ANP Video op YouTube toont bijna alleen sport. Waarom?

De laatste 32 video’s op het  YouTube-kanaal van ANP Video tonen op dit moment sport. Dat komt omdat er Olympische Spelen in Rio zijn. In dat verre buitenland Brazilië. Maar de wereld staat niet stil. Er is meer in de wereld dan sport alleen. Terrorisme, Putin en Oekraïne, ISIS, de strijd in de Republikeinse partij en Donald Trump, rassenonlusten en overstromingen in de VS, Erdogan en Gülen, de 90-jarige Fidel Castro, mogelijk uitstel van de Brexit tot 2019, Julian Assange die met onthullingen over Clinton dreigt, kanselier Merkel die oppositie ondervindt van zowel SPD als CSU, de herdenking van de Japanse capitulatie en een explosie in Schiedam. Maar ANP Video besteedt er geen aandacht aan. ANP Video beperkt zich hoofdzakelijk tot sport.

De NOS heeft de Sportzomer op Radio 1 die als een tsunami van voor- en nabeschouwingen, voor- en nagesprekken, wedstrijdverslagen en evaluaties het wereldnieuws gedurende 10 weken wegdrukt en de nieuwsvoorziening domineert. ANP Video gaat er als toeleverancier in mee. Zo genereert de aandacht voor sport de aandacht voor sport. Het lijkt er steeds meer op dat de Sportzomer vooral naar zichzelf verwijst.

Al bij de planning in 2015 was bekend dat Nederland niet meedeed aan het EK Voetbal en zoals in de vorige jaren behaalden Nederlandse wielrenners in 2016 geen topklassering in de Tour de France. Of Rio voldoet aan de verwachtingen is afwachten. Waarom dan toch die buitenproportionele media-aandacht voor sport? Komt het door het geld dat ervoor wordt vrijgemaakt en als een recordpoging dominostenen omgooien Hilversum in beweging zet? Is de stilzwijgende overeenstemming onder omroepbazen dat de nieuwswaarde nihil is, maar omdat het hoge kijkcijfers oplevert net gedaan wordt alsof sport geen amusement maar nieuws is?

Heinrich Heine zou gezegd hebben dat in Nederland alles 50 jaar later gebeurt. De uitspraak ‘Als de zondvloed komt, ga ik naar Holland, want daar gebeurt alles vijftig jaar’, wordt aan hem toegeschreven, zo memoreert deze boekbespreking. Als Heine nog leefde had hij dat na deze NPO Sportzomer en sportzomer op ANP Video kunnen wijzigen in de volgende uitspraak: ‘Als de zondvloed komt, ga ik naar Holland, om er een voor- en nabeschouwing, voor- en nagesprek, wedstrijdverslag en evaluatie van te zien’. Ook op ANP Video?

Foto: Schermafbeelding van YouTube-kanaal van ANP Video met de meeste recente 30 items die sport gerelateerd zijn.

NPO-Sportzomer is te gemakzuchtig en dominant. Dat kan beter

Er is kritiek op de NPO-Sportzomer die liefst 80 dagen duurt. Van 10 juni tot 21 augustus. Er zit wel iets in die kritiek van onder meer Jean-Pierre Geelen of Cornald Maas. Geelen heeft vooral kritiek op de programmering van radiozender Radio 1 die maandenlang in het teken van sport staat. Tot vervelens toe. Op twee van de drie televisienetten is soms sport te zien. Dat is op netten die bestemd zijn voor een algemeen publiek te veel van het goede voor een specifieke categorie waar niet iedereen warm voor loopt. Op twee manieren is er iets mis met de NPO-Sportzomer: het is overheersend en voorspelbaar. En de sport wordt niet eens centraal gesteld.

De NPO-Sportzomer laat niet alleen sportwedstrijden zien, maar toont veel praatprogramma’s over sport die nauwelijks over sport gaan. Of geeft commentaar bij sportwedstrijden dat niet over de sport zelf gaat. Daarbij komt dat de Nederlandse sportjournalistiek niet echt uitblinkt in diepgang en sport als een interessant maatschappelijk fenomeen weet te duiden waarin economie, nationale identiteit en politiek samenkomen als kenmerk van onze tijd. Het praten over sport wordt met voetbaltrainers, sportjournalisten of actieve sporters als gast geen poging om het fenomeen sport te willen doorgronden en de verschillende aspecten ervan te belichten, maar ontaardt in kletspraatjes, meligheid en incrowd gebazel over human interest. Het blijft te veel aan de oppervlakte en benadrukt het amusementsaspect van sport meer dan nodig. Die praatprogramma’s zouden met andere gasten meer diepgang krijgen en aan kwaliteit winnen. Waarom worden er geen filosofen, schrijvers en kunstenaars uitgenodigd die op een veelzijdige  en onvoorspelbare manier naar sport kijken?

Effect van de NPO-Sportzomer is niet alleen het tonen van sport (onder meer EK Voetbal, Tour de France, Olympische Spelen) en praatprogramma’s over sport, maar het bepaalt ook in hoge mate de programmering van de andere twee netten. Daarmee gaat de NPO-Sportzomer over een grens. Waarom is er gedurende de Sportzomer geen alternatieve programmering van programma’s die tijdens het hoogseizoen niet in het drukke schema passen? Waarom zijn er op de andere netten geen registraties van theatervoorstellingen of is er een filmcyclus te zien dat het werk van een breed aanspreekbare regisseur toont dat goed in de ‘losheid’ van de zomer past? Denk bijvoorbeeld aan Valerio Zurlini. Waarom geen project opgezet voor aanstormend talent dat lekker kan experimenteren? Waarom geen reisprogramma’s of historische programma’s over de Nederlandse Antillen, Suriname of Nederlands-Indië? Nu tonen KRO-NCRV hun detectives en wordt dat gepresenteerd als alternatief voor sport. Maar dat is het niet. Trouwens, naast Nieuwsuur is er nu geen enkele rubriek die de wereldpolitiek volgt. Is volgens het management van de NPO de politiek actualiteit 80 dagen met reces?

Sport is een interessant gebeuren dat in de NPO-Sportzomer de nek wordt omgedraaid. De NPO ontkent door wegkijken dat sport in dienst van een ideologie staat en meent dat het neutraal gepresenteerd kan worden. Dat is reinste volksverlakkerij. Waarmee geenszins gezegd wordt dat sport achter de politiek moet verdwijnen. Liever niet zelfs, maar die context moet wel genoemd worden. Laat het duidelijk zijn, met sport is niets mis, wel met de Sportzomer die de NPO ervan maakt. Of het nou komt door de gemakzucht van de netmanagers, de macht van de kijkcijfers, het gebrek aan intellectuele diepgang van de Nederlandse sportjournalistiek of de opvatting dat de zomer er in het uitzendschema nauwelijks toe doet valt te bezien. De NPO-Sportzomer die de publieke omroep ervan maakt is te gemakzuchtig en te dominant. Dat moet in de komende jaren anders. Evenwichtiger en beter. En wat de paradox is van de NPO-Sportzomer: met meer aandacht voor sport.

Maakt het uit of Robin van Persie moslim is?

Al sinds 2005 zingt het rond op internet: Robin van Persie is moslim geworden. Afgelopen maandag merkte de NRC het op in een poging om te verklaren waarom Oranje zo onsamenhangend en ongeïnspireerd speelde. Met de opening: ‘Oranje miste teamgeest op het EK. Een man stond symbool voor het gebrek aan eenheid: Robin van Persie, vedette met privileges‘. Er zou een kamp Van Persie en een kamp Sneijder zijn. Iemands achtergrond wordt van belang bij verdeeldheid. Is er een Marokkaanse kabel met Khalid Boulahrouz, Robin van Persie and Ibrahim Afellay die zich losmaakt van de rest? En heeft dat met de slechte resultaten te maken?

Media zijn tot nu toe terughoudend geweest om te melden dat Robin van Persie in 2004 een Marokkaanse vrouw trouwde en moslim werd. Wat iemand achter de voordeur of in een gebedshuis uitspookt doet er niet toe. Als het niet van invloed is op de prestaties op het veld. Precies dat is veranderd. Daarom doorbreekt de NRC nu pas het taboe en haalt het naar boven. Is het cynisch om te zeggen dat het pas genoemd wordt als het slecht met Van Persie gaat? Doe ik eraan mee door het te noemen? Moet het daarom ongenoemd blijven?

Bij het EK van 1996 waren er geruchten over het bestaan van een Surinaamse kabel met de Ajacieden Patrick Kluivert, Edgar Davids, Michael Reiziger, Winston Bogarde en Clarence Seedorf. Reconstructies verduidelijken echter dat het gewoon vrienden waren. Ook nog eens met een gemeenschappelijk belang omdat bij Ajax de zwarte spelers minder verdienden. Of er een Marokkaanse kabel van Boulahrouz, Van Persie en Afellay bestaat is niet van belang. Feit is dat Van Persie de eenheid verstoorde, uitgeblust was na een lang seizoen en de nukken van een vedette vertoonde. Door zijn godsdienstige overtuiging was de afstand tot de groep vergroot.

Foto: (Vanaf links) Khalid Boulahrouz, Robin van Persie en Ibrahim Afellay dollen met assistant-coach Dick Voorn. Charkov, juni 2012. Credits AFP

Der Untergang en Oranje

Voetbal is oorlog. Oorlog tegen de Duitsers is de enige echte oorlog. Morgen moet Nederland met twee doelpunten verschil winnen van Portugal om door te gaan naar de volgende ronde. Da’s nog nooit gebeurd. Tevens is Oranje afhankelijk van het Duitse team dat moet winnen van Denemarken. Zodat in de voetbaloorlog onze vijand onze beste vriend wordt. De humor van Jiskefet moet opboksen tegen deze nieuwe werkelijkheid. De Nederlandse coach Bert van Marwijk wordt onderdeel van de geschiedenis. Oranje speelt in het zwart.

Foto: Geactualiseerde poster van Der Untergang

Rugbaarheid van Oranje biedt perspectief

‘Huub Stevens, de trainer van het Duitse Schalke 04, geeft rugbaarheid aan de mening van de meeste Nederlanders; Klaas-Jan Huntelaar en Robin van Persie moeten allebei in de basis worden opgesteld. Volgens de oefenmeester van de Duitse club kunnen Huntelaar en Van Persie zeer goed samen spelen en dat zouden ze ook moeten doen.‘ Aldus Soccernews in ‘Kan me Van Persie goed voorstellen in rol om Klaas-Jan heen‘.

Het is tegelijk lachen en schrikken om sportjournalisten en zogenaamde voetbaldeskundigen te horen. Hun taalgebruik doet pijn aan de oren. Ze ontnemen het zicht op de wedstrijd. Met de orakelende Johan Cruijff als norm. Het cliché wordt niet geschuwd. Er wordt ‘gebracht’, ‘gehaald’ en vierkant in de ronde gespeeld. Niemand die het begrijpt. Het spelletje heeft er een aparte tak van sport bij: de onbegrijpelijke analyse.

Wat is ‘rugbaarheid‘? Iets achter de rug van een speler om? Zodat Huntelaar als diepste spits achter de rug van Van Persie om scoort. Vanuit de ‘rugbaarheid‘ van Oranje. Is dat de sleutel tot winst? Mogelijk is de gouden formule van Oranje meer ‘rugbaarheid‘. De middenvelders De Jong en Van Bommel zijn rugbaar aan de verdedigers. En de aanvallers blinken uit in ultieme ‘rugbaarheid‘. Duitsland neemt de term over: Rückung.

Foto: Klaas-Jan Huntelaar (l) en Robin van Persie oefenen tegen Bulgarije in rugbaarheid, 26 mei 2012

Boycot EK vanwege situatie Oekraïne is hypocriet

Van 8 juni tot 1 juli vindt het EK Voetbal plaats in Polen en de Oekraïne. Nederland speelt wedstrijden op 9, 13 en 17 juni in het Oekraïense Charkov. Bijna een maand voor aanvang klinken er stemmen om het EK af te gelasten. Oorzaak is de veiligheidssituatie die onder druk staat door de oplopende politieke spanning in de Oekraïne. Afgelopen vrijdag vielen bij bomaanslagen in Dnjepropetrovsk meer dan 20 gewonden. Hoewel de sportorganisatie UEFA stelt dat het nooit ingrijpt in politieke zaken heeft het de Oekraïense delegatie gevraagd haar bezorgdheid over te brengen aan de bevoegde autoriteiten, zo zegt de UEFA in een verklaring.

De slechte behandeling van ex-premier Julia Timosjenko speelt in Duitsland een rol. Dit land dreigt met een politieke boycot van het EK in de Oekraïne als de zieke Timosjenko niet wordt vrijgelaten uit gevangenschap. Duitsland heeft aangeboden Timosjenko in eigen land medisch te behandelen. Naar verluidt is ze in hongerstaking omdat ze mishandeld zou zijn door haar bewakers. Ook de Europese Commissie-voorzitter Jose Manuel Barroso heeft gezegd af te zien van een bezoek aan de Oekraïne. De leden van de Europese Commissie hebben nog geen officiële beslissing over een politieke boycot van de Oekraïne genomen.

Ook in Italië en Nederland gaan stemmen op voor een politieke boycot vanwege de mensenrechten. CDA-Tweede-Kamerlid Henk Jan Ormel pleit voor een onafhankelijk onderzoek door de OVSE naar de toestand in Oekraïense gevangenissen. Zolang dat niet is gebeurd, zouden leden van het Nederlandse kabinet niet naar EK-wedstrijden in het land moeten afreizen. Andere deelnemende landen als Denemarken, Bulgarije, België, Hongarije, Frankrijk, Engeland, Griekenland of Portugal stellen zich tot nu toe afzijdig op.

Een politieke boycot betekent dat Europese leiders via diplomatieke middelen een signaal geven aan de Oekraïne. Afgelasting van de EK is een stap verder en niet aan de orde. Politici willen er niet van beschuldigd worden een sportfeest te verstoren. De Poolse Gazeta Wyborcza karakteriseert de verontwaardiging over de Oekraïense mensenrechten als hypocriet. Rusland onder Vladimir Putin dat Michaïl Chodorkovski zonder eerlijk proces zijn rechten ontneemt wordt niet aangepakt. Maar bij het zwakke Oekraïne met de minder machtige president Viktor Janoekovitsj kunnen Europese politici vrijblijvend een heldhaftige toon aanslaan.

Foto: Politie in de Oekraïne. Credits AFP