Joris Luyendijk laat voor de VPRO zijn licht schijnen over de financiële sector. Of liever gezegd over wat er mis is bij de banken en waarom de politiek niet bij machte is om in te grijpen. Hij eindigt positief. Tegen beter weten in? Ook de emancipatie van homoseksuelen en vrouwen of het afschaffen van de slavernij kwam er uiteindelijk doorheen. Maar hoe de banken hervormd gaan worden is vooralsnog volstrekt niet duidelijk. Er is nog geen beweging. Maar Luyendijk is duidelijk dat ze onvermijdelijk hervormd moeten worden. Op straffe van veel ellende voor velen. Inclusief zakenbankiers die ook slachtoffer zijn geworden van een doorgedraaid financieel systeem. Niemand heeft het bankenmonster meer in de hand. Het moet getemd. Maar hoe?
Anonymous Netherlands (AN) laat steeds meer van zich horen. Da’s een goede en een slechte zaak. Want wie is er eigenlijk aan het woord? En wat houdt dat woord in? Het bericht valt in vijf delen uiteen. Ik ga ze met close reading stuk voor stuk langs. Om te achterhalen welke hoofdlijn degenen die zich achter Anonymous Netherlands schuilhouden voor ogen hebben. Voor de duidelijkheid onderstreep ik mijn commentaar.
1. ‘Anonymous’ zegt dat het haar ter ore is gekomen dat Anonymous in Nederland krachtig is met een sterke wil. Een cirkelredenering van het type ‘WC-Eend adviseert WC-Eend’. Ondanks dat is AN nog klein, maar met groeipotentie. Daarom moet het bekender worden bij het grote publiek. Een middel om dat te bereiken is de video om het Nederlandse volk te informeren. Onbegrijpelijk is waarom de tekst niet in het Nederlands wordt uitgesproken, of op zijn minst de tekst Nederlands ondertiteld wordt. Dat zou het bereik verhogen.
2. De Nederlandse overheid zou Anonymous aan het publiek voorstellen als een terroristische hackersgroep: ‘a hacker terrorist group‘. Volgens AN een foute uitleg. Want: ‘Anonymous is een idee. Een idee dat wordt gedeeld door een groep mensen.’ Dat kan iedereen zijn. De video toont aan dat Anonymous in de uitvoering concreet wordt, daarom is de claim dat Anonymous een idee is op zijn minst onvolledig. Mijn indruk is dat Anonymous eerder genegeerd wordt door de overheid, dan dat het in de terroristische hoek geduwd wordt.
3. Anonymous vecht tegen corruptie en hebzucht, voor het volk. De 1% aan de top negeert 99%. Ondanks verkiezingen die suggereren dat burgers een stem hebben die er toe doet. Maar van overheden is weinig goeds te verwachten. In ieder geval komen ze er uit zichzelf niet mee. AN refereert hiermee aan de leuze van Occupy: ‘We are the 99%‘. Een duidelijke slogan met een bezwaar, het is afgeleid van de Amerikaanse situatie.
4. Anonymous heeft de wapens opgenomen tegen corrupte overheden, pedofielen en elk ander doel waarvan AN vindt dat het afgeschaft moet worden. Omdat Nederlandse media censureren baseert AN zich voor haar informatie op het internet. AN sluit pedofiele sites omdat het meent dat de Nederlandse overheid dit probleem onvoldoende aanpakt. AN vecht ook tegen de Scientology Kerk. Anonymous vecht voor jou. AN maakt zich bekend, het is Childtect, een onderdeel van Anonymous dat zich richt op pedofielen.Ik heb me eerder afgevraagd waarom Childtect zich Anonymous noemt. Da’s verwarrend. Eigenrichting door sites af te sluiten gaat buiten de rechtsstaat om.De strijd tegen Scientology dateert uit 2008 en is oude koek.Ik meen dat dit AN het brede politieke perspectief van Anonymous verkeerd opvat en schade aandoet. Daarbij maakt het een logische fout. Want door te strijden tegen pedofielen kan het niet meer namens het hele volk spreken.
5. Oproep aan alle Nederlanders om de ogen te openen en zich om de wereld te gaan bekommeren. Laat jullie stem horen. Met rituele afsluiting. Niets op af te dingen. Maar als de inhoud mager is wordt het potsierlijk.
We zullen komende jaren in naam van Anonymous steeds meer berichten met een lokaal karakter ontvangen. Decentraal in elkaar gezet met van internet geplukte elementen. Niet altijd volledig te begrijpen. Gevaar is inflatie. Ze worden niet serieus genomen als de organisatie erachter niet herleidbaar is. Een Twitter-account kan voldoende zijn voor geloofwaardigheid, zoals AnonymousIRC. In Nederland stapelen de accounts zich op, zoals Anonymous-Nederland, Dutch Anonymous of Anonymous Netherlands. Overheden perken meest de internetvrijheid in vanwege terrorisme of pedofilie. Opmerkelijk is dat AN aan beide kanten van de lijn staat.
Het World Economic Forum (WEF) dat van 25 tot 29 januari plaatsvindt in het Zwitserse Davos heeft een kamp van de Occupy-beweging. Met iglo’s in de sneeuw. Weliswaar aan de rand bij het station, maar toch. Georganiseerd door de Zwitserse sociaal-democraten samen met internationale en lokale Occupisten. Een jaar geleden bestond de beweging nog niet. Nu is het de spiegel waarin de macht kan kijken.
Naar Davos komen staatsleiders en bestuursvoorzitters van topbedrijven. Niet de spreekwoordelijke 1% die de wereld bezit, maar 1% van de 1% verzamelt zich hier. Een enkele helicoptervlucht vanuit Zürich kost 4200 euro. Het WEF reageert in een Global Risk Report op de bezwaren tegen ongelijkheid zoals die door Occupy worden verwoord. Want de gevestigde macht beseft dat het eigen verdienmodel in gevaar komt als de sociale en economische onrust toeneemt. Banken en bedrijven kunnen overigens hun verdienmodel verbeteren door zelf minder te verdienen. Samenwerking met Occupy zou de wereldwijde beroering kunnen dempen.
Occupy heeft nu al invloed. Hoewel aan de marge. Maar invloed moet groeien. Occupisten worden niet toegelaten om op het WEF te spreken ‘omdat ze alleen kritiseren’. En da’s blijkbaar niet de bedoeling. De opmerking van een WEF-woordvoerder wie de belangrijkste vertegenwoordigers van Occupy zijn is veelzeggend. Het gaat voorbij aan twee vragen. Namelijk hoe representatief is de verzamelde bedrijfselite in Davos en waarom zou een tegenbeweging oude organisatiestructuren imiteren? We zien verder in Davos 2013.
George Knight 