Franse onderzoeksjournalistiek naar de invloed van het Kremlin op het Front National

Waarom is er toenadering tussen het Franse Front National van Marine Le Pen en het Kremlin? Waaruit bestaat die relatie precies? Onderzoeksjournalist Raphaël Tresanini zocht het uit voor het Franse Canal+ dat werd uitgezonden op 2 november 2015. Het spektakel in vorm moet de inhoud maskeren die echter interessant genoeg blijft als achtergrondinformatie. Het is het genre van auto’s met gierende remmen, draaiende camera die mensen achtervolgt, name dropping, schimmige beelden en spannende muziek. Is het Front National door de financiële afhankelijkheid definitief onder invloed gekomen van het Kremlin? In elk geval proberen de Russen en de Franse rechts-nationalisten hun relatie te verbergen en zijn ze er niet open over. Alleen Jean-Marie Le Pen is bereid tot een interview. Hij ziet president Vladimir Putin als een kans op vrede voor de wereld.

Frankrijk dat een altijd ambivalente houding tegenover de VS heeft -politiek en cultureel- is het grootste land in Europa dat ontvankelijk is voor Russische avances. Hoewel het niet altijd duidelijk is of dat gemeend is of een strategische zet is om de binnenlandse opponenten de pas af te snijden. Maar zo beïnvloedt de opstelling van het Front National ook de toenadering van president Hollande of ex-president Sarkozy tot Putin. Dat het Kremlin de EU wil destabiliseren door extreem-rechtse en in mindere mate extreem-linkse Europese politieke partijen te steunen is de afgelopen twee jaar in onderzoeken en journalistieke artikelen vastgelegd. Zie hier.

Frankrijk dat net als de Russische Federatie terugverlangt naar een roemrijk -en voorgoed voorbij- verleden en in een morele crisis verkeert door die onduidelijke identiteit is in de EU de zwakste schakel en vormt het grootste risico voor een eensgezinde opstelling tegenover de politiek van het Kremlin. Onder meer noodzakelijk vanwege de annexatie van de Krim in maart 2014 en de Russische steun en initiatieven voor de oorlog in Oost-Oekraïne die de Europese veiligheidspolitiek de afgelopen twee jaar in gevaar heeft gebracht.

De conclusie dat Alexander Doegin die tijdens een gesprek met de assistent van Jean-Marie Le Pen in de lobby van een Moskous hotel wordt gefilmd een naaste (un proche) van Putin is valt te betwijfelen. Daartoe is de rechts-nationalistische Dugin te ver van de hoofdstroom van de Russische politiek afgedwaald. Hoe radicaal-nationalistisch deze sinds 2012 ook geworden is. Doegin, Konstantin Malofeev en Jean-Marie Le Pen zijn outsiders in hun omgeving van wie het de vraag is wie ze vertegenwoordigen. Vraag is dan ook of  Raphaël Tresanini wel het hoofdspoor volgt en zich niet te veel verdiept in de bijfiguren, en geen direct bewijs voor de band tussen het Front National en het Kremlin levert. Als inleiding in het onderwerp voldoet de reportage wel.

SP stemt in EU-parlement met PVV tegen Rusland-politiek van EU

Wat hebben het Front National, Jobbik, Die Linke, de Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo, Lega Nord, UKIP, FPÖ, Gouden Dageraad, Podemos, PVV en SP gemeen? Ze stemden in het Europarlement op 10 juni 2015 tegen de aangenomen resolutie over ‘de stand van zaken in de betrekkingen tussen de EU en Rusland’.

Anton Shekhovtov analyseert op zijn blog en noemt de resolutie krachtig. Het veroordeelt ‘de illegale annexatie van de Krim en het Russische oorlog tegen Oekraïne, evenals de betrokkenheid van Rusland bij bevroren conflicten in Transnistrië, Zuid-Ossetië, Abchazië en Nagorno-Karabach’. Een herhaling van VN-resolutie 68/262. Rusland heeft allerlei verdragen geschonden waartoe het zich verplicht had en een loopje genomen met het internationaal recht. Daarom kan de EU Rusland niet langer als een strategische partner beschouwen omdat wederzijds vertrouwen ontbreekt evenals de eerbiediging van het internationaal recht.

De resolutie van het Europarlement verwijst naar zichzelf (lid 13): ‘is ten zeerste bezorgd over de door het Russische bestuur gedulde, steeds intensiever wordende contacten en samenwerking tussen Europese populistische, fascistische en extreemrechtse partijen en nationalistische krachten in Rusland; erkent dat dit een gevaar vormt voor de democratische waarden en de rechtsstaat in de EU; verzoekt de EU-instellingen en de lidstaten in dit verband tegen deze dreigende vorming van een “nationalistische internationale” op te treden’ en (lid 14): ‘is ernstig bezorgd over de steun en financiering die Rusland biedt aan radicale en extremistische partijen in de EU-lidstaten;’. Het Kremlin koopt extreem-rechtse en -linkse partijen die tot wederdienst bereid zijn, zoals bij het Krim-‘referendum’ in maart 2014 als ‘internationale waarnemers‘.

Wat bezielt de SP dat de mond zo vol heeft over ‘Europese waarden’ en de menselijke maat om samen met neo-fascistische en rechts-extremistische partijen tegen deze resolutie te stemmen? Waarom wil de SP met Jobbik, Front National, de Gouden Dageraad en de PVV geassocieerd worden? Begrijpelijk is dat de SP vanuit de eigen marxistische achtergrond inschat dat wat het ziet als Amerikaans imperialisme een gevaar voor de Europese veiligheid vormt. Maar zoals Gerolf Annemans van het Vlaams Belang had het zich bij deze resolutie van stemming kunnen onthouden. Nu laadt de SP de verdenking op zich dat het de afkeuring van de NAVO en de VS belangrijker vindt dan de veroordeling door Rusland van het internationaal recht, de persvrijheid en de mensenrechten door Putin. Waarom gedraagt de SP zich als het over Rusland gaat als een nuttige idioot?

Foto 1: Schermafbeelding van blog Anton Shekhovtov over het stemgedrag van SP en PVV die op 10 juni 2015 in het Europarlement tegen de resolutie over ‘de stand van zaken in de betrekkingen tussen de EU en Rusland’ stemden.

Foto 2: Eigen tweet in antwoord op tweet van Europarlementariër Dennis de Jong (SP). Als vraag heb ik dhr. De Jong deze posting doorgestuurd. 

Familieruzie in het Front National. Gevoelskwestie met verliezers

Het is de vraag of de conclusie klopt dat Marine Le Pen wint bij de schorsing uit het Front National van haar vader Jean-Marie Le Pen. Medeoprichter van de partij en nog steeds populair bij hardliners, vooral in Zuid-Frankrijk. Marine kan dan wel haar tanden laten zien, maar als ze straks minder troepen aanvoert is dat verlies. Toch moest ze electoraal optreden om haar kansen op het presidentschap te behouden. Daartoe moet ze immers de kiezers in het centrum aanspreken. Ze kon niet wegkijken voor de uitspraken van haar vader die de Holocaust een detail van de geschiedenis noemt, en dat als provocatie maar bleef herhalen. Mogelijk heeft Marine zich verrekend omdat haar vader zich strijdbaar opstelt en het uitschreeuwt dat hij het gedachtegoed van het FN representeert. De vader zaait twijfel die ten koste van de geloofwaardigheid van de dochter gaat.

Voor democraten is de afrekening van dochter met vader -en omgekeerd- een goede zaak. Het FN richt zich uit opportunisme tot Rusland dat waarden vertegenwoordigt die niet in lijn zijn met het Frans nationalisme. Het Kremlin heeft met een lening van 40 miljoen euro de stem van het FN gekocht. Daarom praat Marine Le Pen president Putin naar de mond. Het zijn vooral recht-nationalisten als Marine Le Pen, de Britse UKIP-leider Nigel Farage of de Hongaarse regeringsleider Viktor Orban die de politiek van Putin verdedigen. Vooral waar het gaat om het herdefiniëren van Europese waarden. Weg van de vermeende decadentie en op naar hogere morele waarden. Die de Europese democraten niet zouden bezitten, maar de Russen of de Europese rechts-nationalisten wel. En weg uit de euro, hoewel het beleid van het FN ook daarover minder radicaal wordt.

Hoe die trits nationalisme, religie en traditionele familiewaarden binnen rechts-radicale partijen werkt werd vandaag zichtbaar in de ruzie tussen Marine en Jean-Marie Le Pen. Dit is geen nieuwe ontwikkeling, maar de bevestiging van tegenstrijdigheden die al lange tijd binnen Europese rechts-nationalistische partijen bestaan. Ze proberen om electorale redenen tegenstrijdigheden met elkaar te verbinden door telkens per beleidsterrein een boeman op te roepen. Maar als de boeman in eigen gelederen huist wordt dat onhoudbaar. Dan dreigt het kaartenhuis in elkaar te storten omdat blijkt dat het programma niet is gebouwd op samenhangende inhoud en een toekomstvisie, maar op gevoel. Juist het beroep op gevoel wordt door de familievete ondermijnd.

Steun Kremlin aan Europese extremistische partijen geeft kans op aanpak partijfinanciering

De pro-Oekraïense nieuwszender Ukraine Today laat de kans niet liggen om te wijzen op Europese partijen die door de Russische Federatie worden gefinancierd. Zo werd afgelopen week bekend dat de Russische bank First Czech-Russian Bank het Franse Front National vorig jaar een lening van 40 miljoen euro heeft gegeven. Pikant is de steun van deze partij aan Rusland die tegen de buitenlandpolitiek van de EU in gaat om dit land twee Mistral-helicopterschepen te leveren. Inzetbaar in de Zwarte Zee. Vraag is hoe aanvaardbaar het is dat buitenlandse overheden politieke partijen financieeel ondersteunen zonder daar openheid over te geven.

Vanwege de politieke gevoeligheden dient dit opgepakt te worden op het allerhoogste niveau. Want het is ongewenst en onaanvaardbaar dat van buiten de EU politieke partijen worden ondersteund met als doel verzwakking van de EU. Een onderzoek dat wordt gecoördineerd door EU-voorzitter Jean-Claude Juncker, zijn rechterhand Frans Timmermans en buitenlandcoördinator Federica Mogherini dat de financiering van alle Europese politieke partijen inventariseert is gewenst. Nietsdoen is geen optie, maar grenst aan naïviteit.

Instituties dienen zichzelf te beschermen. De Russische inmenging geeft de EU-commissie de argumenten die tot nu toe ontbraken om de financiering door landen of bedrijven van Europese partijen in kaart te brengen en aan banden te leggen. De aanpak wordt er niet sterker op als alleen naar Rusland wordt gekeken. Westerse wapenfabricanten die met geld Europese politici kopen -zoals bij de JSF- zadelen landen niet alleen op met onnodige producten die ook nog eens te duur zijn, maar beschadigen de democratie. En het vertrouwen erin.

Over de inmenging door Rusland in de interne besluitvorming van de EU bestaat veel misnoegen. De aanpak van partijfinanciering is daarom een eenmalige kans die dankzij president Putin toevallig langskomt. Beperking van en transparantie over de financiering van Europese politieke partijen verdient apart beleid.

Ruslandpolitiek van PVV is raadselachtige uitzondering in EU

Uit een tweede bericht van het Franse Mediapart blijkt dat het Front National niet een lening van 9 miljoen euro van een Russische bank heeft gekregen, maar een lening van 40 miljoen euro. Genoeg voor de partij om de campagnestrijd in 2017 met de andere grote partijen met vertrouwen tegemoet te zien.

Euobserver zet de relatie van het FN en andere extremistische partijen met het Kremlin op een rijtje: ‘The National Front revelations come amid multiplying reports of Kremlin ties to anti-EU far-right parties. German tabloid Bild on Monday cited German intelligence sources as saying Russian intelligence services are financing the eurosceptic AfD party. (..) The left-wing SPO party in Austria has also accused the far-right FPO of receiving Russian money. AfD and FPO denied the claims. But their Kremlin links were on display this week in meetings in Berlin and Moscow.’

In het rijtje van rechts-extremistische (Forza Italia, Lega Nord, Vlaams Belang, Fidesz, Jobbik, FPO, AfD, FN) en links-extremistische partijen Die Linke and Griekenlands KKE die onder invloed van het Kremlin staan wordt de PVV niet genoemd. Logisch omdat de partij voor de fondsenwerving vooral van neo-conservatieve kringen in de VS, VK en Israel afhankelijk is. Dat bijt met het Rusland van Putin. Geert Wilders riep eind april 2014 voor Russia Today de EU en Rusland op zich niet in Oekraïne te mengen. Genuanceerder en minder eenduidig dan de opstelling van de hierboven genoemde partijen, maar Wilders legt wel de eerste fout bij de EU.

Opmerkelijk is dat er op de site van de PVV weinig berichten over Rusland staan, die na maart 2014 stilvallen. Op berichten over de MH17 na. Dat zwijgen is opmerkelijk. Buitenlandwoordvoerder Raymond van Roon geeft in een overleg met de minister van Buitenlandse Zaken van 12 maart 2014 zoveel gemengde signalen dat het nauwelijks te volgen is of de PVV zich laat leiden door euroscepticisme, aanhankelijkheid aan de VS, angst voor economische sancties of een soort realisme à la Henry Kissinger dat Realpolitik en pragmatisme voor internationaal recht en principes stelt. De Ruslandpolitiek van de PVV is uniek omdat de partij als enige belangrijke Europese rechts-extremistische partij zich aan de invloed van het Kremlin lijkt te onttrekken.

Foto: ‘Dutch MP Geert Wilders (PVV) and French MP Marine Le Pen (FN)’, november 2013.

Russische bank leent Front National 9 miljoen euro. Billijke deal?

Update 4 april 2015: Met verwijzing naar de onderzoekssite Mediapart zegt Le Monde dat door Russische hackers (‘Anonymous International’) achterhaalde teksten uit 2011-2014 aantonen dat er contacten waren tussen het Kremlin (‘Timur Prokopenko’) en Front National-intermediair (‘Kostya’) over de opstelling van Marine Le Pen over de Krim. In ruil voor haar welwillende opstelling zou Le Pen in september 2014 een lening van 9 miljoen euro van een Russische bank hebben gekregen. Le Pen pleit ervoor dat Frankrijk de annexatie door Rusland van de Krim erkent. In de electorale strijd is deze lening en de welwillende opstelling jegens Rusland een onderwerp waarop de andere partijen het Front National kunnen aanvallen. Zie ook Newsweek. 

Het is niet verrassend dat het Franse rechts-nationalistische Front National van Marine Le Pen in september 2013 een lening van 9 miljoen heeft gekregen van de kleine in Moskou gevestigde First Czech-Russian Bank, waarvan al 2 miljoen is uitgekeerd. Onthullend is het wel. De Franse site Mediapart maakte het nieuws op 22 november bekend en het is koren op de molen van de pro-Oekraïense nieuwszender Ukraine Today.

Nationalisme is een kneedbaar product. Evenals partijpolitiek dat in woord doorgaans anders uitpakt dan in daad. Eigenbelang en continuïteit voor doelstelling. Want hoe het kan dat een partij die ‘Front National‘ heet zich richt tot een land dat waarden vertegenwoordigt die op z’n zachtst gezegd niet in lijn zijn met het Franse nationalisme? Marine Le Pen beweert dat ze nergens anders een lening kon krijgen. Maar waarom moet een politieke partij zich kwetsbaar maken door een lening aan te gaan? Waarom doet een partij met 83.000 leden niet aan crowdfunding?  Trouwens, het FN ontving in 2014 ook een staatssubsidie van 5 miljoen euro.

Het belang van de lening van 9 miljoen euro door de Russische bank krijgt reliëf voor wie naar het stemgedrag van Marine Le Pen in het Europarlement kijkt. Op 7 oktober 2014 legde Le Pen er onderstaande verklaring af. Ze meent dat het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne een ernstige schending van het democratische proces is en legt dat procedureel uit. Zo koopt het Kremlin stemmen in Europa. Bij vijanden van de vijanden.

Foto: Marine Le Pen en delegatie wordt ontvangen door Dmitri Rogozin, vice-premier van de Russische Federatie, juni 2013.

Farage kiest partij voor Putin. Clegg veroordeelt. Iedereen verliest

Opvallend bijverschijnsel van de annexatie van de Krim door Rusland is dat Europese rechts-nationalisten zo walgen van de EU dat ze zich aan de zijde van president Vladimir Putin scharen en wegkijken bij diens acties. Dat werkt wederzijds, want voor het zogenaamde referendum op de Krim haalden de Russen de anti-Amerikaanse EODO als waarnemer in huis. Zo tekent zich onder het motto ‘De vijand van m’n vijand is m’n vriend’ een gelegenheidspact af tussen delen van rechts-extremistisch Europa en het bewind van Putin. Deze alliantie is niet zonder gevaar voor de nationalistische anti-EU partijen, want een oorlogszuchtige Putin kan in de komende weken de Europese verkiezingen ongunstig beïnvloeden. Dan worden ze met electorale schade meegesleept. Ook niet alle rechts-nationale partijen springen op de wagen van Putin, maar de Britse UKIP wel.

De liberale vice-premier Nick Clegg lijkt echt verbaasd over een uitspraak van Nigel Farrage waarmee hij in debat ging. Deze zei volgens The Guardian: ‘We should hang our heads in shame. The British government has actually geed up the EU to pursue effectively an imperialist, expansionist – and even Mr Barroso, the commission president, once said we are building an empire. We have given a false series of hopes to a group of people in the western Ukraine. So geed up were they that they actually toppled their own elected leader. That provoked Mr Putin. I think the EU frankly does have blood on its hands in the Ukraine.’

Vice-premier Clegg vindt wat Farage zegt beledigend voor de Oekraïners. Probleem is echter dat de regering-Cameron alle geloofwaardigheid heeft verloren als het om de rechtsstaat gaat. De Irish Times memoreerde gisteren dat ‘The Guardian‘ door de Britse regering bedreigd werd met sluiting als het nog langer stukken over de NSA zou publiceren die gebaseerd waren op de documenten van Edward Snowden. Een regering die daarmee dreigt verliest elk recht van spreken. Zoals ook Putin elk recht van spreken heeft verloren met z’n annexatie van de Krim. Clegg heeft gelijk over het aanschurken van Farage tegen Putin, maar is niet langer een geloofwaardige criticus. Wel als-ie met zijn partij uit de regering-Cameron was gestapt. Zoals het ook volstrekt ongeloofwaardig klinkt als Putin de Oekraïense democratie en rechtsstaat laakt, terwijl het daarmee in Rusland veel slechter is gesteld. Farage verliest alle geloofwaardigheid door tegen Putin aan te schurken.

Een verhaal van louter verliezers. Ze zijn verblind door de effecten van hun eigen optreden dat ze buiten de orde achten, maar ze de ander graag op afrekenen. Door de ander terecht te wijzen proberen ze hun eigen tekort te camoufleren. Terechtgekomen op de glijdende schaal van de praktische politiek zijn types als Putin, Clegg en Farage onder een ethische grens gezakt. Aan ons is het om ze allen zonder onderscheid af te wijzen.

Referendum Krim had rechts-extremistische waarnemers

In de Oekraïense crisis klinken over en weer de verwijten aan de tegenstander fascistisch of neo-nazistisch te zijn. Omdat de verwijten naar twee kanten kloppen hebben zowel Rusland als Oekraïne boter op hun hoofd. Ze bestrijden feitelijk wat ze zelf zijn, hoewel er verschillen zijn. Hun democratisch tekort is immens.

De regering-Jatsenjoek die op 24 februari aantrad bevat vier leden van de rechts-nationalistische Svoboda. Volgens Der Spiegel onderhoudt deze partij banden met de Duitse NPD. Er zijn volop bewijzen van rechts-extremisme. Kritiek van Russische, Oost-Oekraïense en Europese kant dat opname van rechts-nationalisten de verzoening niet dient is terecht.

Het was een blunder die ontstond in de hectiek door de vlucht van president Janoekovitsj. Hij werd door de oproerpolitie in de steek gelaten. Zo kon een met steun van Duitse, Poolse en Franse buitenlandministers getekende overeenkomst niet uitgevoerd worden. De straatvechters van de Rechtse Sektor en Svoboda grepen hun kans en eisten posities op. Dit gaf de Russische president Putin weer een excuus om de regering-Jatsenjoek niet te erkennen en op de Krim z’n eigen gang te gaan.

Wie kijkt naar de samenstelling van de waarnemersgroep die door de regering van de Krim uitgenodigd was om het referendum op de Krim te monitoren ziet opnieuw verdachte personen opduiken. Vooral rechts-extremisten en enkele links-radicalen. Vanwege de omstandigheden die geen objectief referendum mogelijk maakten ontbraken officiële waarnemers van de OVSE of VN. De pro-Oekraïense Anton Schechovzov benadrukt voor Ukraine Nachrichten de rol van de EODE (Eurasian Observatory For Democracy & Elections).

In een verklaring stelt de EODO dat het pluralistisch is en neemt het afstand van beschuldigingen dat het rechts-nationalistisch zou zijn en gelieerd aan het Front National. Maar wie nader kijkt naar de achtergrond van de persoon achter de EODE de Belgische extreem-rechtse, anti-Amerikaanse, voormalig neo-nazistische en anti-semitische politicus Luc Michel ontdekt wat anders.

Niet een ongebonden, paneuropese, objectieve en pluralistische NGO, maar een rechtse mantelorganisatie die vuile zaakjes opknapt voor bedenkelijke regimes. Michel is een nationaal-bolsjevist (type Eduard Limonov die Putin weer juist vijandig gezind is) en dat verklaart waarom de Russen bij hem en z’n organisatie uitkwamen voor pseudo-legitimiteit. Om de eerste kritiek op de legitimiteit van het referendum en de opmerkelijke uitslag van bijna 97% voorstemmers te neutraliseren.

De rechts-extremist Fabrice Beaur die bij de EODO betrokken is deelt op z’n Facebook-pagina een bericht van Michel over het Krim-referendum met de volgende passage: ‘Avec mes réseaux transnationaux, (..) nous avons pris une part décisive à l’organisation et la validation de ce référendum.’ (‘Met mijn transnationale netwerken (..) namen we een beslissende rol in de organisatie en validatie van het referendum.’). Met de slotzin: ‘Avec le Peuple de Crimée, ce dimanche nous avons fait l’Histoire …’(‘Met de mensen van de Krim hebben we deze zondag geschiedenis gemaakt …’) Zoiets klinkt niet als een objectieve waarnemersmissie.

Het ontbreken van neutrale waarnemers geeft aan dat het referendum op de Krim als objectieve maatstaf niets waard is. Ontluisterend is dat zowel in Oekraïne als op de Krim rechts-nationalistisch groeperingen het initiatief konden nemen. Verschil is dat Svoboda door een samenloop van omstandigheden in Kiev een greep naar de macht kon doen, maar deze niet ongedeeld in handen heeft gekregen. En uit eigen land en de EU kritiek krijgt op haar extremisme.

Op de Krim hebben rechts-nationalisten wel ongedeeld de macht in handen. Met ondersteuning van een kernmacht die de campagne organiseert. Toch van een andere orde. Rusland zet een goedbewapend leger dat over kernwapens beschikt in tegen ongeregelde strijdgroepen. Het is daarom absurd om het geweld van de Russische staat zoals zich dat de laatste weken manifesteert op de Krim of in Oost-Oekraïne gelijk te stellen aan het geweld van extremistische groepen in West-Oekraïne.

Foto 1: Cartoon van Chapatte over het referendum op de Krim: Putin en Russische militairen zeggen: ‘Wij zijn de internationale waarnemers.’

Foto 2: Luc Michel namens de EODE als ‘internationaal waarnemer’ op de Krim, Simferopol, 16 maart 2014.