
Beeldend kunstenaar Jans Muskee kreeg gisteren een melding van Facebook dat iemand bovenstaande foto van twee van zijn tekeningen had gerapporteerd wegens het bevatten van naakt en dat Facebook het ging onderzoeken. Een uur later kreeg Muskee opnieuw een melding met de mededeling dat de foto verwijderd was ‘omdat deze in strijd is met de richtlijnen van de community van Facebook’. Met een link naar deze richtlijnen. Daarop werd zijn account afgesloten. Hij kon pas weer inloggen na het invullen van een verklaring dat zijn tijdlijn geen naakt bevatte. De betreffende richtlijn ‘voor de Facebook-community’ over naakt luidt als volgt:

Heeft Facebook zorgvuldig gehandeld bij de verwijdering van de foto van de tekeningen van Muskee en de tijdelijke sluiting van zijn account? Het lijkt er sterk op dat de algoritmen van Facebook op hol waren geslagen en het niet volgens de eigen richtlijnen handelde. Want de foto van beide tekeningen die Muskee op zijn tijdlijn plaatste is geen ‘pornografisch materiaal’ of bevat ‘expliciete seksuele inhoud waarin een minderjarige is vertegenwoordigd’. Jans Muskee is een tekenaar die zijn artistieke verbeelding de ruimte geeft om het menselijk lichaam weer te geven. Facebook achtte het in dit geval blijkbaar nodig beperkingen op te leggen vanwege de weergave van naakt. De uitzondering die Facebook maakt voor artistieke uitingen in de vorm van ‘foto’s van een beeldhouwwerk zoals David van Michelangelo’ vond Facebook hier niet van toepassing.
Het gaat hier niet om naakt, Jans Muskee of om degene die het nodig vond om ‘het misbruik te rapporteren’. Het gaat om de machtspositie van Facebook. Om te kunnen functioneren is het voor actiegroepen, instellingen of personen noodzakelijk om gebruik te kunnen maken van sociale media. Facebook speelt hierbij een centrale rol. Door sluiting verhindert Facebook dat zonder dat er een alternatief voorhanden is. Door dit bijna-monopolie zou Facebook extra zorgvuldig in haar argumentatie moeten zijn. Wat gebeurt er als er nogmaals een rapportage van misbruik over Jans Muskee komt? Wordt deze kunstenaar dan voor langere tijd afgesloten? Daarnaast is tegen uitsluiting door Facebook geen beroep mogelijk wat het er nog onrechtvaardiger op maakt.
Dit geval staat niet op zichzelf. De sextremistes van Femen die hun borsten inzetten als politiek wapen gaan op Facebook met ‘geblurde’ -dus vervormde- borsten door het leven. Hun Facebook-pagina’s werden in 2013 tijdelijk afgesloten wegens ‘het verspreiden van pornografie en bevorderen van prostitutie’. Maar Femen is een politiek-feministische organisatie die opkomt voor vrouwenrechten en strijdt tegen uitbuiting van vrouwen door pornografie en prostitutie. Nog tragischer is het geval van de Britse George Rolph die in 2013 een hongerstaking was begonnen en nauwelijks publiciteit kreeg in de media. Op de 14de dag van zijn staking werd zijn account zonder opgave van reden of aantoonbare aanleiding door Facebook gesloten. De moraal: een Facebook-pagina beginnen tegen Facebook omdat het je account afsluit is de paradox van de nieuwe tijd.
Foto 1: Door Facebook verwijderde tekeningen van Jans Muskee van een posting op Facebook.
Foto 2: Schermafbeelding van richtlijnen van Facebook over naakt.
Vind ik leuk:
Like Laden...