HRW krijgt kritiek dat het te nauw verbonden is met overheid VS

In een open brief richten meer dan 100 gezaghebbende critici waaronder Nobelprijswinnaars zich tot mensenrechtenorgansatie Human Rights Watch (HRW). Hun kritiek is dat HRW dat zich profileert als onafhankelijk dat door de nauwe banden met de Amerikaanse overheid niet (meer) is. Ze roepen HRW op om onmiddellijke maatregelen te nemen die de onafhankelijkheid herstellen. De band tussen HRW en de Amerikaanse overheid uit zich in het draaideur-principe dat hoge ambtenaren uit Amerikaanse regeringen de overstap naar  HRW maken, en weer terug. Dat zet volgens de critici een rem op het optreden van HRW tegen de VS. Dat vaak op sociale media en in rapporten doorgaans wel blaft richting VS, maar nauwelijks bijt.

Een van de ondertekenaars Kean Bhatt en HRW-woordvoerder Reed Brody gaan voor Democracy Now! in debat en krijgen alle ruimte voor hun argumenten. Brody kan niet goed uitleggen wat de noodzaak is dat iemand als de oud NAVO-chef als Javier Solana in de adviesraad van HRW zit. Wat zegt dat over het afzwakken van de kritiek door HRW op de NAVO? Of in andere gevallen op de regering-Obama. Dat kritiekpunt blijft hangen.

Dat mensenrechtenorganisaties als Amnesty international (AI) en HRW een verlengde van de buitenlandse politiek van westerse landen -en dan vooral de VS- zijn is een terugkerend kritiekpunt. Het debat concentreert zich op Venezuela, maar veel duidelijker bleek het uit de zuinige steun van AI en HRW voor Julian Assange of Chelsea Manning. Dat verwoordde ik in 2012 zo: ‘Waarom zwijgt Amnesty International over Julian Assange en niet over Pussy Riot?’ Beide mensenrechtenorganisaties hebben alle schijn tegen dat ze zich minder snel of zelfs helemaal niet uitspreken voor westerse dan niet-westerse dissidenten. In maart 2013 noemde WikiLeaks HRW en AI laf en ongeloofwaardig omdat ze Chelsea -dan nog: Bradley- Manning niet als politieke gevangene wensten te erkennen. Joe Emersberger zette in 2013 op een rijtje waarom AI Chelsea Manning niet als gewetensbezwaarde erkende. Dezelfde dubbele standaard constateerde hij in 2012 ook bij Syrië en Palestina.

Advertentie

Proces Manning begint. Gevestigde media verzaken controlerende rol

Vandaag begint het proces tegen Bradley Manning. Klokkenluider Manning, een Amerikaanse militair lekte informatie over de oorlog in Irak. De Washington Post en de New York Times hadden geen belangstelling. Uiteindelijk kwam-ie bij WikiLeaks terecht. Reden was dat Manning het zijn plicht als mens vond om de oorlogsmisdaden van het Amerikaanse leger aan de kaak te stellen. De regering-Obama reageerde fel. Het haalde een wet uit 1917 uit de kast om Manning ervan te kunnen betichten de vijand te hebben geholpen. Zo zou op de computer van Osama bin Laden via WikiLeaks gelekte informatie hebben gestaan. Net als de Post of de Times is WikiLeaks een journalistieke organisatie die informatie publiceert waar het de hand op legt.

Bij het verslag van Channel 4 News staat op YouTube staat een veelzeggende toevoeging: ‘Bradley Manning trial to begin: has Wikileaks done enough?‘ De vraag of WikiLeaks genoeg heeft gedaan suggereert dat het niet genoeg heeft gedaan. Genoeg gedaan om wat te doen? Hoe kon WikiLeaks genoeg doen voor Manning terwijl het met medewerking van de Amerikaanse regering economisch buitenspel werd gezet? Behoort de vraag niet eerder te zijn of de gevestigde media het beleid van Obama inzake Manning en WikiLeaks de afgelopen drie jaar genoeg hebben gecontroleerd? Wanneer komen ze tot zelfonderzoek over deze fase waarin ze hun controlerende taak verzaakten? Door de verkeerde vragen te stellen en die niet aan zichzelf te richten dekken de gevestigde media nog steeds hun eigen onvermogen af. En hun falen. Tot op de dag van vandaag.

Voor informatie en het geven van een steunbetuiging: Bradley Manning Steuncomité of FreeBradleyManning.

Foto: Klokkenluider Daniel Ellsberg (Pentagon Papers) spreekt op een Free Bradley Manning Protest. Fort Meade, 1 juni 2013.

Petitie om Manning als politieke gevangene te erkennen. Druk op Amnesty

Wie vindt dat Bradley Manning erkend moet worden als ‘politieke gevangene’ of ‘gewetensgevange’ kan de petitie ondertekenen. Opzet is om de resultaten al voor komende donderdag 2 juni aan Amnesty aan te bieden. Dan wordt het proces van april 2013 hervat. Zijn gevangenschap is op een marteling uitgelopen.

De militair Manning hangt een zware straf boven het hoofd. Hij wordt ervan beticht de vijand geholpen te hebben. De federaal-militaire aanklagers halen de Espionage Act van 1917 van stal om hem aan te klagen. Onder president Obama worden klokkenluiders en activisten harder aangepakt dan onder welke regering ook. Hierop hebben  mensenrechtenbewegingen kritiek. De harde aanpak van Manning wordt eruit verklaard dat de regering een voorbeeld wil stellen en andere militairen wil afschrikken informatie naar buiten te brengen.

Dat de petitionisten Amnesty erin betrekken heeft een voorgeschiedenis. Amnesty en Human Right Watch weigerden eerder om Manning als politieke gevangene te beschouwen. Wikileaks beschuldigde ze daarop van lafheid en ongeloofwaardigheid. In maart 2013 schreef ik: ‘WikiLeaks heeft gelijk. Amnesty of HRW spreken zich makkelijker uit voor niet-westerse dan westerse dissidenten. Ze zijn terughoudender als het om een westerse dissident gaat. Zo roepen ze de schijn op de confrontatie met westerse regeringen niet aan te durven. Hun hoofdkantoren zetelen in Londen, New York of andere westerse steden. Niet in Teheran, Moskou, Caïro of Beiijng. Deze NGO’s staan onder druk van westerse regeringen en laten zich beïnvloeden.’ Denk na.

Joe Emersberger vroeg zich af waarom Bradley Manning na een detentie van jaren door de VS nog steeds niet door Amnesty tot gewetensgevangene was verklaard. Hij vroeg het aan Amnesty USA en kreeg een ontwijkend antwoord. Hem werd gezegd dat het nog wordt onderzocht. Want Amnesty zou niet zeker zijn over twee criteria: of Manning zijn informatie verantwoord geopenbaard heeft en of de regering hem gestraft heeft om te voorkomen dat de mensenrechtenschendingen aan het licht kwamen. Zie hier m’n commentaar.

Foto 1: Schermafbeelding van petitie over Bradley Manning op Avvaz.org, 27 mei 2013.

Foto 2: Schermafbeelding van Twitter Wikileaks, 17 maart 2013.

Amnesty verklaart Manning niet tot gewetensgevangene. Why not?

Het valt in het Westen niet mee een westerse dissident te zijn. De morele of politieke steun die een Chinese, Russische of Syrische dissident van westerse regeringen of organisaties als Amnesty krijgt missen ze. Het is simpel. Dissidenten uit landen die de vijand van de VS of EU verzwakken worden gesteund. En dissidenten van wie de VS of EU denken dat ze het Westen verzwakken worden tegengewerkt. Natuurlijk gebeurt dat niet in volle openheid. In de VS nog het duidelijkst zichtbaar waar de regering-Obama klokkenluiders hard aanpakt.

Amnesty is een wereldwijde organisatie die zich met mensenrechten bezighoudt. Het doet vaak goed werk. Nationale organisaties hebben vrijheid van handelen. Soms worden ze teruggefloten zoals in 2012 met de Zweedse afdeling gebeurde. Amnesty is dan verdeeld en laat zich voor een politiek karretje spannen. Of het koudwatervrees, berekening, politieke druk of angst is valt niet uit te maken, maar Amnesty neemt doorgaans de houding van westerse regeringen aan. Het springt eerder in de bres voor Pussy Riot dan Julian Assange.

Joe Emersberger vraagt zich af waarom Bradley Manning na meer dan 1000 dagen detentie door de VS nog steeds niet door Amnesty tot gewetensgevangene (‘prisoner of conscience’) is verklaard. Hij vroeg het aan Amnesty USA en kreeg een ontwijkend antwoord. Hem werd gezegd dat het nog wordt onderzocht. Want Amnesty zou niet zeker zijn over twee criteria: of Manning zijn informatie verantwoord geopenbaard heeft en of de regering hem gestraft heeft om te voorkomen dat de mensenrechtenschendingen aan het licht kwamen.

Twee onzinnige argumenten waarvan Amnesty USA weet dat ze onzinnig zijn. Manning heeft als politieke klokkenluider grove mensenrechtenschendingen door het Amerikaanse leger geopenbaard en is hiervoor zonder proces hard aangepakt. De speciale VN-rapporteur voor Marteling Juan Mendez heeft al een jaar geleden door onderzoek vastgesteld dat de Amerikaanse regering Manning wreed en onmenselijk behandelt. Da’s een feit. Hier werkt de dubbele standaard van een organisatie als Amnesty. Het voelt zich betrokken als het een niet-westerse dissident betreft, maar is terughoudend als het om westerse dissidenten gaat. Amnesty heeft een geloofwaardigheidsprobleem. Het moet depolitiseren en zich losmaken van de huidige politieke inmenging en invloed van westerse politici om voor iedereen aanvaardbaar te blijven als gesprekspartner.

Foto: Advertentiecampagne in opdracht van Amnesty Frankrijk uit 2008 die tot verontwaardiging leidde in China. Het internationale hoofdkantoor in Londen nam er vervolgens afstand van. Reclamebureau TBWA France won er uiteindelijk een prijs mee in een festival in Cannes.