Toenemende kritiek op ‘appeasement’ met Poetin

De Britse premier Neville Chamberlain ‘Declares “Peace for Our Time”. On September 30, 1938, British Prime Minister Neville Chamberlain received a rowdy homecoming after signing a peace pact with Nazi Germany.’ Bron: History.

Naar aanleiding van een hoofdredactioneel in de NYTimes (achter betaalmuur, kopie bij reacties) van 19 mei 2022 en de recente verzoenende opstelling van Franse, Duitse en Italiaanse regeringsleiders wordt het woord ‘appeasement’ weer gebruikt in de publieke opinie als het om het eindspel in de Russisch-Oekraïense oorlog gaat.

Onvermijdelijk gebeurt dat onder verwijzing naar München 1938 toen de Duitse kanselier Hitler concessies kreeg van de Britse premier Chamberlain die dacht dat hiermee de vrede in Europa verzekerd was. Het omgekeerde was waar. Achteraf is Chamberlain belachelijk gemaakt om zijn naïviteit omdat hij zich door Hitler in de luren had laten leggen. Laten Macron, Scholz en andere Europese regeringsleiders zich nu om de tuin leiden door Poetin? ‘Appeasement’ is een schrikbeeld.

Zowel de opstelling van het hoofdredactioneel in de NYTimes als de Europese regeringsleiders heeft kwaad bloed gezet. Hoe denken ze van een veilige afstand te kunnen oordelen over een oorlog en de ware aard van de Russische Federatie waar ze aantoonbaar geen goed zicht op hebben?

‘Appeasement’ geeft het slecht presterende Russische leger een rustpauze om in de toekomst hard terug te komen, terwijl het Oekraïense leiderschap meent dat de Russische krijgsmacht nu is verzwakt en op de knieën kan worden gedwongen. Tevens is de Russische economie door westerse sancties verzwakt.

In de publieke opinie wordt het idee gepusht dat Oekraïne de oorlog met de Russische Federatie wel degelijk kan winnen. Inclusief de teruggave van Krim en Donbas. Indien het van voldoende materiaal e.d. wordt voorzien. De titel van een interview in The Kyiv Independent spreekt boekdelen: ‘Andriy Zagorodnyuk: ‘Those who say Ukraine can’t win don’t understand the situation’

Het idee van Kyiv is dat Oekraïne met militaire steun van het Westen de unieke kans heeft om zich voorgoed te onttrekken aan de greep van het Kremlin dat het bestaan van Oekraïne als autonome staat niet erkent. Dat zal de stabiliteit in Oost-Europa bevorderen. Tevens geeft het China het signaal dat het niet moet proberen Taiwan met een militaire invasie te veroveren.

De voorstanders van ‘appeasement’ pleiten voor een territoriale tegemoetkoming aan Poetin. Het idee daarachter is dat Oekraine de oorlog niet kan winnen en Poetin om binnenlandse redenen zonder gezichtsverlies een wapenstilstand met redelijke voorwaarden moet kunnen tekenen. Poetin zou vernederd zijn en daarom een uitweg geboden moeten worden. Op de achtergrond sluimert de angst dat de Russische krijgsmacht tactische kernbommen in Oekraïne inzet.

Een nieuwe vorm van ‘appeasement’ met Poetin wijzen commentatoren, het Oekraïense leiderschap en de belangrijkste bondgenoten als Polen, de VS en het VK af. Het wordt gezien als een halfslachtige oplossing die het conflict tussen Oekraïne en de Russische Federatie niet oplost, maar verlengt.

Op mediaite zijn enkele afwijzende reacties te lezen op het hoofdredactioneel van de NYTimes dat het zelf trouwens geen houding van ‘appeasement’ noemt, maar dat volgens critici wel degelijk is. De schrandere juridische journalist Benjamin Wittes zegt:

Schermafbeelding van deel artikel ‘NY Times Editorial Board Sparks Fury With Suggestion Ukraine Cede Territory to Russia: ‘Really Shameful, Guys’’op mediate, 20 mei 2022.

Sommige critici wijzen ook naar Timothy Snyder die in een opinieartikel in dezelfde NYTimes van 19 mei 2022 de Russische staat onverbloemd fascistisch noemt: ‘A time traveler from the 1930s would have no difficulty identifying the Putin regime as fascist.’ Het achterliggende idee is: fascisten moet je militair verslaan omdat ze verderfelijk en onbetrouwbaar zijn en er met hen geen afspraken zijn te maken.

Aanvullende argumenten om ‘appeasement’ met de Russische Federatie af te wijzen omdat het geen antwoord is op de dieperliggende oorzaak voor de huidige Russisch-Oekraïense oorlog en de Russische agressie geeft Dennis Soltys in een opinieartikel van 21 mei 2022 voor Atlantic Council. Hij meent dat appeasement ‘het slechtst mogelijke beleid voor zowel Oekraïne als Rusland’ is. De oorzaken voor de Russische-Oekraïense oorlog liggen volgens hem in een imperialistische houding van de Russische centrale macht die al eeuwenlang bestaat. Daarmee zegt Soltys dat het futiel en misleidend is als het Westen tegemoetkomingen aan Poetin doet omdat ze het onderliggende probleem van het Russische imperialisme buiten beschouwing laten:

Schermafbeelding van deel artikel ‘Appeasement is the worst possible policy for both Ukraine and Russia‘ van Dennis Soltys voor Atlantic Council, 21 mei 2022.

Advertentie

Een aangename reis naar Duitsland, 1935. Met Jupp Wiertz

Het is 1935. Een Amerikaan ziet deze affiche hangen en denkt, ‘goed idee’, een aangenaam reisje naar Duitsland. Beetje Berlijn, beetje München, beetje bierdrinken, beetje bruinhemden met hakenkruizen door de straat zien marcheren. We kunnen met schip, vliegtuig of Zeppelin gaan. Keuze genoeg. Ja, waarom eigenlijk niet? Mooi land, ontwikkeld en cultureel met anständige mensen op wie niets aan te merken valt. Dat volk is hoogst fatsoenlijk zelfs. En de treinen rijden op tijd. Doen? Voor je het weet is het te laat. Het leven is kort.

Foto 1: Affiche ‘Germany (1935) van ontwerper Jupp Wiertz.

Foto 2: Affiche ‘Germany’ (1928-1930) van ontwerper Jupp Wiertz.

Maakt Putin dezelfde fout als Hitler door het Westen te onderschatten? Wordt Aleppo de omslag?

Heeft de Russische president Vladimir Putin zijn hand overspeeld door zijn buitenlandse avonturen in Georgië, Oekraïne en Syrië? Paul Goble trekt in een analyse een vergelijking met Adolf Hitler die in 1938 de reactie van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk op het Verdrag van München verkeerd inschatte. Hitler vermoedde dat hij met zwakke leiders van zwakke landen te maken had waartegen hij een oorlog nooit zou kunnen verliezen. De geschiedenis leert anders. De inschattingsfout van Hitler was dat hij uit het feit dat leiders van democratische landen steeds meer toegaven om geweld te voorkomen, mensenlevens te sparen en geen onnodige risico’s te lopen, constateerde dat er geen grens (‘rode lijn’) was die hij niet mocht overschrijden. Maar die grens was er uiteindelijk wel. Vraag is waar de Westerse landen nu de grens trekken voor de agressie van Vladimir Putin.

Druk om in actie te komen is afhankelijk van onder meer de publieke opinie. Tekenend is de petitie ‘Stop the Slaughter in Aleppo’ van voornamelijk Nederlandse academici. Ze roepen op om de slachting van de bevolking van Aleppo te stoppen en wijzen naar de Russische luchtmacht: ‘The Syrian government together with the Russian Air Force has implemented a campaign of intense, continuous and indiscriminate aerial bombardment, spreading death and despair among the 250,000 inhabitants of the besieged neighborhoods of Aleppo.’ Zulke geluiden klonken niet op Westerse universiteiten toen het Kremlin Zuid-Ossetië, Abchazië, de Krim en delen van Oost-Oekraïne bezette. Beelden van Syrische kinderen die het slachtoffer zijn van Russische bombardementen lijken voor een omslag in de beeldvorming te zorgen. Dat gaat voorbij aan de Russische propaganda. Zoals het Amerikaanse leger vanaf 1968 ook niet meer wegkwam met de oorlog in Vietnam en het aflegde tegen de binnenlandse publieke opinie over onder meer het Bloedbad van Mỹ Lai.

Politici zoeken altijd een geschikte aanleiding. Ze willen breken op een geschikt onderwerp. Leiders van Westerse landen zijn al sinds het voorjaar van 2014 geïrriteerd door de Russische houding in de buitenlandse politiek en de ontkenning in de Russische media van agressie jegens andere landen. Die onvrede heeft zich in Parijs, Londen, Washington en andere Westerse hoofdsteden in 2,5 jaar opgebouwd. In een bericht meldt The Washington Post vandaag dat de CIA en de top van het Amerikaanse leger geheime luchtaanvallen willen tegen het leger van Assad. De inschatting is dat president Obama daarvoor geen toestemming geeft. Wellicht is het bericht een schot voor de boeg. Maar niet valt in te zien hoe Assad en Putin nog ooit straffeloos kunnen wegkomen met de vernietiging van de grootste Syrische stad en haar burgers. Vraag is niet of Putin een inschattingsfout heeft gemaakt, maar wanneer de Westerse landen hun economische en militaire overmacht tegen de Russische Federatie in willen zetten. Dat moment komt nader. Misschien wordt Aleppo de aanleiding.

Foto:Schermafbeelding van deel petitie ‘Stop the Slaughter in Aleppo’.

Russische retoriek over nieuwe koude oorlog brengt overleg in gevaar

Volgens de Russische premier Dmitry Medvedev is de wereld een nieuwe koude oorlog ingegleden. Zo zei hij op de veiligheidsconferentie MSC in München. Deze nieuwe toon zette volgens een bericht van DW een streep door het gematigd optimisme over een wapenstilstand in Syrië. De Russen die de burgerbevolking van Aleppo bombarderen willen daarop niet aangesproken worden en schieten in de verdediging door apocalyptische uitvergroting.

Directeur Kenneth Roth van Human Right Watch zei geschokt te zijn door de verklaring van de Russische premier: ‘I’ve got to say I was quite shocked by that statement. It’s as if Medvedev is living in an alternate reality.’ Zo wordt door buitenstaanders de nieuwe realiteit gezien van de huidige machthebbers in het Kremlin, zoals minister Lavrov, premier Medvedev of president Putin. Ze leven in een parallelle werkelijkheid die niet spoort met die van de anderen.

Pogingen om een en ander te synchroniseren zijn welkom, maar onrealistisch. De belangen zijn groot, evenals de kloof tussen schijn en wezen. De Russische retoriek dient niet zozeer om de eigen zaak zo gunstig mogelijk voor te stellen of te bepleiten, maar om een eigen universum te creëren waar volgens eigen normen en waarden buitenlandse politiek kan worden bedreven en waarvoor aan niemand uitleg hoeft te worden gegeven. Het is de politiek van de opgehaalde brug. Van de vestingmentaliteit die zich verschanst in de citadel van het eigen gelijk. Bij gebrek aan perspectief.

Van overleg dat alleen de schijn van overleg heeft en een surrogaat voor ingrijpen is, kan het best erkend worden dat het contra-productief is en maar beter gestopt kan worden. Om elders een nieuwe start te maken.

Tijdelijke wapenstilstand in Syrië als excuus om niet in te grijpen

Wordt volgende week een tijdelijke wapenstilstand in Syrië van kracht? Voor wie het wil geloven wel, maar wie realistisch is zal het niet geloven. Het is het verschil tussen schijn en wezen. Tussen het één zeggen en het ander doen. De Russen beloofden vrede in Oekraïne. Maar Minsk-I en Minsk-II zijn een dode letter gebleken. En tegelijk excuus voor de goedgelovigen om niet in te hoeven grijpen. Syrië is hetzelfde. Het sluiten van een akkoord is een politieke schijnbeweging. Voor de aanvaller en degene die de aanvaller zou moeten weerstaan. De dode letter laat de agressie voortbestaan en dringt niet aan om de agressie te beantwoorden.

Wapenstilstand zonder harde garanties en sancties is de ultieme overgave. Intrede in een schijnwerkelijkheid van hoop, verwachting en wegkijken. Het levert de zwakkeren nog meer over aan de arrogantie van de macht. Die niet gestopt wordt. Het idee dat zo’n wapenstilstand de oplossing zou zijn is pervers. De schijn bedriegt.

Petitie als provocatie: Oktoberfest in München is anti-islamitisch

Het lijkt er sterk op dat deze petitie op Change.org van ‘Yousef Mohammed’ uit Ankara een provocatie is. Om uiteenlopende redenen vinden critici het Oktoberfest op de Theresienwiese een dom feest. Daarbij domineert de commercie de traditie. Mede om het feest en de lallende, plassende en kotsende mensen gedurende 16 dagen zijn vrienden van me naar een ander deel van München verhuisd. Maar anti-islamitisch is het Oktoberfest niet omdat het ontstaan is binnen de Beierse traditie van feesten, bier drinken en worstjes eten.

Het idee van anti-islamisme bestaat in het hoofd van moslim-extremisten en rechts-radicalen. Autochtonen vermijden het Oktoberfest omdat ze er niets mee hebben -het te plat vinden- maar zullen het niet in hun hoofd halen het te willen verbieden. Want door een verbod van iets dat iemand niet bevalt kan de pluriforme samenleving met zulke diverse uitingen niet functioneren. Door voorlichting moet dit aan moslim-extremisten en rechts-radicalen uitgelegd worden. En aan vluchtelingen die onvoldoende weten wat democratie inhoudt.

En dan nog, wat zou er beter zijn voor de integratie van vluchtelingen dan een bezoek aan het Oktoberfest? Al is het eenmalig. Bij sommigen in Nederland heerst de verkeerde redenering dat elke vluchteling een moslim is, en dat die vermeende moslims niet volgens Nederlandse gebruiken ontvangen kunnen worden. Maar dat ze ontzien moeten worden. Dus geen Nederlandse gerechten, wijn of bier op tafel. Deze pseudo islamitische gevoeligheid door eigen projectie dient de integratie van de nieuwe inwijkelingen niet, maar staat er haaks op.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Ban the Intolerant and Anti-Islamic event of Oktoberfest 2nd ATTEMT!’ dat gericht is aan het stadsbestuur van München.

Syrische moslim vlucht naar Duitsland. Met welke geestelijke bagage?

The Guardian volgt de Syrische moslim Mohammed al-Nasser die naar Duitsland is gevlucht. Zijn vader hield hem voor niet zichzelf of de Arabieren te vertegenwoordigen, maar de islam. Vraag is of Mohammed dit advies opvolgt dat haaks staat op de individualisering van West-Europa. Is hij hiermee wel op zijn plek in Europa? Hafid Bouazza schreef in NRC: ‘De mars van Hongarije naar Duitsland bestond zo goed als enkel uit mannen; makkelijk om van zo’n mars onder de indruk te raken, ware het niet dat het een toe-eigening uitstraalde. Wat zullen deze mannen doen als ze het gastvrije Duitsland bereiken? Een hoofddoek kopen voor een toekomstige vrouw of de vrouw die hen achterna zal reizen.’ Europese overheden moeten snel aan de slag met voorlichting om moslims als Mohammed al-Nasser uit te leggen dat ze in in Europa zichzelf mogen zijn.

Lachen om niet te hoeven huilen: geschiedenis en humor

 

Is het zo erg met de EU? Het zou zo maar kunnen. De buitenlandse politiek van de EU wordt gekenmerkt door chaos en onmacht. In elk geval verdeeldheid. En wat erger is: slappe knieën en angst om uit de eigen comfort zone te treden. Handelspolitiek is in de plaats gekomen van buitenlandse politiek. Nu het besef doorbreekt dat dat niet zo slim was breekt het inzicht door. En de spijt. Maar het is te laat. De mindset van de leiders zit vastgeroest. Humor is het middel om dat duidelijk te maken. Want soms is de werkelijkheid gewoon te erg.

Wat hebben de Westerse landen op dit moment zwakke leiders die verwende calculerende burgers moeten bedienen. Terwijl dat Westen militair en economisch vele malen sterker is dan welke vijand ook. Willen ze nou echt München 1938 tot op de millimeter reconstrueren? Wat een tijden. Wat een afloop gaat dat worden. De geschiedenis is nog lang niet dood. We zitten er middenin. Nu worden de cartoons voor morgen gemaakt.

Foto 1: Dispropaganda

Foto 2: David Low, ‘Springplank naar roem‘  verscheen in de Evening Standard in juli 1936. Hitler paradeert over de ‘laffe leiders van de democratie’. De eerste drie stappen zijn gelabeld ‘herbewapening’, ‘Rijnland’ en ‘Danzig’.

Trendbreuk van Rusland in internationale politiek is het probleem

De positie van de VS is merkwaardig in Oekraïne. Voor de publieke tribune zegt het het als een zaak voor de Europeanen te beschouwen, maar achter de schermen is het al jaren bezig om de eigen positie in Oekraïne te verstevigen. Het zou wereldvreemd zijn om te vermoeden dat landen anders opereren. Het is ook logisch dat de Russische Federatie buiten de eigen grenzen de strategische belangen verdedigt. Dat recht heeft het evenzeer als de VS of de EU. Rusland claimt zelfs meer recht omdat Oekraïne de eigen achtertuin zou zijn.

Geopolitiek is een realiteit. Grote landen sturen, manipuleren en trachten direct of liefst indirect -zodat het het meest onzichtbaar is- hun belangen te behartigen. Via omkoping, spionage, invloed, druk of chantage.

Die vrije ruimte van manipulatie, beïnvloeding en vestiging van belangen door Rusland, de VS of China is wat de voormalige Amerikaanse defensieminister Donald Rumsfeld de known unknowns noemde. We weten dat het bestaat, het kan alleen niet gespecificeerd worden. Belangen werken binnen kaders die landen min of meer van elkaar aanvaarden. En die historisch gegroeid zijn. Dat kan een luisterpost in Polen of op Cuba zijn. Of een spionagesysteem. Of een black budget. Immers alle grote landen hebben een eigen veiligheidsindustrie waarin politiek, bedrijfsleven, media, wetenschappers en inlichtingendiensten hecht samenwerken.

Landen met tegengestelde belangen handelen met een zekere consensus en onderlinge verstandhouding binnen contouren. Als bedriegers onder elkaar die elkaar een poot uit willen draaien, maar waarvan iedereen wel dezelfde spelregels onderschrijft. Geopolitiek als psychologie van de boevenbende. Zelfs als het gaat om illegale acties zoals het met ondemocratische middelen omverwerpen van een vijandig staatshoofd wordt gepoogd dit te maskeren en op een oneigenlijke manier te legaliseren. Het overtredende land beseft dat dat verstandiger is. Een land wenst binnen de interne creditering van het onderlinge systeem van overtredingen er zo licht mogelijk voor aangeslagen worden. Op weg naar de volgende brandhaard of illegale actie.

Acties door de Russische Federatie van de afgelopen 7 jaar in Zuid-Ossetië, Abchazië, Moldavië, Transnistria, de Krim en Oost-Oekraïne kunnen als een trendbreuk gezien worden van deze schets. Door de contouren van de internationale rechtsorde in woord of handeling ter discussie te stellen geeft het de subversieve acties een andere inhoud. Het uitgangspunt ‘agree to disagree’ van tegenstanders die ondanks tegengestelde belangen volgens identieke patronen handelen binnen een stilzwijgend overeengekomen en historisch gegroeid handelingskader wordt doorbroken. Rusland ontkent wat het doet, wat het is en waarheen het naar op weg is. Dat maakt dat het gemeenschappelijke gesprek dat zelfs in de Koude Oorlog nog altijd een ondergrens van verstandhouding bood niet meer mogelijk is. In postmoderne non-communicatie. Daarom dienen de acties van Rusland en de VS die geen haartje van elkaar in doortraptheid verschillen, anders beoordeeld te worden.

Foto: Toenmalig vice-president Richard Nixon en de toenmalige leider van de Sovjet-Unie Nikita Chroetsjov tijdens diens bezoek aan de VS, 1962.

Evenaart het verraad van Minsk-II het verraad van München 1938?

We schatten gebeurtenissen niet op waarde als ze in ontwikkeling zijn. Nog moeten bezinken. Zoals in 1938 mensen niet doorhadden wat het Verdrag van München betekende. Tussen Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië over de toekomst van Tsjecho-Slowakije. Nu is er na Minsk-I, Minsk-II tussen Frankrijk, de Russische Federatie, Duitsland en Oekraïne over Oekraïne. Sommigen zoals de Litouwse oud-president Vytautas Landsbergis vinden het verraad van Minsk-II jegens Oekraïne groter dan het verraad van München jegens Tsjecho-Slowakije. Wie weet, de knieën van Europa lijken nog slapper dan toen. Minsk-II zit boordevol weeffouten. Zoals het niet bespreken van de Russische bezetting van de Krim. Of het verzwijgen van Russische troepen in Oost-Oekraïne. Nederland concentreert zich op de MH17. Een vlucht. Niets anders.