Amerikaans museum protesteert tegen verkiezingsposter van AfD

Het Clark Art Institute in Williamstown heeft het schilderij ‘Slavenmarkt’ (1866) van Jean-Léon Gérôme als bruikleen in de collectie. De toelichting zegt: ‘Een jonge vrouw is uitgekleed door een slavenhandelaar en gepresenteerd aan een groep volledig aangeklede mannen voor onderzoek. Een potentiële koper onderzoekt haar tanden. Deze verontrustende scène speelt zich af op een besloten markt (‘courtyard market’) die bedoeld is om het Nabije Oosten te suggereren. De vage, afgelegen locatie stond de negentiende-eeuwse Franse kijkers toe om de praktijk van de slavernij af te keuren, die in Europa was verboden, terwijl ze genoten van een blik op het vrouwelijk lichaam.’ Kortom, wellustigheid en oriëntalisme die onze voorvaders plezierden.

De afdeling Berlijn van de radicaal-rechtse AfD gebruikt een uitsnede van Gérômes schilderij op een poster in de campagne voor de Europese verkiezingen. Volgens een bericht van Euronews is het omstreden. De tekst op de verkiezingsposter luidt: ‘Europeanen kiezen voor de AfD’ en ‘Zodat Europa niet ‘Eurabië’ wordt’. Concept ‘Eurabië’ is een meme dat stelt dat een geïslamiseerd Europa uiteindelijk zal opgaan in de Arabische wereld. Het is populair in ultra-rechtse kringen en daarom blijkbaar aantrekkelijk voor de marketing van de AfD.

Het Clark Art Institute protesteert tegen de volgens haar uit de context gehaalde afbeelding van het schilderij op de poster en vraagt de AfD om ermee te stoppen. Omdat het museum geen auteursrechten op het schilderij heeft doet het een beroep op het goede fatsoen van AfD Berlin. Dat beroep lijkt niet aan te slaan bij de Berlijnse AfD-afgevaardigde Ronald Gläser die zonder onderbouwing suggereert dat als het om een minder radicale politieke partij gegaan zou zijn het museum er waarschijnlijk geen werk van zou hebben gemaakt. Gläser gaat nog verder en meent dat het Clark Art Institute de AfD Berlin er dankbaar voor moet zij dat ze eraan heeft bijgedragen om bekendheid te geven aan de verspreiding van de afbeelding van het schilderij. Met slogans erop die een 19de eeuws schilderij reduceren tot een plaatje dat naar deze tijd kan worden gebracht.

Foto: Jean-Léon Gérôme, Le Marché d’esclaves, The Slave Market (1866), olieverf op doek. Bruikleen die is ondergebracht bij het Clark Art Institute in Williamstown, Massachusetts.

De Sacklers profiteren van opioide crisis en sponsoren kunst. Daartegen komt verzet

De VS zucht onder een crisis van pijnstillers, de ‘opioide crisis’. Verslavende middelen die mensen afhankelijk maakt. Sommigen plegen zelfmoord. De Sackler familie die het bedrijf bezit dat de middelen verkoopt wordt er superrijk van. Afgelopen jaren hebben de Sacklers daarvoor veel kritiek gekregen. Maar zoals altijd in dit soort gevallen willen de leden van zo’n familie niet bekend staan als ordinaire geldboeren en zoeken ze maatschappelijke acceptatie om hun ware aard te verhullen. In dit geval doen ze dat via het sponsoren van kunst. Zo ploegen ze het geld van de verslaafden om naar musea. Kunstenaar Nan Goldin die ooit verslaafd was aan zo’n middel van de Sacklers voert in de VS en het VK al geruime tijd actie tegen musea die geld van de Sacklers accepteren. Dat is een lastige strijd omdat musea zich afhankelijk hebben gemaakt van sponsors. Maar afgelopen week boekte Goldin succes toen de National Portrait Gallery in Londen bekendmaakte een sponsorbedrag van 1 miljoen pond van de Sacklers af te wijzen. Musea zijn gewaarschuwd, publiek en kunstenaars pikken niet langer dat musea geld van dubieuze geldschieters aanvaarden. Musea die dat (nog) wel doen kunnen op negatieve publiciteit rekenen.

Worcester Art Museum vertelt welke geportretteerden op oude schilderijen van slavernij profiteerden. Een onzalig en modieus idee

Het Worcester Art Museum in Massachusetts vertelt sinds kort in bijschriften wie in vroeg Amerikaanse portretten slaven bezat of van slavernij profiteerde. Dat is een idee dat vergezichten opent. Want waarom die bijschriften niet uitbreiden met andere informatie over de geportretteerden? Zoals grensoverschrijdend seksueel gedrag, een inventaris van het vermogen en de investeringen in banken en bedrijven of een staalkaart van de gezondheid, inclusief psychische stabiliteit? Waarom de bijschriften beperken tot het aspect slavernij? Want het Worcester Art Museum zal vermoedelijk niet de schijn van politieke correctheid tegen willen hebben dat het selectief is en kwesties van goed en kwaad reduceert tot het bezit en profijt van slaven?

Daar komt nog wat anders bij zoals Michel Krielaars in zijn boekenrubriek in NRC bij een bespreking van de artikelenbundel ‘Daverende dingen dezer dagen’ (Prometheus) van Henk Wesseling opmerkte. Namelijk dat bij de slavenhandel ‘drie partijen betrokken waren: de Afrikaanse handelaren die de slaven leverden, de westerse handelaren die ze opkochten en vervoerden, en de plantagehouders in Brazilië, Noord-Amerika en het Caraïbisch gebied die ze afnamen. Van die drie partijen resteert niets en niemand meer, dus wie moet je in hemelsnaam de ‘schuld’ geven en voor de kosten laten opdraaien?’ Deze kanttekening over de context van de slavenhandel toont hoe onvolkomen en onvolledig het initiatief van het Worcester Art Museum in beginsel is.

Achteraf krijgt slechts één bepaalde categorie op vroeg Amerikaanse schilderijen in een bijschrift op slechts één criterium (slavernij) een stempel van onaanvaardbaar gedrag opgeplakt. Andere categorieën en criteria blijven buiten schot. Dat is te willekeurig. Dat verruimt de blik van de bezoeker niet zoals het museum claimt, maar perkt de blik juist in met een suggestie van volledigheid die per definitie tekortschiet en incompleet is.

Met controversiële verkoop van werken uit collectie heeft Berkshire Museum zich geïsoleerd. Is dat de les die hieruit te leren valt?

Ontzamelen van collectie-onderdelen van musea is aan voorwaarden verbonden. De opbrengst mag niet gebruikt worden voor een reparatie en renovatie van het gebouw vanwege achterstallig onderhoud. Het is in Nederland vastgelegd in de zogenaamde ‘Leidraad Afstoten Museale Objecten‘ (LAMO) dat een instrument voor zelfregulering en een praktisch verlengstuk van de afstotingsparagraaf in de Ethische Code is. Nationale museumverenigingen volgen de Ethische Code van de internationale Musemvereniging ICOM. In de VS is dat de Ethische Code van de AAM. De gedragsregels en ethische codes dienen om de museumsector te reguleren en er onder meer voor te zorgen dat individuele musea niet handelen tegen het belang van de sector in.

Dit blog gaf in een commentaar van 29 oktober 2017 aandacht aan het Berkshire Museum in Pittsfield, Massachusetts. Het is een cause célèbre geworden omdat bestuur en directeur Van Shields aangaven uit economische redenen delen van de collectie te willen verkopen en dat voornemen veel verzet ondervond. Na juridische uitspraken waarmee de museumsector niet tevreden was leverde onderhandse verkoop uit de museumcollectie  in april en mei 2018 47 miljoen dollar op. Op 25 juni kondigde het museum aan dat het van plan is om nog eens negen werken voor in totaal 8 miljoen dollar te verkopen. Het billboard verwijst naar die nieuwe verkoop. Bij de reacties zijn juridische, museale en publicitaire ontwikkelingen rond de verkoop na te lezen. Het deed veel stof opwaaien vanwege het precedent. Want als het ontzamelen om economische redenen bij dit lokale museum werd goedgekeurd, dan zouden andere besturen en museumdirecteuren het voorbeeld kunnen volgen. Zodat de uitverkoop van het openbaar kunstbezit hiermee werd aangekondigd.

In een videocommentaar gaat Michael Daly in op het feit dat het Berkshire Museum zich met de controversiële verkoop geïsoleerd heeft en in het bruikleenverkeer door de AAM wordt uitgesloten. Een andere ontwikkeling is het met pensioen gaan van museumdirecteur Van Shields. In een bericht van The Berkshire Eagle zegt een woordvoerder van het museum dat hij niet onder druk van het bestuur is opgestapt. De twijfel blijft echter bestaan of de positie van het museum wel zo precair was als Shields beweerde en moest leiden tot de verkoop van werken uit de collectie. Het is merkwaardig dat Shields opstapt nu hij zijn zin over de verkoop heeft doorgezet, de museumsector tegen zich in het harnas heeft gejaagd en zijn plannen niet meer kan uitvoeren.

Deze kwestie doet denken aan het voornemen van toenmalig directeur Stanley Bremer van het Rotterdamse Wereldmuseum om delen van de collectie (de deelcollectie Afrika) op de commerciële markt te verkopen en zo een fonds van 60 miljoen euro op te bouwen. Bremer werd na veel tegenstand uit de museumsector en een publieksbeweging in 2015 de laan uitgestuurd en liet het Wereldmuseum verweesd achter, als makkelijke prooi voor het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMvW). Net als Shields stelde Bremer het ontzamelen voor als een noodzakelijke verkoop die diende om het museum het hoofd boven water te laten houden. Maar eerder lijkt het grote gebaar en de wil om met onorthodoxe maatregelen initiatief te nemen directeuren als Bremer of Shields te hebben gestuurd. In Rotterdam liep het goed af en werd de Afrikacollectie niet verkocht, in Pittsfield liep het slecht af en werden onder meer twee schilderijen van Norman Rockwell verkocht.

NB: Zie voor actueel nieuws via Twitter actiegroep Save the Art—Save Berkshire Museum

Foto: ‘This billboard along South Street in Pittsfield is visible near Guido’s as motorists drive north.’ In: The Berkshire Eagle, 2 juli 2018.

Controversiële verkoop van 19 werken uit collectie van het Berkshire Museum

Update 8 april 2018: Na een maandenlange procedure heeft uiteindelijk een rechter afgelopen week het groene licht gegeven voor de verkoop om economische redenen van delen van de collectie op de commerciële markt. Het Berkshire Museum hoopt via een veiling bij Sotheby’s 55 miljoen dollar op te halen. The Association of Art Museum Directors (AAMD) reageert teleurgesteld in een verklaring omdat het in strijd is met de normen van de museumsector: ‘It does not resolve the violations of ethical and professional standards that will occur when the Museum’s plans are implemented.’ Een rechter heeft een afweging gemaakt en het korte termijn belang van dit museum boven dat van de museumsector geplaatst. Als het Berkshire Museum zoals het van plan is doorgaat met de veiling dan dreigt de AAMD met censuur en/of sancties. Zoals mogelijk uitsluiting uit het museumregister. In Nederland ontkwam in 2011 Museum Gouda op het nippertje aan dit lot toen het de ethische en professionele normen van de museumsector schond en het werk ‘The Schoolboys’ van Marlene Dumas om economische redenen bij Christie’s liet veilen. Zie hier over die kwestie. 

Het Berkshire Museum in het Amerikaanse Pittsfield, Massachusetts gaat het financieel niet voor de wind. In de afgelopen jaren heeft het 10 miljoen dollar verlies geleden, zo beweert een woordvoeder van het museum. Daarom zet de Raad van Toezicht het plan door om 19 kunstwerken uit de collectie te verkopen bij Sotheby’s op een veiling van Amerikaanse kunst op 13 november in New York. Waaronder twee schenkingen van werk van Norman Rockwell. Eén ervan, SHUFFLETON’S BARBERSHOP wordt op een waarde van 20 tot 30 miljoen dollar geschat. Ook presenteert het museum een nieuwe visie die wijst in de richting van interdisciplinariteit. Tegen dat laatste bestaat weinig protest, maar wel tegen de verkoop van stukken uit de collectie om economische redenen. Voor de deur van het museum geeft Elizabeth McGraw, de voorzitter van de Raad van Toezicht (Board of Trustees) uitleg. Ze is betuttelend en vanuit de hoogte, alsof de mensen het niet begrijpen en het nog een keer uitgelegd moet worden. Maar het lijkt vooral Elizabeth McGraw die het niet begrijpt.

In publicaties over deze controversiële verkoop blijkt dat de Raad van Toezicht in strijd met de ethische code handelt en zich niet kan beroepen op overmacht. Het wordt door media onvoldoende aangesproken op de ontoelaatbaarheid ervan. Volgens de ethische code van de AAM is een collectie er niet om het museum te behouden, maar is het museum er om de collectie te behouden: ‘The collections aren’t there to preserve the museum; the museum is there to preserve the collections. Therefore, good institutional (financial) stewardship and good stewardship of the collection are not mutually exclusive. Because a collection is held for the benefit of the public, it must not be treated as a disposable financial asset. It was not collected by, nor donated to, the museum with this intent. So, although objects in a museum’s collection may have a monetary value, once they become part of a museum’s collection, that value becomes secondary to their importance as a way to help us understand our world and ourselves.’ Elizabeth McGraw kijkt door een verkeerde bril naar de kwestie.

Foto: ‘WORKS OF ART SOLD TO BENEFIT THE BERKSHIRE MUSEUM. Norman Rockwell, SHUFFLETON’S BARBERSHOP. Estimate 20,000,000 — 30,000,000 USD.’ Aangeboden op veiling ‘American Art’ by Sotheby’s in New York City op 13 november 2017.

In VS breken banken de wet. Elizabeth Warren geeft weerwoord

Aan de hand van een voorbeeld toont Cenk Uygur van The Young Turks aan hoe verziekt het politieke systeem is. In de VS gedraagt de baas van bank JPMorgan Chase Jamie Dimon zich alsof-ie de politiek in zijn zak heeft.

En dat is dan ook zo. De financiële instellingen hebben het voor het zeggen, niet de politiek. Het maakt Dimon niets uit als de progressief-Democratische senator van Massachusetts Elisabeth Warren hem verwijt de wet te breken. Wat maakt het hem uit, want de financiële sector controleert de regering-Obama en de overheid.

Voor de financiële sector geldt de wet niet. Banken zijn onaantastbaar omdat ze politici omkopen. Ze hebben geld nodig voor hun campagnes om gekozen te worden en in functie te blijven. Daardoor zijn ze kwetsbaar. JPMorgan Chase voelt zich zelfs machtig genoeg om de Democratische partij te dreigen dat donaties aan die partij onder druk komen te staan als het het standpunt van Elizabeth Warren deelt. Dus als het de wet volgt en pleit voor strikte regelgeving voor banken. Ze laten zich graag redden door de belastingbetaler als ze in nood zitten, maar vinden slappe regelgeving al snel te veel. Warren maakt geen kans binnen dat verziekte systeem.

Aaron Swartz, zelfmoord en aanranding van de informatievrijheid

Update 11 januari 2014: Vandaag is het een jaar geleden dat Aaron Swartz zelfmoord pleegde. ‘Gedwongen’.

Het nieuws over de zelfmoord hacktivist van Aaron Swartz leidt tot allerlei beschouwingen en aantijgingen in de richting van de Amerikaanse overheden. Die hem de dood ingejaagd zouden hebben omdat-ie zich richtte tegen het afschermen van bronnen door overheden en publieke instellingen. Activist Chris Geovanis zet het gedrag van de regering-Obama in een historische context: ‘Benito Mussolini described fascism as the marriage of state and corporate power. In the United States today, that marriage has been consummated. We ignore this reality at our peril. Yet nothing threatens that lethal alliance as much as open information and public scrutiny — the basis for any effective civic resistance to the predations of creeping fascism and government/corporate collusion to constrict the public domain. The responsibility now lies on all of us to pick up the mantle of Aaron Swartz and every committed hacktivist, criminalized protester and prisoner of conscience by carrying on Aaron’s legacy — and working to dismantle that alliance with everything we’ve got.’

Het laatste woord is nog niet gezegd over Swartz of zijn vervolging. Federaal procureur voor Massachusetts Carmen Ortiz wordt ervan beschuldigd Swartz veel te hard te hebben aangepakt voor het downloaden van afgeschermde artikelen die desondanks tot het publieke domein behoorden. Swartz zou een gevangenisstraf van 35 jaar wachten. Ortiz’ echtgenoot Tom Dolan wijst op twitter op een schikking van 6 maanden die Swartz afgewezen zou hebben. Maar de vraag is of ook dat passend was geweest voor een politieke hactivist.

Foto 1: Verklaring van de familie en partner van Aaron Swartz over de reden van zijn dood

Foto 2: Schermafbeelding van de Twitter-account van Tom J Dolan,

Commercial Tricky Mitt

Republikeins presidentskandidaat Mitt Romney wordt in een snoeiharde commercial vergeleken met president Nixon, ofwel Tricky Dick. Het wordt gefinancierd door het progressieve MoveOn. De commercial eindigt met een lachende Nixon en een referentie naar zijn ‘I’m Not A Crook’ bekentenis. Later moest Nixon aftreden.

Foto: President Nixon told a White House news conference on June 29, 1972 that the Vietnam War could be over –if the talks “go forward in a constructive and serious way” — by January 20, 1973, when his term of office ends. (UPI Photo/Files)

Trouw legt Amerikaanse voorverkiezingen langs religieuze meetlat

Dagblad Trouw is als het over religie gaat nooit te beroerd om lekker uit te pakken met details. Zelfs als het de waarheid niet dichterbij brengt. Laten we eens kijken. Trouw begint: Bij voorverkiezing in de Amerikaanse staten Alabama en Mississippi maakten evangelicalen dinsdag de dienst uit. Misschien komt dat omdat er in die staten voornamelijk evangelicalen wonen? Trouw gaat voorbij aan het feit dat Romney er 25 van de 90 gedelegeerden wint. Santorum wint er 32. Da’s 7 gedelegeerden meer. Maakten evangelicalen de dienst uit?

Volgens Trouw haalt Santorum ‘ruim’ een derde van de stemmen. In Alabama 34,5% en in Mississippi 32,8%. Hoezo ruim? Romney blijft rond de 30% steken. Een verschil van nog geen 4%. De volgende passage is grappig: De staten vallen niet alleen op vanwege hun religiositeit, meldt persbureau AP. Nergens in het land ligt het aantal hoogopgeleiden zo laag. Raken we aan een diepere waarheid? Gaat religiositeit samen met een lage opleiding? Of is een lage opleiding wellicht een voorwaarde voor religiositeit? Trouw suggereert veel.

Maar Trouw moet nog op stoom komen: Romney scoort slecht in staten met een overwegend christelijk electoraat. Conservatieve christenen hebben weinig op met zijn mormoonse geloofsovertuiging. Velen zien het mormonisme als een vreemd en onbekend geloof, sommigen noemen het een theologische dwaalleer. Oei. Trouw suggereert dat het mormonisme slecht scoort bij christenen. Inclusief de miljoenen mormonen die in Utah, Colorado, Nevada, New Mexico en andere staten het verschil maken door op Romney te stemmen?

Trouw zegt dat supporters van Romneys tegenstanders zich negatief uitlaten over het mormonisme. Tweederde van de protestanten ziet mormonen als christenen. Onder evangelicalen is dat één derde. Wat verklaart het en welk verschil maakt het in de verkiezingen? Maakt het iets uit dat Santorum in de staten op de dunbevolkte prairies en in het zuiden wint waar Romney nauwelijks campagne voert? Trouw geeft geen idee.

Foto: Mitt Romney spreekt op campagne in Liberty, Missouri, 13 maart 2012. Missouri gelooft. 

Mitt Romney gaat voor de meeste gedelegeerden op Super Tuesday

Op Super Tuesday proberen de kandidaten zoveel mogelijk gedelegeerden te verzamelen. Er zijn er 416 te winnen. Georgia (76), Idaho (32), Massachusetts (38), North Dakota (25), Ohio (63), Oklahoma (40), Tennessee (55), Vermont (17) en Virginia (46) samen met de Alaska Caucus (27) die twee weken duurt. Onder de grens van 20% krijgt een kandidaat niks. Daarnaast zijn er staten als Ohio waar het prestigieus is om te winnen.

Mitt Romney heeft tot nu toe met 203 de meeste gedelegeerden achter zich, Rick Santorum heeft er 92, Newt Gingrich 33 en Ron Paul 25. Het aantal om te winnen is 1144. Een projectie van FiveThirtyEight verwacht dat Romney 224, Santorum 76, Gingrich 87 en Paul 25 gedelegeerden wint. Gunstig voor Romney is dat Gingrich in de race blijft en in zuidelijke staten als Georgia en Tennessee stemmen bij Santorum wegsnoept. Deze mist door gebrekkige organisatie kansen. Paul kan als kandidaat overstappen naar de Libertarische Partij.

Als de projectie klopt dan komt Romney op kop met 427 en vergroot-ie de voorsprong op Santorum die blijft steken op 168. Staten die op Super Tuesday op het spel staan zijn divers en verspreid over het land. Ze geven een idee van de verkiesbaarheid van een kandidaat. Afgelopen week schaarden belangrijke Republikeinen als meerderheidsleider Eric Cantor zich achter Romney. Het scenario dat een witte ridder als Jeb Bush inspringt is afgewend. Verwachting is dat Romney na vandaag definitief op koers ligt, de economie tot speerpunt en Obama tot mikpunt maakt. Na de valse start in Iowa en alle sociaal-conservatieve aanvallen van Santorum.

Foto: Romney op campagne in Ohio