Nogmaals Obama en de verslaggeving in de NRC

Gevestigde media geven nieuws met een korte vertraging, en mentaliteit met een lange vertraging door. Dat eerste is het kenmerk van de verslaggeving van nieuws dat altijd op de feiten volgt. Met het laatste is wat anders aan de hand. Het leidt snel tot misverstanden. Ik had er afgelopen week een woordenwisseling over met de Ombudsman van de NRC Sjoerd de Jong. Vanuit ons verschillend perspectief hebben we allebei gelijk.

Het meningsverschil spitste zich niet alleen toe op de verslaggeving, maar ook op het vermeende gebrek aan inlevingsvermogen van de redactionele staf van de NRC voor ‘de tegenbeweging‘ . Daaronder kunnen het hackerscollectief Anonymous, de activisten van Occupy en de klokkenluiderssite WikiLeaks verstaan worden. Niet toevallig geworteld in een Angelsaksische cultuur waar journalistiek van overheden en burgerjournalistiek van de tegenbeweging op een hoog niveau staan. Dat ik m’n pijlen op de NRC richt is deels toeval, ik lees die krant. Maar de krant lijkt ook wat verkalkt waarbij sensationele openingen eerder accentueren dan verhullen dat de referentie het establishment is. Die krijgen altijd het voordeel van de twijfel, ten koste van de marge.

Aanleiding voor mijn observatie was een stuk van redacteur Juurd Eijsvoogel over de toespraak van president Obama voor de VN. Ondanks zijn relativering dat het een campagnespeech was, werd in een paginagroot artikel de indruk gewekt dat Obama het voor de meningsuiting en burgerrechten opnam. Sjoerd de Jong stelt terecht dat reguliere berichtgeving verslag doet en commentaar en feiten niet kan vermengen. Valkuil voor een ‘kwaliteitskrant’ wordt dan echter een brede berichtgeving van een gemiddeld niveau die redactioneel-technisch klopt, maar met lege handen staat bij vragen over goed en kwaad. In een objectief nihilisme.

Het gebrek aan kritiek op Barack Obama bij de NRC zette me in beweging. Een president die  meer dan welke Amerikaanse president uit de geschiedenis de burgerrechten en de meningsuiting inperkt. Notabene ook van journalisten door de NDAA, zoals blogster Alexa O’Brien betoogt. Waarover de NRC begin dit jaar berichtte dat Obama deze wet contrecoeur ondertekende. Nu presenteren de eindredactie en Juurd Eijsvoogel opnieuw Obama als een president die opkomt voor universele waarden. Waar Vladimir Putin of Hu Jintao terechte kritiek krijgen, schetst doorgaans de NRC Barack Obama nog steeds als de kandidaat van 2008 zonder vuile handen. Die mentaliteit begrijp ik niet. Hopelijk kan hoofdredacteur Peter Vandermeersch het me uitleggen.

Foto: Hope, I Don’t Get Detained Indefinitely ; Ik word niet voor onbepaalde tijd vastgehouden

Cesare Pietroiusti vermengt historisch en hedendaags fascisme

Kunstenaar Cesare Pietroiusti zingt op 22 maart 2003 van 18.00 tot 23.45 uur in de Saletta Comunale for Contemporary Art in Castel San Pietro de beginregels van twee fascistenliederen Vincere (Overwinnen) en Giovinezza (Jeugd). Opzet is door te gaan totdat z’n stem het begeeft. De liederen bewieroken Italië en de jeugd. Omstanders zingen mee: ‘Vincere, vincere, vincere, e vinceremo in cielo, in terra e in mare. E’ la parola d’ordine, una suprema volontà‘. Ofwel, ‘Winnen, winnen, winnen, en we zullen winnen in de lucht, op land en op zee. Het is ons erewoord, onze opperste wil‘.  De performance heet Pensiero unico (Unieke gedachte).

In de Utrechtse presentatie-instelling BAK opent op 29 september de groepstentoonstelling How Much Fascism? Zoals vaak gaan de ondoordringbare teksten voor het onderwerp staan dat brede aandacht verdient. En beeldende kunst zo’n slechte naam bezorgt. Mijn vraag is hoe hedendaagse uitingen van fascisme herkend kunnen worden, gesteld dat ze in die vorm nog bestaan. Of ontneemt terugkijken het zicht op wat zich nu vlak voor onze ogen afspeelt? Hoe flexibel zijn kunstenaars om verder te kijken dan Geert Wilders of Marine le Pen? Naar de islam, Barack Obama of Hu Jintao. Valkuil van politieke kunstenaars is een voorspelbare focus.

Foto: Republikeinse Nationale Conventie in St. Paul, Minnesota, 2008

Ai Weiwei luncht met kartonnen Angela Merkel

De in Duitsland populaire Chinese kunstenaar Ai Weiwei wachtte vergeefs op een uitnodiging voor een ontvangst in de Duitse ambassade met kanselier Angela Merkel toen zij de afgelopen dagen China bezocht. Daarom nam ‘China’s Staatsvijand nummer 1‘ zelf het initiatief om in zijn tuin met haar in gesprek te komen. Als protest en humoristisch commentaar en in de hoop dat het niet ging regenen lunchte hij tussen vier kartonnen borden van Frau Merkel. Zijn bijdrage aan de Europees-Chinese dialoog in tijden van globalisering.

De voorzitter van de mensenrechtencommissie in de Duitse Bundestag Tom Koenigs (Bündnis 90/Die Grünen) gaf als commentaar dat Angela Merkel zich te veel op de economie richt. De Chinezen zijn de laatste maanden restrictiever geworden: ‘Die chinesische Seite ist härter geworden, gerade in den letzten Monaten‘, aldus Koenigs in Zeit Online. Want als Merkel ‘zo pompeus’ naar China reist, had ze de meningsuiting en de positie van dissidenten als de gevangen Liu Xiabo die de Nobelprijs voor de Vrede 2010 kreeg aan de orde kunnen stellen. Nu blijft onduidelijk waar de solidariteit met de dissidenten eindigt. Ai Weiwei liet het zich smaken.

Foto 1: ‘Taking Merkel to Lunch‘, Ai Weiwei met kartonnen Merkel, september 2012

Foto 2: Gaat het regenen? Ai Weiwei tussen kartonnen Merkels, september 2012

Chinese Communistische Partij verrekent met politieke moorden

Zijn de leiders van de Chinese Communistische Partij gangsters? Niemand aan de top lijkt zeker van zijn leven. De feiten van de reportage komen uit een telegram uit 2007 van het Amerikaanse consulaat in Shanghai aan het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Door WikiLeaks op 1 september 2011 gepubliceerd.

Doorgaans kloppen de feiten van de Amerikaanse telegrammen. Een deprimerend beeld doemt op van de leiders en de rechteloosheid in China. In lijn met de kritiek van Ai Weiwei over de zelfverrijking aan de top, het gebrek aan mensenrechten, het gebrekkige rechtssysteem en de desinteresse van de leiders in burgers.

In een bizar bijverhaal ligt WikiLeaks al enkele  dagen plat door zogenaamde DDos (distributed denial-of-service) aanvallen die er specifiek op zijn gericht om een netwerk onbruikbaar te maken. WikiLeaks speculeert over de timing van de aanvallen, tijdens de Olympische Spelen van Londen. Het kan de Amerikaanse regering zijn die de aanvallen uitvoert. Het kan ook een andere regering zijn, zoals de Chinese. Aan het Amerikaanse telegram uit 2007 werd juist de laatste dagen gerefereerd door The Epoch Times en China’s Forbidden News.

Foto: ‘Chinese officials at the 17th Party Congress on Oct. 21, 2007, in Beijing. The son of the former head of the regime’s anti-corruption body was killed to send a message to the father, says WikiLeaks. (Andrew Wong/Getty Images)’

Ai Weiwei: Twitter is blocked here in China so I can’t read any tweets

Ai Weiwei tart de machthebbers. Op twitter vergelijkt-ie China met Noord-Korea. Want in China wordt twitter door de autoriteiten geblokkeerd. De veeg uit de pan naar Shanghai: a city without culture, but a lot of money maakt zijn ongenoegen compleet. De ‘Jack’ tot wie Ai Weiwei zich richt is Jack Dorsey, de mede-oprichter van Twitter die in China op zakenreis is. Extremely excited by an amazing presentation the team just made to me. 

Op thenextweb.com geeft Jon Russell de achtergronden: ‘Weiwei heeft herhaaldelijk Twitter en Sina Weibo (het Chinese equivalent) gebruikt hoewel autoriteiten hem het gebruik van sociale media verboden, na zijn vrijlating uit een onverklaarbare detentie door de staat van meer dan twee maanden.’ Volgens de bestuursvoorzitter van Twitter Dick Costolo ziet het bedrijf zich als de ‘free wing of the free speech party’.

Jack Dorsey is zich duidelijk bewust van het gevecht van Ai Weiwei met de autoriteiten, zijn inperking van de meningsuiting en de door Dick Costolo geuitte claim van Twitter en werkt deze uit. Want hij antwoordt op het ongenoegen van Ai Weiwei dat China geen toegang tot twitter heeft dat het ongelukkig en teleurstellend is: yes, it’s unfortunate and disappointing. De tweets tonen ook aan dat de blokkade omzeild kan worden.

De druk van Jack Dorsey en hoop op een opening speelt zich af tegen een verslechtering van de mensenrechten. Dat valt niet los te zien van de machtswisseling aan de top komende zomer als de gematigde Xi Jinping de macht overneemt. Bij de prominente mensenrechtenactivist Hu Jia vielen gisteren acht agenten zijn huis binnen en werden twee computers in beslag genomen. Maar Ai Weiwei laat zich niet intimideren.

Foto: Tweets van Ai Weiwei met Jack Dorsey, 12 januari 2012

Ai Weiwei wordt extreem zwaar belast, maar zwijgt niet

Ai Weiwei spreekt op Al Jazeera English. China’s in het Westen meest bekende beeldende kunstenaar. Hij zegt bang te zijn, maar dat angst hem niet zal helpen. Het enige wat hem echt help is het openbaren van de waarheid. Vanwege zijn bekendheid heeft-ie de kans om te spreken, ook voor anderen. Da’s zijn verantwoordelijkheid. Zijn strijd draait niet om hem en is zeker niet alleen een geldkwestie. Kwestie is hoe een staat kan overleven indien het geen respect toont voor de wet. Indien het geen heldere procedures heeft noch transparantie of een publiek debat. Dit is een reëel gevaar voor de staat en en voor de natie.

Ai Weiwei vond afgelopen dinsdag een belastingaanslag van 15 miljoen yuan op zijn deurmat. Omgerekend ruim 1,7 miljoen euro. Voor het bedrijf dat op naam van zijn vrouw Lu Qing staat. Hij moet het binnen twee weken betalen. Weliswaar gefingeerd en een middel om hem onder druk te zetten, maar een realiteit waarmee hij moet omgaan. Inmiddels hebben supporters van Ai Weiwei een miljoen yuan bijeengebracht.

Ai Weiwei kondigt dus aan zich uit te blijven spreken. Zelfs een verantwoordelijkheid te voelen dat te moeten doen omdat-ie in de omstandigheid verkeert dat te kunnen doen. Het zelfs op te zullen nemen voor anderen die onderdrukt worden in China dat geen rechtsstaat is. Vraag is hoelang zijn bekendheid hem nog beschermt. Internationaal voelen Chinese autoriteiten zich sterk nu Europa en de VS om Chinees geld bedelen. Paradox is dat president Hu Jintao Ai Weiwei daarom kan negeren. Een koele redding uit berekening.