Uitspraak in proces Manning jaagt kritiek op Obama aan

Gemengde gevoelens over de uitspraak in de zaak Bradley Manning. Burgerrechtenactivisten en journalisten zijn tevreden dat soldaat Manning door de militaire rechter is vrijgesproken van de zwaarste aanklacht, het helpen van de vijand. Dat had onderzoeksjournalistiek in de VS zo goed als onmogelijk gemaakt. Dat gevaar is nu geweken, hoewel nog niet uit zicht. Maar aan 19 andere aanklachten is Manning wel schuldig bevonden.

Morgen of in de komende dagen bepaalt de rechter de strafmaat. Dan pas wordt de strekking van het vonnis duidelijk. De rechter hoeft namelijk niet uit te gaan van minimumstraffen per aanklacht, zodat Manning er theoretisch kan afkomen zonder dat er enige straf opgelegd wordt. Of een lichte straf van enkele jaren. Deze uitkomst is onwaarschijnlijk, maar het zou president Obama ontzettend gezichtsverlies geven. En hem nog verder in de verdediging drukken. Daartegenover kan de rechter maximaal 136 jaar gevangenisstraf eisen.

Burgerrechtenactivisten vinden dat de regering-Obama ontspoord is met dit proces door de Espionage Act uit 1917 erbij te halen. Dat wordt als een te zwaar middel gezien dat alleen dient om journalisten en aspirant-klokkenluiders af te schrikken. De wetmatigheid is dat ieder die een kijkje geeft in de keuken van de macht door de regering-Obama keihard aangepakt wordt omdat het dit voor de blik van de burgers wenst te verbergen. Geholpen door media die niet de waarheid, maar hun plekje in de schaduw van de macht zoeken.

Critici vinden dat niet klokkenluider Manning, maar oorlogsmisdadigers George Bush en Dick Cheney terecht hadden moeten staan. Zij brachten de VS zoveel leed en tegenspoed. Maar rechtvaardigheid is in de VS steeds meer het recht van de sterkste. Zo wordt een militaire rechtbank een aanfluiting. De machtigen bepalen de regels en oordelen over zichzelf. En jagen op critici. Onaangenaam om te moeten zien. Amnesty International spreekt over de omgekeerde wereld. Het vindt de prioriteiten van de regering-Obama ‘upside down‘.

Holder ongeloofwaardig in brief aan Russen over Snowden

Volgens AP heeft de Amerikaanse minister van Justitie Eric Holder een brief naar zijn Russische collega  gestuurd over Edward Snowden. De brief dateert van 23 juli en erin zegt Holder dat de VS niet de doodstraf tegen Snowden zullen eisen. En dat er in de VS volgens de wet niet gemarteld mag worden. Het kan als antwoord op de beweringen van Snowden worden opgevat dat hem in de VS de doodstraf en marteling wacht. Snowden kan zich nog steeds niet buiten de transitzone van een Moskous vliegveld begeven. De Russen willen de relatie met de VS niet beschadigen. De VS zetten alle middelen in om Snowden in handen te krijgen.

Is Holder geloofwaardig en kan er vanuit gegaan worden dat de VS zich aan haar beloften houdt om niet te martelen en geen doodstraf te eisen? De feiten wijzen op het tegendeel. De regering-Obama treedt hard op tegen klokkenluiders en gunt deze geen ruimte om maatschappelijk te functioneren. Wie zich de behandeling van Bradley Manning herinnert tegen wie nu een door de Amerikaanse regering aangespannen proces loopt krijgt nog minder vertrouwen in Holders woorden. De speciale VN-rapporteur voor marteling Juan Mendez constateerde dat Manning onmenselijk behandeld werd en gemarteld is. De Amerikaanse regering breekt keer op keer haar woord en is niet te vertrouwen als een betrouwbare partner. De VS voelen zich verheven boven internationale verdragen als het om de nationale veiligheid gaat. De brief is slechts een middel om de asielprocedure van Snowden te vertragen en kan gezien de voorgeschiedenis niet serieus genomen worden.

Foto: Schermafbeelding van artikel in The Guardian van 12 maart 2102 over marteling van Bradley Manning.

Kamerdebat over asielaanvraag Edward Snowden gevraagd

Update 2 juli: De juridisch medewerkster van WikiLeaks Sarah Harrison die Edward Snowden sinds zijn vlucht vanuit Hong Kong begeleidt heeft namens hem op 30 juni asiel aangevraagd in Nederland. Aldus een verklaring van WikiLeaks. Ook in andere landen werd een verzoek ingediend: Oostenrijk, Bolivia, Brazilië, China, Cuba, Finland, Frankrijk, Duitsland, India, Italië, Ierland, Nicaragua, Noorwegen, Polen, Rusland, Spanje, Zwitserland en Venezuela. De verzoeken werden afgelopen zondagavond bij het Russische consulaat op het vliegveld Sheremetyevo afgeleverd. Van daaruit worden ze naar de ambassades in Moskou doorgestuurd. Het is onduidelijk of het al bij de Nederlandse ambassade ontvangen is. Of bij het ministerie in Den Haag. Op dit moment heeft Rusland positief gereageerd en Edward Snowden onder voorwaarden asiel verleend. Naar verluidt heeft Snowden daarom zijn aanvraag ingetrokken. 

Update 11 juni: In het mondelinge vragenuurtje wijzen de kamerleden Ronald van Raak (SP), Liesbeth van Tongeren (GL) en Esther Ouwehand (PvdD) minister Opstelten op de mogelijkheid dat Nederland of de EU Edward Snowden asiel verleent. Van Tongeren: ‘Nu is Den Haag natuurlijk de stad van het internationale recht. Ik hoorde de minister zonet abusievelijk zeggen dat de Verenigde Staten asiel zouden moeten verlenen aan hun eigen onderdaan, maar zo werkt het natuurlijk niet. Zou Nederland niet bereid zijn om te overwegen om asiel te verlenen aan Snowden?’ Minister Opstelten reageert niet inhoudelijk op de suggesties. 

Republikein Peter King is voorzitter van het homeland security subcommittee in het Huis van Afgevaardigden. Hij probeert landen onder druk te zetten over een asielaanvraag van Snowden: ‘The United States must make it clear that no country should be granting this individual asylum. This is a matter of extraordinary consequence to American intelligence.’ En valt eraan toe te voegen, een zaak van Nederlandse soevereiniteit.

Leden van de Tweede Kamer kunnen positief aan de slag met de onthullingen van Edward Snowden over de opbouw van de controlestaat door de Amerikaanse staatsveiligheidsdienst NSA. Ze kunnen door vragen aan het kabinet een procedure in gang zetten om hem in Nederland asiel aan te bieden. In een interview noemde Snowden IJsland als zijn favoriete plek, maar WikiLeaks merkt in een tweet op dat daar sinds een maand een conservatieve regering aan de macht is. Dat maakt zijn kansen nihil. Snowden is hierover slecht geïnformeerd.

Nederland heeft met het Internationaal Gerechtshof in Den Haag het belangrijkste gerechtelijke orgaan binnen de Verenigde Naties in huis. En daarnaast ook nog enkele andere strafhoven. Met de ambitie om een neutrale plek te bieden aan de rechtspraak is het toekennen van asiel aan klokkenluider Snowden niet strijdig. En zoals bovengenoemde tweet opmerkt is het aanbieden ervan -of zelfs het debatteren erover- de lakmoesproef voor de vraag hoe echt onafhankelijk Nederland is. En hoe vrij Nederlandse bestuurders en politici durven denken.

Nederlandse kamerleden en bestuurders kunnen in een kamerdebat over een asielaanvraag voor Snowden hun principes verduidelijken over de opbouw van de controlestaat, de gewenste afstand van ons land ten opzichte van de VS en andere bondgenoten, de traditie van een neutraal Nederland, de internetvrijheid, de bescherming van persoonsgegevens, de wetgeving in een techniserende samenleving en het toezicht op de staatsmacht.

In aansluiting op bovenstaande oproep kan op petities.nl de volgende petitie ondertekend worden:

Foto 1: Tweet van WikiLeaks, 9 juni 2013.

Foto 2: Schermafbeelding van petitie ‘Nederlands asiel voor klokkenluider Edward Snowden‘ op petities.nl. 10 juni 2013. 

Klokkenluider NSA maakt zich bekend: Edward Snowden

Zie hier voor interview van Glenn Greenwald met Edward Snowden. Zie hier voor toelichting door Greenwald. Zie hier voor Q&A met Ewen MacAskill. Zie hier voor het bedrijf waar Snowden werkte. Alles in The Guardian.

Journalist Glenn Greenwald en filmmaker Laura Poitras spraken in Hong Kong op 6 juni 2013 met Edward Snowden. De 29-jarige Amerikaanse inlichtingen-analist blijkt de klokkenluider van het PRISM-surveillance systeem dat dagelijks het communicatieverkeer van 300 miljoen Amerikanen en buitenlanders volgt en registreert. Snowden wil niet in een controlestaat leven dat het soort dingen doet die hij naar buiten bracht. Opvallend is dat-ie zichzelf bekend maakt. Doorgaans verbergen klokkenluiders zich. Hij meent echter dat het publiek een verklaring over de openbaarmaking nodig heeft. Zo kan-ie ook verklaren dat de gelekte gegevens authentiek zijn. Edward Snowden wil de Amerikaanse overheid niet het alleenrecht op de publiciteit geven.

De tragiek is dat Edward Snowden weet dat-ie zijn lot niet kan ontlopen. De Amerikaanse veiligheidsdiensten en zijn partners zullen de rest van zijn leven achter hem aan blijven jagen. Als ze hem al niet snel te pakken krijgen. En in de diepste kerker opsluiten. Ter vergelijking, de documenten die Snowden openbaarde over het PRISM-syteem zijn ‘top secret‘ terwijl de documenten die Bradley Manning openbaarde op zijn hoogst ‘secret‘ waren. Een hemelsgroot verschil in classificatie. En Bradley Manning wordt door de regering-Obama al zo snoeihard aangepakt dat het op marteling uitliep. Zoals VN-rapporteur Juan Mendez vorig jaar vastlegde.

De grootste vrees van Edward Snowden is dat de onthullingen niets zullen veranderen aan de praktijken van de Amerikaanse overheid. Dat het zelfs de greep op de eigen samenleving en die in andere landen nog verder zal vergroten. Dan is zijn actie vergeeft geweest. Hij laat doorschemeren dat de controlestaat die nu wordt opgebouwd in handen van minder democratische leiders tot rampzalige gevolgen kan leiden voor Amerikanen en burgers in andere landen. Snowden steekt zijn nek uit en riskeert de guillotine. Als held in een tragedie.

Foto: Schermafbeeldingen uit interview door Glenn Greenwald en Laura Poitras met Edward Snowden. Hong Kong, 6 juni 2013.

Proces Manning begint. Gevestigde media verzaken controlerende rol

Vandaag begint het proces tegen Bradley Manning. Klokkenluider Manning, een Amerikaanse militair lekte informatie over de oorlog in Irak. De Washington Post en de New York Times hadden geen belangstelling. Uiteindelijk kwam-ie bij WikiLeaks terecht. Reden was dat Manning het zijn plicht als mens vond om de oorlogsmisdaden van het Amerikaanse leger aan de kaak te stellen. De regering-Obama reageerde fel. Het haalde een wet uit 1917 uit de kast om Manning ervan te kunnen betichten de vijand te hebben geholpen. Zo zou op de computer van Osama bin Laden via WikiLeaks gelekte informatie hebben gestaan. Net als de Post of de Times is WikiLeaks een journalistieke organisatie die informatie publiceert waar het de hand op legt.

Bij het verslag van Channel 4 News staat op YouTube staat een veelzeggende toevoeging: ‘Bradley Manning trial to begin: has Wikileaks done enough?‘ De vraag of WikiLeaks genoeg heeft gedaan suggereert dat het niet genoeg heeft gedaan. Genoeg gedaan om wat te doen? Hoe kon WikiLeaks genoeg doen voor Manning terwijl het met medewerking van de Amerikaanse regering economisch buitenspel werd gezet? Behoort de vraag niet eerder te zijn of de gevestigde media het beleid van Obama inzake Manning en WikiLeaks de afgelopen drie jaar genoeg hebben gecontroleerd? Wanneer komen ze tot zelfonderzoek over deze fase waarin ze hun controlerende taak verzaakten? Door de verkeerde vragen te stellen en die niet aan zichzelf te richten dekken de gevestigde media nog steeds hun eigen onvermogen af. En hun falen. Tot op de dag van vandaag.

Voor informatie en het geven van een steunbetuiging: Bradley Manning Steuncomité of FreeBradleyManning.

Foto: Klokkenluider Daniel Ellsberg (Pentagon Papers) spreekt op een Free Bradley Manning Protest. Fort Meade, 1 juni 2013.

Petitie om Manning als politieke gevangene te erkennen. Druk op Amnesty

Wie vindt dat Bradley Manning erkend moet worden als ‘politieke gevangene’ of ‘gewetensgevange’ kan de petitie ondertekenen. Opzet is om de resultaten al voor komende donderdag 2 juni aan Amnesty aan te bieden. Dan wordt het proces van april 2013 hervat. Zijn gevangenschap is op een marteling uitgelopen.

De militair Manning hangt een zware straf boven het hoofd. Hij wordt ervan beticht de vijand geholpen te hebben. De federaal-militaire aanklagers halen de Espionage Act van 1917 van stal om hem aan te klagen. Onder president Obama worden klokkenluiders en activisten harder aangepakt dan onder welke regering ook. Hierop hebben  mensenrechtenbewegingen kritiek. De harde aanpak van Manning wordt eruit verklaard dat de regering een voorbeeld wil stellen en andere militairen wil afschrikken informatie naar buiten te brengen.

Dat de petitionisten Amnesty erin betrekken heeft een voorgeschiedenis. Amnesty en Human Right Watch weigerden eerder om Manning als politieke gevangene te beschouwen. Wikileaks beschuldigde ze daarop van lafheid en ongeloofwaardigheid. In maart 2013 schreef ik: ‘WikiLeaks heeft gelijk. Amnesty of HRW spreken zich makkelijker uit voor niet-westerse dan westerse dissidenten. Ze zijn terughoudender als het om een westerse dissident gaat. Zo roepen ze de schijn op de confrontatie met westerse regeringen niet aan te durven. Hun hoofdkantoren zetelen in Londen, New York of andere westerse steden. Niet in Teheran, Moskou, Caïro of Beiijng. Deze NGO’s staan onder druk van westerse regeringen en laten zich beïnvloeden.’ Denk na.

Joe Emersberger vroeg zich af waarom Bradley Manning na een detentie van jaren door de VS nog steeds niet door Amnesty tot gewetensgevangene was verklaard. Hij vroeg het aan Amnesty USA en kreeg een ontwijkend antwoord. Hem werd gezegd dat het nog wordt onderzocht. Want Amnesty zou niet zeker zijn over twee criteria: of Manning zijn informatie verantwoord geopenbaard heeft en of de regering hem gestraft heeft om te voorkomen dat de mensenrechtenschendingen aan het licht kwamen. Zie hier m’n commentaar.

Foto 1: Schermafbeelding van petitie over Bradley Manning op Avvaz.org, 27 mei 2013.

Foto 2: Schermafbeelding van Twitter Wikileaks, 17 maart 2013.

Amnesty verklaart Manning niet tot gewetensgevangene. Why not?

Het valt in het Westen niet mee een westerse dissident te zijn. De morele of politieke steun die een Chinese, Russische of Syrische dissident van westerse regeringen of organisaties als Amnesty krijgt missen ze. Het is simpel. Dissidenten uit landen die de vijand van de VS of EU verzwakken worden gesteund. En dissidenten van wie de VS of EU denken dat ze het Westen verzwakken worden tegengewerkt. Natuurlijk gebeurt dat niet in volle openheid. In de VS nog het duidelijkst zichtbaar waar de regering-Obama klokkenluiders hard aanpakt.

Amnesty is een wereldwijde organisatie die zich met mensenrechten bezighoudt. Het doet vaak goed werk. Nationale organisaties hebben vrijheid van handelen. Soms worden ze teruggefloten zoals in 2012 met de Zweedse afdeling gebeurde. Amnesty is dan verdeeld en laat zich voor een politiek karretje spannen. Of het koudwatervrees, berekening, politieke druk of angst is valt niet uit te maken, maar Amnesty neemt doorgaans de houding van westerse regeringen aan. Het springt eerder in de bres voor Pussy Riot dan Julian Assange.

Joe Emersberger vraagt zich af waarom Bradley Manning na meer dan 1000 dagen detentie door de VS nog steeds niet door Amnesty tot gewetensgevangene (‘prisoner of conscience’) is verklaard. Hij vroeg het aan Amnesty USA en kreeg een ontwijkend antwoord. Hem werd gezegd dat het nog wordt onderzocht. Want Amnesty zou niet zeker zijn over twee criteria: of Manning zijn informatie verantwoord geopenbaard heeft en of de regering hem gestraft heeft om te voorkomen dat de mensenrechtenschendingen aan het licht kwamen.

Twee onzinnige argumenten waarvan Amnesty USA weet dat ze onzinnig zijn. Manning heeft als politieke klokkenluider grove mensenrechtenschendingen door het Amerikaanse leger geopenbaard en is hiervoor zonder proces hard aangepakt. De speciale VN-rapporteur voor Marteling Juan Mendez heeft al een jaar geleden door onderzoek vastgesteld dat de Amerikaanse regering Manning wreed en onmenselijk behandelt. Da’s een feit. Hier werkt de dubbele standaard van een organisatie als Amnesty. Het voelt zich betrokken als het een niet-westerse dissident betreft, maar is terughoudend als het om westerse dissidenten gaat. Amnesty heeft een geloofwaardigheidsprobleem. Het moet depolitiseren en zich losmaken van de huidige politieke inmenging en invloed van westerse politici om voor iedereen aanvaardbaar te blijven als gesprekspartner.

Foto: Advertentiecampagne in opdracht van Amnesty Frankrijk uit 2008 die tot verontwaardiging leidde in China. Het internationale hoofdkantoor in Londen nam er vervolgens afstand van. Reclamebureau TBWA France won er uiteindelijk een prijs mee in een festival in Cannes.