Trumps onevenwichtige uitspraken zaaien opnieuw twijfel over zijn geestelijke gezondheid. Hoelang kan de VS de nonsens dulden?

Het panel van Morning Joe constateert dat er in de VS op dit moment twee regeringen naar buiten treden. Het zijn aan de ene kant deskundigen van de inlichtingendiensten, zoals de directeuren van FBI, CIA, NSA of DNI, nationale veiligheidsadviseur John Bolton, stafchef John Kelly of ministers als Mattis (Defensie) of Binnenlandse Veiligheid (Nielsen) en aan de andere kant president Trump. Actueel door de geconstateerde Russische inmenging in de campagne voor de tussentijdse verkiezingen van november 2018. Deskundigen constateren het, maar Trump ontkent en zet dat niet om in beleid dat het electorale systeem beschermt. Hij herhaalt in steeds hoger tempo zijn vaste tirades (‘rants‘) tegen de media, het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller of zijn eigen regering (Justitieminister Jeff Sessions). Het is ongehoord wat Trump zegt op publieksbijeenkomsten en niet te verklaren uit het beleid of zelfs zijn electorale strategie voor 2018 of 2020.

Trumps onverklaarbare gedrag accentueert opnieuw de twijfel over zijn geestelijke gezondheid. Door stress en de onderzoeken die hem steeds meer in het nauw brengen zou hij zichzelf niet meer in de hand hebben.

Dat verklaart de tirades voor zijn trouwe aanhangers die hem door dik en dun steunen als gehersenspoelde gelovigen in een religie of cult. Maar ze vormen een minderheid van 35%. Aan hen klampt Trump zich vast. En de Republikeinse partij zwijgt, treedt onvoldoende op en ziet dat het samen met Trump richting afgrond gaat.

Voorspelbare hysterie van Leon de Winter in De Telegraaf

Leon de Winter is de rechtse buitenboordmotor van De Telegraaf. Het is de vraag waarom hoofdredacteur Paul Jansen hem de hand boven het hoofd houdt en hem een wekelijkse column biedt. Jansen is een journalist voor wie de feiten heilig zijn. Bij columnist Leon de Winter is dat omgekeerd. Hij laat feiten uit zijn mening volgen. Dat gaat niet om selectief winkelen in feiten met het doel om stemming te maken, maar om het verdraaien van de feiten. Uiteraard geeft De Winter zijn opinie binnen de beslotenheid van zijn column, maar zelfs dan is het bevreemdend hoe De Winter met zijn sprokkelende opinievorming gaten in zijn betoog laat vallen.

Leon de Winter is een complotdenker die de establishment media als links afbeeldt. Media die bezit zijn van bedrijven of ondernemers (zo bezit miljardair Jeff Bezos van Amazon The Washington Post) en per definitie optimaal gedijen bij de status quo. Links zijn deze media niet, eerder opportunistisch en berekenend. Leon de Winter verzwijgt -omdat het niet in zijn complotdenken past- dat speciale aanklager Robert Mueller een Republikein is die door de Republikeinse onderminister van Justitie Rod Rosenstein is benoemd. Leon de Winter verzwijgt dat toenmalig FBI-directeur -en tot voor kort Republikein- James Comey door zijn persconferentie waarin hij kort voor de verkiezingen van november 2016 aankondigde dat er een onderzoek naar Hillary Clinton liep Trump de overwinning in de schoot wierp. Terwijl Comey publiekelijk verzweeg dat er toen ook een onderzoek naar kandidaat Trump liep. Comey die overigens nu oproept om bij de tussentijdse verkiezingen van november 2018 Democratisch te stemmen om ‘de waarden van het land te redden’.

Leon de Winter is een luie en saaie denker met een beperkt politiek register. Hij combineert in zijn columns steeds dezelfde ingrediënten aan de hand van hetzelfde recept. Dat kon ooit aardig zijn om ook eens een tegendraads geluid te laten horen. Met een ultra-rechtse opiniemaker als Wierd Duk dekt hij bij De Telegraaf de radicaal-rechtse flank af. Vanuit commerciële overwegingen is dat begrijpelijk. Maar het wordt er wel erg potsierlijk op als die tegendraadsheid een sleur wordt en De Winter keer op keer zichzelf herhaalt en een gerecht brouwt dat steeds hetzelfde smaakt. Zo wordt het tekort van De Winter het tekort van De Telegraaf.

Foto 1: Column ‘De ziekelijke trekken van Trump-hysterie’ van Leon de Winter in De Telegraaf, 18 juli 2018. Via tweet René Kemp.

Foto’s 2-4: Tweets van GeorgeKnightLang, 18 juli 2018.

‘Morning Joe’ meent dat crisis met migrantenkinderen niet over is. Verandert dat de machtsbalans binnen de Republikeinse Partij?

De voormalige Republikeinse vertegenwoordiger in het Huis Joe Scarborough die conservatief is, maar geen Trumpiaan, en de Democratische Mika Brzezinski (dochter van een voormalige nationale veiligheidsadviseur van president Jimmy Carter) ageren in het praatprogramma ‘Morning Joe’ van MSNBC nu al maandenlang vijf dagen in de week tegen het beleid van president Trump en diens sycophanten. Ofwel pluimstrijkers zonder ruggengraat. Of dat is om hun eerdere falen goed te maken is de vraag, want tijdens de campagne van 2016 ontvingen ze Trump bij herhaling in hun programma als gast die promotie voor zichzelf kon maken. In feite hebben Joe en Mika het monster helpen creëren wat ze nu bestrijden. Ze zijn ook buiten hun werk een paar.

Joe’s terugkerende verwijt is dat de Republikeinse leiders en wetgevers in Senaat en vooral het Huis onder Trump de Republikeinse Partij (ook: GOP, Grand Old Party) niet op koers houden, maar overgeleverd hebben aan Trump. De president stelt persoonlijke loyaliteit boven alles, ook boven de grondwet. Met bevriende radicaal-rechtse media (Fox, Infowars, Breitbart, Sinclair) mobiliseert Trump zijn trouwe achterban van zo’n 40% die vervolgens de Republikeinse wetgevers in de eigen staat of district onder druk zet. Zo gijzelt Trump de GOP, en gijzelt zijn achterban de Republikeinse parlementariërs. De partij is sterk verlamd en zowel de traditionele conservatieven als de gematigde Republikeinen zijn binnen hun eigen partij gemarginaliseerd.

Omdat schandalen en falen mede door het verdacht maken van de journalistiek en het zogenaamde politieke en economische establishment (‘Deep State’) steeds weer van Trump afglijden, vragen Joe en Mika zich in een combinatie van wensdenken en stille hoop af of de migrantencrisis eindelijk het breekpunt voor Trump wordt.

Is de president te ver gegaan met het scheiden van migrantenkinderen van hun ouders aan de zuidelijke grens? Ook met voorbijgaan van de afwijkende geluiden binnen zijn eigen partij. Ze wijzen niet alleen op het beleid dat velen on-Amerikaans en onbarmhartig noemen, maar ook op het disfunctioneren van de betrokken overheidsdiensten. Niet alleen ouders, maar ook de overheid lijken niet te weten waar de kinderen terecht zijn gekomen. Daarom is dit probleem na Trumps pennenstreek nog lang niet opgelost. De afhandeling zou op chaos, gebrek aan professioneel handelen en paniek van overheidsdiensten wijzen. Als deze migrantencrisis Trump en zijn ministers (Nielsen, Sessions) kan worden aangewreven, dan is er wellicht een reactie mogelijk binnen de GOP van conservatieve en gematigde vleugels die het initiatief op Trump kunnen terugveroveren.

Familiewaarden en scheiden van migrantenkinderen van ouders. Religie is voor politici wondermiddel dat rechtpraat wat krom is

Religie is het wondermiddel dat rechtpraat wat krom is. Daarom is religie zo aantrekkelijk voor machthebbers om zich op te beroepen. Het werkt altijd omdat de leerstellingen van religie niet falsifieerbaar zijn en daarom nooit verworpen kunnen worden. Politiek en religie is daarom een gouden combinatie, een win/win-situatie, een loterij zonder nieten. Daarom is het geen toeval dat autoritaire leiders in landen met een religieuze traditie zich die religie toe-eigenen. Het vergroot hun macht. Niemand weet of Schrödingers kat, God of een opperwezen zich werkelijk in een afgesloten ruimte bevindt, maar evenmin weet iemand dat het niet zo is.

Aanleiding is de scheiding van migrantenkinderen van hun ouders aan de Amerikaans-Mexicaanse grens. Dat gaat dus om families die uit elkaar worden gehaald. Soms gaat het om kleuters of baby’s van nog geen jaar oud die zonder hun moeder in detentiecentra terechtkomen. Stephanie Ruhle is in Texas bij het landelijke ‘Border Patrol processing center‘ in McAllen. Ze spreekt met religieuze leiders die Trumps immigratiebeleid goedkeuren. Vooral de witte, mannelijke evangelicals steunen Trump door dik en dun. Want Romeinen 13 zegt hun immers dat het wereldlijk gezag door God is ingesteld. Dat rechtvaardigt alles, ook het scheiden van kleine kinderen van hun ouders. Religie praat alles recht wat krom is. Dat wondermiddel voor het goedpraten van onrecht. In een rechtvaardige wereld zou dit soort religie per onmiddellijk verboden moeten worden.

Regering-Trump gaat niet voor scheiding van kerk en staat, maar wel voor de scheiding van immigrantenkinderen en hun ouders

In de VS is een debat losgebarsten over het scheiden van immigrantenfamilies aan de zuidelijke grens. Duizenden minderjarige kinderen, soms baby’s worden van hun ouders gescheiden en onder erbarmelijke omstandigheden in detentiecentra ondergebracht. Ook als de ouders aan de grens officieel asiel aangevraagd hebben. De infrastructuur mist voldoende zorg en sociale werkers en is niet berekend op zorgvuldige opvang.

Bovenstaande foto is iconisch, en vergelijkbaar met het 3-jarige jongetje Alan Kurdi die in 2015 dood op de Turkse kust aanspoelde en een rol speelde bij het debat over immigratie naar Europa. Nu gaat het om een 2-jaar oud Hondurees meisje die huilt terwijl haar moeder aan de Amerikaans-Mexicaanse grens gefouilleerd wordt. De scheiding gebeurt niet in het veld, maar in speciale centra, zoals het ‘Border Patrol processing center‘ in McAllen, Texas zoals verslaggever Jacob Soborof ter plekke constateert en tegen MSNBC’s Kasie Hunt vertelt. Nog maar sinds enige dagen laat de overheid onder druk van de media verslaggevers toe. Maar grenswachten zijn niet opgeleid om kinderen van ouders te scheiden en hebben hun reserves over dit beleid.

Er zijn twee belanghebbende partijen die door deze kwestie moeten vrezen voor hun geloofwaardigheid en gezag. Dat zijn de christelijke kerken en de Republikeinse partij. In minister van Justitie Jeff Sessions komen deze twee aspecten samen toen hij zich namens de regering-Trump en Trumps christelijke achterban beriep op de bijbel voor dit beleid  om kinderen van hun ouders te scheiden. Sessions gaat ermee voorbij aan de scheiding van kerk en staat. Het gaat om Romeinen 13 dat gaat over de onderwerping aan de overheid en zo begint: ‘Ieder mens moet zich onderwerpen aan de gezagsdragers die over hem gesteld zijn, want er is geen gezag dan van God, en de gezagsdragers die er zijn, zijn door God ingesteld’. Maar in de verzen 8-14 gaat het over liefde en wordt blindelingse onderwerping aan de overheid gerelativeerd, (10):’De liefde doet de naaste geen kwaad. Daarom is de liefde de vervulling van de wet.’ Voor Christian Headlines zetten Yonat Shimron en Emily McFarlan Miller in een overzicht het belang en de strekking van Romeinen 13 op een rijtje.

De kwestie verdeelt de VS en dan vooral de christelijke organisaties die door Sessions’ claim in de frontlinie van het debat zijn terechtgekomen. Vertegenwoordigers vinden dat ze niet kunnen zwijgen na zijn claim dat de bijbel de grond voor dit beleid is. Sommige evangelische hardliners verdedigen deze regeringsmaatregel door dik en dun, maar anderen veroordelen het als on-Amerikaans en onbarmhartig, en niet in lijn met de geest van de bijbel. Het splijt de christelijke gemeenschappen waarvan toch al gezegd wordt dat ze zich om politieke doeleinden overgeleverd hebben aan Trump. Dit debat splijt dit de meeste kerken in conservatieve en progressieve vleugels. Aan de meest kritische kant van het politieke spectrum worden zelfs verwijzingen gemaakt naar de vernietigingskampen van de nazi’s, zoals Birkenau waar ook kinderen van hun ouders werden gescheiden. Echter met andere doeleinden, zodat deze vergelijking mank gaat en weinig zinvol is.

Politiek probeerde Trump dit beleid dat niet in een wet is vastgelegd te gebruiken als wisselgeld voor de bouw van een muur aan de grens met Mexico. Een van zijn paradepaardjes uit de campagne. Minister Sessions positie is zwak omdat hij zich tot woede van Trump teruggetrokken, ofwel gewraakt (‘recused’) heeft uit het Rusland-onderzoek wat leidde tot de aanstelling van speciale aanklager Robert Mueller door onderminister Rod Rosenstein. Sessions stelt zich op het gebied van immigratie hard op. Maar deze wisseltruc waarmee Trump het congres onder druk probeerde te zetten dreigt nu te mislukken omdat de negatieve publiciteit op de Republikeinen terugslaat. Trump zal naar verwachting proberen afstand te nemen van zijn eigen harde immigratiebeleid vanwege de negatieve publiciteit en de hartverscheurende beelden van kinderen die van hun ouders gescheiden worden. Dit doet de wetgevers van de Republikeinse partij geen goed. Ze zijn al goeddeels verlamd en vertwijfeld, en durven op enkele uitzonderingen na (Senatoren McCain, Flake, Sasse, Collins, Corker) niet in te gaan tegen de golf van Trumpisme die door de partij spoelt en die vanbinnen uitholt.

Foto: ‘A two-year-old Honduran asylum seeker cries as her mother is searched and detained near the U.S.-Mexico border ( John Moore/Getty Images )

Normalisering van abnormale Trump gaat verder. Zonder krachtige binnenlandse reactie. De VS holt zichzelf uit en laat het passeren

De VS gaat door een krankzinnige periode met een president die erover speculeert zichzelf gratie te verlenen. Dat correspondeert juridisch met iemand die zichzelf aan de haren uit het moeras trekt. Het is paradoxaal omdat gratie het kwijtschelden of verminderen van een straf is die door een rechter is opgelegd. President Trump zweert echter bij hoog en laag dat hij onschuldig is. Waarom houdt hij dan de mogelijkheid open om zichzelf gratie te verlenen voor een straf die een rechter hem oplegt? Het antwoord op de vraag zit in Trumps tactiek om stukje bij beetje normaal te maken wat abnormaal is. Dat doet hij door agressieve tweets die zijn opponenten onder druk zetten, het continu verspreiden van leugens en het oprekken van zijn bevoegdheden ten koste van de grondwet. Het is geen uitgemaakte zaak dat de scheiding der machten van de VS de overweldiging van de grondwet door Trump een halt toeroept. Republikeinen in het congres kiezen in de praktijk slechts in uitzonderlijke gevallen tegen Trump en voor de grondwet. Bijvoorbeeld in de bescherming van Justitieminister Jeff Sessions. Trump benoemt in rap tempo rechters van zijn politieke kleur.

Vlak na de verkiezingsoverwinning van Trump schreef ik in november 2016 in reactie op een opinie-artikel van ‘Amerika-deskundige’ Willem Post waarvoor ik geen goed woord over had het volgende: Of Trump binnen de lijntjes zal blijven is precies de hamvraag die onderzocht dient te worden en niet bij voorbaat beantwoord kan worden. Een goede analyse houdt slagen om de arm en trekt de lijn door die volgt uit de voorgeschiedenis. En verbindt die met actuele ontwikkelingen. Allerlei Amerika-dekundigen gaan ervan uit dat Trump netjes tussen de lijntjes van het politieke spel zal blijven. Hoe ze dat kunnen weten terwijl hij nog niet eens officieel gekozen of in functie is getreden is de vraag. Ze kunnen dat helemaal niet weten. De randvoorwaarden en voortekenen zijn niet gunstig. Trump is niet gekwalificeerd voor het presidentschap, heeft geen bestuurlijke of politieke ervaring, vertoont semi-fascistisch gedrag, heeft zijn partij beschadigd en vertrouwt op getrouwen waarvan zijn familie -schoonzoon Jared Kushner en dochter Ivanka- de kern vormt.

Het gaat vreselijk worden. Het zou ook de Nederlandse media sieren dat ze de berichtgeving over Trump niet normaliseren. Of sussende opinies zoals die van Willem Post die volgen uit een fikse portie wensdenken niet publiceren zonder disclaimer. Media moeten niet meegaan in de suggestie dat ‘het allemaal wel zal meevallen’ met president Trump. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid niet meevallen, maar tegenvallen. Of nou het oude establishment of de Alt-right beweging het laatste woord krijgt in de regering-Trump. Het is de taak van de media om daar van dag tot dag kritisch verslag van te doen. Media dienen in de berichtgeving en in de opinie Trump kritisch te blijven volgen en te blijven wijzen op de soort politiek die hij voert. Die verre van normaal is.

Trumps omgeving is het ergste kwaad: meelopers, opportunisten, quislings, krabbelaars, ruggengraatlozen, lafaards, landverraders

Wie is erger, de boef of degene die de boef beschermt? Neem de leugenaar, lomperik, oplichter en president Donald Trump. Hij is wie hij is en iedereen die met hem verkeert weet wie hij is. Trump valt weinig kwalijk te nemen voor wat hij is. Dat valt niet te veranderen, zoals zijn 16 maanden in het Witte Huis duidelijk hebben gemaakt. Hij kan zich niet verbeteren als mislukte ondernemer met de bravoure van een geslaagde ondernemer. Trump opereert buiten de wet of op het best op het randje ervan. Hij vermengt politiek met zakendoen, werkt samen met criminelen, wijst beleidsplannen af en zoekt de vlucht vooruit zonder plan B.

Speciale aanklager Robert Mueller doet met een ruim mandaat sinds een jaar onderzoek naar Trump en zijn contacten met het Kremlin. Dat gaat over nationale veiligheid en de integriteit van het politieke systeem. Maar Republikeinen in Congres en Witte Huis willen dat onderzoek stoppen. Als Mueller al niet ontslagen wordt, dan dreigen de resultaten van zijn onderzoek in een diepe lade gestopt te worden. De Republikeinse meerderheidsleider in de Senaat Mitch McConnell wil Mueller wettelijk niet beschermen. Degenen die de boef beschermen zijn erger dan de boef. De meelopers, opportunisten, bruikbare idioten, quislings, kleine krabbelaars, surrogaten, acolieten, ruggengraatlozen, lafaards, moraalridders en verraders van hun land.

Trump publiceert memo. Ondanks bezwaren van inlichtingendiensten en Democraten

De memo is vrijgegeven door president Trump, in weerwil van het uitzonderlijke verzoek van de FBI om dat niet te doen in verband met het vertrouwelijke karakter ervan. Het draait om het zogenaamde Steele-dossier van de Britse spion die zegt dat hij ‘wanhopig was dat Trump president werd en er gepassioneerd over was dat hij geen president was’. Dat is volgens de Republikeinen de kern ervan waarmee ze willen aantonen dat het onderzoek van de FBI gebaseerd was op anti-Trump sentimenten. Maar Steele was als Brit niet zozeer een partijpolitieke tegenstander van Trump. Hij had als Rusland-specialist het sterke vermoeden dat Donald Trump ‘gerund’ wordt door het Kremlin en het daarom vanwege de nationale veiligheid van de VS niet gewenst was dat hij president werd. Overigens was het Rusland-onderzoek al gestart voordat Steele via het FISA-verzoek in beeld kwam bij de FBI. Paragraaf 5 maakt dat duidelijk en ontkracht de Republikeinse claim dat het Rusland-onderzoek gekleurd is. Daarnaast zijn alle verantwoordelijke functionarissen Republikeins.

Democraten noemen de memo een nothingburger of dud dat niet het effect heeft dat Trump, Devin Nunes en Republikeinse hardliners in het Huis voor ogen hebben. Als het al een slimme actie was die door meer werd ingegeven dan wanhoop. Toch heeft Trump even verwarring weten te zaaien. Maar hij heeft ook de FBI en het ministerie van Justitie tegen de haren ingestreken en tegenkrachten gemobiliseerd. Dat is zonder precedent.

Het valt niet makkelijk in te zien dat de publicatie ervan Trump enig respijt geeft om zich te ontworstelen aan het onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller. Zelfs als Mueller via een bijltjesdag op het ministerie van Justitie ontslagen wordt, dan wachten Trump en zijn omgeving aanklachten op staatsniveau. Bijvoorbeeld in de staat New York. De memo is een wanhoopsoffensief waarmee Trump zijn laatste reserves verbruikt.

Foto: Tweet van James Comey, 2 februari 2018.

Poot van het onderzoek van speciale aanklager Mueller dat op obstructie focust bevindt zich al in afrondende fase

MSNBC’s Nicole Wallace besteedt in haar programma ‘Deadline: White House’ van 23 januari aandacht aan het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller. Drie ontwikkelingen wijzen op de stand en richting van het onderzoek. Chuck Rosenberg noemt het zelfs onthullingen. 1) De minister van Justitie Jeff Sessions is ondervraagd door Mueller en zijn team. 2) Voormalig FBI-directeur James Comey die in 2017 door president Trump ontslagen werd is door Mueller ondervraagd over zijn memo’s. Dit zijn notities of ‘contemporaneous notes’ van gesprekken met Trump. 3) Uit een bericht in de Washington Post blijkt dat Mueller binnen enkele weken de president wil ondervragen over het vertrek van Comey en voormalig veiligheidsadviseur Mike Flynn. Het is onduidelijk in welke vorm dat zal gebeuren. Mondeling, schriftelijk of een combinatie ervan. Daarover lopen onderhandeling tussen Mueller en het Witte Huis. Uit deze ontwikkelingen blijkt dat Muellers onderzoek focust op de belemmering (‘obstruction’) van de rechtsgang door Trump en zijn team. Dat het nu al in de afrondende fase is beland tekent de vaart van Muellers onderzoek en is een verrassing. Wrap it up, wrap it up. 

Rachel Maddow schetst beeld van succesvol Republikeins streven dat de Rusland-onderzoeken verzwakt en ontkracht

Rachel Maddow schetst een onthullend beeld van Republikeinse pogingen in het congres om de Rusland-onderzoeken naar de samenwerking van Team Trump met het Kremlin -precies een jaar geleden ingesteld- te blokkeren. Die pogingen zijn succesvol en tasten ook de integriteit van de FBI en het ministerie van Justitie aan. De scheiding der machten wordt uitgehold. Formele regels worden verdrongen door informeel handelen dat niet in lijn is met de rechtsstaat. Maddow wijst op een bijeenkomst dit weekend in het buitenverblijf Camp David waar alle Republikeinse kopstukken aanwezig zijn, behalve minister van Justitie Jeff Sessions. Met vele anderen verwacht ze binnen enkele dagen zijn ontslag dat al maanden in de lucht hangt. Dat biedt president Trump de gelegenheid om een pion als minister neer te zetten en het onderzoek van speciale aanklager Bob Mueller te stoppen of verregaand uit te hollen door bijvoorbeeld het stoppen van de financiering ervan. De enige weg die dan overblijft is onderzoek op staatsniveau, zoals in New York waar Democratisch aanklagers de zaak voortzetten. Of in de lucht houden. In de verwachting dat in november 2018 door de tussentijdse verkiezingen de Democraten de macht veroveren in het congres en de Rusland-onderzoeken opnieuw of nu voor het eerst echt opgestart kunnen worden. Mits de Republikeinen in 2018 niet bewust de FBI en het ministerie van Justitie zo gecompromitteerd hebben dat het alle geloofwaardigheid en richting verloren heeft.

Wat in de tweede helft van 2017 gebeurde en zich naar verwachting in 2018 voortzet begint steeds meer overeenkomsten te vertonen met wat er in de jaren ’50 gebeurde. De Republikeinse Senator Joe McCarthy leidde toen een heksenjacht tegen communisten die het hele land in een staat van hysterie bracht. Het duurde vier jaar totdat gematigde Republikeinen hem de pas afsneden. Het is ook nu de terugkerende vraag waar de gematigde of traditioneel conservatieve Republikeinen zijn die de rechtsstaat en het belang van hun land boven het partijbelang op korte termijn stellen. Omdat (sociale) media het tempo opjagen valt niet te verwachten dat de naar hysterie en misleiding leunende pro-Trump factie het deze keer 4 jaar uithoudt. De ommekeer komt hoe dan ook. Of bij de tussentijdse verkiezingen van 2018 of de presidentsverkiezingen van 2020. Hamvraag is dan in hoeverre Republikeinen de democratische instituties van hun land verzwakt hebben.