Laten musea zich ringeloren door de VriendenLoterij Museumprijs?

Schermafbeelding van deel artikel ‘Directeur Scheepvaartmuseum juicht te vroeg‘ in Marketingtribune.nl, 15 november 2022.

Hoe kinderlijk en kortzichtig gedragen museummedewerkers zich als hun museum genomineerd is voor de VriendenLoterij Museumprijs? Vooral directeuren en marketeers stellen zich aan als kinderen in afwachting van hun Sinterklaascadeaus.

Dit jaar zijn het het Centraal Museum, het Scheepvaartmuseum en Stadsmuseum Harderwijk genomineerd voor de ‘VriendenLoterij Museumprijs 2022‘. Het winnende museum krijgt 100.000 euro om ‘een museumdroom te realiseren‘.

Het museum met de meeste publieksstemmen wint. Zodat musea met de grootste achterban, het grootste bereik op sociale media, de grootste afdelingen publiciteit en marketing, het grootse publiciteitsbudget en de beste uitgangspunten voor een marketingcampagne én contact met een professional marketingbureau in het voordeel zijn.

De VriendenLoterij Museumprijs draait om marketing en niet om de vraag wat het beste museum van de drie genomineerden is. Het is merkwaardig dat er geen ‘handicap‘ is om musea van verschillende grootte en budget tegen elkaar te laten ‘spelen’ zodat kleinere musea enigermate gecompenseerd worden.

De VriendenLoterij Museumprijs lijkt vooral een vehikel om bekendheid te geven aan de Vriendenloterij. Door de jaarlijkse publiciteit wordt de afhankelijkheid van musea van particulier geld benadrukt.

Het is een prikkelende gedachte om te beredeneren welke museum als eerste breekt met de Vriendenloterij en het aandurft om zich niet langer voor het karretje van de Vriendenloterij te laten spannen. Gijzelt de Vriendenloterij de musea en is het een taboe om dat publiekelijk te zeggen?

Als dat gebeurt, is dat dan een teken van volwassenheid, eergevoel of zelfrespect van (een deel van) de Nederlandse museumsector? We zullen het waarschijnlijk nooit te weten komen.

Uit het artikel op Marketingtribune.nl over het Scheepvaartmuseum en directeur Michael Huijser die een tatoeage laat zetten (of is het een transfer?) waarin hij de VriendenLoterij Museumprijs 2022 opeist blijkt dat alles om een marketingcampagne draait. Met een zogenaamde mislukte tattoo van Huijser die weer stof voor publiciteit en marketing biedt. Etc. Zo gekunsteld is het.

Schermafbeelding van deel artikel ‘Directeur Scheepvaartmuseum juicht te vroeg‘ in Marketingtribune.nl, 15 november 2022.

Hoeveel investeren de drie genomineerde musea met elkaar in marketing om de prijs binnen te slepen? Het is duidelijk welke sector het meeste profiteert van de VriendenLoterij Museumprijs. Dat lijkt niet de museumsector te zijn.

Advertentie

Cultureel ondernemer Huijser (Rembrandthuis) weet het beter

Update 6 mei 2016: Het is logisch en voorspelbaar dat beredeneerd vanuit de benoemingsprocedure Michael Huijser de nieuwe directeur van het Scheepvaartmuseum is geworden. Volgens een bericht in Het Parool is dat museum in verwarring over de koers: partycentrum of museum. Zoals vele musea is het door een terugtredende overheid de markt opgejaagd en zijn daarbij fouten gemaakt. Huijser moet de schade herstellen. Vraag is of Huijser die zich in het verleden uitbundig geprofileerd heeft als ‘cultureel entrepreneur’ de aangewezen persoon is om het commerciële deel met het museale deel te verbinden. Het idee van zijn benoeming is dat alleen de duivel de duivel kan verslaan. Dat kan werken. Of niet. Het is aan de Raad van Toezicht om de lijnen voor de directeur goed uit te zetten, en niet het omgekeerde te laten gebeuren. 

David Huijzer plaatst bovenstaande video met Michael Huijser op zijn YouTube-kanaal en vraagt zich af: ‘Wat heeft het Rembrandthuis te maken met uitgeven?’ Vermoedelijk bedoeld als prikkelende vraag die ook kritisch opgevat kan worden. Directeur van het Rembrandthuis Huijser profileert zich als cultural entrepreneur.

Huijser heeft uiteraard een visie, want dat past de ‘culturele entrepreneur’. Hoewel visie eerder een geval voor de oogarts is. Huijser is niet bescheiden, want bescheidenheid past de culturele entrepreneur niet: ‘Mijn opdracht is om het Rembrandthuis opnieuw op de kaart te zetten en dan vooral voor de Nederlanders.’ Wow, en dat doet deze culturele entrepreneur helemaal alleen. Uiteraard samen met strategische partners met hem in de lead. Marketing biedt Huijser een kader waarvan hij denkt dat anderen ervan kunnen leren. Hoewel het ‘op de kaart zetten’ is het eind aan de vrijheid. Want iemand die de deur groen verft, heeft geen rode, zwarte, gele, paarse of witte deur meer. Het kiezen van Huijser is de inperking die haalbaarheid vooropzet.

Van een museumdirecteur mag verwacht worden dat-ie uitgaat van de inhoud. Ondanks alle verleidingen van de markt. Zet cultureel entrepreneur Huijser de inhoud voorop? Dat wordt niet duidelijk door de turbotaal van deze culturele entrepreneur met visie, daadkracht en een overdosis aan zelfkennis en onbescheidenheid: ‘Volgens Huijser rust het cultureel ondernemen op drie pijlers: ten eerste moet je de bedrijfsvoering op orde hebben, ten tweede moet je de commerciële kant goed uitwerken en als derde pijler is er natuurlijk de inhoudelijke component.’ Gelukkig, het Rembrandhuis is nog net geen koekjesfabriek in de visie van Huijser. ‘Het is kruis of munt’, zei de non en ze trouwde de bankier.’ Huijser vindt relevantie belangrijker dan irrelevantie. Onbenulligheid is het laatste waarop deze ‘cultural entrepreneur‘ zich wil laten betrappen.