Ai Weiwei communiceert verder. De essentie is sociaal

All Quiet on the Eastern Front? Gelukkig niet, Ai Weiwei laat zich de mond niet snoeren. Op 19 april gaat in het Hampstead Theatre in Londen ‘The Arrest of Ai Weiwei’ in première’. Een nieuw toneelstuk van Howard Brenton dat is gebaseerd op het door Barnaby Martin opgetekende relaas Hanging Man over Ai Weiwei’s problemen met de Chinese autoriteiten. Een registratie is vanaf morgen 20.30 uur te zien via een livestream.

Bij het overlijden van de voormalige Britse premier Margaret Thatcher werd deze week opgemerkt dat ze een eigen -isme had, het Thatcherism. Maar Ai Weiwei heeft het Weiwei-isme. Het doet denken aan De Ideeën van Multatuli. Losse, bondige uitspraken die vlijmscherp zijn verwoord en maatschappijkritiek bevatten. Ze worden bijeengehouden door de wens om te getuigen over de vrijheid van expressie. Het verscheen in 2012 als Weiwei-isms in een uitgave van Larry Warsh. Op de Friends of Ai Weiwei verschijnen de Weiwei-ism nu om en om met bijdragen van de vrienden. Het idee van vrijheid wordt elegant, krachtig en simpel overgebracht.

Foto 1: Benedict Wong als Ai Weiwei in  ‘The Arrest of Ai Weiwei’ van regisseur James McDonald. Credits: Donald Cooper.

Foto 2 en 3: Weiwei-isms op tumblr.

Onderzoek wijst uit: Chinese censuur op internet werkt snel

Ai Weiwei zei het al eerder: de censuur op het Chinese internet is immens. Posten van een tweet op de Chinese versie van Twitter Sina Weibo is er geen garantie voor dat het in de openbaarheid blijft. Een overheidsapparaat van talloze controleurs leest de 70.000 berichten van de 300 miljoen actieve gebruikers die elke minuut verschijnen. En verwijdert razendsnel tweets die onwelgevallig zijn voor de overheid. Soms al binnen 10 minuten. En 90% van de kritische tweets binnen een dag. Amerikaanse onderzoekers onder leiding van Dan Walach van Rice University in Houston hebben dat in kaart gebracht in de studie ‘The Velocity of Censorship: High-Fidelity Detection of Microblog Post Deletions‘. China Forbidden News rapporteert.

Foto: Schermafbeelding uit reportage van China Forbidden News over censuur op internet in China met mededeling dat een tweet verwijderd is.

Ai Weiwei is meer bij de tijd op internet dan in het museum

In het Hirshhorn Museum in Washington DC loopt de tentoonstelling ‘According to What?‘ van Ai Weiwei ten einde. De politieke kunst van Ai Weiwei is niet in lijn met de propaganda van de Chinese regering, maar staat er haaks op. Publicist James Panero ziet de basis ervan in het scepticisme van de Punk-beweging. Een wantrouwen tegenover de staat dat ook het Russische Pussy Riot op de been bracht. Opvallend omdat de staat zelf vaak het initiatief neemt voor politieke kunst. Het schrijnt dan als kunstenaars hun eigen weg kiezen.

Ai Weiwei kon niet op de opening van zijn eigen tentoonstelling in Washington DC zijn. Zoals-ie nergens meer kan komen. Geen nieuws omdat het bekend is dat-ie China niet wil verlaten uit angst er niet meer in te mogen. Samensteller en directeur Kerry Brougher ziet een vermenging van Ai’s internet-activiteiten en zijn kunst: ‘There is a blurring of his internet activity and his art.’ In zijn isolement maakt de kunstenaar gebruik van de middelen die hem resten. Internet en sociale media buit-ie uit met de mentaliteit van de punker. Tegelijk relativeert dat het belang van zijn ‘klassieke’ kunst die noodgedwongen in dat isolement blijft steken.

Foto: Ai Weiwei fotografeert in New York (1983-1993). Mirror, 1987.

Is Ai Weiwei even slim als Mao Xinyu?

Mao Zedong’s kleinzoon Mao Xinyu is majoor-generaal in het Rode Leger en citeert een gedicht op televisie. Is Mao even slim als kunstenaar Ai Weiwei die in strijd met de autoriteiten de vergunning voor z’n bedrijf Fake Cultural Development verliest? Eerder namen ze papieren in beslag die konden bewijzen dat-ie een bedrijf heeft. Dit tekent het absurdisme van de politiestaat. Hij wordt valselijk beschuldigd van belastingontduiking omdat-ie niet zwijgt. Hoewel Ai Weiwei ook stemvast de ‘Bo Xilai Song‘ meezingt. Over de intussen van zijn voetstuk gestoten en uit de partij gezette Bo Xilai die overal van beschuldigd wordt: versieren van vrouwelijke televisiesterren, orgaanhandel op levenden, een staatsgreep, fraude en corruptie, en de gewone criminele activiteiten als moord. En het populariseren van de rode liederen van de Culturele Revolutie. Dan oogt Mao Xinyu completer. Een ongewilde humorist in een meedogenloos regime. Die slim eieren voor zijn geld kiest.

Foto: FAKE Studio van Ai Weiwei zingt de ‘Bo Xilai Song’ (rechtsachter Ai Weiwei).

Ai Weiwei mag eigen zaak niet bijwonen

Update 20 juli: Ai Weiwei heeft zijn beroepszaak verloren. Zodat de boete van 15 miljoen yuan gehandhaafd blijft. Critici van de Chinese overheid zeggen dat de boete politiek gemotiveerd is. 

Deze week werd de Chinese kunstenaar Ai Weiwei door de autoriteiten verhinderd om het beroep tegen zijn zaak van vermeende belastingontduiking bij te wonen. Politieauto’s voor zijn deur verhinderden dat. De behandeling was kort van tevoren aangekondigd. Reden die de autoriteiten gaven was dat het niet hem, maar zijn bedrijf zou betreffen. Ai Weiwei ziet de beschuldiging als een straf voor zijn politieke stellingname.

Ai wijst erop dat de behandeling van zijn zaak onrechtvaardig is omdat politie, rechtbank en belastingdienst nauw verweven zijn. Een correctie door in beroep te gaan wordt dan onmogelijk. De uitspraak staat al vast. Advocaat Pu Zhiqiang betitelt de rechtbank als laf, hij kreeg slechts een minuut voor zijn slotpleidooi. Hij ziet de hearing als een lelijke smet op de juridische geschiedenis van China. Uitspraak over een maand.

Foto: Ai Weiwei als Chinese politieagent

Everybody Draw Mohammed Day leidt tot staatscensuur in Pakistan

Update: Zonder opgaaf van redenen heeft de Pakistaanse overheid na 8 uur de blokkade van Twitter opgeheven.

De Pakistaanse regering blokkeert Twitter omdat het weigerde plaatjes te verwijderen die beledigend voor de islam worden geacht. Alles in het kader van de sinds 2010 wereldwijde cartoonwedstrijd en protestactie op 20 mei ‘Everybody Draw Mohammed Day‘ met plaatjes van de profeet Mohammed. In dit specifieke geval verwees Twitter naar Facebook. Dat vond Pakistan ongewenst. Ook in 2010 zorgde dat in Pakistan voor protest.

Het is een ritueel kat en muis spel dat door de autoriteiten voorspelbaar beantwoord wordt door de sluiting van sociale media. Dit jaar zwichtte Facebook voor de druk van de overheid, maar Twitter hield ook na onderhandelingen de poot stijf en verwijderde haar verwijzingen naar de protestactie niet. Vervolgens sloot het Pakistaanse Ministerie van Informatietechnologie onder het mom van blasfemie Twitter af.

Twitter verklaarde ruim drie maanden gelden dat het censuur per land zou toestaan. Dat kwam het bedrijf in het Westen op veel kritiek te staan omdat het de vrijheid van meningsuiting zou uitverkopen. Google overweegt hetzelfde. Het economisch belangrijke China is een markt waar Twitter en Google graag een voet tussen de deur hebben. Ook als dat concessies vraagt. Voor Twitter lijkt Pakistan een kleinere markt om juist het omgekeerde te doen en de poot stijf te houden tegenover een restrictieve overheid. Zodat de kritiek op Twitter verstomt in de zak van overheden te zitten. Deze Pakistaanse affaire komt Twitter dus niet ongelegen.

Vele moslims achten elke afbeelding van de profeet godlasterlijk. Ook voor andersdenkenden. Om een bekend gezegde te parafraseren: Censorship is in the eye of the beholder. Hier is de actie op Facebook te vinden.

Foto: Everybody Draw Mohammed Day: Mohammed in de stijl van Mondriaan, 2010. Credits: William uit Amersfoort

Ai Weiwei zet eigen huis onder bewaking

Update 4 april: Volgens Ai Weiwei hebben de Chinese autoriteiten al na een dag de stekker uit de webcams getrokken. ‘Bye bye to all the voyeurs‘, zegt Ai. Privacy van een kunstenaar wordt tot staatsgeheim verklaard. 

Een zwarte kat wordt betrapt door een van de vier live webcams die de Chinese kunstenaar Ai Weiwei in zijn huis heeft opgehangen. Als protest tegen de 24-uurs politiebewaking waaraan-ie sinds een jaar onderworpen is. Op 3 april 2011 werd Ai Weiwei opgepakt en in juni weer vrijgelaten. Reden zou zijn slechte gezondheid zijn. In de proeftijd die op 22 juni afloopt mag-ie Beijing niet verlaten en wordt-ie in de gaten gehouden.

Tegen persbureau AFP vertelde Ai dat-ie aan toezicht is onderworpen, inclusief de controle over zijn telefoon en computer. Zijn kantoor is doorzocht, hij werd gefouilleerd, dagelijks wordt-ie gevolgd en er zijn bewakingscamera’s aan de voorkant van zijn huis. Daarom vroeg-ie zich af waarom-ie geen camera’s op zou hangen zodat iedereen zijn activiteiten kan volgen. Hij hoopt bij de autoriteiten ook op wat transparantie.

Ai Weiwei werd van belastingontduiking en pornografie beschuldigd. Maar hij buigt niet voor intimidatie door de autoriteiten. Steun vanuit het Westen helpt hem. Na zijn proeftijd hoopt-ie weer vrij man te zijn. Tenzij ze me weer beschuldigen en in de gevangenis zetten. Anders zou ik vrij zijn. Maar ik weet het niet, het is nooit echt duidelijk, aldus Ai Weiwei. Zijn bewegingsvrijheid tekent de stand van de mensenrechten in China.

Foto: Afbeelding (3 april 2012) van een van de vier livestream webcams die Ai Weiwei in zijn huis heeft opgehangen

Twitter gaat censureren en ontmoet verontwaardiging

Toen Twitter vorige week aankondigde dat het per land censuur zou toestaan, verhevigde het debat over de vrijheid van meningsuiting. Vele gebruikers maken zich zorgen over deze stap van Twitter die als knieval voor overheden wordt gezien. Door maatregelen die in de maak zijn komt de internet- en informatievrijheid steeds verder onder druk te staan. Ongemerkt is het oorlog geworden, internet is het slagveld van nu en straks.

Bestuursvoorzitter Dick Costolo van Twitter zei in 2011 in een interview dat het bedrijf opkomt voor de meningsuiting: ‘We are the free-speech wing of the free-speech party.’ Die profilering is aan bederf onderhevig, want het gooit het op een akkoordje met machthebbers. Soms om toegang te krijgen of soms om niet afgesloten te worden. Twitter speelde een rol in de Arabische lente en kweekte daarmee veel goodwill. Maar het wees autoritaire regimes tegelijkertijd op het belang van sociale media als katalysator voor rebellie.

Rond 12 januari 2012 bezocht Twitter-topman Jack Dorsey China, waar-ie met Ai Weiwei tweets uitwisselde over de blokkade van Twitter in China. Op zijn zakenreis heeft Dorsey ongetwijfeld met politieke leiders gesproken. In China wordt Twitter nu door de regering geblokkeerd, maar kan de blokkade via Hong Kong omzeild worden. Het gewijzigde beleid van Twitter om door afspraken met machthebbers censuur toe te laten die deze blokkade opheft ontmoet veel verontwaardiging binnen de gemeenschap van internetgebruikers.

Ai Weiwei heeft zich negatief uitgelaten over het gewijzigde beleid van Twitter: ‘If Twitter censors, I’ll stop tweeting‘. De bron chinadigitaltimes.net/ is onbereikbaar. Inmiddels heeft Google aangekondigd de stap van Twitter te volgen. Ook Google gaat per land censureren. Twitter en Google beredeneren dat zo’n afspraak de meningsuiting meer dient dan een regelrecht verbod. Hun voet tussen de deur dient de bedrijfsresultaten, hoewel ze dat ontkennen. Zo zegt Dick Costolo: ‘I don’t think the current environment in China is one in which we can operate’. In dialoog met autoritaire regimes begeven ze zich op een gevaarlijke glijdende schaal.

Foto: Schermafbeelding van geblokkeerde site met informatie over Ai Weiwei

Ai Weiwei: Twitter is blocked here in China so I can’t read any tweets

Ai Weiwei tart de machthebbers. Op twitter vergelijkt-ie China met Noord-Korea. Want in China wordt twitter door de autoriteiten geblokkeerd. De veeg uit de pan naar Shanghai: a city without culture, but a lot of money maakt zijn ongenoegen compleet. De ‘Jack’ tot wie Ai Weiwei zich richt is Jack Dorsey, de mede-oprichter van Twitter die in China op zakenreis is. Extremely excited by an amazing presentation the team just made to me. 

Op thenextweb.com geeft Jon Russell de achtergronden: ‘Weiwei heeft herhaaldelijk Twitter en Sina Weibo (het Chinese equivalent) gebruikt hoewel autoriteiten hem het gebruik van sociale media verboden, na zijn vrijlating uit een onverklaarbare detentie door de staat van meer dan twee maanden.’ Volgens de bestuursvoorzitter van Twitter Dick Costolo ziet het bedrijf zich als de ‘free wing of the free speech party’.

Jack Dorsey is zich duidelijk bewust van het gevecht van Ai Weiwei met de autoriteiten, zijn inperking van de meningsuiting en de door Dick Costolo geuitte claim van Twitter en werkt deze uit. Want hij antwoordt op het ongenoegen van Ai Weiwei dat China geen toegang tot twitter heeft dat het ongelukkig en teleurstellend is: yes, it’s unfortunate and disappointing. De tweets tonen ook aan dat de blokkade omzeild kan worden.

De druk van Jack Dorsey en hoop op een opening speelt zich af tegen een verslechtering van de mensenrechten. Dat valt niet los te zien van de machtswisseling aan de top komende zomer als de gematigde Xi Jinping de macht overneemt. Bij de prominente mensenrechtenactivist Hu Jia vielen gisteren acht agenten zijn huis binnen en werden twee computers in beslag genomen. Maar Ai Weiwei laat zich niet intimideren.

Foto: Tweets van Ai Weiwei met Jack Dorsey, 12 januari 2012

China wil Ai Weiwei pakken op pornografie

Volgens persbureau AFP onderzoekt de Chinese politie aanklachten van pornografie tegen Ai Weiwei. Dat liet-ie weten nadat zijn assistent was meegenomen voor ondervraging. De Chinese kunstenaar laat zich kritisch uit over de mensenrechten en de stand van de Chinese democratie. Hij werd eerder van belastingfraude beschuldigd en moest een boete van 1,7 miljoen euro betalen. Die som werd door supporters bijeengebracht.

Volgens Ai Weiwei hadden de autoriteiten hem eerder beschuldigd van het maken van pornografie, maar had-ie dat niet serieus genomen. De beschuldigingen gaan blijkbaar over pikante foto’s die op internet verschenen en Ai Weiwei met vrouwen toont. Toen ze hem die foto’s tijdens zijn detentie toonden moest-ie er naar eigen zeggen om lachen. ‘Weten jullie wat pornografie is?’ zei hij. ‘Naaktheid is geen pornografie.’

Het optreden legt het onvermogen van de Chinese autoriteiten bloot. Ze kunnen Ai Weiwei niet tot zwijgen brengen. Daarom komen ze met beschuldigingen die ook in het Westen als potsierlijk worden gezien. Ze proberen tevens de meningsuiting te beperken door het microblog Weibo te blokkeren. Dat lukt nauwelijks.

Foto: Naakte Ai Weiwei met andere mannen in Peking, 2010. Credits Wu Fake