Verschil is dat onder Clinton de democratie zal overleven en onder Trump niet

Trevor Noah ziet de toekomst voor zich. Nog 5 dagen tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 8 november. Op de uitslag valt geen peil te trekken. Hillary Clinton lijkt nog een banddikte voor te liggen op Donald Trump. Maar welke kant het de komende dagen opgaat is onduidelijk. Een surge voor Trump of een rebound voor Clinton? De speculaties overspoelen de media, ook buiten de VS. Dat is logisch omdat het voor die landen nogal wat uitmaakt wie er president wordt. Hangt de uitslag ervan af of Clintons betere organisatie ter plekke (‘the ground game’) het aflegt tegen het anti-establishment vuurtje dat Trump weet op te rakelen?

Historicus Juan Cole omschrijft in een artikel voor Truthdig waar het om gaat: ‘I’ll probably never see a president who really represents the mainstream of America, because of voter suppression and big money in politics and the corruption of corporate media. I blow off my frustrations at this blog and maybe I change a few minds here and there. Civil disobedience seems increasingly called for with regard to hydrocarbons. But we can’t do that if America is dead. And Clinton won’t kill it, however wrongheaded some of her announced policies. We survived Bush, though with a $6 trillion bill, and we can survive Clinton. We can’t survive Trump.’

Amerika zoals we dat kennen zal Trump niet overleven, zegt Cole. Dat is de essentie. Clinton is door en door corrupt, onbetrouwbaar en weinig geliefd. Trump is ook door en door corrupt, onbetrouwbaar en weinig geliefd. Maar daarnaast ook iemand die zich gedraagt als een autoritair leider. Van het type Afrikaanse dictator die liegt, steelt, bedriegt, narcistisch is, bewondering opeist en vooral: de democratische instituties om zeep helpt. Dat laatste is het verschil tussen Trump en Clinton. Ook Clinton als politicus deugt voor geen cent en is enkel genomineerd in haar partij omdat ze die gekaapt heeft en door manipulatie haar opponenten een eerlijke kans heeft onthouden. Zoals op dezelfde manier -hoewel iets opener- Trump zijn partij gekaapt heeft. De tragiek van de strijd is dat Clinton en Trump weinig geliefd zijn en in de kern zoveel op elkaar lijken. Wie door de bomen het bos niet meer ziet kan het lot bepalen door het af te laten hangen van de vraag onder wie de Amerikaanse democratie zal overleven. Wel onder Hillary Clinton, niet onder Donald Trump.

Advertentie

Obama zwendelt over afwijkende meningen en misbruikt Mandela

‘There are too many of us who happily embrace Madiba’s legacy of racial reconciliation, but passionately resist even modest reforms that would challenge chronic poverty and growing inequality. There are too many leaders who claim solidarity with Madiba’s struggle for freedom, but do not tolerate dissent from their own people. And there are too many of us who stand on the sidelines, comfortable in complacency or cynicism when our voices must be heard.’ Aldus president Obama in z’n lofrede op Nelson Mandela. Door overheden te veroordelen die ‘geen afwijkende meningen van hun eigen volk tolereren’ plaatst Obama zich op ’n standpunt afwijkende meningen toe te staan. Waar haalt-ie het recht vandaan om met z’n vinger naar anderen te wijzen?

Vraag is wat erger is, een boef of een hypocriet. De recente geschiedenis roept de vraag op met wie de wereld slechter af is, met president Bush of Obama. Het antwoord hangt af van eigen voorkeur. De zalvende en prekende Obama loopt de grootste kans het diepst te vallen en het meest teleur te stellen door de pretenties die hij niet waarmaakt. Z’n woorden zijn mooier dan z’n daden. Hij eigent zich Mandela toe en gebruikt hem om eigen onvolkomenheden en gebrek aan ruggengraat te verhullen. Ook om te verduidelijken wat vuile handen maken in de politiek betekent. Wat deze Obama doet is perfide: dubbeltongig, oneerlijk en vals. Voor wie wil geloven dat dit verraad aan Mandela en een betere versie van Obama de waarheid is klinkt het mooi.

Juan Cole brandt Obama af wegens de dubbelhartigheid in bovenstaand citaat. In de controlestaat VS is een afwijkende mening praktisch niet mogelijk. Cole begrijpt Realpolitik en is als analyticus geen purist die de lat hoog legt. Hij wil ook niet ‘de politiek’ brandmerken als een klasse die per definitie niet deugt. Alleen, Obama doet alles wat in z’n macht ligt om afwijkende meningen te onderdrukken. Als het Obama werkelijk menens was zoals-ie pretendeert, dan had-ie onafhankelijke onderzoeken naar onrecht en machtsmisbruik ingesteld: ‘A man driven by a desire for social justice, on discovering what the NSA and other agencies have been up to, would have formed an urgent commission to investigate abuses and curb them. Obama instead kidnapped the president of Bolivia looking for Snowden and stiff-armed any talk from people like Sen. Ron Wyden (D-OR) about maybe reforming the practices.‘ De waardeloze Bush verdient de voorkeur boven de waardeloze Obama.

Democratisering Turkije kent dwaalwegen. En overheidsgeweld

Chauffeur Hakan Yaman werd op 3 juni 2013 tijdens de Gezi Park protesten in Istanbul hard aangepakt door Turkse veiligheidstroepen. Hij was op de verkeerde tijd op de verkeerde plek in het verkeerde land. Vijf agenten molesteerden hem en gooiden hem voor dood in een vuur. Ze dachten met een demonstrant te maken te hebben en willen hem vermoorden. Hij kon er ternauwernood aan ontsnappen. Gevolg is dat-ie aan het ene oog blind is en in het andere oog het zicht voor 80% verloren heeft. Dit gewelddadig optreden van Turkse veiligheidstroepen is geen uitzondering. Amnesty verwijst naar de  Turkse Medical Association die bij de onlusten meer dan 8000 gewonden telde. En er is sterk bewijs dat er door politiegeweld drie doden vielen.

Midden-Oosten deskundige, kritische wetenschapper en blogger Juan Cole stelde na de Gezi Park protesten in juli de vraag of Turkije het nieuwe Egypte is. De richting die Turkije uitgaat leidt volop tot controverses: ‘Among American academics and policy makers there is an influential contingent who have held up Erdoğan’s government as a model for “Islamic democracy” in the rest of the Muslim world.’ Dit idee werd jarenlang door de huidige minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans in een vorige functie op de Nederlandse media verkondigd. Als lichtend voorbeeld van een democratische islam. Toenmalig koningin Beatrix zei nog in april 2012 tegen  de Turkse president Abdullah Gül: ‘Voor velen is uw land een inspiratie en een voorbeeld‘. Echt?

Amsterdam als vrijplaats tegen absolutisme en censuur? Nog steeds?

De Amerikaanse historicus Juan Cole kijkt naar de geschiedenis en ziet vrijplaatsen als Genève of Amsterdam die zich aan de druk van de absolutistische 18de eeuwse vorsten onttrokken. Daar konden in vrijheid boeken verschijnen. Cole constateert dat het Amerika van president Obama door censuur is afgedaald tot het niveau van de absolutistische vorsten. Hij komt mede naar aanleiding van de verklaring van Lavar Levinson tot die slotsom. Deze maakte afgelopen week bekend zijn bedrijf Lavabit te sluiten omdat-ie persoonsgegevens van zijn klanten niet aan de geheime dienst wil overhandigen. Waartoe de Amerikaanse overheid hem verplicht.

Cole trekt de parallel van Voltaire die midden 18de eeuw voor de Franse koning vluchtte en in onder andere Engeland en Nederland terechtkwam en internetgebruikers die nu een buitenlandse provider moeten zoeken om onder de druk van de Amerikaanse overheid uit te komen. Juan Cole doelt niet alleen op de massale spionageprogramma van de geheime diensten, maar ook op de censuur door de Amerikaanse overheid: ‘Government employees have been forbidden to read the Wikileaks diplomatic cables. As a result, web sites that republish or discuss them, such as Tomdispatch.com, have been blocked on government servers.’

De gelijkenis gaat verder. Klokkenluider Edward Snowden is gedwongen asiel in Rusland aan te vragen omdat-ie in zijn geboorteland geen zicht op een eerlijk proces heeft. Critici die vanwege het algemeen belang het publieke debat aan willen zwengelen worden door het establishment buiten de orde geplaatst. Met de bedoeling ze tot zwijgen te brengen. Cole concludeert dat de VS nu terug is bij het absolutisme van de 18de eeuw. Het alternatief voor Amerikanen om vervolging en arrestatie te ontlopen is het vrije Amsterdam: ‘Next we’ll have to publish our books and blogs anonymously in Amsterdam for fear of arbitrary arrest.’

Wat bedoelt Cole met zijn Amsterdam? Is dat het symbool van een onafhankelijk, zelfverzekerd en machtig Nederland zoals dat ooit bestond en nu een historisch voorbeeld is geworden? Of ziet-ie werkelijk in het 21ste eeuwse Amsterdam een vrijplaats voor de meningsuiting dat het ooit was? Maar weet Cole dan niet dat de huidige macht van de VS tot in allerlei verre regeringskamers reikt? Weet-ie dat het Nederlandse kabinet zich nog steeds niet uitgesproken heeft over de massale spionage en de rol van de NSA in Nederland? Moet ‘de republiek‘ Amsterdam zich vrijmaken van Den Haag om precies in dat te voorzien waarvoor Cole vreest? Zijn historische vergelijking over Amsterdam zorgt voor een Amerikaan voor reliëf en blijft daarom bijzaak, maar is voor een Nederlander bittere hoofdzaak. Hoe dan ook zet zijn historische schets aan tot nadenken.

Foto 1: Schermafbeelding van begin artikel Where is our Amsterdam? Lavabits, Snowden & Wikileaks Censorship recall age of Absolutism van Juan Cole, 9 augustus 2013.

Foto 2: Titelblad van Anti-Machiavel door Voltaire uitgegeven in Amsterdam, 1741.