Media hebben moeite om ontwikkelingen rond Navalny op waarde te schatten

Dat het slecht gaat met de gezondheid van de Russische oppositieleider Alexei Navalny is duidelijk. Hij is in hongerstaking gegaan en eiste de afgelopen weken medische verzorging die hem door de autoriteiten in het Kremlin onthouden wordt. Dat zou te maken hebben met de eerdere vergiftigingspoging die toegeschreven wordt aan de Russische geheime dienst GRU. Het zou een kwestie van dagen zijn voordat hij overlijdt.

Maar er zijn twee tegenbewegingen. Namelijk de dreiging van sancties van de VS en de EU die aangescherpt worden als Navalny in gevangenschap overlijdt en het protest van Navalny-aanhangers die komende woensdag 21 april massaal de straat opgaan. President Poetin is door landen als de VS, Frankrijk, Duitsland en de supranationale EU gewaarschuwd dat hij verantwoordlijk zal worden gesteld voor de dood van Navalny.

In de niet erg transparante Russische Federatie is het echter lastig om actuele informatie te krijgen over de gezondheid en de behandeling van Navalny. Typisch is dat de Franstalige tak van hetzelfde France 24 nog voordat het bovenstaande Engelstalige verslag op YouTube werd geplaatst zegt dat Navalny op maandagochtend naar een ziekenhuis is verplaatst in de buurt van de gevangenis. Dat zegt de correspondent onder voorbehoud, want niets is nog compleet duidelijk. Het kan ook een afleiding zijn van het Kremlin om de druk van de ketel te halen. De correspondent baseert zich op een bericht van de Russische persbureau Interfax. Maar hoe betrouwbaar is dat? Tekent het wel of niet noemen van het bericht van Interfax het verschil tussen de Angelsaksische en Franse journalistiek en de waarde die wordt gegeven aan bronnen?

In dit verband was het opmerkelijk dat Nieuwsuur in de uitzending van zondagavond 18 april 2021 een item aan Navalny besteedde en zowel de presentator als de correspondente in Moskou niet de recente ontwikkelingen noemden van de VS en Europese landen die president Poetin waarschuwden voor de gevolgen als Navalny zou komen te overlijden. Het bulletin van 20.00 uur van het NOS-journaal van die dag deed dat evenmin, maar zou nog overvallen kunnen zijn door de actualiteit. Dat excuus gold niet meer voor Nieuwsuur. Dat is niet zoals journalistiek werkt die actueel wil zijn en essentiële ontwikkelingen niet vermeldt.

Porosjenko: ‘België laatste land dat associatieverdrag ratificeert’. Wat is de positie van Nederland?

Volgens de Oekraïense president Petro Porosjenko in bovenstaande tweet hebben alle EU-lidstaten het associatieverdrag met Oekraïne geratificeerd. België zou het laatste land geweest zijn. De Griekse president moet het nog formaliseren. Hier is een overzicht. Maar zoals bekend vindt in Nederland een raadgevend referendum plaats op 6 april 2016. Op 7 april 2015 keurden Eerste en Tweede Kamer het associatieverdrag goed en op 8 juli 2015 gaf de koning er zijn goedkeuring aan waarna het in het Staatsblad verscheen.

Opmerkelijk is dat Porosjenko gelijk en ongelijk heeft. Het tekent de lastige positie van Nederland. Alleen over Nederland bestaat onduidelijkheid of het het associatieverdrag heeft geratificeerd. Want de werking van het verdrag is opgeschort. Maar geen enkele uitslag verplicht de regering om een wet of verdrag in te trekken. Dat wordt actueel als de verslechterde veiligheidssituatie daarvoor argumenten geeft. Vraag blijft dus of ondanks het Nederlandse referendum het associatieverdrag met Oekraïne op 1 januari 2016 in werking kan treden.

Foto 1: Tweet van de Oekraïense president Petro Porosjenko, 20 november 2015.

Foto 2: Schermafbeelding van bericht van Interfax-Ukraine, 20 november 2015.

Snowden vraagt asiel aan in Rusland. Putin stemt toe

Vandaag werd bekend dat Edward Snowden gisteren via zijn vertegenwoordiger de WikiLeaks-medewerkster Sarah Harrison in Rusland asiel aangevraagd heeft. Vanmiddag zei president Putin in een persconferentie dat Snowden in Rusland kan blijven op de voorwaarde dat-ie ophoudt de Amerikaanse partners te beschadigen. Putins uitspraak komt nadat Harrison de asielaanvraag indiende bij een consulaire post van Buitenlandse Zaken op het vliegveld Sheremetyevo waar Snowden verzeild raakte. Daarom kunnen de woorden van Putin als toestemming opgevat worden. Door zijn ingetrokken Amerikaanse paspoort kan Snowden niet verder reizen.

Met de asielaanvraag voegt Snowden zich in het rijtje van gedenkwaardige spionnen die in Rusland belandden. Zoals de in Rotterdam geboren George Blake. Mogelijk verblijft Snowden tijdelijk in Rusland en reist-ie later door naar een ander land. Bijvoorbeeld Ecuador. Z’n situatie in het niemandsland van het Moskouse vliegveld Sheremetyevo was onhoudbaar geworden. Niet ondenkbaar is dat de Amerikaanse en Russische leiders overleg hebben gehad over Snowden. Maar de VS kunnen niet blij zijn dat Snowden met zijn topgeheime documenten op vier laptops in Rusland verblijft. De asielaanvraag van Snowden is een direct gevolg van de harde aanpak van klokkenluiders door de regering-Obama die in de VS geen eerlijk proces wacht.

Foto: Een scherm toont Edward Snowden in een cafetaria op Moskous Sheremetyevo vliegeveld.