Is er een gedenksteen onthuld voor de op 21 februari 1945 gesneuvelde Lufwaffepiloot Gerhard Rohde in het Brabantse dorp Schaijk in de gemeente Landerd? ‘Omstreden monument onthuld‘, zegt Omroep Brabant op 21 februari. ‘Toch niet onthuld na ophef‘, zegt Omroep Brabant op 29 april. Misverstanden en gevoeligheden. Monumenten voor Duitse militairen zijn in Nederland zeldzaam. In Goirle staat in het dorp Riel in een tuin van een particulier een beeld van de Wehrmacht-soldaat Karl Heinz Rosch die in 1944 twee kinderen redde en daarbij zelf om het leven kwam. Een ‘Goede Duitser’. Een monument in het Leuldal herdenkt 687 militairen van 11 nationaliteiten die tussen 1940 en 1945 omkwamen, onder wie vier militairen van de Luftwaffe.
De AFVN (‘antifascistische oudverzetsstrijders nederland/ bond van antifascisten’) stapelt onduidelijkheid op onduidelijkheid met een persbericht dat verklaart een strafklacht tegen Powned in te dienen ‘wegens belediging, smaad en laster’ omdat het op haar site toe zou staan dat ‘de doorlopende series beledigingen door zogenaamde reaguurders worden gedumpt, vers uit het riool’. Het is niet de berichtgeving van Powned over het monument in Schaijk dat de AFVN opvoert als reden voor de aanklacht, maar de ruimte die Powned aan de reageerders zou geven. Een reactie die AFVN als voorbeeld geeft ‘In 9 van de 10 gevallen zijn anti-fascisten de nieuwe fascisten’ kan de AFVN wellicht onprettig vinden, is echter geen belediging maar een normale politieke mening. AFVN maakt het er nog gecompliceerder op door fouten recht te zetten die geen fouten zijn en steevast over een onthuld nazimonument te praten dat dus niet onthuld is en waarvan het de vraag is of de 20-jarige piloot Gerhard Rohde een nazi was of een marionet van een verkeerd regime.
Zijn de reageerders zo negatief als de AFVN beweert? Dat valt reuze mee, reacties als ‘Niet elke Duitser was een nazi’, ‘Sir Winston Churchill waarschuwde al voor de opkomst van bewegingen als deze „AFVN”’, ‘Het na-oorlogse verzet in actie’ en ‘Ik vind een monument, ook voor 1 omgekomen Duitse vlieger, een teken van volwassenheid’ zijn genuanceerder dan de AFVN doet uitkomen. Het kan zijn dat Powned het ergste heeft weggejorist. Zelfs als de AFVN gelijk zou hebben dat het doorlopend beledigd wordt door de reageerders van Powned moet het als organisatie die zich mengt in het publieke debat tegen een stootje kunnen. Het kan met persberichten, artikelen en aanklachten reageren. Om zich te profileren binnen de vrijheid van meningsuiting.
Foto: Herdenking 2014 bij het Leuldalmonumnet.
George Knight 