Identiteitsbewijzen worden in Nederland niet serieus bekeken

Journalist Brenno de Winter gebruikt sinds januari als legitimatiebewijs een ‘Lichtbildausweis‘ om te testen hoe de beveiliging is. Het is een niet ambtelijk identiteitsbewijs. Hij kwam overal binnen. De Duitse digitale burgerrechtenbeweging FoeBuD biedt een ‘Lichtbildausweis voor 15 euro aan onder het mom ‘wat is er mooier dan het creëren van een (niet-officiële) pasfoto die precies de gegevens bevat die u bereid bent te onthullen. Of misschien wilt u een compleet andere identiteit? Met onze paspoorten kunt u iets leuks uitzoeken’. Een Duits protest met een knipoog wordt in Nederland door de instanties niet begrepen.

De Winter toont aan dat identiteitsbewijzen slecht gecontroleerd worden. Instanties weten niet wat een officieel ambtelijk legitimatiebewijs is. Hij had er journalistieke bedoelingen mee. Maar het misbruik ligt op de loer als identiteit een handelsartikel wordt en burgers elkaars identiteit kunnen aannemen. De Winter toont aan dat de veiligheidsdiensten door surveillance op straat, aftappen van telefoons en ongericht afluisteren van internet de privacy van de burger inperken, maar de voordeur wijd open laten staan voor kwaadwillenden. Dat roept de vraag op waarmee de veiligheidsdiensten bezig zijn en wat hun uiteindelijke doel is bij het volgen van de burger. De Winter heeft het failliet van het huidige privacy- en veiligheidsbeleid van de overheden doelmatig aan de kaak gesteld. Dit vraagt om een fundamenteel debat over veiligheid en privacy.

Foto 1: Lichtbildausweis van Brenno de Winter

Foto 2: Bestelling Lichtbildsausweis via shop op FoeBuD e.v.

Politieke partijen stemmen in met ongericht afluisteren van het internet

Minister Hans Hillen van Defensie erkende gisteren in de Tweede Kamer in een overleg over de uitbreiding van internettapbevoegdheden voor veiligheidsdiensten dat de Militaire Inlichten- en Veiligheidsdienst (MIVD) soms de wet overtreedt door illegale internettaps. Zijn antwoord is niet om de privacy van burgers voortaan beter te waarborgen, maar de intentie om de wet te verruimen. De Digitale Burgerrechtenbeweging Bits of Freedom is teleurgesteld in de Nederlandse politieke partijen. Slechts GroenLinks en de PvdA stelden zich kritisch op.

In die nieuwe wet zou de overheid naast draadloze communicatie voortaan ook alle communicatie via internetkabels moeten kunnen aftappen. Dit voornemen wordt voorbereid in een wetsvoorstel. Dit kan betekenen dat veiligheidsdiensten ‘alle verkeer via internetknooppunten of transatlantische internetkabels kunnen onderscheppen: van verdachte én onverdachte internetters‘, aldus Bits of Freedom.

Dit voorstel zet de privacy van burgers verder onder druk. Met een sleepnet kunnen veiligheidsdiensten dan ongericht het internet doorploegen. De woorden van minister Hillen kunnen opgevat worden als een vlucht vooruit voor kritiek op de bestaande situatie. Cynisch gezegd wisselt Hillen oude gebreken in voor nieuwe.

Arjan Al Fassad (GroenLinks) maakt zich zorgen over de nonchalance waarmee veiligheidsdiensten nu al telefoon en internet aftappen. De overheid houdt zich niet altijd aan de plicht de burgers hiervan achteraf te informeren. Al Fassad wil kunnen toetsen of een tap terecht was. Maar hoe zijn voorstel om daartoe een College van Toezicht op te richten nog valt te rijmen als de veiligheidsdiensten nog meer bevoegdheden krijgen en voortaan ongericht het internetverkeer kunnen onderscheppen is de vraag. Waarom politieke partijen weigeren op te komen voor internetvrijheid en de rechten van de burgers is een terugkerend raadsel.

Foto: Siegfried Woldhek, Hillen at Work. Credits: Siegfried Woldhek 2011