Amersfoort-in-C verdraait waarheid over Oud-Amelisweerd

Marco van Vulpen is sinds oktober 2010 directeur van Amersfoort-in-C als opvolger van Gerard de Kleijn die nu directeur van museumgoudA is. Sinds 1 september 2011 is hij in vaste dienst. Evenals De Kleijn is Van Vulpen geen man van de praktijk die het vak in een museum geleerd heeft, maar een bestuurder en beleidsambtenaar. Verschil met De Kleijn is trouwens dat Van Vulpen goed geschoold is in de kunstvakken.

In een interview met John Spijkerman in De StadAmersfoort.nl verdedigt Van Vulpen zijn beleid. Hij legt uit dat vanwege economische motieven Amersfoort wilde bezuinigen op cultuur en een van de vier instellingen voor beeldende kunst wilde sluiten. Dat werd niet KAdE, maar het Armando Museum. Hij verantwoordt die keuze alsof Oud-Amelisweerd zich in de zomer van 2010 als toevallig alternatief aandiende.

Daarmee gaat hij voorbij aan de bestuursopdracht die wethouder Lintmeijer aan CM-directeur Jacobs gaf en die deze bij Yvonne Ploum deed uitkomen. Zijn partner en leidinggevende van het Armando Museum Bureau. Van Vulpen voegt toe: ‘Landgoed Oud Amelisweerd stond al decennialang te verkrotten en te verpieteren.’

Dit is om meerdere redenen een onhandige uitspraak. Hiermee suggereert Van Vulpen dat de beheerder Centraal Museum sinds 1990 haar beheerstaak heeft verwaarloosd. En dat opeenvolgende Utrechtse cultuurwethouders en de provincie Utrecht dit hebben laten gebeuren. Ook spreekt hij hiermee de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed aan dat een rijksmonument zou laten verkrotten. Niets is minder waar. Sinds 1990 is er aanzienlijk kunsthistorisch onderzoek en restauratiewerk verricht in Oud-Amelisweerd.

De uitspraak van Van Vulpen past in een patroon van bestuurders die de waarheid over Oud-Amelisweerd verdraaien. Inclusief wethouder Lintmeijer. Niet onmogelijk is overigens dat bestuurders als Van Vulpen en Lintmeijer werkelijk niet weten waarover ze praten. In elk geval zoeken ze een verantwoording achteraf voor de onlogische huisvesting van de Armando Collectie in het rijksmonument Oud-Amelisweerd.

Verder kan Van Vulpen zich voorstellen dat er verschillend gedacht wordt over de levensvatbaarheid van het ondernemingsplan voor het Armando Museum. Hij vindt het niet eerlijk dat het een slecht ondernemingsplan wordt genoemd omdat ‘verschillende fondsen budget beschikbaar [hebben] gesteld voor dit plan‘. Dat is waar, aan elke fondsenwervende instelling worden fondsen beschikbaar gesteld. Maar de vraag is of er voldoende fondsen beschikbaar komen voor de investeringen en exploitatie. Dat is niet het geval, er resteren nog steeds aanzienlijke tekorten. Daarom is het eerlijk om over een slecht ondernemingsplan te spreken.

De volgende uitspraak doet het ergste vrezen over het beheer van het Culturele Erfgoed dat ‘gek’ genoemd wordt: Het wordt een totaal nieuw museum Oud Amelisweerd in die setting van dat landgoed met die ‘gekke’ bijzondere Chinese behangsels. Dat wordt een bijzondere museale propositie op een plek die nu al publieksattractie nummer 1 is. Van Vulpen volgt een kwantitatieve benadering en projecteert bezoekscijfers van de landgoederen op een nieuw museum. Dat is een zwaktebod omdat het niets zegt over de toegevoegde waarde van de Armando Collectie voor Oud-Amelisweerd. Marco van Vulpen zou beter moeten weten.

Foto: Geglazuurd aardewerk van Feng Huang door Koninklijke Tichelaar Makkum. Op tentoonstelling ‘Vechtende Krekels‘ van Harmen Brethouwer, Oud-Amelisweerd 1999.

Advertentie

Amersfoort laat zich Oud-Amelisweerd inrommelen

Altijd lachen met de politiek. Op maandag zegt het A en op dinsdag B. Maar als het vertrouwen in de politiek afneemt dan is dat de schuld van de calculerende burger. Ik heb me afgewend van deze politieke partijen. Los van het feit dat slechts 2% van de bevolking er lid van is en ze alle functies in het openbaar bestuur voor zichzelf claimen. Met een variatie op de slogan van de Occupy-beweging over 1% haves en 99% have nots. 

In Amersfoort krijgt de soap rond het Armando Museum absurde trekken. Het college stemt ondanks alle bezwaren toch in met een miljoen bruidsschat. Coalitie noch oppositie zien trouwens veel in de onderbouwing voor een nieuw op te richten Museum Oud-Amelisweerd in een Bunniks rijksmonument. Maar ze willen zich er ‘niet in mengen’. De VVD speelt het het allerbelabberts. Woordvoerder Cultuur Hetty Hessels zegt op maandag het Armando Museum geen miljoen mee te willen geven en stemt er op dinsdagavond mee in.

Staat de Amersfoortse raad zich nog echte reflectie toe? Kansen om de opbouw van de Amersfoortse museumsector breed te bespreken zijn gemist. Nu dreigen claims van AiC en laat het college zich blijkbaar bang maken. Wie de openbare stukken terugleest ziet slechts intentieverklaringen en toezeggingen onder voorbehoud, maar nergens formele besluiten. De toekenning van het miljoen tekent dus een democratisch tekort omdat besluitvorming een projectie wordt van het voortraject. Da’s vanaf het begin het bestuurlijk falen geweest. Intenties en verkenningen wegen uiteindelijk zwaarder dan een open besluitvorming zonder last.

Met dit miljoen is de huisvesting van de Armando Collectie in Oud-Amelisweerd nog niet definitief. Er is maatschappelijke tegenstand zoals van de omwonenden van de Buurtschap. Ze pleiten voor organische groei. Ook kunstliefhebbers zien weinig in de combinatie Armando en een 18de eeuws landhuis. Het zal van een onthutsende lelijkheid zijn. Erfgoedmensen verbazen zich over de logica om een publieksmuseum in zeldzaam erfgoed te huisvesten. Ethici verbazen zich over de bestuursopdracht van wethouder Lintmeijer die Edwin Jacobs bij zijn partner Ploum deed uitkomen. Utrecht moet in college en raad dit dossier nog afronden. Hopelijk weten zij wel tot een fundamenteel debat te komen. In Amersfoort is het tot nu toe niet gelukt.

Er is nog veel meer aan te merken op de huisvesting van de Armando Collectie in Oud-Amelisweerd. Steeds weer wreekt zich het feit dat men niet begonnen is met een inhoudelijk debat over wenselijkheid, noodzaak en logica. Maar deze kritiek kent geen focus en geen forum. De politiek verzaakt haar maatschappelijke plicht en concentreert zich op zichzelf. En voelt zich immens belangrijk omdat het zichzelf vertegenwoordigt.

Foto: Draaimolen op de kermis

Bodem valt weg onder Armando Museum in Oud-Amelisweerd

In de aanloop naar de raadsvergadering te Amersfoort van 1 november lijkt de bodem verdwenen onder de plannen om het Armando Museum in landhuis Oud-Amelisweerd te huisvesten. Nadat coalitiepartij CDA zich in een persbericht uitsprak het Armando Museum voor Amersfoort te willen behouden voegt coalitiepartij VVD zich bij monde van raadslid Hetty Hessels in de kritiek op de voorgenomen verhuizing.

Woordvoerder cultuur Hessels zegt het vreemd te vinden dat het Armando Museum zoveel geld van Amersfoort vraagt. Te weten 1 miljoen euro. Ze vervolgt in de door John Spijkerman opgetekende reactie: We hebben een mooie collectie in bruikleen gegeven en moeten nu geld toegeven om ervan af te komen. Dat voelt gek. Je gaat bezuinigen en neemt afscheid van iets en moet vervolgens betalen. Tevens ziet ze niet in wat het belang van Amersfoort nog is bij de verhuizing naar Oud-Amelisweerd.

Mevrouw Hessels zegt zich niet uit te willen spreken over de vraag of  locatie Oud-Amelisweerd geschikt en het businessplan onderbouwd is. Maar door de tegenstem van de VVD hoeft deze discussie niet meer gevoerd te worden. Met de stemmen van de VVD (7), PvdA (6), CDA (4) en kleinere partijen is er geen raadsmeerderheid voor de plannen om de Armando Collectie uit Amersfoort te laten verdwijnen.

Hoe alle ontwikkelingen rond Kunsthal KAdE, Armando Museum en Amersfoort-in-C, de bruidsschat van 1 miljoen, de Elleboogkerk, het Eemhuis, de cultuurbegroting en de verstandhouding binnen de coalitie in elkaar grijpen is nog onduidelijk. Door de opstelling van de grootste coalitiepartij VVD is de richting duidelijk.

Foto: Wiel (zeefdruk) van Armando, 1993