Paus Benedictus XVI treedt af. Hij is op. Katholieke gelovigen zijn verrast. Aan anderen gaat het bericht voorbij. Moeten zij er iets van vinden? Nee, ze hebben er niks mee te maken. Natuurlijk kunnen ze er wel een mening over hebben. Van het bericht op RTL Nieuws dat de paus zichzelf nog steeds beschouwt als ‘gematigd progressief‘ keek ik op. Hoe moet een conservatief er dan wel niet uitzien binnen de Rooms-Katholieke Kerk?
Ook progressiviteit is relatief. Een wereldkerk is als een pendule. Soms wijst het richting moderniteit, soms richting conservatisme. Na de omslag worden de medewerkers gemaand om met een eed afstand te nemen van het oude, en het nieuwe te omhelzen. De antimodernisme-eed van 1910 is tot in 1967 blijven bestaan. Tot de tijd van de progressieve paus Johannes XXIII. In de wereldse samenleving lieten provo’s van zich horen.
Wie wordt de volgende paus, dus de 266ste? Voor katholieken is dat een enerverende vraag. Want als er straks een nieuwe wind gaat waaien, dan moeten ze om kerkpolitieke redenen wellicht weer een nieuwe eed zweren. Richting progressiviteit. Want dat een volgende nog conservatiever kan zijn dan de laatste twee pausen is nauwelijks voorstelbaar. Maar met religieuze instellingen weet je maar nooit. Ze kennen hun eigen dynamiek.
Foto: ‘Pope Benedict XVI (at far end, c.) led a meeting at the Vatican in February to canonize five new church saints, including the first one from Australia, a 19thcentury nun‘. Credits: Osservatore Ro mano/Reuters