Beschuldigingen van Westfries Museum aan adres Oekraïne nog steeds niet onderbouwd

Terwijl Veronika Melkozerova in een artikel voor de Kyiv Post gaten schiet in het door De Telegraaf op 6 december gepubliceerde artikel over betrokkenheid van Oekraïense rechts-nationalistische leiders bij de schilderijenroof in het Westfries Museum, gaat De Telegraaf verder op het pad van de complottheorie. Het hangt als los zand aan elkaar met suggesties en verdachtmakingen. In een artikel van 25 december laat Jolande van der Graaf zonder dat te vermelden beschuldigingen aan ex SBU-chef Valentin Nalivaisjenko vallen. De als hard gebrachte feiten van begin december blijken steeds zachter te zijn. De door het Westfries Museum  in de arm genomen Arthur Brand die onderzoek gedaan zou hebben in Oekraïne praat op Twitter over zijn eigen media-aandacht, maar niet over de onderbouwing van zijn claims. Hij blijft aan de oppervlakte.

Nog steeds is het onduidelijk wat de feiten zijn over de Oekraïense connectie. Maar beschuldigingen zonder onderbouwing wijzen niet op zorgvuldig gedrag. Wie a zegt moet b zeggen. Een beschuldiging dient samen te gaan met bewijs, of anders teruggenomen te worden. Op z’n minst dient een voorbehoud gemaakt te worden. Dat alles ontbreekt. Het Westfries Museum maakt zo zichzelf ongeloofwaardig. De claim dat door openbaarmaking de schilderijen niet meer verkocht kunnen worden lijkt er aan de haren bijgesleept omdat de kans dat ze door die openbaarmaking vernietigd worden aanzienlijk is vergroot. Het ministerie van Buitenlandse Zaken had stille diplomatie aanbevolen. Maar het Westfries Museum gaf daar geen gehoor aan. Dat geeft te denken over het doelmatig opereren van museumdirecteur en onderzoeker in deze kwestie.

Passen de aantijgingen van directeur Ad Geerdink, Arthur Brand en Nederlandse rechts-populistische media in een patroon en hebben zij zich laten gebruiken en zijn daar beschaamd achter gekomen, maar willen nu geen gezichtsverlies leiden? Niet ondenkbaar is dat de berichtgeving in De Telegraaf  en op de website van TMG-dochter GeenStijl volgt uit een opzetje van de Russen om in de informatieoorlog Oekraïne in een kwaad daglicht te stellen. Geen Stijl voert campagne in het referendum over de associatie-overeenkomst van Oekraïne met de EU op 6 april 2016 en is ontvankelijk voor elk gerucht dat Oekraïne kan beschadigen.

Foto:  Schermafbeelding van deel artikel ‘Veronika Melkozerova: Revisiting case of stolen Dutch art work’ in Kyiv Post, 24 december 2015.

Advertentie

Nader onderzoek gevraagd naar Tiway FSU en Oekraïense witwasroute

In een bericht op Kiyv Post over corruptie in de top van het Oekraïense kabinet van premier Arseni Jatsenjoek en diens partij het Volksfront wordt het Nederlandse bedrijf Tiway FSU B.V. genoemd. Het betreft witwassen van 40 miljoen dollar door Jatsenjoeks partijgenoot Igor Kotvitski naar Panama’s Kingston Group S.A. Een bron bericht aan Kiyv Post dat de Oekraïense wet is overtreden. Een partijgenoot van het Petro Poroshenko Bloc  Sergei Leshsjenko meent dat de top van het Volksfront deze witwasroute dekt. Kotvitski ontkent, maar wilde op vragen van Kiyv Post geen details geven. Leshsjenko meent dat Kotviski geld wegsluisde voor minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov (Volksfront) via de Oshchadbank die gecontroleerd wordt door een ander lid van het Volksfront Andriy Pyshny. Oekraïne is het meest corrupte land van Europa waar oligarchen achter de schermen aan de touwtjes trekken. President Porosjenko wordt verweten laks tegen corruptie op te treden.

Uit een verslag uit 2012 blijkt dat Tiway Oil AS een Noors bedrijf is met vestigingen in Turkije en de Krim/ Oekraïne en het hoofdkantoor in Dubai. In het verslag van de curator op Faillissementdossier blijkt dat de Nederlandse Holdingmaatschappij Tiway Oil B.V. (zie schema boven) op 12 mei 2015 door de rechtbank in Amsterdam failliet is verklaard. Het wordt ‘een financiële holdingmaatschappij met belangen in de olie/gas industrie’ genoemd. In andere woorden, een betalingsvehikel. Uit de gegevens op Open Companies blijkt dat Tiway FSU B.V. dat in het bericht van Kiyv Post wordt genoemd ook een financiële holding waar niet de Turkse, maar Oekraïense werkmaatschappijen onder vallen. Met één medewerker. Nader onderzoek gevraagd.

Foto 1: Schermafbeelding van organisatieschema van Tiway Oil AS in ‘Strategic Alternatives Process Turkey and Ukraine’.  November 2012

Foto 2: Schermafbeelding van deel bedrijfsprofiel van Tiway FSU B.V. door Open Companies.

Han ten Broeke (VVD) stelt kamervragen over Oekraïne. Zonder zich te informeren

Kamerleden moeten zich profileren om gehoord en gezien te worden. In een overlevingsstrijd van de sterkste. Want een lage plaats op de kandidatenlijst is het strafbankje en doorgaans een eind aan de eigen politieke loopbaan. Niet om zich te onderscheiden van leden van andere partijen, maar juist om zich assertiever, slimmer brutaler en beter geïnformeerd over te komen dan de fractiegenoten. Het is scoren met een mooi woordvoerderschap in een veelbekeken kamerdebat of met een uitnodig op zak voor een talkshow als Pauw of RTL Late Night of nieuwsrubriek Nieuwsuur. En dan zijn er nog de kamervragen. Altijd goed. Of toch niet?

VVD’er Han ten Broeke heeft als woordvoerder Buitenlandse Zaken bovenstaande kamervragen op 18 september ingezonden en maakt er een rommeltje van. Al om 15.00 uur op 17 september was in de westerse pers breed bekend dat de maatregel om de twee BBC-journalisten de toegang tot Oekraïne te ontzeggen een klaarblijkelijke vergissing was en door president Porosjenko werd ingetrokken. Hij zei er onaangenaam door verrast te zijn. Later bleek het trouwens om drie medewerkers van de BBC te gaan en bleken ook nog twee Spaanse en een Duitse journalist om onduidelijke redenen op de sanctielijst terechtgekomen. Allen werden er gisteren al van verwijderd. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken ligt trouwens vanwege de slechte voorbereiding behoorlijk onder binnen- en buitenlandse kritiek zoals Kyiv Post op een rijtje zet.

Waarom doet Ten Broeke een dag later nadat dat gecorrigeerd werd net alsof de volgens hem twee BBC-journalisten nog op de sanctielijst staan en inmiddels daar niet van verwijderd zijn? Hij begrijpt evenmin wat het verbod inhoudt als hij in vraag 2 vraagt ‘Kunt u bevestigen dat op bevel van de Oekraïense president twee journalisten van de BBC uit Oekraïne zijn gezet?’ Nee, dat zal minister Bert Koenders zeker niet kunnen bevestigen omdat de journalist Steve Rosenberg en zijn producer Emma Wells in Moskou gestationeerd zijn en de sanctielijst personen opsomde die gedurende een jaar de toegang tot Oekraïne ontzegd zou worden.

De aap komt uit de mouw als Ten Broeke een verband legt met het met Oekraïne gesloten associatieverdrag  dat als het door alle lidstaten geratificeerd wordt op 1 januari 2016 van kracht wordt. Cyprus en Griekenland moeten nog tekenen. Het Oekraïense parlement deed dat in september 2014. Het verdrag is bedoeld om voor een grotere politieke en economische integratie met de Europese Unie te zorgen. Vanuit nationalistisch-conservatieve en rechts-populistische hoek wordt het verdrag aangegrepen om een referendum op de rails te zetten dat zoals deze critici zelf toegeven uitsluitend bedoeld is om de Nederlandse democratie ter discussie te stellen. Met deze vraag geeft Ten Broeke zich opnieuw een brevet van onvermogen omdat de VVD op 7 april 2015 voor het verdrag stemde en hij als buitenlandwoordvoerder toegeeft de inhoud ervan niet te kennen.

Foto: Schermafbeelding van kamervragen ‘De verbanning van twee journalisten uit Oekraïne’ van Han ten Broeke (VVD, 18 september 2015.

Oekraïne volgens Kravtsjoek: Klem tussen Westerse onwetendheid en Russische agressie

Een cliché, maar de waarheid ligt vaak in het midden. Hoewel dat wat anders is dan de ‘enerzijds-anderzijds‘ codes van de gevestigde journalistiek die de waarheid oppervlakkig met een grauwsluier bedekken. Dat is geen verklaren, maar weglopen voor de verantwoordelijkheid -en het huiswerk- om te nuanceren en te controleren. De waarheid valt lastig te herkennen. Neem nou de Griekse schuldencrisis of de toestand in Oekraïne. Velen kiezen resoluut stelling pro en contra en blijven zichzelf zo onnadenkend herhalen dat ze gaan geloven dat dat het moet zijn. Maar de waarheid is gelaagder en ligt tussen pro en contra in.

De eerste Oekraïense president Leonid Kravtsjoek (1991-1994) heeft geen beste reputatie omdat hij lange tijd gelieerd was aan zakenwereld en oligarchen. Ofschoon hij gewaardeerd wordt voor zijn opkomen voor het belang van een onafhankelijk Oekraïne. Hij zegt veel behartenswaardigs over de recente en hedendaagse geschiedenis van Oekraïne in een interview met Diane Francis voor Kiyv Post. De titel geeft aan dat Oekraïne vecht tegen zowel Westerse onwetendheid als Russische agressie: ‘Kravchuk says Ukraine still fighting Western ignorance and Russian aggression’. Dat zijn de contouren waarbinnen de Oekraïense politiek opereert. Het land heeft geen sterke bondgenoten, maar wel een sterke vijand in de Russische Federatie.

Kravtsjoek zegt niets nieuws over een land dat ook na 1991 een vazalstaat van Rusland was dat Oekraïne economisch, politiek en militair bezette. Het werd een reden voor de koerswijziging richting EU en een motor voor de Maidan-opstand van februari 2014 die een einde aan de Russische bezetting wilde: ‘They took away the best assets. They have occupied Ukraine step by step gradually then eventually at the top. It used to be they controlled only trade and the economy but then it became the political and military leadership.’

Maar ook het Westen erkent de eigenheid van Oekraïne niet. Zelfs na 1,5 jaar oorlog en het herhaald bewijs van betrokkenheid van Russische militairen bij de onrechtmatige annexatie van de Krim en de ondermijning in de Donbas willen Westerse leiders niet over een oorlog tussen Rusland en Oekraïne spreken. Kravtsjoek meent dat dit mede komt omdat het Westen niet beseft dat Oekraïne met op dit moment 45 miljoen inwoners geen deel van een Groter Rusland uitmaakt, maar uniek is. In grootte vergelijkbaar met Frankrijk of Duitsland. De VS lieten het land in de steek bij het niet nakomen van de verlichtingen uit het Boedapester Memorandum van 1994 dat in ruil voor de opgave van het nucleair arsenaal de garantie van soevereiniteit en territoriale integriteit gaf. Maar toen Putin in 2014 de Krim annexeerde kwamen de VS hun verplichtingen niet na.

Over Putins bedoelingen is Kravtsjoek duidelijk: ‘Putin’s policy is to conquer Ukraine and keep it a slave. He wants to restore the Greater Russian Empire, not the Soviet Union.’ Europa doet Putin steeds weer concessies en komt niet op voor Oekraïne omdat het een Derde Wereldoorlog vreest. De tragiek van het grensland.

Foto: Kiev, 1960.

Wat is invloed in Rusland van Nemtsov rapport ‘Putin. Oorlog’?

De liberale politicus, activist en vriend van de vermoorde oppositieleider Boris Nemtsov Ilya Yashin geeft de essentie uit het op 12 mei 2015 in Moskou gepresenteerde Russischtalige rapport ‘Putin. War’ waar Nemtsov aan werkte toe hij op 27 februari 2015 vermoord werd. Kyiv Post geeft een Engelstalige samenvatting. Op 28 mei verschijnen in samenwerking met Eliot Higgins van onderzoekscollectief Bellingcat het rapport ‘Hiding in Plain Sight: Putin’s War in Ukraine’ van The Atlantic Council en een Engelse vertaling van ‘Putin. War’.

Dit fragment laat zien hoe het Kremlin sinds februari 2014 opereert in Oekraïne. Het steunt de zogenaamde pro-Russische separatisten met onderdelen van het Russische leger die het Oekraïense leger een beslissende slag toebrengen als de separatisten in het nauw zijn gebracht. Ondanks het tegendeel ontkent het Kremlin de inzet van Russische onderdelen in Oekraïne. Behalve op de Krim waar president Putin die inzet wel toegaf.

In het Westen zal het rapport naar verwachting weinig veranderen omdat de feiten al geruime tijd bekend zijn. Vraag is eerder of westerse regeringen bereid zijn de consequenties eruit te trekken. Zelfs het onomstotelijk bewijs dat de MH17 met actieve medewerking van Rusland is neergehaald lijkt daarin niets te veranderen. Het rapport is op een Russisch publiek gericht dat door de propaganda van de Russische staatsmedia eenzijdig en foutief wordt voorgelicht. Maar of de gegevens het Russische publiek kunnen bereiken valt te bezien.

Oekraïense oud-president Janoekovitsj nu gezocht door Interpol

Op verzoek van de Oekraïense regering is de vorige Oekraïense president Viktor Janoekovitsj door een speciale commissie van Interpol op een lijst van gezochte personen gezet, aldus een bericht in Kiyv Post. De zogenaamde Red Notice. Ook zijn zoon Oleksandr en de oud-premier Mykola Azarov zouden op de lijst gezet zijn, maar die zijn op dit moment op de site van Interpol nog niet terug te vinden.

Nog een maand geleden weigerde Interpol om Janoekovitsj en zes oud-leden van zijn regering een Red Notice te geven. Interpol vreesde dat het verzoek van Oekraïne politiek gemotiveerd was. Janoekovitsj bevindt zich in Rusland waar hij onlangs door regisseur Oliver Stone geïnterviewd  werd voor een documentaire over zijn eigen leven. Praktisch betekent dit als Rusland hem niet uitlevert aan Oekraïne hij Rusland niet kan verlaten.

De kritiek dat Interpol zich politiek laat gebruiken komt niet uit de lucht vallen en heeft wel enige grond. Zo kreeg Julian Assange van Interpol zonder dat er ook maar ergens een aanklacht tegen hem liep een Red Notice aan zijn broek of de West-Iriaanse vrijheidsstrijder Benny Wenda, terwijl de Libische leider Moammar Kadaffi het nooit verder schopte dan een Orange Notice. Interpol weet niet altijd de vermenging van opsporing en politieke actie te vermijden, en krijgt daar volop kritiek voor. Dat verklaart de aarzeling over Janoekovitsj.

Omdat Oekraïne het meest corrupte land van Europa is en politiek en bedrijfsleven er vast verstrengeld zijn heeft de Oekraïense regering waarschijnlijk overtuigend aan kunnen tonen dat oud-president Janoekovitsj de wet heeft overtreden en georganiseerd geld uit de staatskas verduisterd heeft. Er zijn dus in dit geval genoeg niet-politieke redenen om hem op te pakken en te berechten. Maar met plaatsing op de Red Notice lijst van politieke figuren als Janoekovitsj, Assange of Wenda -of wie weet huidige Oekraïense machthebbers- maakt Interpol zich telkens weer kwetsbaar. Het kan niet echt de schijn wegnemen een onderonsje te zijn van machtige landen die Interpol onder druk zetten en misbruiken om hun eigen politieke agenda door te voeren.

Foto: Schermafbeelding van een Red Notice van de Oekraïense oud-president Viktor Janoekovitsj die gezocht wordt door Oekraïne, 12 januari 2015.