
Fractievoorzitter Norbert Klein van de 50PLUS-fractie stelt kamervragen aan minister Jet Bussemaker van Onderwijs over een toenemend aantal laaggeletterden. Volgens een bericht in De Volkskrant waarop Klein zich baseert stijgt het aantal laaggeletterden onder de 45-plussers snel. Op vijf jaar na de doelgroep van de partij 50PLUS. Die conclusie is echter in strijd met onderzoeken die zeggen dat laaggeletterdheid niet afneemt. Werkt hier het mechanisme dat betrokkenen uit het onderwijsveld een claim leggen op extra fondsen?
Laaggeletterdheid dreigt over vijf jaar tot tekorten op de arbeidsmarkt te leiden meent De Volkskrant. Het valt echter moeilijk in te zien hoe een stabiel niveau van laaggeletterdheid, een werkloosheid van 670.000 mensen (8,6%), een hoge verborgen werkloosheid door de slechte vooruitzichten op de arbeidsmarkt en een reservoir aan jongvolwassenen (16-24 jaar) die de hoogste vaardigheden (taal, rekenen, probleemoplossing) kennen er binnen vijf jaar een tekort aan arbeidskrachten kan ontstaan. Valt deze waarschuwing die een eigen leven gaat leiden in de categorie slecht lezen, bangmakerij of belangenbehartiging van de werkgevers die vanwege de looneisen van werknemers gediend zijn bij een niet te laag aanbod van arbeidskrachten voor de arbeidsmarkt?
Laaggeletterden zijn geen analfabeten. Ze kunnen wel lezen en schrijven, maar beheersen deze vaardigheden niet goed genoeg om te kunnen functioneren in de samenleving. Volgens Wikipedia bevat Nederland ‘250.000 analfabeten (1,5% van de bevolking) en 1,3 miljoen laaggeletterden of zogenaamde functioneel analfabeten (7,9% van de bevolking)‘. Zo’n 10% van de bevolking kan dus niet goed functioneren vanwege onvoldoende taal- en rekenvaardigheid. Een OECD-rapport ziet 11,7% van de volwassen Nederlanders in taalvaardigheid uit de boot vallen en 13,2% in rekenvaardigheid. Statistisch een lager percentage dan de meeste landen.
Wat opvalt in de reacties in De Volkskrant is dat de laaggeletterdheid -of het analfabetisme- direct gekoppeld wordt aan de arbeidsproductiviteit en de economische groei. Ook Norbert Klein heeft het in z’n kamervragen over de toenemende werkloosheid onder ouderen. Maar Willem Houtkoop van het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (ECBO) dat mede het PIAAC-onderzoek voor Nederland onder leiding van de OECD hield ziet nog een ander effect: ‘Een groeiende groep mensen haalt niet uit de wereld wat erin zit‘. Prinses Laurentien die voorzitter is van de Stichting Lezen & Schrijven ziet een demografische tijdbom: ‘Omdat de kloof tussen de mensen die het heel goed doen en de mensen die achterblijven groeit. Dat bedreigt de sociale cohesie.’
Houtkoop en prinses Laurentien hebben gelijk. Analfabetisme of laaggeletterdheid is een sociale tragedie voor de betrokkenen vanwege de uitsluiting en het niet volledig kunnen functioneren in de samenleving. Daarom moet het onderwijs aan achtergebleven volwassenen geïntensiveerd worden. Niet om economische redenen.
Foto: De letter ‘B’. Psalterium met glossen, Noordwest Frankrijk, rond 1175. Credits: Koninklijke Bibliotheek.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...