Invitation: 1950-1952-1958-1975

Dit stukje verscheen eerder op George Knight Kort op 8 februari 2014.

Lana Turner schittert met Ray Milland in A Life of Her Own (1950) van ‘vrouwenregisseur’ George Cukor. De soundtrack met het hoofdthema is van de Pools-Amerikaanse componist Bronislaw Kaper (1902-1983) die vanaf 1935 onder contract stond bij ‘major’ MGM. Omdat A Life of Her Own het aan de kassa niet zo goed deed werd het thema in 1952 als titelsong voor het romantische drama Invitation hergebruikt. Paul Francis Webster schreef er een tekst bij. Zo werd een ‘standard’ geboren.

Affiche van ‘A Life of Her Own‘ (1950).

Wherever I go 
You’re the glow of temptation
Glancing my way 
In the grey of the dawn

And always your eyes 
Smile that strange invitation
When you are gone
Where oh, where have you gone?

Met gitarist Philip Catherine speelt Dexter Gordon in 1975 een van z’n beste solo’s ooit. Volgens Gordon zelf. Hij benadrukt het jagend-spookachtige aspect van het thema meer dan John Coltrane die in z’n befaamde vertolking uit juli 1958 de spanning opbouwt met lange lijnen.

Transitie 1961

Dit stukje verscheen eerder op George Knight Kort op 18 mei 2011.

Bouw van de Berlijnse Muur, 1961.

Muren worden afgebroken en opgebouwd. Passanten passen zich aan. De Berlijnse Muur groeit om 28 jaar later weer te slinken. Freedom Riders testen in het zuiden van de VS de segregatie tussen zwart en wit. Progressie gaat niet overal even hard. Soms is toekomst het verleden.

Overgang is dan teruggang. Het beeld is gemengd. Belgisch-Congo stort in elkaar. Scheidend president Eisenhower waarschuwt voor het militair-industrieel complex. Joeri Gagarin verovert ruimte. Fellini’s La Dolce Vita schetst zoet leven. John Coltrane improviseert zijn Favorite Things. De straat kent meer blues dan West Side Story.

Dominee Martin Luther King jr. met Freedom Riders in Montgomery, Alabama, VS, 1961.

Charlie Parker werd 100 jaar geleden geboren. WKCR doet verslag

Update 29 augustus 2022: Geboortedag van Charlie Parker. Inmiddels 102 jaar geleden. WKCR besteedt er ook dit jaar aandacht aan. Met bewaard gebleven analyses van de in 2021 overleden Parker-specialist Phil Schaap. Voor andere commentaren over Parker: Ontlening in de populaire muziek (1951). Van Charlie Parker, Trio Do-Ré-Mi, Hubert Giraud, Jacques Hélian tot Lily Fayol en Kritiek op culturele toe-eigening is onnozel. Het voorbeeld ‘Charlie Parker with Strings’.

Op 29 augustus 2020 is het 100 jaar geleden dat altsaxofonist Charlie Parker (1920-1955) in Kansas City werd geboren. Hij is met Louis Armstrong en John Coltrane een vernieuwer van de jazz. Dé specialist op het gebied van Parker en tijdgenoten is de Amerikaanse programmamaker, jazzhistoricus en producer Phil Schaap die op studentenzender WKCR van Columbia University in New York door de week het programma Bird Flight presenteert. Jammergenoeg is de 69-jarige Schaap niet meer in optimale gezondheid zodat steeds vaker noodgedwongen ingeblikte uitzendingen worden uitgezonden. De bijnaam van Parker was Bird of Yardbird.

WKCR zendt veel jazz en klassieke muziek uit, bij voorkeur op een analyserende, thematische wijze. De zender die het moet hebben van donaties en gerund wordt door onbetaalde vrijwilligers verkeert altijd in financiële en technische problemen. Terugkerend zijn de jaarlijkse bedelacties om de kas te spekken. Op zijn eigen homepage zijn sommige programma’s over Charlie Parker van Schaap terug te beluisteren.

Maar het is een voorrecht om WKCR via internet te kunnen beluisteren. Het biedt diepte en kwaliteit die in het Nederlandse omroepbestel onbekend is. In Nederland is er de zender NPO Radio 2 Soul & Jazz die echter onverteerbaar is door de herverkaveling in formats, de popularisering, de verheerlijking van de discjockeys en niet het accent op de muziek, het gebrek aan profiel, diepte en deskundigheid. Tekenend is dat de zender geen speciale ruimte inruimt voor Parker vanwege de centennial. De clichématige onzin in een biografie over Parker is veelzeggend: ‘Vanaf 1950 zet de aftakeling in. Hoewel hij bij tijd en wijle nog steeds briljante optredens geeft, begint het drugsgebruik steeds meer zijn tol te eisen.’ Wie Parkers discografie (bijvoorbeeld Jepsen of Piet Koster) kent weet dat hij na 1950 aanhoudend iconische muziek heeft gemaakt, zoals de Afro-Cuban Jazz Suite in december 1950. Het is de bijzondere  top in dit genre. De samenwerking met klassieke musici in de Parker with Strings-opnames maakte Parker begin jaren 1950 tot een van de meest populaire musici van de populaire muziek vergelijkbaar met Elvis een kleine 10 jaar en The Beatles 15 jaar later.

In een commentaar van maart 2016 schreef ik: ‘Na de inkrimping en het bewust om zeep helpen om interne omroeppolitieke redenen in 2006 van de Nederlandse Concertzender en de infantilisering van Radio 4 is Klara nog de enige nationale culturele zender van niveau in het Nederlandse taalgebied die het beluisteren waard is.’ Want de zenders die het naar vergelijking het beste doen zijn Klara van de Vlaamse publieke omroep en de vrijwilligerszender Concertzender die tegenwoordig aan de Utrechtse Ganzenmarkt is gevestigd maar weinig middelen heeft ondanks de steun van sponsors en partners. Beide zenders besteden op 29 augustus in hun programmering aandacht aan Parker. Voor Nederland geldt dat de les is dat zenders als Concertzender en WKCR die door donateurs en vrijwilligers in de lucht worden gehouden niet alleen meer kwaliteit en diepte bieden dan de Nederlandse publieke omroep, maar dat ook doen zonder gemeenschapsgeld. Is dat niet bizar?

Foto’s: Schermafbeelding van het ‘CHARLIE PARKER CENTENNIAL FESTIVAL!’ op WKCR, 28 augustus 2020.

Album van John Coltrane uit 1963 ‘ontdekt’ . What’s new?

John Coltrane in 1963, dat is zoals The Beatles in 1968 of Elvis in 1958. Het hoogtepunt van een muzikale loopbaan voordat het zachtjes bergafwaarts ging. Zonder dat dat op dat moment duidelijk was. Voordat de pretentie of de commercie de overhand kregen. Coltrane zou met zijn in 1964 opgenomen album A Love Supreme, zijn geschenk aan God, furore maken, maar het werd er wel erg spiritueel op. Studiemateriaal voor dominees. Nu is er een album uit 1963 ‘ontdekt’ dat op 29 juni verschijnt. Niet alleen van tenorsaxofonist Coltrane, maar ook nog eens van zijn klassieke kwartet met McCoy Tyner (piano), Jimmy Garrison (bas) en Elvin Jones (drums). ‘Both Directions at Once: The Lost Album’ is de titel, zoals RawStory bericht. Dit is marketing van een dood kwartet. Dit wordt groots aangepakt en geëxploiteerd. De laatste nog levende jazz-legende Sonny Rollins doet er een schepje bovenop: ‘like finding a new room in the Great Pyramid’. Toe maar, Sonny, werd die quote je in de mond gelegd door de marketingmachine van Impulse! Records dat onderdeel is van het grootste muziekconcern ter wereld Universal Music Group? Wat doet het ertoe, een ontdekte cantate van Bach, East Side Story van Leonard Bernstein of een pianorol van Scott Joplin, het is commercie én kunst. Liefhebbers koesteren het laatste. Dat is hun onafwendbaar lot bij hybride kunstvormen als film of muziek.