Sven-Ake Hulleman verlaat met zijn uitspraak over stammen vol met Afrikanen en wortelen het niveau van de normale gekte

Van Sven-Ake Hulleman had ik nooit gehoord. Googlen maakt duidelijk dat hij net als zijn gesprekspartner Karel van Wolferen een satelliet is aan de hemel van het tegen het vanzelfsprekende aanschoppende Café Weltschmerz. Dat onderdak biedt aan complotdenkers. Pepijn van Erp plaatst dit fragment op zijn YouTube-kanaal en zegt erbij dat je zou willen dat het satire was. Dat is een rake opmerking, want dit tweegesprek tussen deze twee niet meer zo jonge witte mannen heeft alle kenmerken van satire. Het paternalisme en het racisme druipen ervan af als Hulleman zegt: ‘stammen vol met Afrikanen dood van de honger, omdat wij hier coronagekte maatregelen hadden’. Neemt hij zichzelf echt serieus met zulke onzin? Alsof het leven van Afrikanen ervan afhangt dat ze voorzien worden van Nederlandse wortelen en dit direct te maken heeft met de Nederlandse maatregelen als gevolg van COVID-19. Van Wolferen die nooit te beroerd is om een dwarsstraat in te slaan die niets met het onderwerp te maken heeft voegt er nog een schitterend voorbeeld van generalisering aan toe: ‘Black Lives Matter gaat niet over het welzijn of de levensomstandigheden van Blacks’. Wat weet Van Wolferen dat toch allemaal goed en wat is het fijn dat hij ons daar wekelijks van op de hoogte houdt. Dit tweegesprek gaat niet over het gebrek aan verstand en empathie van Whites. Of toch wel?

Treffend is een reactie bij deze video van Ecto Plasma: ‘Sprakeloos, ongelofelijk. En dit is dan de rationele, intellectuele vleugel van de complotbeweging’. Dat doet denken aan een andere kwestie die te herleiden is tot relatieve gekte. In mei 2020 werd door de complotdenker van beginnende omroep Ongehoord Nederland Arnold Karskens een andere complotdenker Ybeltje Berckmoes de laan uitgestuurd. Ze had 18 jaar na diens dood een interview met Pim Fortuyn. Ik schreef dit commentaar: ‘Er zijn in Nederland volop gekkies, maar bij radicaal-rechts zijn ze oververtegenwoordigd. Dat is voor degenen die niet van complottheorieën en zweverigheid houden een geruststelling. Opvallend is dat bij een rechts nieuwskanaal als Ongehoord Nederland een erge gekkie de deur wordt gewezen. Want gekte is relatief. Als zelfs radicaal-rechts dit niet meer trekt, dan moet het wel erg zijn. De vijand van gek en wantrouwen is immers te opzichtige gekte die gelijk door de mand valt. Want zo kan men een interview met Pim Fortuyn wel kwalificeren. Zo’n 18 jaar na zijn dood. De gekke gekte wijkt op rechts voor normale gekte. Gezellig met elkaar terug naar normaal abnormaal. Zo hoort het.’ Vraag is of de gekte van Hulleman en Van Wolferen normale gekte is of het niveau van te opzichtige gekte heeft bereikt. Beide heren moeten oppassen dat hun gekte niet te gek wordt.

Bij ‘Ongehoord Nederland’ wijkt paranormale gekte voor normale gekte van pseudo-journalistiek. Uitsluitingen als kerkscheuringen

Dit is geen journalistiek van Ongehoord Nederland. Dit is op z’n best een ‘softball’-interview en op z’n slechtst een vooraf afgesproken promotiepraatje dat uitsluitend resoneert in de eigen echokamer. Kritische vragen ontbreken, terwijl die aan Henk Krol toch wel zijn te stellen. Wat moeten we met deze pseudo-journalistiek van Ongehoord Nederland? Negeren of ter verantwoording roepen? Interessant is dat de nieuwssite beseft dat het zich moet ontdoen van de rotste appels in de mand. De gedachte erachter is dat de pseudo-journalistiek zoals die onder meer blijkt uit dit interview met Krol dan beter verdedigbaar is. Het is een relatieve blijk van realisme van Ongehoord Nederland dat het een politicus interviewt die nog leeft.

Gisteren schreef ik op FB dit commentaar en verwees daarbij naar het artikel ‘Oud-Kamerlid Ybeltje Berckmoes stapt uit Ongehoord Nederland’ in Het Parool: ‘Er zijn in Nederland volop gekkies, maar bij radicaal-rechts zijn ze oververtegenwoordigd. Dat is voor degenen die niet van complottheorieën en zweverigheid houden een geruststelling. Opvallend is dat bij een rechts nieuwskanaal als Ongehoord Nederland een erge gekkie de deur wordt gewezen. Want gekte is relatief. Als zelfs radicaal-rechts dit niet meer trekt, dan moet het wel erg zijn. De vijand van gek en wantrouwen is immers te opzichtige gekte die gelijk door de mand valt. Want zo kan men een interview met Pim Fortuyn wel kwalificeren. Zo’n 18 jaar na zijn dood. De gekke gekte wijkt op rechts voor normale gekte. Gezellig met elkaar terug naar normaal abnormaal. Zo hoort het.’

De conclusie is dat de splinters in media en politiek die zich eenzijdig op identiteitspolitiek richten aan interne verdeeldheid ten onder gaan. Want de redelijkheid die ze missen om de ander te beoordelen, missen ze ook om elkaar te beoordelen. Dat houdt geen stand. De onverdraagzaamheid en onredelijkheid zijn ingebakken en keert zich uiteindelijk naar binnen. Met splitsingen en uitsluitingen tot gevolg. Het lijken wel kerkscheuringen.

Foto: Schermafbeelding van deel ANP-artikel ‘Oud-Kamerlid Ybeltje Berckmoes stapt uit Ongehoord Nederland’ in Het Parool van 11 mei 2020.

Is Max Pam toegetreden tot de categorie van de complotdenkers?

Er zijn soorten complottheorieën. Illustratief is het gesprek ‘Is complot denken een gevaar?’ van Joost Niemöller met Robert Bor voor de rechtse omroep in wording Ongehoord Nederland. Hierbij komen twee soorten complotdenken aan de orde. Die van gekkies zoals Graancirkel-denker Janet Ossebaard die niet toevallig in een andere video van Ongehoord Nederland een week eerder haar onbewezen stellingen over het coronavirus mocht presenteren. Volgens een bericht van Pointer van NCRV-KRO kreeg Ossebaard samen met panelleden Sid Lukkassen en Ybeltje Berckmoes ruimte om zonder tegenspraak ‘28 onjuiste en onbewezen beweringen over het coronavirus‘ naar voren te brengen. Bor en Niemöller veroordelen gekkies als Ossebaard en in iets mindere mate ex-televisiepresentator Robert Jensen omdat deze complotdenkers afbreuk doen aan de geloofwaardigheid van het rechtse geluid waar zij voorstander van zijn. Bor noemt zichzelf ‘conservatief’. In hun analyse veroordelen ze het complotdenken van Ossebaard, omdat dit hun rechtse denken besmet en een kwade naam geeft. Bor en Niemöller zijn vertegenwoordigers van een rechts denken dat redelijker en minder gestoord overkomt, maar toch diepgaand wantrouwend is over de werking van politiek en macht.

Er tekent zich zo een glijdende schaal aan in het complotdenken. 1) Aan de uiterste zijde van krankjorum staan types als Janet Ossebaard die totaal zijn doorgeslagen en wild om zich heenslaan met ontoetsbare aannames. Dat zijn ook de mensen die een direct verband suggereren tussen het coronavirus en het 5G-netwerk. In Duitsland is de advocate Beate Bahner iemand die op het raakvlak van psychose en complotdenken opereert. 2) Vervolgens komt er een categorie met mensen als Robert Jensen die nog het besef hebben dat er een waarheid is, hoewel die vervolgens op een grove manier ingevuld wordt met alternatieve feiten. 3) Dan is er de categorie waartoe Sid Lukkassen behoort. Hij tracht zijn denken te voorzien van een sausje van autoriteit, maar faciliteert anderen in hun complotdenken. Dit is de gevaarlijke categorie complotdenkers die zelf uit de wind blijft, maar de opgebouwde positie en autoriteit gebruikt om complotdenkers te steunen. De activistische journalist Wierd Duk behoort ook tot deze categorie. 4) Joost Niemöller behoort tot de categorie die zegt de grenzen van het complotdenken goed te beseffen, maar zich daar toch niet helemaal aan kan onttrekken zoals zijn stellingname over de MH17 aantoont. Zo lijkt hij op een spijtoptant-complotdenker. Of Niemoller zichzelf geloofwaardigheid probeert te geven door de analyse van het complotdenken te gebruiken om aan geloofwaardigheid te winnen of dat hij werkelijk de kaf van het koren wil scheiden binnen het rechtse complotdenken is de vraag. Hoe dan ook is zijn poging om de rechtse Augiasstal uit te mesten interessant.

Een nieuwe ster aan het firmament van het complotdenken lijkt Max Pam. Dat is merkwaardig voor een geestverwant van Karel van het Reve die juist achter de waarheid kijkt en complotten probeert door te prikken. In zijn Volkskrant–column ‘De werkelijkheid achter het corona­virus is te vergelijken met die achter het neerhalen van de MH17’ combineert Pam in bovenstaand citaat realisme, geopolitiek denken en gezond cynisme met een klein beetje complotdenken. Pam gebruikt een klassiek stijlmiddel van de complotdenker, namelijk de dubbel ontkenning als hij zegt: ‘De ontkenning dat het lab er helemaal buiten staat en dat hier sprake is van een complottheorie, heeft geen enkele betekenis.’ Nee, maar de ontkenning van Pam heeft die betekenis evenmin. Vraag is in welke categorie Pam ingedeeld moet worden. Want hij lijkt eerder op een toevallige complotdenker dan op de structurele complotdenkers als Ossebaard, Jensen, Lukkassen of Niemöller. Vooralsnog lijkt Pam zich in het vagevuur van het complotdenken te bevinden. Als twijfelgeval.

Foto: Schermafbeelding van deel column ‘De werkelijkheid achter het corona­virus is te vergelijken met die achter het neerhalen van de MH17’ van Max Pam in de Volkskrant, 21 april 2020.

Dood spoor van De Ommekeer: journalistje pesten

Gevestigde media staan niet boven verdenking. Ze verdienen kritiek. Tilasmi Frigge van De Ommekeer grijpt die kans niet en gedraagt zich saai en voorspelbaar. Niet creatief. Hij richt zich tot een vertegenwoordiger van de media en niet tegen het systeem. Wat wil hij daar nou mee bewijzen? Frigge presenteert zich als De Onafhankelijke Pers, maar moet die kwalificatie nog steeds verdienen. Hij lijkt van een pro-Kremlin houding overgestapt te zijn op een pro-Baudet houding. Deze vriend van het volk die de vijand van het volk bestrijdt met … een confrontatie. Oei, dat is keiharde journalistiek. De flanken van het radicalisme zijn inwisselbaar. Daar is niks mis mee, iedereen mag het vaarwater kiezen om zich in te bevinden. Maar wie de in zijn of haar ogen gekleurde journalistiek beantwoordt met een versie van de journalistiek die gekleurder en partijdiger is, laat de kans liggen om het zelf beter te doen. Dat is jammer, want ook activistische journalistiek kan een belangrijke maatschappelijke rol spelen, bijvoorbeeld in de vorm van onderzoek. Dit journalistje pesten geeft aan hoe De Ommekeer op dood spoor is beland. Zo slaat de mediakritiek vooral terug op Frigge zelf.

De Nederlandse Leeuw en het luchtkasteel van een ‘progressief-liberale denkcultuur’

Gisteren kwamen volgens een bericht van de NOS 2000 mensen bij elkaar ‘voor een brainstormsessie over de multiculturele samenleving. Het is de eerste debatavond georganiseerd door De Nederlandse Leeuw. Een stichting die “de progressief-liberale denkcultuur wil doorbreken”.’ De NOS volgt de framing van alt-right over zoiets als een ‘progressief-liberale denkcultuur’ die leidend is. Wie vanuit het centrum van het Nederlandse politieke spectrum naar politiek en samenleving kijkt ziet -naast relicten van culturele hegemonie van links- echter geen ‘progressief-liberale denkcultuur’, maar vooral de economisering van de politiek onder druk van multinationals en financiële instellingen -inclusief de economisering door ECB of IMF- die het sinds de jaren ’80 voor het zeggen hebben gekregen. Aan de flanken nemen onwrikbare standpunten het politieke centrum in de tang. Aan de linkerkant wordt dat gevoed door nostalgie naar een sinds 15 jaar afgesloten periode van het multiculturalisme, aan de rechterkant door nostalgie naar de 19de eeuw van natiestaat en nationalisme. Behalve met de druk vanaf de flanken, worstelt het centrum met de druk van bedrijven en de gevolgen van de globalisering waar het door gebrek aan ambitie, macht en middelen onvoldoende weerstand aan kan bieden.

Zo kondigt zich een vijfdeling aan. In de politiek: radicaal links – centrum – radicaal rechts. In de economie: economische macht van bedrijven en financiële instellingen die de politiek in de zak heeft. In de cultuur (kunst, universiteiten, media, religieuze instellingen): naar links leunende posities die steeds meer uitgehold worden door de economisering van samenleving en politiek, en opgevuld worden door rendementsdenken dat vanuit de politiek en economie de cultuur in de greep neemt. Aan de buitenkant ziet het er nog links (of: ‘progressief-liberaal‘) uit, maar in de kern is het inmiddels grotendeels in het omgekeerde veranderd.

Het is begrijpelijk dat de vertegenwoordigers van radicaal-rechts die verschijningsvorm van de cultuur op de korrel nemen. Het is zowel een makkelijk te framen doelwit (‘linkse kerk’) als een afleiding voor het gebrek aan durf en een teveel aan gemakzucht als verhulling van opportunisme dat wordt gevoed door eigenbelang om de echte macht van multinationals, financiële instellingen en de veiligheidsindustrie niet aan te spreken.

Om te begrijpen hoe dat in de praktijk werkt is het goed om te beseffen wat alt-right is. Is het een politieke beweging binnen de gevestigde politiek zoals de Tea Party, of een subcultuur die vooral een maatschappelijk fenomeen is waarvan leden zich politiek losjes organiseren? Dat laatste is het geval. Sinds binnen de regering-Trump vertegenwoordigers van alt-right op afstand zijn gezet is dat er alleen maar duidelijker op geworden. Het feit dat binnen die subcultuur rechts-extremistische activisten en ideologen met racistische ideeën over blanke hegemonie verzameld zijn, betekent nog niet dat alt-right een rechtse politiek voorstaat binnen de randvoorwaarden van de bestaande politiek. Het grootste misverstand is dat het een conservatieve inslag heeft, het verzet zich juist tegen het conservatisme in de maatschappij. Alt-right is nihilistisch (in de zin van: ‘ontkenning van het bestaande’) zonder op dit moment een alternatief voor het bestaande te kunnen bieden.

Als De Nederlandse Leeuw zegt ‘de progressief-liberale denkcultuur te willen doorbreken’ dan moet men erop gewiekst zijn wat het ermee bedoelt en door wie het zich laat inspireren. Vooralsnog is een verzameling van radicaal-rechtse denkers bezig een stropop van de ‘progressief-liberale denkcultuur’ op te tuigen die in werkelijkheid allang niet meer bestaat, en hoe dan ook sterk gedevalueerd is. Om een organisatie van de grond te tillen en diverse subgroepen te verbinden kan het behulpzaam zijn om een vijandbeeld te creëren waarin die subgroepen zich kunnen vinden. De Nederlandse Leeuw staat voor de keuze welke kant het opgaat en welke leiders het wil volgen. Gaat het in de richting van het nihilisme van alt-right of beweegt het zich binnen de randvoorwaarden die de bestaande politiek stelt? Als het het gevecht met de macht van banken en multinationals aangaat en de politieke marketing van de ‘progressief-liberale denkcultuur’ achter zich laat omdat het dat frame niet meer nodig heeft om zich te bewijzen en te formeren, dan kan De Nederlandse Leeuw brullen. Niet tegen het luchtkasteel van de progressief-liberale denkcultuur, maar tegen echte macht.

Foto: Schermafbeelding van tweet van Joost Niemoller van 19 januari 2018, met reactie.

DDS zet kruistocht tegen NRC voort en misbruikt CDA’er Pieter Omtzigt, de nabestaanden van de MH17 en de journalistiek

Rechtse media en politici raken niet uitgesproken over wat CDA-kamerlid Pieter Omtzigt zou zijn aangedaan door NRC. Feitelijk is Omtzigt begin november op een bijeenkomst over de MH17 door Andreas Kouwenhoven en Wilmer Heck op een onzorgvuldigheid betrapt, heeft hij daarover zijn spijt betuigd en is de zaak daarmee afgedaan. Maar in navolging van de continue aanvallen van president Trump op de gevestigde media (op onder meer CNN, Morning Joe/MSNBC, The Washington Post) prent alternatief rechts van Nederland zich in dat aanvallen op de zogenaamde mainstream media lonen. Ook en juist indien ze geen enkele grond in de werkelijkheid hebben. DDS klopt deze kwestie voor eigen politiek gewin op. Pieter Omtzigt wordt zo voor een karretje gespannen waarvan het de vraag is of hij daarmee gediend is. DDS voert in een artikel de ‘voormalig Telegraaf-journaliste’ Jolande van der Graaf  op die de aanval op NRC mag openen. Mijn reactie bij het artikel:

Het is niet de taak van media om politiek te bedrijven. Daar is de oppositie voor. Dat geldt in gelijke mate voor NRC, Jolande van der Graaf of DDS. Ze moeten het voeren van oppositie overlaten aan de oppositie. Wat media zeker niet moeten doen is politiek stelling nemen en denken dat ze een soort politieke partij zijn en daar vervolgens naar moeten handelen. Dat ondermijnt de geloofwaardigheid van de media. Media moeten het nieuws verslaan.

Het is de vraag of beide journalisten van NRC in de kwestie Omtzigt-MH17 hun boekje te buiten zijn gegaan. En het is ook de vraag of in hun reactie Jolande van der Graaf of DDS hun boekje te buiten zijn gegaan.

Feit is dat Pieter Omtzigt in een FB-bericht van 13 november naar aanleiding van de berichten in NRC schreef: ‘Na de berichtgeving heb ik zaterdag aangegeven dat ik op deze bijeenkomst onzorgvuldig heb gehandeld, en dat ik dat betreur.’ Omtzigt gaf ook aan zijn woordvoerderschap over de MH17 ‘de komende tijd’ neer te leggen. Fractieleider Buma voegde hieraan toe dat Omtzigt fouten heeft gemaakt en ‘onzorgvuldig’ heeft gehandeld.

Kortom, Omtzigt heeft aangegeven onzorgvuldig in deze kwestie te hebben gehandeld. Dat staat haaks op wat Jolande van der Graaf of DDS er een maand later van maken. Waarschijnlijk uit politieke bedoelingen. Zoals gezegd is dat geen functie van de journalistiek.

Van der Graaf schuift de NRC-journalisten van alles in de schoenen dat niet in lijn is met de gang van zaken. Zo spreekt ze erover dat ze Omtzigt ervan hebben beticht ‘bewust Russisch nepnieuws te verspreiden’. Dat zuigt ze uit haar duim.

Het verwijt dat Omtzigt treft is dat hij naïef en onzorgvuldig is geweest -wat hij zelf toegeeft- en door mee te werken aan speculaties de nabestaanden onnodig in verwarring heeft gebracht. Het was de ‘getuige’ Alexandr die helemaal geen getuige bleek te zijn die zich liet kennen als een verspreider van nepnieuws. Omtzigt had afstand tot deze nepgetuige moeten houden en zich niet met hem in moeten laten. Achteraf betreurt Omtzigt dat.

NRC heeft verslag gedaan en onthult dat Omtzigt onzorgvuldig heeft gehandeld op genoemde bijeenkomt waar Alexandr sprak. Dat is normale journalistiek waar niks mis mee is. Als Omtzigt zich inzake deze kwestie benadeeld voelt door de verslaggeving van NRC, dan kan hij uiteraard een klacht indienen bij de Raad voor de Journalistiek. Dan worden de zaak in detail bekeken. Het is aan Omtzigt om daarover te beslissen. Hij heeft er weinig aan dat hij door politieke activisten die zich journalist noemen tegen zijn wil in gebruikt wordt in hun kruistocht tegen de gevestigde media.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Voormalig Telegraaf-journaliste: ‘Pieter Omtzigt moet NRC voor de Raad voor Journalistiek slepen én aangifte doen van smaad en laster’’ van Micheal van der Galien op DDS, 12 december 2017.

Versplintering op populistisch rechts, complot of eigen onkunde? Jan Roos torpedeert Europese samenwerking van VNL

Chris Aalberts publiceerde op 3 december 2016 voor FTM een vernietigend artikel met de veelzeggende titel: ‘Hoe Jan Roos de Europese samenwerking van VNL torpedeerde’. Het gedrag van VNL-lijsttrekker Roos op een evenement van samenwerkingsveband ADDE (Alliantie voor Directe Democratie in Europa) in Stockholm zou zo onbeschoft en beledigend zijn geweest dat leden van zusterpartijen zich van hem distantieerden. Hij zou te veel gedronken hebben en zich publiekelijk misdragen hebben. Roos zou vanwege zijn onbetamelijk gedraag niet meer welkom zijn bij IDDE, de denktank van ADDE. VNL dat daarop uit ADDE stapte zegt dat dat wegens een subsidiekwestie in verband met een advertentie voor het Oekraïne-referendum was. Aalberts meent dat het vanwege het optreden van Roos en de negatieve publiciteit in verband met de advertentie over IDDE was.

In een persbericht dat op TPO wordt gepubliceerd maar niet op de eigen site zegt VNL dat Aalberts’ artikel vol ‘feitelijke onjuistheden en malle beschuldigingen’ staat. In een Update / Nawoord zegt Aalberts dat wederhoor is gepleegd bij VNL en dat de berichtgeving over het wangedrag van Roos in Stockholm die onder meer vrouwonvriendelijke opmerkingen zou hebben gemaakt door drie bronnen wordt bevestigd. Aalberts lijkt het dan ook bij het rechte eind te hebben. Hoe meer VNL Jan Roos in deze kwestie verdedigt, hoe meer het zichzelf beschadigt en afhankelijk maakt van hem. VNL lijkt met de onberekenbare Roos een miskoop in huis te hebben gehaald. De degelijke Louis Bontes en Joram van Klaveren zijn nog wel welkom bij ADDE en IDDE.

Het Oekraïne-referendum blijkt nu voor drie actievoerders als opstapje naar de partijpolitiek te zijn gebruikt: Roos, Thierry Baudet en Jan Dijkgraaf. Het ging deze actievoerders bij dit referendum dus uiteindelijk niet om Oekraïne of Europa, maar om de eigen politieke profilering. Thierry Baudet doet met zijn Forum voor Democratie mee aan de Tweede Kamer-verkiezingen van 15 maart 2017 en Jan Dijkgraaf doet met Geen Peil hetzelfde. Jan Roos is door zijn activisme dus lijsttrekker van VNL kunnen worden. De geldingsdrang van deze rechts-populistische actievoerders is groot. Maar ze lijken vooral elkaar in de wielen te rijden. En de PVV.

Joost Niemoller plaats op zijn De Nieuwe Realist een gastcolumn van Jurrien Bolten waarin de complottheorie niet geschuwd wordt: ‘We weten dat GeenStijl een huismerk is van de Telegraaf. De wakkere krant van Nederland. We weten ook dat de Telegraaf het huisblad is van de VVD. Wat ligt meer voor der hand te veronderstellen dat achter die bureaus een mooi plan is bedacht om de groei van de PVV de beperken door de concurrentie aan te wakkeren.’  En: ‘Opnieuw, vlak voor de verkiezingen slaagt de gevestigde orde er in om op rechts onrust te veroorzaken en verwarring te zaaien. Waarom leren jullie niets uit de geschiedenis van de laatste 40 jaar. De mensen willen geen versplintering, maar een solide, betrouwbare beweging.’ 

Het is ‘de gevestigde orde‘, ‘de elite‘ of ‘het establishment’ dat van populistisch rechts de schuld krijgt als er iets niet gaat zoals het wilt dat het gaat. Het is altijd de fout van een ander. De hand in eigen boezem steken is een onbekend fenomeen in kringen van PVV, VNL, FvD en Geen Peil. Niet omdat het zelfinzicht ontbreekt, maar omdat het een onmisbaar geloofsartikel is om ‘het volk’ te mobiliseren. Zo’n houding is beangstigend omdat het eigen morele gelijk nooit ter discussie kan worden gesteld. Het morele gelijk van populistisch rechts is als de onfeilbaarheid-doctrine van religieuze organisaties. Met als gevolg verstarring, geslotenheid en gelijkhebberigheid. Zelfs als Jan Roos zich misdraagt is het nog de ander die dat op zijn geweten heeft. Is de ultieme verklaring ervoor wellicht dat het rechts-populistische partijen aan een geweten ontbreekt?

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Hoe Jan Roos de Europese samenwerking van VNL torpedeerde’ op Follow The Money (FTM) van Chris Aalberts, 3 december 2016.

Leon de Winter schrijft controversiële dramaserie ‘Brussel’ zonder dat gevestigde media het opmerken

Volgende week beginnen de opnamen van de voor KPN en door Endemol Shine Nederland geproduceerde 10-delige dramaserie ‘Brussel’ die door Leon de Winter is geschreven. De serie speelt zich af in ‘de Europese politieke arena’. Afgelopen dinsdag werden de hoofdrolspelers bekendgemaakt onder wie Johanna ter Steege, Carolien Spoor, Daniël Boissevain, Rik Launspach, Maartje Remmers en Nadja Hüpscher. Toenmalig baas van Endemol Nederland Laurens Drillich zei in juni 2015 over de voorbereidingen: ‘En in de persoon van Leon de Winter hebben we al de beste schrijver die we ons kunnen wensen.’ Maar juist dat valt te bezien.

In de Groene van 25 februari 2016 signaleerde journaliste Eva Cukier in een bericht dat de serie voor ophef zorgde in Oekraïne. Wat was er aan de hand? Volgens Cukier plaatste de in Nederland woonachtige Oekraïense activist Oleksandr Snidalov de synopsis van de serie Brussel in een posting op zijn Facebook-pagina, waarna het direct werd opgepikt door Oekraïense media. Met als resultaat dat de krant Ukrainskaja Pravda in een bericht van 13 februari kopte: ‘Nederland werkt aan serie tegen associatie met Oekraïne’. 

Leon de Winter is naast romanschrijver ook politiek activist van rechts-nationalistische signatuur. Zo ageerde hij op 20 januari 2016 in een opinieartikel in De Telegraaf tegen de associatie-overeenkomst van de EU met Oekraïne waarover op 6 april een referendum wordt gehouden. Hij bevindt zich in het NEE-kamp en steekt dat als opiniemaker niet onder stoelen en banken. Ik schreef in een commentaar op dit artikel: ‘De Winter is een exponent van een maatschappelijke stroming die er genoegen in schept om de politiek te ondermijnen om vervolgens zo hard mogelijk te roepen dat er weinig deugt van de politiek omdat die is ondermijnd.’ Met allerlei malcontenten zoals Jan Roos, Rutger Castricum, Thierry Baudet, Joost Niemöller en Geert Wilders die het maatschappelijk ongenoegen gebruiken voor hun eigen profilering en carrière behoort Leon de Winter tot wat Robert van de Griend in een hoofdredactioneel deze week in VN ‘de nieuwe politieke correctheid’ noemt, ‘aanvankelijk een broodnodig tegengeluid, maar inmiddels behoorlijk uit de hand gelopen.’

Leon de Winter is dus een scenarioschrijver met een politieke missie. Hij gebruikt de dramaserie ‘Brussel’ om zijn opinie te geven die valt samen te vatten als ‘Anti-Brussel’. En wat nog merkwaardiger is, hij mag van opdrachtgever KPN en producent Endemol deze ruimte zonder bezwaar nemen. Want reken maar na, de serie vertelt volgens Cukier een verhaal over ‘een corrupte Nederlandse eurocommissaris, haar geheime affaire met een Oekraïense oligarch en hun gezamenlijke inspanning om Oekraïne te helpen aan Europees lidmaatschap’.

Dat laatste is exact de opinie van het NEE-kamp in het Oekraïne-referendum, namelijk dat associatie een opstapje is naar EU-lidmaatschap. Dat volgt niet uit de overeenkomst. De Winter is in ‘Brussel’ meer dan een scenarioschrijver die om zijn vakmanschap in de arm is genomen. Hij introduceert zonder terughoudenheid zijn euroscepsis, en politieke filosofie en gedachtenwereld en maakt dat tot basis van een dramaserie die afgelopen week kritiekloos in de Nederlandse media werd verslagen. Zonder dat de media vragen stelden bij de inhoud en doorhadden dat ‘Brussel’ een controversiële invalshoek heeft die niet uit het niets komt.

Foto 1: Publiciteitsmateriaal voor dramaserie ‘Brussel’.

Foto 2: Synopsis van dramaserie ‘Brussel’ van Endemol Nederland op FB-pagina van Oleksandr Snidalov op 13 februari 2016.

Hoe onafhankelijk en onpartijdig is ‘De Onafhankelijke Pers’?

Dat in Nederland gevestigde media tegen de bestaande machten aanschurken is een publiek geheim. De meeste journalisten van gevestigde media zitten op schoot bij de macht. Dat blijkt het duidelijkst uit de opstelling van de parlementaire en economische redacties die een kritische houding die voortkomt uit andere waardenstelsels ingewisseld hebben voor het perspectief van het bestaande waardenstelsel dat ze accepteren als meest realistisch en werkbaar. Zodat het hun nog onmogelijk is om echte maatschappijkritiek te leveren.

Dat moet anders. Maar hoe anders? De onafhankelijke opstelling van We Are Change Rotterdam verdient respect, maar de nieuw op te richten De Onafhankelijke Pers lijkt vooralsnog van een minder kaliber. Het valt te hopen dat We Are Change Rotterdam afstand houdt van De Onafhankelijke Pers en het houdt bij een kritisch verslag. Voorman van De Ommekeer Tilasmi Frigge die in oktober 2014 petitionaris voor een petitie over de MH17 was geeft geen antwoord op de vraag door wie De Onafhankelijke Pers gesteund wordt. Dat roept de vraag op hoe onafhankelijk zijn organisatie is en of het wellicht een mantelorganisatie is. Waarom geeft Frigge geen direct antwoord? Is dat nou niet precies de afhankelijkheid die hij zegt te bestrijden?

Het maandagavondprogramma van De Onafhankelijke Pers is een ratjetoe van complotdenkers als Karel van Wolferen en Joost Niemöller die met voorbijgaan aan de feiten de waarheid over de Russische agressie in Oekraïne omkeren en serieuze maatschappijcritici als George van Houts en Ad Broere. Dat kan op z’n minst samengevat worden als ongelijksoortig. Dat is geen basis voor onafhankelijke journalistiek die het politiek activisme ontstijgt en Nederland verder helpt. Hopelijk weet De Onafhankelijke Pers zich in de toekomst echt onafhankelijk op te stellen, rekenschap te geven van het verschil tussen politiek activisme en journalistiek en het verschil te zien tussen maatschappijcritici die serieus de stap willen maken naar een ander waardenstelsel, en malcontenten en complotdenkers die de feiten omkeren. Dat soort journalistiek hebben we al genoeg.

Foto: Affiche ‘Catacomben van Den Haag’ van ‘De Onafhankelijk Pers‘ op De Ommekeer.

Theodor Holman ontmoet Geert Wilders ontmoet Anders Breivik

Theodor Holman heeft een dialoog tussen Geert Wilders en Anders Breivik geschreven. Het leerstuk wordt in De Balie voorgelezen door Thijs Römer en Hugo Koolschijn onder regie van Titus Muizelaar. Op het Londense Heathrow heeft Wilders een vertraagde vlucht en komt in gesprek met Breivik. De kernvraag van Breivik aan Wilders is: ‘Hoe ver bent u bereid te gaan?’ Holman focust op de verschillen tussen Wilders en Breivik.

In een interview met Joost Niemoller op Dagelijkse Standaard licht Holman toe. Deel 1 en deel 2. Holman heeft het compleet gehad met de in zijn ogen onterechte kritiek op Wilders en het politiek correcte denken zoals dat in de media gebruikelijk is. Hij wil er niet meer optreden. Volgens hem zitten maatschappelijke voorlopers niet in de kunstwereld noch in de journalistiek, maar op het internet, bij blogs. Laatstgenoemden zijn vrijer.

Holman blijft onduidelijk in zijn opvatting over democratie. Hij zet het niet af tegen de rechtsstaat, maar tegen het fatsoen en de mores in de media. Dat lijkt zijn persoonlijke pijnpunt. Maar over de houdbaarheid van de democratie blijft-ie vaag. Volgens Holman kiest Wilders voor democratie en Breivik niet. Zoals hijzelf ook voor democratie kiest. Maar hij ziet dat dat door de massale immigratie van moslims de democratie onder druk staat. De remedie is goed onderwijs en geloof in de democratie. Wellicht tegen beter weten in.

De worsteling van Holman laat de twijfel zien na het wegvallen van oude vanzelfsprekendheden. Zijn voorkeur is de vrijzinnigheid en loopt van D66 en VVD tot PVV. Maar vrijzinnigen vinden in de Nederlandse politiek hooguit toevallig aansluiting bij een individu als Boris van der Ham. Interessant zou zijn als Holman zijn volgende Brechtiaanse leerstuk aan het ontstaan van een geloofwaardige vrijzinnige beweging zou wijden. Wat er niet klopt aan P&W en de PvdA weten we intussen wel. We moeten daaraan voorbijgaan voor de opbouw.

Foto: Schermafbeelding van passage uit interview op Dagelijkse Standaard van Joost Niemoller met Theodor Holman