ING-witwasschandaal: Laat omdat we geen andere middelen hebben, maatschappelijke uitsluiting van bankiers onze reactie zijn

De vanwege een witwasschandaal en fraude opgeofferde financiële topman van ING Koos Timmermans geeft in dit interview met Bloomberg van een maand geleden aan waar het bij banken als ING om gaat: kwantiteit boven kwaliteit. Dat is de valkuil waar de door de markt en de aandeelhouders opgejaagde bank vanzelf invalt. Dat is de weeffout van ING. De structuur en het verdienmodel van de banksector deugen niet. Dat is het probleem. Er zijn goede banken, zoals ASN, Triodos Bank, Handelsbanken, maar die zijn te klein en schieten tekort voor een klant die een breed aanbod aan financiële producten en diensten zoekt. Het mislukken van de Apeldoornse De Financiële Coöperatie geeft aan hoe lastig de banksector voor kleine, onmachtige banken is.

Banken die van de overheid het financieel systeem mogen beheren zijn een probleem omdat we niet zonder ze kunnen, maar ook omdat we evenmin verder met ze willen. Ze hebben sinds de kredietcrisis van 2008 steeds meer weerstand opgeroepen door hun wereldvreemdheid, schandalen, arrogantie en zelfgerichtheid. Ethische banken zijn te klein, en systeembanken zijn niet ethisch. Daarbij komt dat grote financiële instellingen zich aan landgrenzen onttrekken en het initiatief van staten hebben overgenomen. De Nederlandse overheid is niet meer in staat om de burgers die er klant zijn tegen de banken te beschermen of het initiatief van de geldschepping weer terug te nemen. Zoals het in de sector met een teveel aan Angelsaksisch jargon heet, een lose/lose situatie. De winnende, maar gecorrumpeerde bank is uiteindelijk ook een (morele) verliezer.

Het begin van verandering is bewustwording bij het publiek over banken en het gedrag van bankiers. Laten we niet ophouden de slechte bankiers kritisch te benaderen en niet meegaan in hun powerplay, onzinverhalen en puberachtig gedrag. Deze bankiers zijn klojo’s, onvolwassen kinderen die hun verantwoordelijkheid niet nemen, onvoldoende maatschappelijk besef tonen, geen geweten hebben en verstrikt zijn geraakt in hun eigen wereld van de kwartaalcijfers en daar zonder veel zelfkennis razend en opgejaagd in rondtollen.

Deze bankiers verdienen onze hoon, spot en volle minachting. Laat omdat we geen andere middelen hebben, hun maatschappelijke uitsluiting onze reactie zijn. Ze zijn uitschot als de beulen van de Franse revolutie die de guillotine bedienden en door het volk met de nek werden aangekeken. Ze hebben zich ontastbaar gemaakt, maar dat betekent niet dat we hun gedrag aanvaarden. Zo’n type als ING-topman Ralph Hamers denkt boven de wet te staan en positioneert zich als ondernemer, terwijl hij gewoon een werknemer is die evenals de loketbediende in dienst van het bedrijf is. Hij loopt geen ondernemersrisico, maar probeert samen met de commissarissen uit het zelfde old boys network zoveel mogelijk poen binnen te harken. Types als Hamers gijzelen de bank en de samenleving. Laten we daarom elke dag opnieuw zijn geloofwaardigheid en autoriteit ter discussie stellen totdat hij of zijn opvolgers eindelijk maatschappelijk aanvaardbaar gedrag gaan vertonen.

Wat in de kwestie van de illegale witwaspraktijken van de ING Group die tussen 2010 en 2016 speelde nog tamelijk onderbelicht blijft is waarom de regeringscommissarissen Lodewijk de Waal (tot 2013), Peter Elverding (2014) en Tineke Bahlmann (tot 2014) die door het kabinet naar ING werden gestuurd niet aan de bel hebben getrokken. Zaten ze in verkeerde commissies of hebben ze jaren zelfgenoegzaam zitten slapen?

Frans manifest tegen het nieuwe antisemitisme roept op tot modernisering van de islam

Een manifest in het Franse dagblad Le Parisien tegen ‘het nieuwe antisemitisme’ roept op tot bewustwording. Er zou een nieuw antisemitisme zijn ontstaan onder moslimextremisten en joden worden bedreigd. Frankrijk zou het toneel van een dodelijk antisemitisme zijn geworden. De oproep is een initiatief van oud-directeur Philippe Val van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo. Meer dan 250 politici, volksvertegenwoordigers, kunstenaars en intellectuelen hebben het manifest ondertekend. Een specifieke passage is opmerkelijk wanneer het manifest verwijst naar de Koran. In een bericht van de NOS wordt dat ingekort vertaald: ‘Verzen uit de Koran waarin wordt opgeroepen Joden, christenen en ongelovigen te doden, moeten worden afgewezen. Zodat niet één gelovige zich nog op een heilige tekst kan beroepen om een misdaad te begaan.’

De strekking van de tekst is breder en verwijst naar het Vaticaan en het katholieke karakter van Frankrijk. Dat geeft het manifest focus: ‘En conséquence, nous demandons que les versets du Coran appelant au meurtre et au châtiment des juifs, des chrétiens et des incroyants soient frappés d’obsolescence par les autorités théologiques, comme le furent les incohérences de la Bible et l’antisémite catholique aboli par Vatican II, afin qu’aucun croyant ne puisse s’appuyer sur un texte sacré pour commettre un crime.’ Vrij vertaald: ‘Daarom vragen we dat de verzen van de Koran die oproepen tot het doden en straffen van joden, christenen en ongelovigen als achterhaald worden bestempeld door theologische autoriteiten, zoals de incoherenties van de Bijbel en het katholieke antisemitisme werden afgeschaft door het Tweede Vaticaanse Concilie, zodat geen gelovige kan vertrouwen (= zich kan baseren, voortbouwen) op een heilige tekst om een misdaad te plegen’.

Deze oproep tot emancipatie raakt aan de vrijheid van godsdienst en geeft aan hoe lastig het is om religieuze denkbeelden ondergeschikt te maken aan de rechten en vrijheden van de nationale rechtsstaat en het daar in te laten passen. Of in ruimere zin opgevat, het te dwingen tot redelijkheid. Aan godsdiensten kan per definitie geen redelijkheid opgelegd worden. Godsdiensten baseren zich als vanouds ook niet op redelijkheid, maar op het tegengestelde van redelijkheid. Het geloof draagt onredelijkheid en uitsluiting van andersdenkenden in zich en dat maakt er voor vele gelovigen de aantrekkingskracht van uit. Een oproep tot modernisering van de islam, zoals het Vaticaan begin jaren ’60 deed met het katholicisme is een begrijpelijke reactie en projectie van het recente verleden in het katholieke Frankrijk, maar ook een wereldvreemde en machteloze oproep.

Godsdiensten komen weg met hun onredelijkheid, wat zeker niet wil zeggen dat de meerderheid van Franse of Europese moslims niet redelijk is. Integendeel, maar als een heilig schrift met ondersteuning van geestelijke leiders in autoritaire landen buiten Europa voeding blijft geven aan een harde kern van onredelijke gelovigen die zich koesteren in apartheid, dan is daar geen kruid tegen gewassen. Des te meer omdat Koranstudie een taboe is binnen de machtigste instituten van de islam en het onderzoek naar de omstandigheden van het eigen ontstaan vanuit de dogmatiek van de godsdienst wordt geblokkeerd. Zo is een cyclische zelfverwijzing binnen de islam gecreëerd waar modernisering niet in kan breken. Wat overigens niet wil zeggen dat alle islamologen zich daar aan houden. Maar islamstudie is een ‘gevoelige zaak’ zoals blijkt uit een overzicht van 1999 in The Atlantic. Emancipatie en modernisering van een godsdienst is een smal en gevaarlijk pad een steile berg op. Maar er is geen alternatief. Op dit moment is wensdenken over de islam het ultieme realisme.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Manifeste «contre le nouvel antisémitisme»’ in de zondageditie ‘Aujourd’hui en France Dimanche’ van Le Parisien, 22 april 2018.

Burgers pakken macht terug van financiële sector: CommonEasy

Echt begrijpen hoe het werkt doe ik niet. Maar de opzet is duidelijk. Een derde weg tussen verzekeren via de financiële sector en niet verzekeren. Het past in het patroon van burgerinitiatieven van de laatste jaren om de macht van de financiële sector (inclusief banken en verzekeringsmaatschappijen) te breken en de macht terug te pakken. Kritiek is dat banken of verzekeraars niet georiënteerd zijn op de burger en goed toezicht door de overheid op de financiële sector ontbreekt, maar ze bijna uitsluitend redeneren vanuit hun marktpositie en winstgevendheid. Uitzonderingen zijn kleinschalige banken die echter onvolledig zijn in de producten die ze aanbieden. Ook zij vullen het gat niet tussen klein en groot. Bankiers en verzekeraars zijn klojo’s en idioten.

De reactie hierop is zelfbewustzijn van burgers over de eigen machtspositie met als gevolg dat de burger zich weer opstelt als burger en niet door overheid of bedrijven weggezet wordt als consument. Een burger praat mee, deelt de macht en beslist over het eigen lot, een consument is een verbruiker die alleen passief af kan nemen wat aangeboden wordt. CommonEasy zegt terug te gaan naar de kern en zet digitale middelen in om dat te bereiken. Hier zijn de details te lezen. Om echt te begrijpen hoe het werkt. Het is een zinvol initiatief. Al is het maar om de bewustwording te vergroten dat burgers niet afhankelijk zijn van banken en verzekeraars.

Oostenrijkse etikettenzwendel met Norbert Hofer. Hij claimt God aan zijn kant te hebben. Wie gaat daar over?

Op 4 december wordt de Oostenrijkse president gekozen. Wegens onregelmatigheden werd een eerdere uitslag door interventie van het Hooggerechtshof ongeldig verklaard. Het gaat tussen de linkse kandidaat Alexander van der Bellen (Grünen, officieel onafhankelijk) en de rechtse Norbert Hofer (FPÖ). De stemmen lijken in evenwicht en een voorspelling is ‘too close to call’. Conservatieven van de christen-democratische ÖVP gaven vandaag in een manifest een stemverklaring voor Van der Bellen. Hoe dat uitpakt is de vraag in de golven van sentiment die zich tegen ‘het establishment’ of ‘de elite’ keren. Het is maar net de vraag hoe groot dat potentieel aan ontevredenen in Oostenrijk is. Maar het is een veelzeggende ontwikkeling dat gematigde conservatieven zich eerder uitspreken voor een linkse dan voor een rechts-populistische kandidaat.

Hofer heeft een groot voordeel. Zo denkt hij. Hij meent God aan zijn kant te hebben, zoals uit de affiche blijkt. Daarmee kun je de strijd winnen, zoals de geschiedenis leert. Maar met de zuiveringseed kwam Hofer niet makkelijk weg. Stel je voor, iedereen kan wel God aan zijn kant claimen. Dan is het einde zoek. Want stel dat Van der Bellen hetzelfde beroep deed, hoe moet God dan weten wie in deze strijd geholpen moet worden?

Er kwam van evangelische bisschoppen kritiek op. Hofer die overigens evangelisch is zou God om politieke redenen voor zijn karretje spannen. En volgens het tweede gebod dat Christenen aanhangen mag de naam van God niet ijdel gebruikt worden. Ook de Oostenrijkse katholieke kerk kwam met kritiek op deze verwijzing naar God. Een dagbladcommentaar noemde het beroep op God Etikettenschwindel. Ofwel, een schijnvertoning en etikettenzwendel. Dat is het. Zoals dat beroep op Gods bijstand al 20 eeuwen zwendel is in de christelijke wereld. Opmerkelijk is dat het een rechts-populist moet zijn die het bedrog van de kerken doet uitkomen. Ongewild. Het is de vraag of God Hofer nog wel wil helpen. Zijn of Haar wegen zijn immers ondoorgrondelijk.

Foto: Affiche van de Oostenrijks presidentskandidaat Norbert Hofer met ‘So wahr mir Gotte helfe’ (‘zo waarlijk helpe mij God almachtig’).

Actie ‘IkStapOverVanBank’ stemt tot nadenken. Middenbank gevraagd

Journalist Rutger Bregman is deze week de actie ‘Ik Stap Over Van Bank Week’ gestart. Met de hashtag #ikstapovervanbank. In een artikel voor De Correspondent meent hij dat de burgers aan hun woede over het handelen van de banken geen consequenties verbinden en niet overstappen. Ze blijven klant van de grote banken ING, ABN en Rabobank. Bregman zoekt een verklaring voor de onverschilligheid, maar vindt deze niet echt. Bregman werkt aan de bewustwording van de burgers. Er bestaat geen misverstand over dat de grote banken na de crisis van 2008 geen spaan veranderd zijn, en zich niet structureel versterkt hebben om een tweede crisis te weerstaan. Die naar verwachting harder aan zal komen omdat er nu minder overheidsreserves zijn dan zeven jaar geleden en vele burgers het autistisch opereren van de banken hartgrondig beu zijn.

De oproep van Bregman is sympathiek, maar slecht doordacht. Hij reduceert de overstap tot het overzetten van een betaalrekening en vergeet daarbij andere financiële producten die burgers dwingt bij de grote banken te blijven. In een interview met NPO Radio 1 noemt hij de meer duurzame banken als ASN, Triodos Bank of Handelsbanken als alternatief. Daar kan de De Financiële Coöperatie in Apeldoorn nog aan toegevoegd worden. Wat Bregman niet noemt is dat het bij die ethische banken niet mogelijk is om een effectendepot aan te houden en zelfstandig te handelen in aandelen. De kleinere banken bieden alleen eigen beleggingsfondsen aan. Verder kan het het depositogarantiestelsel dat 100.000 euro garandeert een reden voor vermogenden die hun geld niet offshore hebben geparkeerd een reden zijn om rekeningen bij meerdere banken aan te houden.

De oproep van Bregman is symbolisch en het begin van een oplossing. Maar niet meer dan dat. In de praktijk is het voor velen onwerkbaar. Wat Nederlanders nodig hebben is een ethische basisbank die een breed scala van de meest gangbare financiële producten aanbiedt inclusief de mogelijkheid om op de beurs te handelen en het aangaan van een hypotheeklening. Nu blijft het kiezen voor de ‘verkeerde’ banken als ING, ABN en Rabobank die de klant feilloos bedienen, maar ook bedonderen. Of voor de ethische banken als Triodos Bank, ASN en Handelsbanken die de klant niet bedonderen, maar evenmin volledig kunnen bedienen en gewoonweg niet breed genoeg zijn om meer vermogende klanten te trekken. Gevraagd: een middenbank tussen verkeerd en klein in die het professionalisme van de grote banken combineert met de ethiek van de kleine banken.

Foto: Schermafbeelding van begin artikel ‘Ik stap deze week over van bank. Doe je mee?’ van Rutger Bregman voor De Correspondent.

Media: Religieus of levensbeschouwelijk manifest in Rotterdam?

Er is iets opmerkelijks aan de hand met de presentatie van het Rotterdamse manifest tegen uitsluiting en haat. In de media klinken verschillende geluiden. Soms wordt uitgemeten dat het breed is ondertekend door ‘tientallen leiders en vertegenwoordigers van de diverse religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen in Rotterdam’ (Christelijk Nieuws). Soms wordt uitsluitend naar religieuze instellingen gewezen: ‘een manifest dat dinsdag door tientallen religieuze leiders in de stad is ondertekend’ (Nederlands Dagblad) of ‘Een breed scala aan geloofsgemeenschappen, waaronder de Joodse Gemeente, heeft gisteren een manifest getekend’ (NIK) . En soms staat er in de kop ‘Religieuze groepen in Rotterdam keren zich tegen haat’ wat anders dan in de tekst ‘Tientallen vertegenwoordigers van religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen’ (RD).

Zo resteert een tegenstrijdig beeld  over de achtergrond van het manifest. Maar die verwarring is begrijpelijk, want behalve het Humanistisch Verbond betreft het uitsluitend religieuze organisaties. De ondertekenaars zijn 29 religieus geïnspireerde instellingen tegenover die ene ‘levensbeschouwelijke’ instelling. Zodat het de vraag is of er wel gesproken kan worden van ‘levensbeschouwelijke gemeenschappen’ als alleen het Humanistisch Verbond betrokken is, en andere levensbeschouwelijke gemeenschappen ontbreken.

Da’s niet alleen een gemiste, maar ook een wat overbodige kans in een land dat meer atheïsten dan gelovigen telt, zoals blijkt uit een recent onderzoek van Ipsos, politicoloog André Krouwel en godsdienstpsycholoog Joke van Saane van de Vrije Universiteit in opdracht van Trouw. Niet te verwachten valt dat dat in Rotterdam anders is. En 63 procent overigens denkt dat religie meer kwaad dan goeds brengt. Het is goed mogelijk dat genoemde religieuze organisaties dat ook van zichzelf denken en daarom het manifest hebben opgesteld.

Omdat ze vinden dat ze zelf voor de meeste problemen zorgen en het nodig achten om hun gelovigen via het manifest nogmaals te wijzen op de werking van de rechtsstaat. Wie namens wie spreekt maakt het complex. Voor de duidelijkheid was het beter geweest als het Humanistisch Verbond z’n naam er niet aan had geleend.

Foto 1: Schermafbeelding van manifest en ondertekenaars uit Christelijke Nieuws, 21 januari 2015.

Foto 2: Artikel ‘Ongelovigen halen de gelovigen in’ met grafiek in Trouw, 16 januari 2015.

Bankiers zijn klojo’s. Hoe komen we ooit van deze idioten af?

‘En tegenwoordig schijnt dat mode te zijn, dat bankdirecteuren ons – het nog altijd gewone volk – gaan vertellen hoe we ons moeten voelen, wat we moeten zeggen en wat we vooral ook niet moeten doen. Klojo’s die op allerlei niveaus zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting, fraude en malversaties, die het mondiale financiële systeem aan de rand van de afgrond hebben gebracht, die alleen oog hadden voor het snelle geld en de reputatie van ooit vermaarde bedrijven en instellingen te grabbel hebben gegooid, die types denken nu dat zij ons nu moeten gaan duiden, dat zij de weg weten naar beter.’ Aldus blogger Conny van Gremberghe.

Hij heeft het grootste gelijk van de wereld. Maar krijgt het niet. Zoals geen burger dat krijgt. Als bankiers die de stoutste jongetjes van de klas zijn vervolgens ook nog eens anderen proberen de les te lezen, dan houdt elk begrip op. Des te meer omdat de banken zich duidelijk niets van de samenleving aantrekken.

Het salaris van de honderd hoogste managers van het wegens wanbeleid genationaliseerde ABN Amro is dit jaar met 20 procent verhoogd. Dat zou ter compensatie van een bonusplafond zijn dat het kabinet vanaf 2015 instelt. Hoon en afkeuring op sociale media viel de ABN ten deel. Andere banken volgden dit voorbeeld.

De politiek sputtert voor de vorm tegen, maar laat het gebeuren. Graaiers bij de banken herhalen hun kunstjes: ze strijken zelf winst op en saneren het verlies. Dat laatste wil zeggen dat de belastingbetaler moet dokken.

Het gedrag van de topbankiers is onverteerbaar. Zoals Conny van Gremberghe zegt, het zijn klojo’s die zich schuldig maken aan oplichting, fraude en malversaties en Nederland met een grote schuld hebben opgezadeld waardoor onder meer de cultuur, de zorg en het onderwijs gekort moeten worden.

Topbankiers missen verantwoordelijkheidsbesef, hebben een beperkt maatschappelijk besef en volharden in hun autistisch gedrag alsof ze alleen op de wereld zijn. Ze gaan door met gokken op de rand van de vulkaan op kosten van u en mij.

Wat kunnen we doen? Vanwege hun nutsfunctie is vermogen weghalen bij ABN, ING of  Rabobank geen oplossing omdat er te weinig alternatieven zijn. De ethische banken Triodos Bank, de Financiële Coöperatie of het Zweedse Handelsbanken zijn te klein van volume.

De tragiek blijft dat de aanpak van de politiek moet komen die niet optreedt. Klojo’s die bankiers, ontzettende zelfingenomen kwasten. Hoe komen we van ze af?

Foto: In Greed We (Trust).

Bank in oprichting Financiële Coöperatie zoekt startkapitaal

In België is de coöperatieve bank NewB afgelopen juli opgericht. Deze bank in oprichting is nog steeds niet in bedrijf. Het verzamelt nog kapitaal. De filosofie is vergelijkbaar met het Zweedse Handelsbanken dat in Nederland 15 vestigingen heeft. In een artikel noemt FollowTheMoney nog een ander initiatief, De Financiële Coöperatie in Apeldoorn. Ook deze bank in oprichting zegt terug naar de essentie te willen gaan. Het legt uit.

Vijf jaar na het failliet van de Amerikaanse bank Lehman Brothers waarschuwen analisten dat de oorzaken die tot de vorige crisis leidden nog steeds niet zijn weggenomen. De spookwereld die de financiële instellingen creëren is er eerder nog groter en onoverzichtelijker op geworden. De politiek is voorgoed de grip kwijt op de financieel-economische sector. In de VS torpederen 13.000 lobbyisten namens de sector elke wettelijke aanscherping. Ze kopen met beschermingsgeld hun invloed waar de politiek niet meer tegen opgewassen is. In Europa gaat het niet anders. NewB en De Financiële Coöperatie zijn sympathieke initiatieven. De tragiek is dat de aanpak bij de politiek moet zitten die niet handelt. Toch maar meedoen met de Financiële Coöperatie?

Foto: Schermafbeelding van de uitgangspunten van de Financiële Coöperatie. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Marit Rossing / m.rossing@dfc.coop 085 – 40 111 81.

Oprichting NewB: Bank Back To Basics

Niet alle Belgische politici begrijpen waarover het gaat bij het redden van banken. Danny Carleer van de pvda verwoordt het duidelijk, spaartegoeden kunnen uit het faillissement getild worden. Politici van de middenpartijen verschuilen zich achter het Balkenendse begrip ‘met de kennis van nu‘. Hoever deze politici precies zouden gaan om opnieuw banken te redden laten ze in het midden. Was de vorige redding die miljarden euro’s kostte en de staatsbegroting voor jaren uit het lood zette nou wel of niet ‘meer dan genoeg‘?

Gisteren is in Brussel de coöperatieve bank NewB opgericht. Er moet nog veel werk verricht worden voordat de bank effectief kan beginnen, zegt woordvoerder Marc Bontemps. Waaronder het vinden van 60 miljoen euro startkapitaal. Met 43.000 deelnemers is het draagvlak groot. Het Manifest zegt dat de ‘financiële crisis heeft aangetoond dat het banksysteem slecht werkt’ en dat burgers zelf de handen uit de mouwen moeten steken om daarin verandering te brengen. NewB zegt een bank te willen zijn die dicht bij de mensen staat, zich richt op de reële economie, overzichtelijke producten aanbiedt en sober werkt. Dus geen luxe en riante bonussen voor bankiers. De filosofie is vergelijkbaar met het Zweedse Handelsbanken dat in Nederland 15 vestigingen heeft. Handelsbanken is feitelijk de NewN bank van Nederland die al in praktijk brengt wat NewB beoogt.

Foto: Schermafbeelding van het Manifest van NewB, 7 juli 2013.

Zwart, Bordeauxrood en Geel in Tate Modern

Gisteren is in de Londense Tate Modern ‘Black on Maroon‘ van Mark Rothko beklad. Het schilderij uit 1958 is onderdeel van de Seagram-serie en kan hersteld worden. Vladimir Umanets schreef met een pen in de rechterbenedenhoek ‘Vladimir Umanets ’12 / A Potential Piece of Yellowism‘. Rothko (1903-1970) is een hoog gewaardeerde schilder aan wiens kleurvlakken spirituele kwaliteiten worden toegedacht. De Rus Umanets kon ontkomen. Gevraagd door The Guardian verwijst Umanets naar het ‘Yellowism‘. Een manifest zegt dat voorbeelden ervan op kunstwerken kunnen lijken, maar het niet zijn. Marcin Lodyga en Vladimir Umanets menen dat de context voor kunstwerken al kunst is. Umanets past in de traditie van verwarde geesten en iconoclasten zoals Gerard Jan van Bladeren die tot tweemaal toe aan het eind van de vorige eeuw een werk van Barnett Newman met een Stanley-mes beschadigde. Deze keer valt de schade mee. Vladimir Umanets is gekend. Museumdirecteur Chris Dercon ziet het museum als vrijhaven voor de kunst. Daar gebeurt het.

Foto: Mark Rothko, Black on Maroon, 1958. (cat.nr. T1170). Tate Modern, Londen, Credits Kate Rothko Prizel en Christopher Rothko/DACS, 1998