Voorstel John Hewson over Julian Assange vertaald naar Nederland

De Australische econoom en voormalig liberaal leider John Hewson roept de Australische regering in een opinieartikel op om een oplossing te zoeken in de kwestie Julian Assange. De voorman van WikiLeaks is Australisch burger en verwijt de regering Gillard hem nooit consulair te hebben bijgestaan. Hewson mist tot nu toe actie van de Australische regering. Hewson ziet vijf partijen: Groot-Brittannië, Zweden, Ecuador, VS en Australië als bemiddelaar. Minister van Buitenlandse zaken Bob Carr zou de onderhandelingen moeten leiden.

Kern van Hewsons voorstel is dat Assange naar Zweden uitgewezen wordt en meewerkt aan het onderzoek naar de beschuldigingen van verkrachting. Onder de verzekering dat als-ie van alle blaam gezuiverd wordt hij vrij naar Australië kan reizen. Daar staat de regering hem vervolgens bij als de VS hem proberen alsnog uitgeleverd te krijgen. Hewson laat ongenoemd wat er gebeurt als Assange in Zweden voor verkrachting wordt veroordeeld en na invrijheidstelling op vrije voeten komt. Geldt dan ook de vrijgeleide naar Australië?

Hewson ziet alleen maar verliezers. Zweden lijkt door het gegraaf een minder degelijke rechtsstaat dan het leek en loopt publicitaire schade op. Het land is overduidelijk dienstbaar aan de VS ten koste van eigen principes. Groot-Brittannië heeft zich belachelijk gemaakt door te dreigen met een inval in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen waarmee de Britten het internationaal recht negeren. Australië komt niet op voor de rechten van een staatsburger in nood en premier Julia Gillard opereert tot nu toe ongeloofwaardig en partijdig. Ecuador toont een dubbele standaard door Assange asiel te verlenen, maar sluit thuis journalisten als Assange op. Vermoedelijk uit tactische overwegingen laat Hewson kritiek op de VS van president Barack Obama achterwege. Feitelijk staat daar de rechtsstaat het meest onder druk als privilege van steeds minder burgers.

John Hewson verdient lof dat-ie uit de loopgraven komt en probeert verder te kijken. Hij ziet het slagveld van de kwestie-Assange dat bij genoemde regeringen tot nu toe het slechtste naar boven brengt. In ieder geval hun dubbele moraal aanscherpt. Dat moet stoppen, volgens Hewson. De kwestie verziekt het diplomatieke en politieke verkeer en mogelijk dreigt een handelsoorlog tussen de VS en enkele Latijns-Amerikaanse landen.

Ik voeg graag een zesde land toe: Nederland. Als goede partner van Groot-Brittanië en de VS en als land dat zich graag profileert met het internationaal recht, zoals het Internationaal Strafhof in Den Haag, biedt Nederland geloofwaardigheid die Zweden in de ogen van het kamp Assange mist. Onder Zweeds recht zou Assange in Nederland ondervraagd kunnen worden, om mogelijk daarna aangeklaagd, berecht en veroordeeld te worden. Het voorstel van Hewson dient dan als basis met de toevoeging dat bij veroordeling en uitzitten van de straf in Nederland Assange met garantie van Zweden en Nederland vrij naar Australië kan reizen.

Foto: Cartoon van David Rowe, ‘The Whistleblowers in A Minor‘ voor de Financiel Review, 17 augustus 2012

Advertentie

Groot-Brittannië dreigt Ecuadoriaanse ambassade binnen te vallen

Update: Ecuador heeft Julian Assanges asielverzoek ingewilligd, aldus de Ecuadoriaanse minister van Buitenlandse Zaken Ricardo Patiño in een persconferentie in Quito. De spanning tussen Groot-Brittannië en Ecuador loopt op met wederzijdse verwijten. Voor de ambassade verdringen de cameraploegen elkaar. 

Groot-Brittannië zou de Ecuadoriaanse ambassade in Londen dreigen binnen te vallen. Dat nieuws komt niet toevallig naar buiten in de week dat Ecuador bekendmaakt wat het heeft beslist over de asielaanvraag van Julian Assange die toevlucht heeft gezocht in de ambassade. De klokkenluider van WikiLeaks vreest voor uitlevering aan Zweden en daaropvolgend naar de VS omdat-ie inschat dat in beide landen zijn rechten geschonden worden. Er zijn aanwijzingen dat-ie in een Amerikaanse kerker ‘opgeborgen’ zal worden.

Als onderbouwing van hun dreiging verwijzen de Britten naar hun ‘Diplomatic and Consular Premises Act 1987‘ die het hun zou toestaan om Julian Assange ‘te arresteren op de bestaande terreinen van de ambassade’. Volgens de Ecuadoriaanse regeringskrant El Telégrafo is het Ecuadoriaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in Quito hierover gisteren, 15 augustus, via een document op de hoogte gesteld door de Britten: A través de un documento entregado ayer en la Cancillería ecuatoriana. Dat was na het foutieve, of in ieder geval voortijdige bericht in The Guardian dat Ecuador Assange al asiel had verleend.

Julian Borger van The Guardian heeft inzicht in de aide-memoire van de Britse diplomatieke dienst dat het aan Ecuador overhandigde. Het zegt dat Groot-Brittannië recht heeft om de rechter te verzoeken met politie de ambassade binnen te gaan om Assange te arresteren. Minister van Buitenlandse Zaken William Hague zou dan moeten aantonen dat Ecuador het internationaal recht gebroken heeft en handelt in strijd met de verplichtingen uit de Conventie van Wenen. De arrestatie zou een week vooraf aangekondigd worden. Britse diplomaten zien een en ander als een ernstige stap, maar niet als het verbreken van diplomatieke relaties.

Het oogt vreemd dat de Britten een wet hebben om eenzijdig te beslissen of een in Groot-Brittannië gevestigde ambassade in strijd met de Conventie van Wenen functioneert. Artikel 22 lid 1 van dat verdrag stelt immers dat de terreinen onschendbaar zijn: The premises of the mission shall be inviolable. The agents of the receiving State may not enter them, except with the consent of the head of the mission. Maar artikel 42 geeft de Britten enige ruimte om in te grijpen: The premises of the mission must not be used in any manner incompatible with the functions of the mission as laid down in the present Convention or by other rules of general international law or by any special agreements in force between the sending and the receiving State.

Hoe de Britten denken te onderbouwen dat het geval Assange zo bijzonder is dat het hun toestaat om de ambassade binnen te vallen valt lastig in te zien. Zo is er het precedent van de Hongaarse kardinaal József Mindszenty die van 1956 tot 1971 toevlucht zocht in de Amerikaanse ambassade in Boedapest. Ook toen was de Conventie van Wenen al in werking. De Hongaren vielen de Amerikaanse ambassade niet binnen. Mensenrechtenactivist Klaas de Jonge die van illegale activiteiten werd verdacht vluchtte naar de Nederlandse ambassade in Pretoria. Hij verbleef er van 1985 tot 1987. De Zuid-Afrikanen vielen de ambassade niet binnen.

De spierballentaal van de Britten komt ondiplomatiek over. Ecuador voelt zich door de Britse dreiging als klein kind in de hoek gezet en beseft dat een groter land nooit op die manier bedreigd zou worden. Om dat te neutraliseren heeft het daarom de dreiging bekendgemaakt, wat evenmin diplomatiek oogt. Bij een Britse inval in de Ecuadoriaanse ambassade kan de situatie escaleren als landen als Venezuela en de Britse aartsvijand Argentinië tegenmaatregelen tegen de Britten nemen. Daarom blijft het waarschijnlijk bij een dreiging.

Foto: Ecuadoriaanse ambassade in London met bewaking en spandoek, 2012

Ecuador wikt en beslist over asielaanvraag Julian Assange

Update 14 augustus: The Guardian zegt dat een Ecuadoriaanse official, die niet in de binnenste kringen van de macht verkeert, heeft verklaard  dat Assange officieel asiel wordt verleend. In de Ecuadoriaanse regeringskrant El Telégrafo is het bericht echter nog niet te vinden. De krant zegt dat alles klaar is om te reageren: ‘ya tiene todo listo para responder a Assange‘. Een officiële verklaring uit Quito lijkt ophanden. 

Volgens de Ecuadoriaanse regeringskrant El Telégrafo is er een beslissing genomen over de asielaanvraag van Julian Assange: En todo caso, al parecer, la decisión ya está tomada y se ultiman detalles jurídicos del caso. De Ecuadoriaanse regering meldde eerder pas na de Olympische Spelen in Londen met een besluit te komen. Die spelen zijn nu voorbij. Julian Assange vluchtte op 19 juni naar de Ecuadoriaanse ambassade in Londen.

In een lange tweet schetst WikiLeaks de mogelijkheden en roept het supporters op alert te zijn. Het klinkt als fluiten in het donker in afwachting van een onzichtbare vijand die met overmacht ingrijpt. Bij een positief besluit moeten supporters dit krachtig verdedigen en vergelding tegen Ecuador proberen te voorkomen. WikiLeaks ziet in een positief besluit de erkenning dat de organisatie door de VS politiek vervolgd wordt.

Als Ecuador Assange asiel verleent, dan maakt de VS wellicht een einde aan de handelsvoordelen die het Ecuador mogelijk maken om voor 10 miljard dollar aan goederen te exporteren naar de VS. ‘Ecuador could basically forget about any renewal of the trade preferences if it granted safe haven to Assange’ zegt Cynthia Arnson, directeur Latijns Amerika  aan het Woodrow Wilson centrum in Washington. In een redactioneel merkt de Washington Post op om dan de handelsvoordelen begin 2013 niet te vernieuwen: If Mr. Correa seeks to appoint himself America’s chief Latin American enemy and Julian Assange’s protector between now and then, it’s not hard to imagine the outcome. Deze inschattingen geven geen argumenten, maar een verwachting.

Vraag is of de VS en Ecuador aansturen op een confrontatie als president Rafael Correa Assange asiel verleent. Want heeft de VS dat in Latijns-Amerika weinig bondgenoten heeft Ecuador niet harder nodig dan omgekeerd? En wat kan het Rafael Correa schelen als-ie zich kan opwerpen als de held van links tegen supermacht VS? Dat kan Obama niet gebruiken voor zijn herverkiezing. Als er uitstel in deze zaak mogelijk is dan komt dat alle partijen, behalve Zweden, goed uit. In welke vorm wordt spoedig duidelijk. Hoewel zelfs dat onzeker is.

Foto: Folkloristische beeldjes van keramiek uit Chordeleg, Ecuador