Arabieren verkopen zwarte Afrikanen als slaven in Libië. Kan de rol van Zwarte Piet door cultuurrelativisme verklaard worden?

Alles is relatief, maar niet alles valt te relativeren. In de VS worden politici, acteurs en journalisten beschuldigd van seksuele intimidatie en verkrachting, maar daarin zit nogal wat verschil. Dat loopt van een gestolen zoen tot kindermisbruik. Hetzelfde geldt voor racisme. In Libië worden zwarte Afrikanen als slaven verhandeld door Arabieren, of zelfs vermoord. Op sociale media is de verontwaardiging hierover in ‘zwarte kring’ terecht groot.

In Nederland houden voor- en tegenstanders van het huidige Sinterklaasfeest zich bezig met het uiterlijk van Zwarte Piet omdat het de ziel van de ene of andere groep kinderen zou beschadigen. Het is nogal een verschil: een zoen of de verkrachting van een minderjarige. Slavenhandel en moord of een debat over een 19de eeuws kinderfeest dat 170 jaar later qua moraal niet meer in de eigen tijd zou passen. Cultuurrelativisme wordt doorgaans in de strijd gegooid door degenen die verantwoordelijkheid willen ontlopen en de schuld af willen schuiven, maar als de ‘overtredingen’ zo ver uiteenlopen is het toch gepast om enig onderscheid te maken.

Amnesty ziet in rapport grootscheepse aanval op mensenrechten

Amnesty International legt in een rapport over de stand van de mensenrechten alle landen over de knie omdat ze de mensenrechten geweld aandoen. Ook de VN zou het af laten weten bij de bescherming van de mensenrechten en het internationaal recht. Nederland krijgt een veegje uit de pan met betrekking tot eenzame opsluiting in asielzoekerscentra en etnische profilering door de politie. Maar andere staten zoals Brazilië, China, Columbia, India, Indonesië, Iran, Irak, Israël, Libië, Marokko, de Russische Federatie, Somalië, Zuid-Soedan, Syrië of Oekraïne hebben volgens Amnesty International meer op hun kerfstok.

Amnesty’s kritiek is deels onterecht. Want de VN heeft onvoldoende middelen om op te treden. Het moet telkens om geld bedelen bij landen die het vervolgens moet terechtwijzen. Dat is een onwerkbare constructie. Ook de EU-lidstaten die sinds 1990 het grootste deel van defensie in de uitverkoop hebben gedaan, zouden wellicht willen optreden in Syrië of aan de eigen buitengrenzen, maar hebben gewoonweg de middelen niet om dat te doen. Die constatering is nog vernietigender en maakt nog pessimistischer dan de constatering dat de mensenrechten en de internationale rechtsorde worden geschonden. Want een systeemfout (VN) of een mentaliteit van versplintering, gemakzucht en besluiteloosheid (EU) valt nog veel moeilijker te repareren.

Foto: Schermafbeelding van omslag rapport ‘Amnesty International Report 2015/16’

Ilyumzhinov op Amerikaanse sanctielijst vanwege oliehandel met IS. Pion in de strijd van Putin met Erdogan

Kirsan Ilyumzhinov was nooit een bekende Russische schaker. Als inwoner van het boeddhistische Kalmukkië was hij tot 2010 president van deze republiek voordat hij door het Kremlin werd gesommeerd te vertrekken. Hij heeft geen reputatie als schaker, laat staan een titel als internationale meester of grootmeester. Hij schafte in zijn land in 1994 de grondwet af en voerde de “dictatuur van het gezonde verstand” in. Zoals alle leidinggevende politici in de Russische Federatie werd hij door de vermenging van zakenwereld en politiek multimiljonair. Vooral in het Westen wordt aan zijn geestelijke gezondheid getwijfeld nadat hij serieus dacht door aliens te zijn ontvoerd in een ruimteschip. Hij zou ook de hand hebben gehad in de moord op de journaliste Larissa Yudina. Ze werd vermoord nadat ze Ilyumzhinov in artikelen van corruptie had beschuldigd.

Als voorzitter van de wereldschaakbond FIDE sinds 1995 heeft Iljoemzjinov met gebruikmaking van het One country, One vote-systeem door omkoping achtereenvolgende concurrenten Bessel Kok, Anatoli Karpov en Garry Kasparov weten te verslaan. Volgens critici gijzelt Iljoemzjinov de FIDE en verhindert hij de doorbraak van het telegenieke schaken naar een groot publiek dat aansluiting vindt via internet en nieuwe media.

Nu zitten de Amerikanen blijkbaar achter de voorzitter van de FIDE aan. Zoals ze ook Sepp Blatter van wereldvoetbalbond FIFA te pakken kregen nadat andere landen de corruptie in de FIFA lieten liggen. Peter Doggers signaleert dat het Amerikaanse ministerie van Financiën Ilyumzhinov op 25 november 2015 op een sanctielijst heeft gezet wegens illegale oliehandel via de Syrische regering met IS: ‘providing support to the government of Syria, including for facilitating Syrian government oil purchases from ISIL’. Zo lopen de lijnen.

Met terugwerkende kracht krijgt deze beschuldiging extra betekenis als reactie op het neerschieten van een Russische SU-24 bommenwerper door de Turkse luchtmacht bij de Syrisch-Turkse grens. In de informatie-oorlog beschuldigen de Russische president Vladimir Putin en de Turkse president Recep Erdogan elkaar ervan olie te kopen van IS. Met de plaatsing van Ilyumzhinov op de sanctielijst geven de Amerikanen aan dat in elk geval de Russen handel drijven met IS. Ilyumzhinov werd vaker door het Kremlin op missie gestuurd om vuile zaakjes op te knappen, zoals naar kolonel Khadaffi van Libië in 2011. Vermoedelijk ook over een olie-deal.

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Erdogan responds to Putin: Kirsan Ilyumzhinov is involved in oil trade with ISIS’ op Yerkirmedia, 3 december 2015.

Charlie Hebdo neemt Russische Syrië-politiek op de korrel. Kremlin reageert afwijzend

Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov keurt volgens een bericht op de onafhankelijke nieuwssite Meduza  bovenstaande cartoon van Charlie Hebdo af. Het Franse satirische tijdschrift dat graag keft en in de kuiten van de gevestigde macht bijt. Het toont brokstukken van het Russische vliegtuig van Kogalymavia-vlucht 9268, inclusief een lichaam, dat op 31 oktober vermoedelijk door een bom aan boord boven de Sinaï neerstortte. Met in het Frans de tekst: ‘ISIS, de Russische luchtvaart verhevigt haar bombardementen’.

Peskov zegt in een reactie niet alleen dat de cartoon onacceptabel is voor het Kremlin -wat logisch is omdat de vermoedelijke bomaanslag het Kremlin in problemen heeft gebracht waarop het nu passend moet antwoorden- maar hij gaat verder en zegt: ‘Dit heeft niets te maken met democratie of zelfexpressie. Dit is godslastering’. Dat is onzin van Peskov, want de cartoon heeft juist alles te maken met het democratisch proces van een politieke cartoon die de Russische militaire interventie in Syrië bekritiseert door middel van zelfexpressie. Wat het met godslastering te maken heeft is volstrekt onduidelijk. Of de cartoon passend is en rekening houdt met de gevoelens van de nabestaanden van de 224 slachtoffers is weer een andere vraag.

Onderstaande cartoon verscheen ook in Charlie Hebdo en plaatste Yury Barmin in een tweet. Het toont een brandend vliegtuig en de teksten ‘Gevaren van de Russische lagekosten[luchtvaartmaatschappij]’ en ‘Ik zou Air Cocaïne hebben genomen’. Een verwijzing naar de ‘affaire Air Cocaïne’ die speelde onder Fransen bij een vlucht vanuit de Dominicaanse Republiek in 2013 en ging over de verantwoordelijkheid en de wettelijke aansprakelijkheid van de bemanning voor de luchtvracht of de bagage van de passagiers. Met een bom aan boord speelt hetzelfde als bij cocaïne, namelijk wie was aansprakelijk voor het aan boord brengen ervan?

Foto’s: Tekeningen in Charlie Hebdo via tweet van Yury Barmin, 6 november 2015.

Russische Antonov in Zuid-Soedan neergestort. Tijd voor ‘spin’ en speculaties

In Zuid-Soedan is een Russisch Antonov vrachtvliegtuig neergestort. Het was juist opgestegen van de luchthaven van Juba. Sudan Tribune geeft details: minimaal 41 doden, waaronder vissers op de grond.  De oorzaak is onduidelijk, mogelijk was het vliegtuig te zwaar beladen zoals Russische bronnen beweren. Het wachten is op de claim van een rebellengroep dat zij het Russische vliegtuig hebben neergehaald. Zoals ook gebeurde met het Russische verkeersvliegtuig van Metrojet dat op 31 oktober boven de Sinaï neerstortte.

Foto: Neergestorte Russische Antonov bij Juba, Zuid-Soedan, 4 november 2015.

We weten dat we nog niets weten over de Russische 7K9268

De klap in de lucht is gevolgd door een klap in de media. Met als inzet de informatieoorlog over de oorzaak van de crash van de Russische Airbus-321 boven de Sinaï. Na de MH17 is er nu de 7K9268. De Russische regering mengt zich sinds een maand actief in de Syrische oorlog aan de kant van de shiitische president Assad en heeft daarmee kwaad bloed gezet bij soennieten. Het Kremlin heeft er alle belang bij dat het geen aanslag lijkt en wijst op een technische oorzaak. Maar soennitische rebellen als Al Qaida of ISIS hebben er juist belang bij dat het wel een aanslag lijkt. ISIS heeft de aanslag opgeëist zonder bijzonderheden te geven. Als voorzorgsmaatregel zegt Air France niet boven de Sinaï te vliegen. Wat dezelfde vragen oproept als de MH17.

Er wordt beweerd dat het Russische vliegtuig dat op een hoogte van 32.000 voet (9750 meter) vloog vanwege onvoldoende bereik niet door een raket vanaf de schouder kan zijn neergeschoten. Zelfs vanaf een berg van 2000 meter hoogte. Maar er is meer. Een bericht van 2013 geeft wellicht een verklaring. In Libië werden 400 SAM-raketten (surface to air missile) gestolen en naar Al Qaida doorgesluisd. Ze kunnen vliegtuigen op 10 kilometer hoogte treffen. Enkele raketten kunnen in de Sinaï bij Al Qaida terecht zijn gekomen. Dat nu lijdt onder de Russische bombardementen in Syrië. Of bij ISIS. Vooralsnog weten we de oorzaak niet en is het volop speculeren. En spinnen in de media. 7K9268 is in tweeën gebroken. Dat overkomt de beeldvorming nu ook.

Foto: Plek in de Sinai waar resten van vlucht 7K9268 zijn terechtgekomen, 31 oktober 2015.

Inval bij voetbalbond FIFA. Komt positie Sepp Blatter in gevaar?

Voor schakers is de verkiezing van Sepp Blatter voor een 5de termijn bij wereldvoetbalbond FIFA een schok van herkenning. Ook wereldschaakbond FIDE kent in Kirsan Ilyumzhinov een voorzitter die de laatste jaren met gemak serieuze kandidaten als Bessel Kok, Anatoli Karpov en Garry Kasparov wist te verslaan. Het systeem van one man, one vote maakt kwetsbaar omdat stemmen van kleine landen simpelweg gekocht kunnen worden. Voor bestuurders zelfs een inkomstenbron vormen. Wie Sepp Blatter wil stoppen moet naar de FIDE kijken. Daar is de fraude nog onbeschaamder. En de voorzitter nog megalomaner. Het kiessysteem moet op de helling. Michael van Praag maakte geen kans tegen dat systeem. Het kan alleen van buitenaf bevochten worden door het open te breken. Door de FBI en de Zwitserse justitie. FIFA is fraude als systeem.

Leed van illegale immigratie. VVD wil eind asielinstroom Europa

De Libische commandant Fathi al Zeahe die verantwoordelijk is voor 50 kilometer kust bij Garabulli zegt dat in zijn sector in een maand 500 dode illegale immigranten opgevist worden in hun poging Europa te bereiken. De VVD zegt niet langer machteloos te willen toekijken en de vluchtelingenstroom naar Europa te willen stoppen. Waarom de partij dat zegt is niet geheel duidelijk en evenmin is duidelijk hoe zuiver de intenties zijn, maar de VVD heeft gelijk dat het zo niet langer kan. Politieke reacties op het plan van de VVD zijn afwijzend, maar lossen evenmin iets op. Alle partijen schuiven zo met elkaar bekvechtend een integrale aanpak voor zich uit. De VVD wil het vluchtelingenbeleid per continent afbakenen. Dat betekent dat Europa kans loopt om binnenkort miljoenen Russische of Oekraïense vluchtelingen op te moeten vangen als daar de oorlog uit de hand loopt. De VVD is voor opvang van Europese vluchtelingen. Vraag is of de partij dat voldoende beseft.

Borstvoeding in het Mauritshuis nu overal toegestaan

De wereld staat in brand. Deze zomer is het te druk voor komkommertijd. In Irak en Syrië rukken de troepen van ISIS op en worden christelijke- en Jezidi-minderheden vermoord als ze zich niet bekeren tot de islam. In Oekraïne lijkt afgelopen nacht op het nippertje na diplomatieke druk op Rusland een invasie van zogenaamde Russische vredestroepen afgewend. In Gaza, Libië en Zuid-Soedan is het leed evenmin te overzien.

Naast dat grote leed gaat het kleine leed door. Sommigen zullen het een peulenschil of kleinigheid noemen, maar da’s betrekkelijk. Want een onbeduidendheid die zich in iemands hoofd vastzet wordt vanzelf een grote zaak. Hoe klein dat ook is vergeleken bij de doden die aan de randen van Europa, in Afrika of in het Midden-Oosten vallen. Het bezweren van het kleine leed kan ook opgevat worden als een ontsnapping aan het grote leed dat te veel is om te bevatten. Zo wordt uit onmacht het overwinnen van het kleine leed een sublimering van het grote leed. Door zich in te zetten voor het kleine wordt het grote bezworen. En op afstand gehouden.

In bovenstaande verklaring laat het Haagse Mauritshuis weten dat vrouwen die borstvoeding willen geven welkom zijn. In het Engels werd dat ongelukkig vertaald met ‘permit’ wat sommigen weer aanleiding gaf voor nieuwe kritiek omdat het ‘welcome’ moest zijn. Aanleiding voor alle onrust was een borstvoedende vrouw die verzocht werd de Brasserie te verlaten. Die trouwens voor de kaartverkoop ligt. Het museum had voor moeder en kind een aparte ruimte bestemd. De kritiek hierop werd tot een heuse rel. Zie hashtag #borstvoeding. Vol overdrijvingen en valse voorstelling van zaken. Maar het Mauritshuis had blijkbaar geen zin in publicitair gedoe en stond na een beleidswijziging borstvoeding overal in het museum toe. Dus ook op zaal voor Het puttertje of het Meisje met de parel van Vermeer. Het wachten is op de volgende doelgroep die emancipeert.

Foto 1: Facebook-pagina van het Mauritshuis met verklaring over borstvoeding, 7 augustus 2014.

Foto 2: Quinten Massys (en/of atelier), Maria met kind, circa 1525-1530. Collectie: Mauritshuis Den Haag (bruikleen van het Rijksmuseum).

Na oorlog komt rouw

Vandaag 23 juli 2014 is het in Nederland een dag van nationale rouw voor de slachtoffers van de ramp met de MH17 van Malaysian Airlines. Voor het eerst sinds 1962 toen prinses Wilhelmina stierf. Nederland gedenkt en staat stil. Als een dief in de nacht kwam de oorlog afgelopen donderdag naar Nederland. Zoals de oorlog de afgelopen tijd ook naar Oekraïne, Syrië, Irak, Zuid-Soedan, Israël en de Palestijnse gebieden kwam. Of naar internet als dat als een apart continent beschouwd wordt. Hoe die brandhaarden heten waar mensen elkaar de koppen inslaan is bijzaak. Ze wisselen van naam. Ze heten soms Duitsland, Bosnië, Libanon of Angola, dan weer Honduras of Libië. Oorlog is intelligente domheid. Oorlog is doordachte absurditeit met grove middelen. Krijg is emotie. Daarna wacht herstel en wordt beterschap beloofd. Steeds weer. Ons mensen past treurnis.

Foto: Kazimir Malewich, ‘Suprematistische compositie (met blauwe driehoek en zwarte rechthoek)‘, 1915. Collectie Stedelijk Musuem Amsterdam.