingen het initiatief konden nemen. Verschil is dat Svoboda door een samenloop van omstandigheden in Kiev een greep naar de macht kon doen, maar deze niet ongedeeld in handen heeft gekregen. En uit eigen land en de EU kritiek krijgt op haar extremisme.

Op de Krim hebben rechts-nationalisten wel ongedeeld de macht in handen. Met ondersteuning van een kernmacht die de campagne organiseert. Toch van een andere orde. Rusland zet een goedbewapend leger dat over kernwapens beschikt in tegen ongeregelde strijdgroepen. Het is daarom absurd om het geweld van de Russische staat zoals zich dat de laatste weken manifesteert op de Krim of in Oost-Oekraïne gelijk te stellen aan het geweld van extremistische groepen in West-Oekraïne.

Foto 1: Cartoon van Chapatte over het referendum op de Krim: Putin en Russische militairen zeggen: ‘Wij zijn de internationale waarnemers.’

Foto 2: Luc Michel namens de EODE als ‘internationaal waarnemer’ op de Krim, Simferopol, 16 maart 2014.

Hoe kunnen we de toestand in Oekraïne begrijpen?

Democracy Now! duikt in de achtergronden van het huidige conflict in Oekraïne. Door toedoen van wie zijn de 88 doden op het Kievse Onafhankelijkheidsplein Maidan Nezalezhnosti gevallen? Met de meeste slachtoffers onder de opvallend goed georganiseerde oppositie die eigenlijk geen linkervleugel heeft, maar ook onder de veiligheidstroepen. Was dat ‘een derde macht’ zoals Anton Shekhovstov meent? En is die derde macht dan Rusland of het Westen? De zogenaamde YanukovychLeaks die in het buitenhuis van de gevluchte Oekraïense president gevonden werden wijzen erop dat Janoekovitsj scherpschutters wilde inzetten om de pro-EU demonstranten van de Maidan te schieten. De complexiteit en breedheid van het conflict wordt benadrukt door verwarring en onenigheid over de interpretatie van de feiten, voorspellingen en adviezen. Oekraïne is kruitvat en geheimschrift tegelijk. Hoe kunnen wij begrijpen als de deskundigen al zo van mening verschillen?

Foto: ‘The Radyanska (Soviet) Square in Kiev Ukraine at about 1930. Currently, Maidan Nezalezhnosti. The black monument to Karl Marx is seen in the center. Kiev City Duma building is decorated with a star in replacement of original Archangel Michael. The Nobility Assembly Building is yet not replaced by modern “Building of Trade Unions”. Kiev Tram is also seen.‘