Wat betekent Expositie 1001 Inventions voor positie musea?

Een tentoonstelling als een filmgala. Met sterren, glamour, internationalisering, globale amortisatie, Awards, A-locaties en marketing die de productiekosten overtreft. De tentoonstelling 1001 Inventions van het in het Verenigde Koninkrijk gevestigde 1001 Inventions wordt door vele landen overgenomen. Vanaf 29 augustus in het Post Kantoor Rotterdam. Een ander voorbeeld van een expositie die niet door een museum maar door een evenementenbedrijf wordt geassembleerd is ‘Da Vinci – The Joy of Understanding’. Straks te zien in een ander voormalig postkantoor op de Neude in Utrecht. Een overname door een Nederlandse partner van Grande Exhibitions dat eveneens exposities voor een breed publiek ontwikkelt en wereldwijd in de markt zet.

Makkelijk om er laatdunkend over te doen. Maar deze blockbusters brengen in museumland wel iets teweeg. Het nu stevig onder vuur liggende Rotterdamse Wereldmuseum met directeur Stanley Bremer krijgt een koekje van eigen deeg dat zoveel groter, beter gebakken en smakelijker is. Bremer die notabene de focus op Azië zei te willen leggen en nu tijdelijk In Rotterdam als concurrent een tentoonstelling over de islam krijgt die ook hengelt naar de gunst van een breed publiek. Geen typische bezoekers van kunstmusea, maar vriendenclubs of families die een belevenis ervaren. The Dungeon (‘Must See‘) is het format, kunstobjecten het materiaal.

De vraag is dus wat deze blockbusters met de positie van musea doen. In m’n achterhoofd zeurt de vergelijking met fake patiëntenorganisaties die zich op de goede doelen markt richten. Het zijn lookalikes die in vorm op de originele organisatie lijken, maar ze gaan enkel voor financieel gewin en niet het overwinnen van een ziekte, door bijvoorbeeld fondsen te werven voor onderzoek. Deze namaak organisaties snoepen geld weg van de gevestigde patiëntenorganisaties die strijden tegen kanker, alzheimer, diabetes, hart of Parkinson. Snoepen deze megatentoonstellingen die als een rondreizend circus de wereld overtrekken geld weg bij musea? Het antwoord is waarschijnlijk niet eenduidig te geven. Maar de vraag moeten musea zich stellen.

Advertentie

PvdA’er Vos spreekt: Willem-Alexander op Balkenende-norm

PvdA Kamerlid Jan Vos wil het salaris van Willem-Alexander terugbrengen naar de Balkenende-norm. Zo’n 230.000 euro. Nu ontvangt de koning 825.000 euro. Maxima 327.000 euro. Daarnaast wordt een groot deel van de kosten voor de paleizen, het personeel, de beveiliging, de auto’s en de vliegtuigen vergoed, aldus de NOS. Vos is woordvoerder Innovatie, Energie en Klimaat, Internationale Handel en MVO. Geen woordvoerder Koningshuis. Da’s Jeroen Recourt die stelt dat de PvdA niet wil tornen aan het salaris van de koning. Jan Vos zou een privéstandpunt vertolken. Op de website van Vos is over deze kwestie niets terug te vinden.

‘De koning krijgt heel veel kosten vergoed. Ik denk dat hij van een kleine twee ton prima kan leven‘, aldus Vos. Hij wil dat aan de PvdA-fractie voortellen. Maxima zou dan ook op de Balkenende-norm kunnen worden gezet. Vos gaat vandaag met collega’s op bezoek bij de koning in paleis Noordeinde.  Hij verklaart geen republikein te zijn: ‘De monarchie is een belangrijk symbool van ons land en ons koningshuis levert goed werk. De Koning krijgt daarom paleizen, auto’s, vliegreizen en personeel op kosten van de belastingbetaler.’

Jan Vos is de ‘afwijkende stem’ zoals aftredend PvdA-raadslid Martien Schurink in Hoorn was. Die stem klinkt nauwelijks nog in de PvdA of andere partijen. Leden zwijgen meestal als de positie van het koningshuis in het geding is. Bij Schurinks afscheidsspeech werd gezegd: ‘Martien volgt zijn eigen hart en geweten en blijft zijn eigen opvattingen trouw. Af en toe, bijvoorbeeld bij het bezoek van Maxima en Alexander aan Hoorn, leverde dat dan ook een afwijkende stem op ten opzichte van de PvdA fractie.‘ Niet slecht voor een politicus om z’n hart en geweten te volgen. Al is het maar kort, voordat de fractiediscipline hem weer terug in het gelid zet.

Foto: Enschede, 2 april 2014. Koning Willem-Alexander bezoekt een interactieve expositie in de hal van The Gallery. Deze expositie laat zien hoe wetenschappelijk onderzoek tot commerciële producten kan leiden © ANP, foto: Robin van Lonkhuijsen.