Hactivist Jeremy Hammond werd vandaag veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf. Hij hackte eind 2011 het computersysteem van het bedrijf Stratfor en speelde de gegevens aan WikiLeaks door. Hammond pleitte afgelopen mei schuldig, maar ziet zichzelf overduidelijk als politieke activist. Hij had geen gewin van zijn hack maar deed dat voor de publieke zaak. Bij de schaduw-CIA Stratfor. De progressieve publicist Chris Hedges ziet in de veroordeling van Jeremy Hammond belangenverstrengeling met het bedrijfsleven door de belangen van rechter Loretta Preska, ontbrekend toezicht op het toezicht en onrecht. Te veel onrecht. Velen zien het als absurd dat de 28-jarige Hammond voor een niet-gewelddadige handeling voor tien jaar de gevangenis in moet. Het hoort echter bij het huidige klimaat van een restrictief Amerika onder Barack Obama dat geen enkel dissident geluid toelaat. Maar elk afwijkend geluid juist in de kiem wil smoren om navolging te ontmoedigen.
Nog in september 2012 kopte Trouw ‘Vurig pleidooi Obama voor vrijheid van meningsuiting‘ na diens toespraak tot de VN. Ook de NRC plaatste geen enkele kanttekening bij de claim van president Obama dat-ie opkomt voor de mensenrechten. Ik was toen verbijsterd over de wereldvreemdheid van de buitenlandredactie en schreef de NRC-Ombudsman een e-mail. Ik weet niet of het geholpen heeft, maar de NRC is nu een stuk kritischer over president Obama. ‘Machthebbers moeten de verleiding weerstaan om hardhandig op te treden tegen dissidenten’ zei Obama tot de VN. Tja, dat zeggen leiders van politiestaten altijd over de dissidenten bij de buren. In Nederland begint het publiek nu te begrijpen dat de regering-Obama geen uitzondering vormt.
Het debat dat Edward Snowden met zijn onthullingen aangezwengeld heeft lijkt succes te hebben. Trouwens nog het minst in de VS waar de media op de hand van de overheid zijn. Elementen van de controlestaat waren al jaren bekend, onder andere door onthullingen van klokkenluiders als William Binney, Thomas Drake, John Kiriakou of Bradley Manning, maar het werd uit de Amerikaanse gevestigde media geweerd zodat het publiek onwetend bleef en een maatschappelijk debat uitbleef. Edward Snowden heeft het in samenwerking met journalisten zo aangepakt dat de regering-Obama het deze keer niet meer kon afdoen als spookverhalen.
Amerikaanse presidenten werken aan hun plaats in de geschiedenis. Voorgangers hebben ze als concurrenten. Deze proberen ze te overtreffen in populariteit, wetgeving en zoete herinneringen. De presidenten Franklin Roosevelt en John F. Kennedy spreken nog steeds het meest tot de verbeelding en voeren voor de 20ste eeuw deze virtuele lijst aan. Aan de negatieve kant zijn het Richard Nixon en George ‘W’ Bush die als voorbeeld worden genoemd van presidenten met een slechte status. Waar eindigt Barack Obama? Cenk Uygur van The Young Turks schat ‘m als restrictiever en minder tolerant in dan Nixon en Thomas Drake vindt Bush vergeleken bij Obama mild. Ze hebben steekhoudende argumenten. Het kan verkeren. Sinds september 2012 is er in elk geval veel veranderd in de opstelling van de Nederlandse media. Nu de rest van de wereld nog.
Zie hier voor interview van Glenn Greenwald met Edward Snowden. Zie hier voor toelichting door Greenwald. Zie hier voor Q&A met Ewen MacAskill. Zie hier voor het bedrijf waar Snowden werkte. Alles in The Guardian.
Journalist Glenn Greenwald en filmmaker Laura Poitras spraken in Hong Kong op 6 juni 2013 met Edward Snowden. De 29-jarige Amerikaanse inlichtingen-analist blijkt de klokkenluider van het PRISM-surveillance systeem dat dagelijks het communicatieverkeer van 300 miljoen Amerikanen en buitenlanders volgt en registreert. Snowden wil niet in een controlestaat leven dat het soort dingen doet die hij naar buiten bracht. Opvallend is dat-ie zichzelf bekend maakt. Doorgaans verbergen klokkenluiders zich. Hij meent echter dat het publiek een verklaring over de openbaarmaking nodig heeft. Zo kan-ie ook verklaren dat de gelekte gegevens authentiek zijn. Edward Snowden wil de Amerikaanse overheid niet het alleenrecht op de publiciteit geven.
De tragiek is dat Edward Snowden weet dat-ie zijn lot niet kan ontlopen. De Amerikaanse veiligheidsdiensten en zijn partners zullen de rest van zijn leven achter hem aan blijven jagen. Als ze hem al niet snel te pakken krijgen. En in de diepste kerker opsluiten. Ter vergelijking, de documenten die Snowden openbaarde over het PRISM-syteem zijn ‘top secret‘ terwijl de documenten die Bradley Manning openbaarde op zijn hoogst ‘secret‘ waren. Een hemelsgroot verschil in classificatie. En Bradley Manning wordt door de regering-Obama al zo snoeihard aangepakt dat het op marteling uitliep. Zoals VN-rapporteur Juan Mendez vorig jaar vastlegde.
De grootste vrees van Edward Snowden is dat de onthullingen niets zullen veranderen aan de praktijken van de Amerikaanse overheid. Dat het zelfs de greep op de eigen samenleving en die in andere landen nog verder zal vergroten. Dan is zijn actie vergeeft geweest. Hij laat doorschemeren dat de controlestaat die nu wordt opgebouwd in handen van minder democratische leiders tot rampzalige gevolgen kan leiden voor Amerikanen en burgers in andere landen. Snowden steekt zijn nek uit en riskeert de guillotine. Als held in een tragedie.
Foto: Schermafbeeldingen uit interview door Glenn Greenwald en Laura Poitras met Edward Snowden. Hong Kong, 6 juni 2013.
De verontwaardiging van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) over het onrechtmatig verzamelen van internetgegevens is opvallend. Professionele boosheid, want voor een langlopend programma van cyberspionage door de Amerikaanse overheid wordt al jaren gewaarschuwd. Het bereikte tot nu toe nauwelijks het grote publiek omdat de gevestigde media de signalen negeerden. Volgens de NOS vraagt voorzitter Jacob Kohnstamm van het CBP de Europese commissaris Reding in een brief om opheldering. Kohnstamm is voorzitter van het uitvoerend Comité van toezichthouders. Kohnstamm heeft nu voor het eerst zwart-op-wit gegevens in handen waarmee hij concrete vragen kan stellen die niet genegeerd kunnen worden.
Ook D66 en GroenLinks uiten in het openbaar nu hun zorgen over de aantasting van de privacy door de VS en de effecten die het heeft voor Europeanen. D66-Europarlementariër Sophie in ‘t Veld meent dat de Europese Unie zich niet langer de regels moet laten voorschrijven door de VS en dat de mogelijkheden van het spionageprogramma PRISM moeten worden ingeperkt. GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini wil dat Europese bedrijven zich niet langer ondergeschikt maken aan Amerikaanse wetgeving die de privacy van Europese burgers aantast. Beide Europarlementariërs zijn van mening dat hetabsurd is dat Amerikaanse wetgeving over de Europese heen kan gaan. En het meest absurd is dat dit al sinds 2003 bij het aannemen van de Patriot Act aan de gang is en de Europese politiek pas 10 jaar later opschrikt. De Zweedse piraat Rick Falkvinge merkt op dat activisten en Piratenpartijen dit al jarenlang roepen. Aan dovemansoren gericht.
Onder president Obama zijn de privacy en de openbaarheid sterk aangetast. Omdat geheime programma’s ook na jaren niet openbaar worden gemaakt is een vergelijking lastig te maken. Worden de burgerrechten nu bijvoorbeeld meer ingeperkt dan onder president Bush? Het lijkt er wel op. De technische mogelijkheden zijn de laatste jaren toegenomen. En onder Obama worden meer klokkenluiders aangepakt (‘crack down’) dan onder alle andere presidenten na de Tweede Wereldoorlog samen. Glenn Greenwald legt het uit.
Update 7 juni: In nieuwe onthullingen wijst The Guardian op het geheime PRISM-programma waarmee de veiligheidsdienst NSA direct toegang heeft tot de datasystemen van Google, Facebook, Apple en andere Amerikaanse internetgiganten. Het gaat om opgeslagen gegevens en live communicatie die door zogenaamde in-depth surveillance worden opgepakt. Politici kunnen hier kritische vragen over stellen. Da’s de winst.
In de VS wordt iedere burger zonder onderscheid, laat staan kennisgeving door de overheid aangemerkt als verdachte. Zonder directe aanleiding. Dat kan onder de Patriot Act. Als legitimatie wordt er achteraf het label ‘terrorisme’ opgeplakt. Indien iets uitkomt dat verborgen had moeten blijven. Maar dat label is niet geloofwaardig, want de aanpak kan veel doelmatiger en gerichter. Daartoe hoeven niet de gegevens van miljoenen burgers opgeslagen te worden. Inclusief volksvertegenwoordigers, advocaten en journalisten.
In de VS is dus iedereen schuldig tot het tegendeel bewezen is. Wat Glenn Greenwald in zijn Guardian-column openbaart is nog steeds een effect van 9/11. Amerikanen lijken nu te schrikken hoe diep de overheid in hun leven ingrijpt. Maar klokkenluiders, activisten en politici waarschuwen al jaren dat de privacy in de VS zo goed als dood is. Burgers hadden het kunnen weten. Er zijn genoeg blogs die benadrukken dat de controlestaat in opbouw is. Zie wat Steven Rambam zegt. Of William Binney. Of Glenn Greenwald. Of Julian Assange. Of Thomas Drake. Hoe kan het dat Amerikaanse burgers zich zo slecht informeren? Er lijkt iets fundamenteel verkeerd aan de huidige Amerikaanse politiek. En de gevestigde journalistiek. Ze verzaken hun plicht.
Er lijkt geen verwarring meer over te bestaan dat Jeremy Hammond het computersysteem van het bedrijf Stratfor hackte en de gegevens aan WikiLeaks doorspeelde. Stratfor wordt als een particuliere CIA beschouwd. Tien maanden geleden zaaide Anonymous hier nog twijfel over. De 28-jarige ‘hactivist’ Jeremy Hammond was bij Anonymous betrokken. Bradley Manning kwam eerder in het nauw vanwege Wikileaks.
Jeremy Hammond pleitte schuldig voor de Stratfor hack en die van andere websites die volgens Hammond allen verbonden zijn met de defensie-industrie. Nu kan Hammond na 15 maanden naar buiten treden wat-ie in detentie niet mocht. Op 6 september volgt de uitspraak die kan oplopen tot 10 jaar gevangenisstraf. Op de steunwebsite ‘Free Jeremy Hammond‘ staat nadere informatie, zoals een verklaring en hoe men kan helpen.
In navolging wat zich gisteren aankondigde in de afwaardering van president Obama naar aanleiding van het IRS-schandaal waarbij de belastingdienst conservatieve groepen op de korrel nam en het AP-schandaal waarbij het ministerie van Justitie onwettig de telefoongegevens van journalisten registreerde om hun contacten te achterhalen, zet de grote ommekeer door. Het beeld dat president Obama niks verkeerd deed en het voordeel van de twijfel kreeg van de media ligt aan gruzelementen. Zijn tweede termijn duurt nog drie jaar. Gaat-ie gedesillusioneerd voort? Miskend en in zichzelf gekeerd zoals president Nixon eindigde? Wie weet wacht hem nog een afzetting, een impeachment. Maar help ons voor flapuit vice-president Joe Biden.
De naïeviteit van de media was de afgelopen vijf jaar groot. Ook in Nederland. Ombudsman Sjoerd de Jong nam namens de NRC een correspondent in bescherming die ik als vooringenomen kenschetste. Aanleiding was de bewieroking van Obama -zoals ik dat zag- door Juurd Eijsvoogel naar aanleiding van de toespraak van de president voor de Algemene Vergadering van de VN in september 2012. Mijn ingezonden stuk werd niet geplaatst: ‘Het is me een raadsel waarom Juurd Eijsvoogel in z’n stukken zo kritiekloos is over de claims van president Obama. Deze roept van alles en Eijsvoogel gaat daar grotendeels in mee zonder ze in de kern te toetsen. Hij zet alleen wat kanttekeningen dat het campagnetaal is. Zijn kritiekloze stuk ‘Ovatie in VN voor Obama’s vrije woord’ van 26 september doet me afvragen op welke planeet Eijsvoogel en de hoofdredactie van de NRC leven. Dat was meer een hagiografie dan kritische journalistiek. Als lezer kan ik daar niks mee.’ Ik wacht nog steeds op uitleg van NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch. Media kunnen niet tegen kritiek.
In zijn column over de omslag van de media citeert Glenn Greenwald de woorden van ACLU directeur Anthony Romero van half 2010 over de burgerrechten: Ik walg van deze president (‘I’m disgusted with this president‘). Kortom, wie had willen weten, had kunnen weten. Maar wie vooringenomen was, bleef vooringenomen. Dat lijkt nu omgeslagen en da’s het nieuws. Door de goede bedoelingen, de etnische achtergrond en het mooie verhaal van Obama zagen journalisten de feiten niet meer. Zoals ze trouwens tijdens de Irak-oorlog de mooie woorden van toenmalig president George ‘W’ Bush geloofden. Totdat ze bij zinnen kwamen en tot hun schade en schande bekenden misleid te zijn. Nu wacht de journalistiek dezelfde Werdegang. Tragisch dat een beroepsgroep binnen 10 jaar twee keer dezelfde ontwikkeling moet doormaken om volwassen te worden.
PS: De vooringenomenheid van de NRC gaat tot op de dag van vandaag door. Op de eindredactie moet de ommekeer nog plaatsvinden. Bij een artikel van Guus Valk over de positie van Obama en de schandalen staat online de volgende titel die normatief klinkt: ‘Hoofd Amerikaanse belastingdienst opgestapt – Obama boos over affaire‘. Professioneel of echt boos? Omdat het ontdekt is of omdat de president van niks wist?
Chris Hedges bij Democracy Now! over de apathie van de gevestigde media in de zaken Manning en Assange:
Glenn Greenwald houdt vanmiddag als The Guardian-columnist een Q&A (vraag en antwoord) voor zijn lezers. Ik heb de volgende vragen ingestuurd die mogelijk beantwoord worden. Maar de respons is enorm: -What do you think is the role of party politics in the corruption of President Obama? In other words, had a “European” coalition administration Obama saved from the derailments now mentioned? -Will president Obama actually go down in history as a worse president than Nixon or Bush Jr.?
Foto: Pat Bagley: Obama aan het stuur. (Ken je die koele, futuristische auto’s die zelf rijden? -Dit is er niet zo een). Credits: The Salt Lake Tribune.
Zonder wettelijke basis heeft het Amerikaanse ministerie van Justitie (DoJ) stiekem telefoongegevens geregistreerd van verslaggevers en redacteuren van persbureau Associated Press (AP). Volgens AP gaat het om meer dan 20 aparte lijnen, waaronder de persoonlijke en zakelijke nummers van verschillende journalisten, de uitgaande lijnen op het hoofdkantoor van de AP in New York, evenals de telefoons van de kantoren in Washington en Hartford. Ook de lijn van het persagentschap van de AP in het Huis van Afgevaardigden is in de gaten gehouden. AP noemt het een massale en ongekende inmenging in de nieuwsgaring.
De reacties zijn vernietigend voor het DoJ. Mensenrechtenorganisatie ACLU praat over intimidatie van de pers en ziet er machtsmisbruik in door het DoJ. Digitale burgerrechtenorganisatie EFF kenmerkt het als ‘een verschrikkelijke klap tegen de persvrijheid en het vermogen van journalisten om het nieuws te onderzoeken en te verslaan’. Het ziet er ook een wake-up call in voor Congresleden en rechters. New York Times noemt in een opiniestuk de acties van het DoJ ‘schandelijk’ en Washington Post noemt het schokkend en verontrustend.
In een opiniestuk voor Politico kijken Alexander Burns en John Harris naar de gevolgen voor president Obama. Zelfs hun welwillende bril kleurt kritisch. Obama is de verhalenverteller die met een krachtig verhaal mensen aan zijn kant wist te krijgen. De bevolking vrat het. Maar nu klinkt een steeds geloofwaardiger tegenverhaal dat de middengroepen overtuigt. Mogelijk kan Obama niet direct gekoppeld worden aan de schandalen, maar zijn denkbeelden lijken tot aan het uitvoerend niveau doorgesijpeld te zijn. Het verschil tussen zijn goede bedoelingen en de uitvoering wordt steeds groter, en pijnlijker. Het tekent op z’n minst het gebrek aan grip dat de president op de uitvoering heeft. Dat noemen niet alleen conservatieven gevaarlijk, maar ook progressieve activisten. Goede bedoelingen van Barack Obama zijn een gevaar voor de rechtsstaat geworden.
Foto: President Barack Obama: ‘Any Political Capital That Obama Had Is Now Gone’.
Chinese universiteiten en het Rode Leger trekken samen op in digitale spionage. Computers van media, kerncentrales, fabrieken en ministeries zijn een prooi. Vanuit een handelsbelang. Alleen de mate waarin blijft onduidelijk. Bedrijven die hun brood verdienen met het adviseren en bouwen van cyber-security hebben er belang bij om de gevaren uit te vergroten. En offensieve acties van de Amerikanen blijven door hun macht over de media sowieso buiten de radar. Hoe dan ook relativeert de Chinese dreiging de recente beschuldiging van de Amerikaanse minister van Justitie Eric Holder dat politieke activisten als WikiLeaks en LulzSec een bedreiging vormen voor Amerikaanse handelsbelangen. Als-ie werkelijk meent wat-ie zegt kan Holder in de vervolging beter prioriteit geven aan de Chinese dreiging. In plaats van politieke activisten te criminaliseren.
Bradley Manning kon in zijn proces voor het eerst een betoog houden en naar buiten treden. Dat deed-ie op een evenwichtige en samenhangende manier volgens aanwezigen. Zijn beweegredenen legde hij in zijn verklaring uit. De reden om te lekken was het willen beginnen van een nationaal debat over de overzeese oorlogen. Hij bekende ‘mindere’ beschuldigingen, maar de ‘ernstige’ niet. De rechter accepteerde die uitleg.
Manning vertelde de informatie die hij uiteindelijk naar WikiLeaks doorspeelde eerst elders aangeboden te hebben. Aan onder andere de New York Times en de Washington Post. Maar die vertrouwden het niet. Dit laat uitkomen dat WikiLeaks hem niet onder druk heeft gezet. Bob Woodward van de Washington Post ligt onder vuur van links omdat-ie meer gevoelige informatie naar buiten bracht dan Manning. In een opinieartikel van afgelopen weekend antwoordde hij er indirect en verdedigend op door te verklappen dat vertegenwoordigers van de regering-Obama hem onder druk zetten om bepaalde informatie niet te publiceren.
Progressieve critici van de regering-Obama zoals Daniel Ellsberg of Glenn Greenwald zien Manning als een held die vanuit zijn burgerplicht deed wat-ie moest doen. De reactie van Obama zien ze als onacceptabel. Des te meer omdat ze evenals Manning stellen dat-ie de Amerikaanse overheid in verlegenheid heeft gebracht door de gelekte informatie, maar de nationale veiligheid er op geen enkel moment door in gevaar kwam.
George Knight 