Met een braaf, achterhaald en onvolledig verslag over marketing normaliseert RTL Z Trump. Media verzaken hun taak in commissie

Er bestaat een eiland dat Marketing heet. Niet Marken. Rondom dat eiland gebeurt van alles, maar tot het eiland dringt het niet of slechts mondjesmaat door. Zo trots als het op zichzelf is, vol eigendunk. Zakenzender RTL Z doet trouwhartig verslag. Vanaf eiland Marketing dat het als een in zichzelf gesloten wereld beschouwt.

Daarbij komt nog eens dat het eiland gesplitst wordt door een diep kanaal. Aan de ene kant worden de gelden uit de officiële partijkassen besteed en aan de andere kant de gelden van de onregelmatige campagnes van PAC’s en projectmatige organisaties als The Lincoln Project of Republican Voters Against Trump. Deze laatste twee timmeren aan de weg en hebben veel invloed in de media. Maar tot het halve eiland Marketing waar RTL Z verslag doet dringt het niet door. RTL Z heeft een draaiboek uit 1990 uit de kast gehaald en probeert daar de situatie van 2020 in te passen. Als een vierkant dat door een rond gat moet worden geduwd.

Argeloosheid gaat zo over in domheid. Daarin is RTL Z niet het enige medium. Ze verzaken in commissie. Het verhaal over Marketing is niet onjuist, maar wel achterhaald. Het is niet van belang voor de huidige situatie. Daarbij normaliseert het president Trump door hem in het frame van een tweestrijd met de Democraten te plaatsen, terwijl de essentie van de huidige situatie is dat Trump zich aan die tweestrijd en dat frame onttrekt.

Trump heeft afgelopen week gezegd dat hij bij een nederlaag de verkiezingsuitslag niet erkent. Hij heeft door rampzalige peilingen de hoop opgegeven om de meeste stemmen te halen of de meeste kiesmannen van het Electoral College achter zich te vergaren. Trump ligt nu zelfs achter in Arizona, Florida, Noord-Carolina en Ohio. Georgia en Iowa dreigen voor de Democratische presidentskandidaat Joe Biden te kiezen.

Trump kan alleen winnen door de verkiezing te stelen en bereidt zich daar met zijn medestanders zoals justitieminister Bil Barr op voor. Dat is de actualiteit van nu. Marketing dat gaat over een regelmatig proces is irrelevant geworden. Het is wonderlijk dat dat niet tot de media doordringt en ze in hun automatisme en gemakzucht met uitgekauwde verhalen blijven komen. En zelfs het beeld van normalisatie van Trump in de lucht blijven houden. Zo is hun berichtgeving niet alleen irrelevant, maar werkt het ook nog eens averechts.

Vandaag schreef ik op Facebook het volgende commentaar bij het artikel ‘‘This is how you normalize a madman’: Scholars, press watchdogs call on corporate media to treat Trump like the authoritarian threat he is’ van Common Dreams op RawStory:

‘Het is onthutsend. Na 3,5 jaar Trump weten de Amerikaanse media nog steeds niet wie hij is om daar nauwgezet verslag van te doen. Namelijk een anti-democratische kracht die zich niks aantrekt van grondwet en politieke gebruiken. Trump geeft overduidelijk aan dat hij de verkiezingen wil stelen.

Trump is te dom en te ongeduldig om zijn intenties te verbergen. Hij handelt in volle openheid. Hij leest als een open boek. Maar nog durven of willen de media hem frontaal aanvallen. Of worden ze daar door hun hoofdredactie en hun economische belangen in beperkt.

Zo verzaken de Amerikaanse media hun taak als venster op en van de democratie. Ze hebben dat venster met hun eigen non-berichten dichtgeplakt en duiken voor het nemen van verantwoordelijkheid. Ze redden niet de democratie, maar hun eigen hachje. De media zijn bang.

Hoe dan ook zullen ze straks afgerekend worden op hun laffe gedrag van nu. Dan zullen ze net als na de invasie van Irak in 2003 spijt betuigen en opnieuw verklaren dat ze zich door de regering hebben laten misleiden. Dat is prietpraat en ongeloofwaardig.

De conclusie kan niet anders zijn dan dat de gevestigde media rechts zijn, en niet links. Maar we wisten al lang dat in newsrooms de hypocrisie regeert. Dat wordt nu opnieuw bevestigd. Het is een onaangenaam gezicht.’

 

Jan Roos weet niet waarover hij praat. Met column over Trump verliest hij het laatste restje geloofwaardigheid dat hij nog bezat

Mijn reactie bij de column ‘Trump wint met historische zege straks groots van verwarde bejaarde Biden’ van Jan Roos op DDS. De column wekt medelijden op met een opinieleider die blijkbaar gedwongen wordt om zijn kletspraatjes te verkopen, maar geen idee heeft waarover hij praat en door niemand serieus genomen wordt:

Jan Roos is een clown. Hij noemt nieuws nepnieuws en noemt nepnieuws nieuws. Jan Roos keert het om. Jan Roos veegt feiten van tafel en boetseert met de overgebleven kruimels zijn fantasieverhaal. Jan Roos is het gezicht van 2020. Dat is het gezicht van iemand die aandacht wil en zijn meningen verkoopt zonder dat hij zelf gelooft wat hij zegt.

Het is te veel eer om Roos’ meningen te weerleggen omdat ze zulke aantoonbare onzin bevatten. Want het gaat hem duidelijk niet om het weergeven van de waarheid, maar om het vertroebelen ervan. Maar goed, ook Jennifer Griffin van Fox News heeft het bericht van Jeffrey Goldberg van The Atlantic over Trumps uitspraken dat gesneuvelde militairen ‘losers’ en ‘suckers’ zijn bevestigd. Vele critici en mensen die Trump al lang kennen hebben bevestigd dat dit past in het patroon van Trumps denken.

In zijn nieuwe boek ‘Rage’ tekent Bob Woodward op dat president Trump op 7 februari 2020 tegen hem in een (getaped) gesprek zei dat COVID-19 vijfmaal dodelijker is dan een gewone griep. Waar laat dat complotdenkers als Willem Engel of andere voormannen van deze tegenbeweging die op sociale media carrière maken door onwaarheden over COVID-19 te verkondigen? Onder meer met de claim dat een gewone griep dodelijker is dan COVID-19. Als Trump meent dat COVID-19 vijfmaal dodelijker is dan de griep, hoe brengen deze complotdenkers dan hun mening over Trump en COVID-19 in harmonie?

Sinds eind januari 2020 wordt Trumps beleid inzake de bestrijding van COVID-19 dagelijks aangevallen. Door onder meer Democraten, ex-Republikeinen en medische experts in zijn regering die door Trump op een zijspoor zijn gezet omdat ze de waarheid vertellen die Trump alleen tegen Bob Woodward bevestigt maar publiekelijk ontkent. Ofwel, Trump spreekt zichzelf tegen. Het is onzin van Roos dat Trump niet kan worden aangevallen op zijn beleid. Trump wordt continu aangevallen op zijn beleid. Roos heeft zitten slapen, begrijpt niets van de Amerikaanse politiek of liegt bewust.

Het is niet ondenkbaar dat Trump de verkiezingen van 3 november wint. Maar het wordt onwaarschijnlijk geacht dat hij de meeste stemmen krijgt. Ook in 2016 kreeg Hillary Clinton ongeveer 2,1% of 2,9 miljoen stemmen meer dan Trump. Roos’ bewering dat in 2016 uit de peilingen zou blijken dat Clinton met 97% zekerheid zou winnen is onjuist. Het is onduidelijk op welke data hij zich baseert. De meest gezaghebbende verkiezingstatisticus van de VS Nate Silver voorspelde op 8 november 2016 dat Clinton 71,4% en Trump 28,6% kans had om te winnen. Nu is die inschatting ongeveer hetzelfde, hoewel Trump het iets slechter doet met 25% tegen 75% kans voor Biden om te winnen.

Het probleem met het Amerikaanse electorale systeem waarbij niet de meeste stemmen gelden, maar via een getrapt systeem per staat kiesmannen worden gekozen, is dat het een vertekening van 3% in het voordeel van de Republikeinen heeft. Dat komt onder meer door de bovengemiddelde weging van het platteland waar overwegend Republikeinen wonen. Daarbij komt nog het actieve programma van kiezersonderdrukking en -ontmoediging van de Republikeinen, de desinformatiecampagne van de Russen op sociale media en specifiek voor 2020 het bewust afbreken door de regering-Trump van de Posterijen die het stemmen per post moeten faciliteren.

De inschatting is dat Joe Biden om gelijk te eindigen met Trump om deze redenen een vertekening van flink meer dan 3% moet wegwerken. Dat tekent gelijk het probleem van de opiniepeilers om deze aspecten in hun modellen te vangen. In 2016 was er nog de complicatie van de ‘derde’ kandidaten Jill Stein (Greens) en Gary Johnson (Libertarians) die voornamelijk stemmen bij de Democraten weghaalden. Zo haalde Stein in een staat als Michigan meer stemmen dan het verschil tussen de winnende Trump en Clinton was. Zonder Steins deelname had Clinton zeer waarschijnlijk deze staat en nog twee andere swing states gewonnen waar in totaal het verschil in stemmen ongeveer 70.000 was.

Het is begrijpelijk dat Jan Roos in de aandacht wil staan. Hij heeft nog wat goed te maken. Zijn eigen politieke carrière werd een grote mislukking. Het is echter niet te verwachten dat lezers zijn mening als een serieuze analyse beschouwen en anders lezen dan amusement. Roos is een symbool van zijn tijd. Hij kletst uit zijn nek en probeert zijn gebrek aan kennis over en inzicht in de Amerikaanse politiek om te keren door zichzelf te overschreeuwen. Jan Roos is het gezicht van 2020. Van de lachende clown die van binnen huilt. Om zichzelf.

Foto: Schermafbeelding van deel column ‘Trump wint met historische zege straks groots van verwarde bejaarde Biden’ van Jan Roos op DDS, 4 september 2020.

Misleidende column van Frits Bosch over Trump valt op te vatten als een raar sprookje. DDS is totaal losgezongen van de realiteit

Mijn reactie bij de column ‘Trump is bezig aan een inhaalrace’ van Frits Bosch op DDS. Wie het beschouwt als een sprookje dat niks met de werkelijkheid te maken heeft kan volop genieten van de absurde beweringen:

De auteur strooit met zoveel desinformatie, dat het lastig is waar te beginnen. Het is jammer dat Frits Bosch geen poging doet om de situatie te verduidelijken, maar klaarblijkelijk bewust een misleidend beeld van de realiteit geeft. Daar heeft de lezer van DDS die geïnformeerd wil worden niets aan. Ik ga de hoofdpunten van kritiek langs. Men kan zich overigens alleen maar afvragen uit welke duim Bosch zijn schijnwerkelijkheid zuigt en waarom DDS deze aantoonbare onzin publiceert.

De achterstand van president Trump in de peilingen is gemiddeld nog steeds zo’n 7 tot 8%. De peiling van CNN die een verschil van 4% meet wordt door deskundigen niet als representatief gezien, maar als een outlier, een afwijking.

De gezaghebbende statistische nieuwssite FiveThirtyEight van journalist Nate Silver voorspelt dat Joe Biden een kans van 72 tegen 27 heeft om in november 2020 tot president te worden gekozen. Dat vertaalt zich in 323 tegen 215 Electoral Votes voor Biden. Zeker is echter niks, het is nog lang tot 3 november 2020. Maar op dit moment wijzen alle peilingen erop dat Trump kansloos is.

De bevolking is BLM niet zat, maar steunt de antiracisme beweging. Dat is een tamelijk stabiele meerderheid die niet afneemt. Volgens onderzoek van Monmouth University beschouwt zo’n 76% van de bevolking racisme als een groot probleem. Dat is een forse toename van 26% vergeleken met 2015. Ofwel, de uitgangspunten van Trump om electoraal te kunnen profiteren van racistische uitspraken of kritisch te zijn op de antiracisme-beweging is fundamenteel slechter dan in 2016.

Wat Bosch bedoelt met zijn uitspraak dat Trump het goed heeft gedaan met ‘minder doden dan bij ons’ is onduidelijk. Maar als dat over de COVID-19 pandemie gaat, dan klopt deze observatie niet. De VS heeft op dit moment meer dan 170.000 doden als gevolg van deze pandemie, dat zijn proportioneel meer doden dan in Nederland of in andere westerse landen. Trump verkeert op voet van oorlog met zijn eigen medische deskundigen met als gevolg een volkomen mislukte bestrijding van COVID-19.

Economisch heeft Trump niet kunnen leveren wat hij beloofde. Daarmee heeft hij ook zijn sterkste wapen uit handen laten slaan. De groei van het BNP is in het tweede kwartaal van 2020 met 32,9% (op jaarbasis) gedaald. Dat is de hoogste afname in 75 jaar. De werkloosheid is hoog en een aantal van liefst 56,2 miljoen Amerikanen zocht in juli 2020 ondersteuning vanwege werkloosheid.

Werkloosheid en een haperende economie zijn geen aanbeveling om op Trump te stemmen. Daarbij komt de harde opstelling van de Republikeinse Senaatsfractie die weigert om de steunmaatregelen van het eerste pakket voort te zetten.

Joe Biden en Kamala Harris hebben niets met de zogenaamde antifa-beweging te maken. Ze nemen er afstand van. Dat zou ook niet logisch zijn omdat zowel Biden als Harris gematigde Democraten zijn die niks van The Squad of de links-radicalen moeten hebben.

Trump scoort slecht bij de gekleurde gemeenschap. Volgens een recent PEW-onderzoek heeft hij zo’n 11% steun onder Afro-Amerikanen. Biden heeft hier een marge van +81%. Trump heeft totaal niks voor de gekleurde gemeenschap gedaan. Of het moeten de spaarzame zwarte miljardairs en sponsors van hem zijn die hij een belastingvoordeel heeft gegeven door de invoering van een nieuw belastingstelsel dat de rijken bevoordeelt.

Kamala Harris komt uit California en is daar senator. Dat is een veilige Democratische zetel in een staat met een Democratische gouverneur die over haar vervanging gaat. Andere Democratische senatoren in staten die minder uitgesproken Democratisch waren hadden daardoor het nadeel om vice-president te worden omdat daardoor de gooi naar de meerderheid in de Senaat door de Democraten bemoeilijkt werd.

Kamala Harris wordt door de overgrote meerderheid van meer dan 90% van de Democraten enthousiast gesteund. De Democraten opereren hoe dan ook tamelijk eensgezind in hun steun voor Biden. Ze zien haar als een gekwalificeerde, stevige kandidaat die het bijvoorbeeld vice-president Mike Pence in de vice-presidentiële debatten aardig moeilijk kan maken.

Bosch laat zich kennen als iemand die nauwgezet de talking points van Trump volgt door president Obama en Hillary Clinton erbij te halen. Maar teruggrijpen naar het verleden toont een gebrek aan argumenten. Het is nu 2020 en niet 2016.

Trump laat zich kennen als een gevaar voor de democratie, de grondwet, het welzijn én het leven van gewone Amerikanen. Hij werkt samen met het Kremlin om door kiezersonderdrukking, fraude en misleiding de verkiezingen te stelen. Want normaal kan hij niet winnen. Vele Republikeinen zeggen voor Joe Biden te stemmen omdat ze het ermee eens zijn dat Trump alleen het belang van Trump dient. Niet dat van zijn land, dat van zijn bewoners en zelfs niet van zijn partij.

Het is een raadsel waarom een commentator van DDS meent Nederlandse lezers zoveel onwaarheden op de mouw te moeten spelden. Denkt hij dat die lezers gek zijn en zijn desinformatie geloven? Enfin, een ding maakt het duidelijk, DDS en Frits Bosch zijn er niet om de lezers te informeren, maar om ze te desinformeren.

DDS laat zich weer eens kennen als een politiek platform. Met journalistiek heeft dat niks te maken. Goed dat het weer eens bevestigd wordt. De verdienste van Frits Bosch is zijn misleiding. Hij is een prima sprookjesverteller.

Foto: Schermafbeelding van deel column ‘Trump is bezig aan een inhaalrace’ van Frits Bosch op DDS, 18 augustus 2020.

Wat te doen aan Trumps autoritaire beleid? Het wonder aan de VS is dat hij nog steeds goede kansen heeft op een tweede termijn

Verbazingwekkend aan alle verontwaardiging van progressieve media en ex-Republikeinse spijtoptanten over de autoritaire aard van de regering-Trump is dat het maar tot op zekere hoogte werkt. Terwijl de argumenten over het ongrondwettelijk en ondoelmatig gedrag van Trump overtuigend en overweldigend is. De president van meer dan 20.000 leugens komt ermee weg. Dat is het gevolg van de stammenstrijd van een verdeeld land. Weliswaar heeft Trump in alle peilingen een achterstand van tussen de 5 en 10% op Joe Biden, maar wat dat waard is valt te bezien. Ook in 2016 liep Hillary Clinton voor in de peilingen en wist ze uiteindelijk het hoogste percentage aan stemmen te behalen, maar won Trump met slechts 46,1% van de stemmen dankzij het archaïsche kiesstelsel dat conservatieve, rurale streken bevoordeelt. Herhaling ligt op de loer. Volgens een gezaghebbende voorspelling van Nate Silver maakt Trump 29% kans om te winnen. Maar dat gaat voorbij aan fraude en misleiding. Het valt af te wachten of het brede programma van kiezersonderdrukking en het bewust uitkleden door Trump van de postdienst USPS om het stemmen per post tegen te gaan opweegt tegen het enthousiasme van de kiezers om een eind te maken aan het chaotische, autoritaire, versplinterde beleid en gedrag van Trump. Het wonder aan de VS is dat hij nog steeds goede kansen heeft op een tweede termijn.

Trump maakt zich in Brussel bekend als president-gorilla

Doet het ertoe of president Trump zich gisteren in Brussel tussen NAVO-bondgenoten niet zozeer als idioot, oplichter of leeghoofd opstelde, maar als gorilla? Als een echo van Benito Mussolini. Maar dan als een lompe beer zonder gratie. Trump duwt de Montenegrijnse premier Milo Đukanović opzij en trekt zijn jasje recht. Het doet er niet langer toe. Trumps bluf is uitgewerkt omdat iedereen heeft geleerd met hem om te gaan. Hem te neutraliseren. Hij wordt niet langer serieus genomen. Hij stelt op zo’n ongenuanceerde en eenzijdige manier eisen aan Europese leiders -zonder iets terug te geven- dat er geen gezamenlijke lijn in te vinden is.

Voor Trump de gorilla schamen goedwillende Amerikanen zich rot na deze wanvertoning. Ook Trumps harde kern begint het te begrijpen en loopt langzaam weg. De president-gorilla heeft straks geen kleren meer aan.

Voedt de afwijking of het tekortschieten van de traditie het wantrouwen in de politieke journalistiek? Het geval Donald Trump

Het rapport dat BuzzFeed op 11 januari 2017 tot woede van president-elect Trump publiceerde over diens banden met het Kremlin was al maanden bekend bij journalisten. David Korn van Mother Jones gebruikte het als bron voor een bericht van 31 oktober 2016. Maar niets gebeurde. De journalistiek onthield het publiek de analyse dat Trump in de achterzak van het Kremlin of de Russische georganiseerde misdaad (Mogilevich) zat. Zie hier voor die laatste aantijging. Journalisten stelden zich op het standpunt dat ze de feiten niet konden natrekken en daarom niet tot publicatie over konden gaan. BuzzFeed zei bij publicatie trouwens dat het niet in kon staan voor de waarheidsgehalte van genoemd rapport en waarschuwde de lezer daar vooraf voor.

Dat is de traditionele opvatting van journalistiek. De Code van Bordeaux (1954) die uit een vorig tijdperk dateert. Toen er nog geen sociale media bestonden en media overzichtelijker, eenduidiger, prestigieuzer, winstgevender en hiërarchischer waren. Die code gaat uit van (het checken van) feiten en het basisidee ‘we komen er samen wel uit’. Maar wat als vanwege omstandigheden de feiten niet gecheckt kunnen worden? En de inlichtingendiensten terughoudend optreden. Ofwel, wat als we er samen niet uitkomen en er toch een belangrijke maatschappelijke noodzaak is om te publiceren? In dit geval een aantoonbaar verband dat een presidentskandidaat wordt aangestuurd. En het te voorzien valt dat diens presidentschap de nationale veiligheid van de VS en andere landen ernstig in gevaar zal brengen. Omdat het Donald Trump niet vertrouwt deelt Israël nu al geen informatie meer met de VS omdat het vreest dat die bij Rusland of Iran terechtkomt.

Zoals een overzicht op de reacties van de publicatie van het rapport in Rolling Stone verduidelijkt vielen andere media over de politieke verslaggeving van BuzzFeed heen. Maar zoals Nate Silver in bovenstaande tweets zich afvraagt kwam dat omdat het afweek van de journalistieke code of omdat die code zelf faalde?

Silver meent het laatste, namelijk dat de journalistieke code zelf faalt. Dat klinkt aannemelijk. Die code zet de kwaadwillende ontregelaars namelijk op een gelijk niveau met de zoekers naar een feitelijke waarheid. Dat is onterecht omdat ontregelaars het makkelijker hebben en van zoekers naar waarheid meer geëist wordt omdat ze een volledig verhaal rond moeten krijgen. De lat wordt hoog gelegd als een waarschijnlijke verklaring voor het merkwaardige en afwijkende gedrag van Trump op een politiek belangrijk moment geen enkele rol kan spelen in het publieke debat. BuzzFeed meende een tussenweg gevonden te hebben door te publiceren en te waarschuwen dat de feiten niet geverifieerd konden worden. Of dat publicatie rechtvaardigt is onduidelijk.

Uitgekristalliseerd is de vraag die Silver stelt nog lang niet. Want wat moeten de voorwaarden zijn om te publiceren als feiten tekortschieten? Dat de traditionele, journalistieke code aan revisie toe is lijkt duidelijk.

Foto: Schermafbeelding van tweets van Nate Silver, 13 januari 2017.

Fondsenwervingsactie Jill Stein voor hertelling stemmen. Geen zekerheid dat verkiezingen niet gehackt zijn

De paradox kan niet groter zijn. De presidentskandidaat van de Groene partij Jill Stein legt op het door het Kremlin gecontroleerder staatsmedium RT America (voorheen Russia Today) uit dat ze een fondswervingsactie is gestart voor een hertelling in drie cruciale staten Pennsylvania, Wisconsin en Michigan. Trump won in deze staten met een verschil van in totaal 55.000 stemmen. Als Clinton deze staten wint, dan heeft zij de meerderheid in het Electoral College en wordt tot president gekozen. Omdat Clinton terughoudend is heeft Stein het initiatief genomen. Ze kan dat omdat ze als presidentskandidate belanghebbende is. Stein zegt in een verklaring bij de fondsenwervingsactie dat het haar niet te doen is om Hillary Clinton te helpen, maar de betrouwbaarheid van het kiessysteem te vergroten. Er wordt naar het Kremlin gekeken dat via hacks in de stemmachines de uitslagen zou kunnen hebben gemanipuleerd. Er zijn sterke aanwijzingen dat Russische hackers via WikiLeaks lekken van de Democratische partij verspreidden om Clinton in diskrediet te brengen.

De Clinton-campagne is om drie redenen terughoudend bij de actie om een hertelling aan te vragen. Het wil zich niet laten kennen als slechte verliezer en evenmin suggereren dat het vindt dat het systeem ‘rigged’ is. Iets wat Trump altijd beweerde. Totdat hij gewonnen had. Verder is er twijfel onder computerdeskundigen en statistici over de grond voor de claim. Zie hier een artikel in The Guardian. In districten met stemmachines in Wisconsin zou Trump disproportioneel gewonnen hebben, terwijl dat in districten met papieren stembiljetten niet het geval was. Waarom dat dan voor Pennsylvania en Michigan ook zou gelden is onduidelijk, behalve dat de verschillen er klein waren. In Michigan werden trouwens alleen papieren stembiljetten gebruikt.

Op de claim over het verschil tussen papieren en elektronisch stemmen komt computerwetenschapper J. Alex Haldeman terug. Zijn naam werd dinsdag genoemd in een verslag in New York Magazine dat de kwestie in de openbaarheid bracht. Hij en anderen namen contact op met John Podesta van de Clinton-campagne. Later die dag zegt Haldeman in een update dat er waarschijnlijk geen sprake is van een cyberaanval op stemmachines. Maar uitsluiten doet hij het evenmin. Het ‘zou kunnen’. Amerikaanse elektronische stemmachines kennen problemen, zijn kwetsbaar voor cyberaanvallen en sommige staten handelen naïef en nalatig. De enige manier om dat volgens Haldeman te controleren is een hertelling: ‘The only way to know whether a cyberattack changed the result is to closely examine the available physical evidence — paper ballots and voting equipment in critical states like Wisconsin, Michigan, and Pennsylvania. Unfortunately, nobody is ever going to examine that evidence unless candidates in those states act now, in the next several days, to petition for recounts.’ 

Op de site Five Thirty Eight van de gezaghebbende statisticus Nate Silver wordt dat verschil tussen de uitslagen in districten met papieren biljetten en stemmachines in een artikel van Carl Bielik en Rob Arthur verklaard uit demografische verschillen die te maken hebben met leeftijd en opleiding, en niet-witte kiezers. Deze auteurs sluiten achter evenmin uit dat de verkiezingen gehackt waren. Hoe geavanceerder en slimmer de hackers handelden, hoe geavanceerder en gedetailleerder het onderzoek moet zijn om dat op te sporen.

Een hertelling kan het vertrouwen in het kiessysteem ondermijnen. En is daarom een paardenmiddel. Maar het feit dat het debat over de soliditeit van het stemproces zo hoog oploopt laat zien dat elektronisch stemmen zonder ingebouwde zekerheden politiek niet transparant, technisch onbetrouwbaar en maatschappelijk ongewenst is. Zeker vanwege cyberaanvallen door vreemde mogendheden op westerse landen is het naïef om blind te vertrouwen op elektronisch stemmen. De opkomst van het populisme heeft de inzet verhoogd.

In Nederland wordt sinds 2009 met rood potlood en papier gestemd. Commissies volgen elkaar op, zo blijkt uit een overzicht van de Kiesraad. In recente debatten stond het stemgeheim centraler dan een hack door installatie van malware. Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken opteert vanwege het kostenaspect voor herinvoering van elektronisch stemmen, maar wil zekerheden ingebouwd zien. Zo drukken kamerleden en computerdeskundigen hem op het hart. Bedrijven zijn gevraagd om op dit eisenpakket een nieuw product te ontwikkelen. In een lelijk woord heet dat ‘marktuitvraag’. Naar verwachting maakt Plasterk eind 2016 bekend wat de uitkomst hiervan is. Bij de Tweede Kamer verkiezingen van 15 maart 2017 wordt nog met potlood en papier gestemd. Een geruststellende gedachte voor wie de Amerikaanse discussie in ogenschouw neemt.

Trump kon verkiezingen winnen omdat Clinton ze verloren heeft

De meeste analyses over de winst van Donald Trump slaan de plank mis. Trumps winst wordt voorgesteld als een waterscheiding en intrede in een nieuw tijdperk. Waarin het populisme oprukt. Dat is deels zo, maar feiten wijzen ook op iets anders. Cijfers laten zien dat de Republikeinse kandidaat Mitt Romney in 2012 meer stemmen (60.933.504) behaalde dan Donald Trump in 2016 (60.116.240). Dat laatste aantal kan nog licht stijgen. Romney kreeg in 2012 47,2% en Trump in 2016 47,3% van het totaal aantal stemmen.

Dat is tamelijk constant. Gelijkmatiger dan de analyses doen vermoeden. Komende kiezersonderzoeken zullen er waarschijnlijk op duiden dat Trumps achterban is geradicaliseerd. Doordat gematigde Republikeinen thuisbleven of op Clinton stemden en de thuisblijvers en sociaal achtergestelden op Trump stemden. Maar door dat stuivertje wisselen werd het totaal aantal stemmen op de Republikeinse kandidaat er niet groter op.

Het verschil ziet hem in het aantal stemmen voor de Democraten. Vergeleken met de steun voor president Obama in 2012 nam dat in 2016 af met bijna 5,5 miljoen. Dat waren thuisblijvers die zich er niet toe konden zetten om op Clinton te stemmen. Onder wie veel jonge en progressieve kiezers die Clinton afstootte omdat ze een neoliberale koers voer en geen handreiking deed naar de linkervleugel van de partij. Waarschijnlijk ook niet mocht doen van haar sponsors. De teleurstelling in Obama kan trouwens ook een rol hebben gespeeld.

Hoe dan ook hebben de Democratische partij (DNC) en kandidaat Hillary Clinton een wanprestatie geleverd. Vooral door haar nominatie, maar ook door een campagne die de sterkte van Trump onvoldoende erkende. Dat kwam doordat Clinton al kort na 2012 de macht in de partij overnam -dus kaapte- en opponenten werden ontmoedigd. Of geen eerlijke strijd kregen door manipulatie van de partijleiding die tot een verlengstuk van Clintons campagne was geworden. Zoals uit de door WikiLeaks gelekte Podesta Emails blijkt.

De gematigde anti-establishment kandidaat Bernie Sanders werd daarvan het memorabele slachtoffer. Uit alle peilingen bleek dat hij een betere kans maakte om van Trump te winnen dan Clinton. Vooral omdat hij de witte, laagopgeleide kiezer in de oude industriegebieden beter aansprak dan Clinton. Deze groep kiezers bleek beslissend voor winst in het Electoral College. Mede omdat de marges in de swing states klein waren. Als per staat 1% niet had gekozen voor Trump maar voor Clinton, dan had dat tot winst van laatstgenoemde geleid, zoals Nate Silver voor FiveThirtyEight beredeneert. Trump won in gebieden van Clinton waar Sanders ook van haar had gewonnen. Sanders had ook de gematigde Democratische kiezers kunnen vasthouden.

Trump heeft de verkiezingen niet gewonnen, maar Clinton heeft ze verloren. Zij is er door kortzichtigheid en zelfoverschatting verantwoordelijk voor dat de VS en de wereld straks opgescheept zitten met een clowneske, ongekwalificeerde en onberekenbare president. Populisme en een sfeer van anti-establishment waren een factor in de verkiezingen, maar moeten niet overschat worden. Trump en Clinton verloren een deel van de traditionele achterban van hun partij. Deze twee historisch impopulaire kandidaten maakten de verkiezingen atypisch. De les is dat een radicale anti-establishment kandidaat als Trump beter bestreden kan worden met een gematigde anti-establishment kandidaat als Sanders, dan met een establishment kandidaat als Clinton.

De les voor partijen in andere landen die verkiezingen wachten is duidelijk. Mits de leiders mentaal de omslag kunnen maken en niet als konijnen gevangen zitten in de lampen van hun eigen partijpolitieke en persoonlijke belangen. Paradox van partijpolitiek is dat het continuïteit biedt die nodig is om de democratie te schragen, maar door partijbelangen onvoldoende flexibel is om op bedreigingen van buitenaf slagvaardig te reageren.

Foto: Hillary Clinton, 2015.

Bosch van Rosenthal meent niet dat ‘de media’ Trump-stemmers te weinig opzochten. Maar ze leven in hun eigen zeepbel. Dus?

Journalist Eelco Bosch van Rosenthal die voor Nieuwsuur werkt meent in een tweet in antwoord op VNL-lijsttrekker Jan Roos dat het een waanidee is dat ‘de media’ de Trump-stemmers te weinig opzochten. Die mening van Bosch vind ik op mijn beurt weer een waanidee. Aangenomen dat hij hiermee bedoelt dat ze die stemmers hebben begrepen, hun grieven correct hebben verwoord en voldoende recht hebben gedaan.

Het is in een tweet lastig om te bepalen wat ‘de media’ zijn. Aangenomen mag worden dat Bosch hiermee verwijst naar de oude media. Gedrukte en audiovisuele media. Niet de nieuwe (sociale) media. Vele Online Nieuwszenders hebben een toenemend bereik onder jongeren die steeds minder tijd besteden aan kranten en televisie. Hij vindt dat de oude media de Trump-stemmers niet te weinig hebben opgezocht.

De claim van Bosch is lachwekkend. Want als de media de Trump-stemmers voldoende hadden begrepen, dan hadden ze de stemming onder de bevolking beter weergegeven. En dan waren ze tot andere inschattingen van de kansen gekomen. Nog tot op de dag van de verkiezing beweerden oude media als de New York Times dat Hillary Clinton een kans van 85% om te winnen had. Maar het Online Medium The Huffington Post deed het nog slechter en had nog minder voeling met de stemming in het land. Het schatte op 7 november de kans dat Clinton president werd in als 98,2%. Nate Silver van FiveThirtyEight achtte dat een absurde bewering die niet op feiten was gebaseerd. Een twitter- en artikelenoorlog was geboren waarin HufPost zich belachelijk maakte.

Even belachelijk als Bosch zich nu maakt door achteraf te suggereren dat de media -ook: establishment media- de Trump-stemmers voldoende opgezocht, begrepen en ingeschat hebben. Dat hebben ze niet. Hoe gekleurd –biased– de Amerikaanse media waren over het begrip over de stemming in het land en de kansen van Trump toont dit item van TYT. Een progressief Online Medium dat vanaf het begin kritisch op Hillary Clinton was. Dat kan van Nieuwsuur niet gezegd worden. Enfin, achteraf is het voor iedereen makkelijk praten.

Foto 1: Schermafbeelding van tweet Eelco Bosch van Rosenthal, 10 november 2016.

Foto 2: Schermafbeelding van deel artikel ‘2016 Election Forecast‘ van The New York Times, 8 november 2016.

Wat als Trump wint? Vandaag rollen dobbelstenen in een Amerikaanse tragedie

Wat als Donald Trump wint? Het kan zomaar gebeuren.Volgens projecties die volgen uit gewogen peilingen heeft Trump een kans van 28,6% (ThirtyFiveEight) om te winnen. Methodologisch houdt dat in als er 100 keer met een dobbelsteen gegooid wordt hij 28,6 keer wint. Welke dobbelstenen worden er vandaag gegooid?

Trump verging het tijdens de campagne slecht, maar bleef het ondanks blunders goed doen. Opmerkelijk is dat het monster niet gedood kon worden, zo zei Bill Maher. Trump dreigt te winnen. Met een kans van 30%.

Het is de combinatie van hard rechts-nationalistisch populisme en een ongeloofwaardige centrumpolitiek met politici die niet in zichzelf geloofden die in het Verenigd Koninkrijk tot een Brexit leidde. Hetzelfde scenario is ingediend voor de VS. Of het gevolgd wordt is de vraag. Hillary Clinton mist overtuiging, wisselt voortdurend van standpunt en kreeg niet echt vertrouwen van de kiezers. De gehackte Podesta Emails van WikiLeaks tonen aan hoe corrupt zij, Bill Clinton en de Clinton Foundation zijn. Op economisch en buitenlands gebied voert ze een neoconservatieve Republikeinse agenda. Clinton heeft de progressieve Bernie Sanders-supporters van zich vervreemd en zit door de omarming van Wall Street in de klem. Trump presenteerde zich als anti-establishment kandidaat die de sfeer in het land reflecteert. Zijn beloftes aan het volk vormen zijn krediet.

Clinton was het verkeerde antwoord op Donald Trump. Ze is tot de tanden gewapend en heeft haar campagne die loopt als een geoliede machine goed georganiseerd. Maar dat werkte niet in 2016. Het ging in deze cyclus om karakter, overtuiging en emotie. Dat alles miste ze. Het campagne apparaat heeft ze met Bill Clinton in decennia opgebouwd en is de mammoettanker die niet meer valt bij te sturen. Als Trump een monster was dat niet te stoppen is, dan was de Clinton machine een monster dat 3 miljard dollar bij elkaar graaide en uit hebzucht niet meer te stoppen viel. Het kaapte de Democratische partij en wurgde de politiek.

Het volk is de afbraak van voorzieningen, de eigen marginalisering, de kwalijke effecten van globalisme en de richtingsloosheid van het land beu. Brexit, opkomst van Europese rechts-populisten en de opmars van de Russische president Putin verduidelijken dat. Gematigde krachten weten geen antwoord te geven of beseffen de urgentie ervan onvoldoende. De EU fragmenteert terwijl landen als China of de Russische Federatie het omgekeerde doen: focussen en macht concentreren. Ze zetten de democratie opzij, zoals Trump ook dreigt te doen. Over de oceaan heen inspireren populisten  elkaar. Omdat de centrumpolitiek het heeft laten liggen en het belang van de burgers heeft ingewisseld voor het belang van multinationals en de veiligheidsindustrie.

Hillary Clinton is de aangekondigde ramp. In 70 van de 100 gevallen wint ze. Als ze niet wint is met Trump de ramp onvoorspelbaar. Voor de VS en voor Europa. Vandaag rollen dobbelstenen in een Amerikaanse tragedie.