PvdA Amersfoort stelt vragen over financiële problemen van Museum Oud Amelisweerd

In juni 2012 besloot het College van Amersfoort om ‘het vertrekkende Armando Museum’ een bruidsschat van 1 miljoen euro mee te geven. Vele partijen onder wie de PvdA maakten bezwaar, zoals dit nieuwsbericht aantoont. De kritiek ging er niet alleen over dat de wethouder van cultuur Mirjam Barendregt de raad niet tijdig en volledig geïnformeerd zou hebben, maar ook dat een bruidsschat voor een museum dat het College uit Amersfoort liet vertrekken onlogisch en buiten proportie zou zijn. Het was een afkoopsom voor onbehoorlijk bestuur die alle betrokkenen tevreden moest stellen. Voor 1 miljoen euro kocht Amersfoort dit dossier af en schoof het door naar de gemeente Utrecht. Het wordt in 10 jaarlijkse termijnen uitbetaald. Wethouder Barendregt trad overigens af in september 2011 wegens kostenoverschrijdingen van het Eemhuis.

Nu stelt PvdA’er Louis de la Combé bovenstaande raadsvragen aan het College van Amersfoort. Hij creëert trouwens op twee aspecten onduidelijkheid. De bruidsschat van Amersfoort aan Museum Oud Amelisweerd (MOA) wordt niet uitbetaald in 10 gelijke delen, zoals het betalingsschema verduidelijkt. In het begin is er naar verhouding meer uitbetaald. Verder is de gemeente Utrecht niet voornemens om ‘een subsidie van 4×75.000 te schrappen’, maar neemt het College van Utrecht een advies van een Advies Commissie Cultuur uit mei 2016 niet over. Reden dat het College dit advies niet overneemt is een motie die het College bindt om zeker tot 2022 (de looptijd van de bruidsschat) geen cent bij te dragen aan de exploitatie van het MOA.

De raadsvragen van De la Combé zijn interessant omdat ze de belangrijkste aspecten op een rijtje zetten. De PvdA wil weten of de Amersfoortse bruidsschat eraan meehelpt om het MOA een gezonde financiële basis te geven. Het vermoeden dat het geld in een bodemloze put verdwijnt wordt vertaald in vragen naar de bijzonderheden. De PvdA vraagt naar de exacte verwoordingen van het contract tussen Amersfoort en Stichting MOA als huidige exploitant van het MOA. De PvdA wil de garantie dat bij een faillissement van de Stichting MOA in bijvoorbeeld 2016 de bruidsschat over 2017-2021 niet wordt uitgekeerd. En wil weten wat de afspraken van de afwikkeling zijn. Te denken valt aan de vraag aan wie rente over de hoofdsom toevalt.

Vraag 4 over de privécollectie van Armando is er na de opmerking  van bestuurslid Geert Noorman van de Stichting MOA in een artikel in ’t Groentje (Bunnik) alleen nog maar relevanter op geworden. Hij zei in november 2015 na het verschijnen van het jaarverslag 2014 dat afsloot met een tekort van 136.000 euro: ‘En we kunnen altijd nog in kosten snoeien. Of desnoods werken van Armando verkopen, mocht hij daar toestemming voor verlenen.’ Het is van groot belang dat er geen vermenging optreedt tussen kunsthandel en overheidssubsidie. Musea worden daar door hun ethische code ook aan gehouden. De constructie met de bruiklenen van Armando via de Armando Stichting aan de Stichting MOA is verwarrend en vraagt om zorgvuldig toezicht. Inclusief op de jaarlijkse depotkosten van omstreeks 30.000 euro.

Zie hier en hier voor de meest recente stukken -met relevante verwijzingen- over Museum Oud Amelisweerd.

Foto: Schermafbeelding van schriftelijke vragen ‘Financiële problemen Museum Oud Amelisweerd’ van de PvdA aan het College van Amersfoort, 22 september 2016.

Advertentie

Museum Flehite en het noodlot van Amersfoort: anti-politiek

Een filmpje van Rabobank TV uit april 2013 over Museum Flehite valt te lezen als de aankondiging van een ramp. Als het noodlot dat als gevolg van een besluit van een hogere macht onafwendbaar is. Het lot slaat op enig moment toe omdat het in zijn aard ligt. In Amersfoort is die hogere macht geen verticale macht die als het ware achter de wolken huist, maar een gezelschap dat voortkomt uit de plaatselijke politiek en zich aan de normale democratische controle onttrekt. Een middelgrote gemeente met 150.000 inwoners is blijkbaar net groot genoeg om zo’n informeel netwerk in stand te houden, maar te klein om het te kunnen corrigeren.

De economische crisis kastijdt het land. Onder druk van lastenverzwaringen, belastingverhogingen en de zich steeds mondiger opstellende burgers kiezen op landelijk en gemeentelijk niveau colleges voor een eerlijke verdeling van de pijn. Handen aan het bed, blauw op straat of voeten in de modder worden gespaard terwijl sectorinstituten of voorwaardenscheppende instellingen worden gekort of gesloten. In Amersfoort is dat besef nog onvoldoende doorgedrongen. Laat de burger zich er onvoldoende horen en blijft-ie te braafjes?

De gemeente Amersfoort faalt vaak in de uitvoering omdat het blijft steken in een papieren werkelijkheid van beleidsplannen. Met het Eemhuis of grondaankopen waarmee trouwens veel gemeenten door overmoedigheid de fout in zijn gegaan. Doorgaans hebben niet eens de goedwillende politici in de raad, maar het gezelschap achter de schermen het voor het zeggen. Tegen de schijndemocratie is geen oppositie mogelijk. Of correctie.

Het filmpje is illustratief voor de gesloten bestuurscultuur waarin taken en verantwoordelijkheden niet goed gescheiden zijn. Wie heeft het laatste woord? In de kunst is er de koepel Amersfoort-in-C (AiC) waarvan het bestaan in rijkere tijden verdedigbaar was, maar dat allang niet meer is. Het afgenomen volume rechtvaardigt geen bovensteuning meer. Daarbij komt dat AiC een op afstand gezette instelling is waarover de raad niets te zeggen heeft. Feitelijk beslist een partner van advies- en managementbureau BMC dat Amersfoort jaarlijks nog steeds voor zo’n 17 miljoen euro diensten laat inhuren. Dat wordt verkocht onder de slogan: ‘Meer Zelfstandigheid, Minder Overheid‘ die vooral de politiek verzwakt. En er bijvoorbeeld de voorwaarden voor creëerde dat het in Amersfoort gevestigde Armando Museum naar een rijksmonument in Bunnik kon verhuizen met een politieke besluitvorming waarin begin en eind van de procedure werden omgewisseld. 

BMC en een type als oud-burgemeester Albertine van Vliet (D66) die zelf AiC opgetuigd heeft en nu in het bestuur zit, houden de illusie in stand dat zo’n koepel ook nu nog verstandig is. De oppositie krijgt er geen vinger tussen omdat de besluiten achter de schermen worden genomen. Of worden voorgekauwd. Dus als straks medewerkers van een Amersfoorts museum gekort of ontslagen worden dan is dat niet omdat het onafwendbaar is. Hoewel dat zo zal worden medegedeeld. Maar omdat een illuster gezelschap dat onder elkaar beslist. Vanwege hun eigen economisch belang, reputaties die samenhangen met ooit genomen besluiten en een gevoel van belangrijkheid om de hotemetoot te kunnen spelen. Als in een gevangendilemma zwijgen ze samen om er beter van te worden. Deels buiten de echte politiek om, deels ermee verknoopt.

Foto: Paulus Bor, Aanbidding der koningen, 1634, Collectie: Museum Flehite, Amersfoort.

Eemhuis Amersfoort opgeleverd. Zijn problemen voorbij of niet?

In Amersfoort is een ‘hoofdpijndossier’ opgeleverd. Cultuurhuis Eemhuis werd in opdracht van de gemeente Amersfoort ontworpen door Neutelings Riedijk Architecten en gebouwd door Dura Vermeer. De vier gebruikers zijn Scholen in de Kunst, bibliotheek Eemland, Archief Eemland en kunsthal KAdE en krijgen in totaal bijna 15.000 vierkante meter tot hun beschikking. KAdE-‘directeur’ Robbert Roos loopt zich al warm.

Wethouder Pim van den Berg (D66) spreekt uit dat de kostenoverschrijding van 10,5 miljoen euro en de andere problemen die samenhingen met de bouw snel vergeten worden. Maar of hij dat echt gelooft valt te betwijfelen. Hij zet er in elk geval grote ogen bij op. Het Eemhuis kostte in september 2011 wethouder Mirjam Barendregt de kop. Behalve de investering is er namelijk de exploitatie. Kan die sluitend worden gemaakt in dat nieuw opgeleverde gebouw? Dat is namelijk niet altijd een vanzelfsprekendheid als in gemeenten het vastgoedbeleid het cultuurbeleid verdringt. En de culturele instellingen in een gouden kooi terechtkomen.

De Stadspartij ‘Burger Partij Amersfoort‘ heeft op 2 december 2013 opnieuw vragen aan burgemeester Bolsius gesteld over de exploitatie van het Eemhuis. De partij stelt dat ‘de gemeenteraad van Amersfoort tot op heden niet, nooit is geïnformeerd over een fatsoenlijke exploitatiebegroting van het Eemhuis voor de jaren 2014, 2015, 2016 en 2017.‘ Het laatste woord lijkt nog niet gezegd over het Eemhuis. De hoofdpijn zeurt nog door.

Foto: Archief Eemland, Geschiedenis Eemplein.

Oud-Amelisweerd: staalkaart van bestuurlijke onzorgvuldigheid

Sinds 13 december 2010 is dit het 53ste stuk over de huisvesting van de Armando Collectie in landhuis Oud-Amelisweerd. De toon was kritisch vanwege de onlogische keuze, de slechte voorbereiding door de beoogde exploitant en de onheldere besluitvorming. Wethouder Lintmeijer gaf zonder openbaar debat de exploitant het groene licht. Met als gevolg dat deze gemeenschapsgeld ging uitgeven dat niet formeel gedekt was en zo een machtspositie opbouwde. De exploitant kreeg toegang tot Oud-Amelisweerd zonder dat dit formeel besloten was. Dit bracht ambtenaren van gemeentelijke diensten in een lastige positie, dat soms tot ontslag leidde. Als symbool van bestuurlijke onzorgvuldigheid verdient wethouder Lintmeijer een motie van treurnis.

Op 12 juni beslist een commissie van de Utrechtse raad over de kredietaanvraag voor een nieuw museum. Voor degenen die zich voor het eerst in dit dossier willen verdiepen en voor anderen die details willen opzoeken verwijs ik naar onderstaande selectie. In chronologische volgorde zijn alle stukken hier te vinden.

Achtergrond en overzicht:
Verhuizing Armando Museum naar Oud-Amelisweerd in 10 raadsels 28-10-11
Armando Museum past niet in Oud-Amelisweerd 11-04-11
Onderzoek Armando Museum roept vragen op 13-12-10

Samenhang museumsector in tijden van krimp
Utrechtse museumsector moet in samenhang gezien worden 24-05-12
Armando Museum en musea in tijden van krimp 01-11-11

Belangenverstrengeling Jacobs-Ploum
Wethouder Lintmeijer loopt risico door Oud-Amelisweerd 22-02-12
Belangenverstrengeling Oud-Amelisweerd in openbaarheid 17-02-12
Wethouder Lintmeijer wordt bij Oud-Amelisweerd niet aan goed bestuur gehouden 07-12-11

Amersfoort
Politiek wikt en BMC beschikt over Museum Oud-Amelisweerd 28-03-12
Terugvaloptie Armando Museum op kosten van Amersfoort? 16-01-12
Armando Museum en het bestuurlijk onvermogen 07-01-11

Kritiek in Utrechtse raad
Bezwaren Utrechtse D66 en VVD tegen Oud-Amelisweerd niet weggenomen 06-06-12
Vragen van de VVD over Oud-Amelisweerd 01-04-12
Utrechtse VVD heeft kritiek op Armando Museum in Oud-Amelisweerd 19-12-11

Beheer Centraal Museum sinds 1990 en Lintmeijer
Koewaarheden, melkkoeien en koehandel bij Oud-Amelisweerd 03-02-12
Amersfoort-in-C verdraait waarheid over Oud-Amelisweerd 29-12-11
Wethouder Lintmeijer verdraait waarheid over Oud-Amelisweerd 26-11-11

Exploitatie en onderbouwing
Museum Oud-Amelisweerd nog steeds zonder goed onderbouwde exploitatiebegroting 01-05-12
Bedrijfsmodel Museum Oud-Amelisweerd buigt door onder voorwaarden 20-02-12
Economische afweging voor Armando Museum gevraagd 13-10-11

Kritiek van buitenstaanders
Toon Gispen stelt kritische vragen over Oud-Amelisweerd 21-01-12
Huisvesting Armando Collectie in Oud-Amelisweerd krijgt kritiek 16-12-11
Rini Dippel vernietigend over Armando Museum in Oud-Amelisweerd 07-11-11

Alternatieve locatie
Armando Museum heeft kansen in voormalig Moluks Museum 29-05-12
Provincie Utrecht beantwoordt vragen over Armando Museum 09-01-12
Huisvesting Armando Museum in Fort Vechten biedt kansen 14-11-11

Alternatieve bestemming voor Oud-Amelisweerd
Antwoorden over Oud-Amelisweerd pleiten voor Chinahuis 11-04-12
Oud-Amelisweerd als Museum voor Chinoiserie 04-10-11

Alternatieve bestemming voor Armando Collectie
Amersfoort blijft problemen Armando Museum van zich afschuiven 11-10-11
Collectie Tony de Meijere en Armando naar Kröller-Müller Museum 22-08-11

Foto: Wegwijzer naar Armando Museum in Amersfoort, Klaas Mulder

Armando Museum en musea in tijden van krimp

Amersfoorts fractievoorzitter van GroenLinks Hiske Land hield bijna een jaar geleden een gloedvol betoog. Er valt wat uit te leren. Ze constateerde dat de raad weinig in de melk te brokkelen heeft doordat culturele instellingen zoals AiC op afstand zijn gezet. Die hebben een eigen dynamiek en bestaansreden ontwikkeld. Prestatieafspraken volgen niet per definitie de lijn van de gemeente. Een raad kan alleen maar hopen dat zo’n instelling kiest voor het belang van de stad. Maar zeker is dat niet.

In de afweging tussen de instellingen KAdE, Armando Museum, Mondriaanhuis en Flehite kiest Land voor de vernieuwing die KAdE en Robbert Roos nastreven. Dat lijkt een goed uitgangspunt voor een stad die zich dynamisch acht. In het debat is het jammer dat het CDA heeft voorgesteld KAdE voor het Armando Museum in te ruilen. Feit dat de huisvesting slecht geregeld is valt niet Roos en zijn staf maar wel AiC aan te rekenen.

Over een apart Armando Museum is zij kritisch: Het is erg moeilijk een museum op de been te houden dat zich alleen richt op een nog levende kunstenaar. Alleen Jopie Huisman (inmiddels al wel dood) redde het, dankzij bus­ladingen huisvrouwen op excursie. En Van Gogh, in de categorie dode kunstenaars. Maar zijn werk heeft een andere impact dan dat van Armando. Deze kritiek staat los van de locatie van de Armando Collectie.

Haar laatste alinea geeft een perspectief: En als ik zou mogen kiezen zou ik het Mondriaanhuis ombouwen tot een instelling met meerdere functies. Het verhaal Armando / Kamp / Amersfoort moet ergens verteld worden. Daarbij gaat het om de historische context. Dat kan op verschillende plaatsen: in Kamp Amersfoort, of in Museum Flehite en zelfs in het gemeente­archief, gelet op de ontwikkelingen van publieks­gerichte taken van de Nederlandse archief­diensten. En KAdE moet blijven.

Uit de woorden van Land zie ik een vergezicht voor me van het Mondriaanhuis met kleine bezetting dat met Alied Ottevanger een nieuwe start heeft gemaakt en in staat is om wetenschappelijk aan de weg te timmeren, een algemeen museum Flehite dat fungeert als stadsmuseum, Kunsthal KAdE dat met Robbert Roos voortgaat op de ingezette weg van vernieuwing en een Armando Museum dat teruggebracht wordt tot een belangwekkend historisch verhaal dat verteld wordt in een zaal van Flehite.

Zo resteren er in de Amersfoortse museumsector drie scherpe profielen. M1: breed stadsmuseum inclusief Armando-zaal, M2: vernieuwing en M3: wetenschappelijk onderzoek. De Armando-collectie kan afgestoten worden. De uitgespaarde bruidsschat kan hoofdzakelijk voor de bezuinigingen bestemd worden. En wellicht kan in de raad ook besproken worden of een autonoom AiC bij een krimpende museumsector past.

Foto: Theo van Doesburg, Composition Arithmétique (28-30), gedrukt, 1930; Collectie Mondriaanhuis

Bodem valt weg onder Armando Museum in Oud-Amelisweerd

In de aanloop naar de raadsvergadering te Amersfoort van 1 november lijkt de bodem verdwenen onder de plannen om het Armando Museum in landhuis Oud-Amelisweerd te huisvesten. Nadat coalitiepartij CDA zich in een persbericht uitsprak het Armando Museum voor Amersfoort te willen behouden voegt coalitiepartij VVD zich bij monde van raadslid Hetty Hessels in de kritiek op de voorgenomen verhuizing.

Woordvoerder cultuur Hessels zegt het vreemd te vinden dat het Armando Museum zoveel geld van Amersfoort vraagt. Te weten 1 miljoen euro. Ze vervolgt in de door John Spijkerman opgetekende reactie: We hebben een mooie collectie in bruikleen gegeven en moeten nu geld toegeven om ervan af te komen. Dat voelt gek. Je gaat bezuinigen en neemt afscheid van iets en moet vervolgens betalen. Tevens ziet ze niet in wat het belang van Amersfoort nog is bij de verhuizing naar Oud-Amelisweerd.

Mevrouw Hessels zegt zich niet uit te willen spreken over de vraag of  locatie Oud-Amelisweerd geschikt en het businessplan onderbouwd is. Maar door de tegenstem van de VVD hoeft deze discussie niet meer gevoerd te worden. Met de stemmen van de VVD (7), PvdA (6), CDA (4) en kleinere partijen is er geen raadsmeerderheid voor de plannen om de Armando Collectie uit Amersfoort te laten verdwijnen.

Hoe alle ontwikkelingen rond Kunsthal KAdE, Armando Museum en Amersfoort-in-C, de bruidsschat van 1 miljoen, de Elleboogkerk, het Eemhuis, de cultuurbegroting en de verstandhouding binnen de coalitie in elkaar grijpen is nog onduidelijk. Door de opstelling van de grootste coalitiepartij VVD is de richting duidelijk.

Foto: Wiel (zeefdruk) van Armando, 1993

Amersfoort blijft problemen Armando Museum van zich afschuiven

De raadsinformatiebrief 3912329 van 28 september van de gemeente Amersfoort geeft informatie over de lopende zaken binnen de cultuurportefeuille. Inclusief de voorgenomen verhuizing uit Amersfoort van het Armando Museum. Het college benadrukt in de brief nogmaals dat bezuinigingen de enige reden voor de voorgenomen verhuizing zijn:

Op 31 mei j.l. heeft uw raad besloten dat de bezuiniging op de musea vanaf 2014 kan worden gerealiseerd door het Armandomuseum naar een plek buiten Amersfoort te verplaatsen. In november 2010 is naar aanleiding van een haalbaarheidsstudie het voorstel van verplaatsing naar Oud- Amelisweerd gedaan. Door alle betrokken partijen (gemeente Utrecht, gemeente Amersfoort, Amersfoort in C/Armando Museum, Provincie Utrecht, Centraal Museum en de Stichting Armando) is in december 2010 een intentieverklaring getekend. Daarmee is gestart met de gezamenlijke planontwikkeling. Conform de eerder getekende intentieverklaring wordt nu de definitiefase afgerond met een definitief ondernemingsplan en huisvestingsplan aan de hand waarvan een go/no go besluit kan worden genomen. Om het ondernemingsplan rond te krijgen is in bestuurlijk overleg door de gemeente Utrecht gevraagd om een bijdrage van de gemeente Amersfoort van 1 miljoen euro. Uitgangspunt voor ons is dat de bezuinigingsdoelstelling (vanaf 2014) moet worden behaald. Met de onderbrenging van de Armandocollectie in Oud-Amelisweerd kunnen we, ook gezien de verplichtingen die voortvloeien uit de overeenkomsten over de Armandocollectie*, aan deze bezuinigingsdoelstelling invulling geven. Op 14 juni is aan de raad toegezegd dat het college in september met een voorstel ter besluitvorming over de gevraagde bijdrage van 1 miljoen komt. Dit voorstel zal uitgaan van de fasering van de bezuiniging op de musea. De definitieve besluitvorming in uw raad rond de verhuizing van het Armandomuseum naar landhuis Oud-Amelisweerd is nu voorzien in oktober.

Stichting Armando en AiC hebben inmiddels aangekondigd dat op 27 november de laatste tentoonstelling wordt afgesloten en dat zij vanaf 2012 geen nieuwe activiteiten meer organiseren in het Rietveldpaviljoen. Daarmee is het Rietveldpaviljoen vanaf januari 2012 beschikbaar en gaan wij ons bezinnen op tijdelijke verhuur zo lang er nog geen definitieve besluiten zijn genomen over de budgetneutrale herontwikkeling van het Zonnehof-gebied.

Bij de asterix wordt het volgende gezegd: *Er zijn verschillende overeenkomsten waarin zaken rondom de Armandocollectie zijn geregeld waarvan de twee belangrijkste zijn de overeenkomst van 15 januari 1998 betreffende de kerncollectie en een overeenkomst van 7 december 1998 betreffende de omzetting van de bruikleen van de collectie van de Zonnehof naar de Stichting Armando. 

Raadsinformatiebrief 3640863 van 7 december 2010 vat de overeenkomst van 15 januari 1998 als volgt samen op p.8: Kortom, zolang de gemeente binnen haar mogelijkheden museaal verantwoorde expositieruimte biedt in Amersfoort, handelt zij juridisch in overeenstemming met bovengenoemde overeenkomsten. Dat ‘binnen haar mogelijkheden’ kan zo gelezen worden dat de gemeente Amersfoort aan het Armando Museum verantwoorde expositieruimte moet bieden tenzij het dat budgettair niet kan.

Bezuinigingen op cultuur en herschikking binnen het cultuurbudget duiden niet op een situatie van niet meer kunnen, maar eerder op niet meer willen. Daarom lijkt de eenzijdige verbreking van het convenant door de gemeente Amersfoort juridisch aanvechtbaar. Een direct gevolg van onbehoorlijk bestuur zoals de vorige directeur van Amersfoort-in-C over de niet doorgegane aanbesteding van het Armando Museum in de Elleboogkerk al stelde.

Mevrouw de Meijere ondertekent mede in de Statutenwijziging Stichting De Zonnehof de omzetting van de bruikleen van Stichting De Zonnehof naar de Armando Stichting. Sinds zomer 2011 heeft ze echter haar deel van de collectie bij het Kröller-Müller Museum ondergebracht. Ook Armando deed hetzelfde met een vroeg werk en een aantal door hemzelf gemaakte tekeningen. Het jaarverslag 2010 stelt: Door de royale gebaren van de kunstenaar en zijn ex-vrouw beschikt het Kröller-Müller Museum over één van de mooiste verzamelingen van het werk van Armando. 

Opvallend is dat de brief zich niet uitspreekt over de inhoudelijke toetsing van de voorgenomen verhuizing. Een en ander suggereert dat een diepgaande inhoudelijke discussie over de verhuizing naar Oud-Amelisweerd nooit is gevoerd. Het haalbaarheidsrapport van november 2010 waarnaar verwezen wordt heeft een minimale conclusie: Op basis van bovenstaand concluderen wij dat de belangrijkste randvoorwaarden die landhuis- en landgoed Amelisweerd vragen niet strijdig zijn met de behoeften van het Armando Museum en haar collectie. Da’s zo ruim geformuleerd dat het op vele collecties van toepassing is.

Bestuurders die betrokken waren bij de besluitvorming over de verhuizing naar Oud-Amelisweerd hebben telkens een stap gezet en lijken zo een fuik te zijn ingelopen. Het is bestuurlijk minimalisme dat gaat over haalbaarheid, intenties, gezamenlijkheid, planontwikkeling en procesgang. Meer ambitie was het niet. Wellicht door de veelheid aan belangen en partijen die telkens over een streep getrokken moesten worden.

Gevolg is dat vragen over noodzaak, alternatieven, kosten en doelmatigheid op de achtergrond zijn gebleven. En behalve de betrokken bestuurders zijn de gemeenteraden van Bunnik, Amersfoort en Utrecht evenmin toegekomen aan inhoudelijke vragen en konden niet verder kijken dan de kosten. Zodat er bij alle betrokkenen, te weten Utrecht, Amersfoort, Bunnik, Amersfoort-in-C, provincie Utrecht en Centraal Museum geen enkele partij was die er belang bij had door te vragen naar de noodzaak van de verhuizing van de Armando collectie naar Oud-Amelisweerd.

Partijen die dat wel hadden zoals de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de Nederlandse Museumvereniging, individuele deskundigen uit de museum- en erfgoedsector of betrokken van Buurtschap Amelisweerd en Vrienden van Amelisweerd werden op afstand  gehouden. Hun toelichtingen en adviezen werden waar mogelijk verwerkt en ingepast, maar ook zij konden geen inhoudelijke debat opstarten. Dus degenen die over de inhoud konden praten deden het niet en degenen die dat wel wilden mochten het niet.

Foto: ‘In oktober 2007 verwoestte een felle brand het Armando Museum in de negentiende-eeuwse Elleboogkerk in Amersfoort. Restauratiearchitect Verlaan & Bouwstra verzorgt samen met Marx en Steketee Architecten de wederopbouw van de historische kerk en realiseert daarin een nieuw museum met hedendaagse voorzieningen.’

Cultuurwethouder Barendregt van Amersfoort stapt op

Het ANP zegt: De Amersfoortse wethouder Mirjam Barendregt (D66, cultureel klimaat en stadshart) heeft besloten om haar functie neer te leggen. Ze stapt op omdat de bouw van cultureel centrum het Eemhuis miljoenen duurder uitvalt dan de geplande 45 miljoen euro.
Dat heeft ze vandaag bekendgemaakt. De realisatie van het Eemhuis zat in de portefeuille van Barendregt.

Dit is een interessante ontwikkeling die opnieuw tot vertraging kan leiden van de huisvesting van het Armando Museum buiten Amersfoort. Het is evenmin onmogelijk dat een nieuwe wethouder een andere visie ontwikkelt en andere voorwaarden stelt aan het Armando Museum Bureau en Amersfoort-in-C. Hoewel niet gezegd is dat de beleidslijnen in de gemeente Amersfoort van boven naar beneden lopen. Maar enige vertraging in de besluitvorming lijkt voorzienbaar. Mevrouw Barendregt presenteerde vandaag de volgende afscheidsbrief:

Geachte leden van de raad, inwoners, organisaties en instellingen van Amersfoort, relaties, medewerkers van de Gemeente Amersfoort en anderen, Vandaag heb ik het besluit genomen om mijn functie als wethouder in de gemeente Amersfoort neer te leggen. Een besluit dat ik niet licht heb genomen en ook een besluit dat mij zeer zwaar valt.

In deze brief zal ik ingaan op de aanleiding en mijn overwegingen die mij tot dit besluit hebben gebracht.

De aanleiding zijn de recent aan het college gepresenteerde overschrijdingen op het bouwbudget voor het Eemhuis. Overschrijdingen die, naar de inschatting van nu, in de miljoenen lopen op een bouwbudget van € 45 miljoen euro. Deze te verwachten overschrijding, die nog met veel onzekerheid is omkleed, is voor een belangrijk deel het gevolg van het besluit van 15 februari 2011 om KAdE in het Eemhuis te vestigen in plaats van Poppodium De Kelder en een uitvoeringszaal voor Scholen in de Kunst. Hoewel het college en de Raad op basis van het voorstel gebaseerd op gemaakte inschattingen en advies, ervan uit gingen en mochten gaan dat KAdE binnen budget en planning ingepast zou kunnen worden, blijkt dit niet haalbaar te zijn. Een ander deel van de overschrijding komt voort uit besluitvorming van voor die tijd.
Hoewel veel nog uitgezocht moet worden, er veel vragen te stellen zijn over zowel het proces, de sturing, gemaakte inschattingen, controle, advisering en informatievoorziening, vind ik dat ik naar mijn eigen maatstaven op dit dossier onvoldoende scherp heb geacteerd en onvoldoende kritische vragen heb gesteld. Ik neem dat mijzelf kwalijk en neem daarvoor mijn politieke verantwoordelijkheid. Ik vertrouw erop dat nader onderzoek nog zal plaatsvinden en dat ook lessen voor de toekomst kunnen worden getrokken.
Ik zie mijzelf als een verantwoordelijk en integer bestuurder met een doelgerichte en oplossingsgerichte manier van werken, maar ook een die kritisch op het eigen handelen van het politiek bestuur is. Dat nu maakt dat ik, met pijn in het hart, dit besluit voor mezelf heb moeten nemen. Ten tijde van de besluitvorming over de inpassing van KAdE in het Eemhuis, was het college geen enkel signaal bekend dat het niet binnen planning en budget zou kunnen en was er geen reden om aan het advies te twijfelen. De afgelopen maanden is beetje bij beetje de informatie boven tafel gekomen. Met een korte notitie van 6 juli, die met mij besproken is op 7 juli, kwamen de inschattingen van de mogelijke overschrijdingen boven tafel. Er was toen allerminst sprake van duidelijkheid of ook maar enige zekerheid over feiten en ontstaansgeschiedenis. Ik heb toen gevraagd om meer informatie en nader onderzoek. De eerste resultaten daarvan zijn met mij, direct na mijn vakantie, op 22 augustus gedeeld. Ik vind dat ik een inschattingsfout heb gemaakt door niet al direct na 7 juli de mij bekende informatie inclusief de opdracht tot nader onderzoek te delen binnen het college. Ondanks het reces, het feit dat velen op vakantie waren en het feit dat de informatie beperkt was en met veel onduidelijkheid was omgeven, had ik toen een andere inschatting moeten maken. Voor deze fout bied ik mijn excuses aan en deze maakt dat ik mijn politieke verantwoordelijkheid nu neem. Ik realiseer me dat ik hiermee de Raad de mogelijkheid ontneem om in een raadsvergadering hierover met mij het debat te voeren.

Ik heb de afgelopen bijna 1,5 jaar als wethouder met hart en ziel voor en in de stad gewerkt. Een stad die het waard is om met passie voor te werken. Een stad met een geweldig creatieve en energieke bevolking. Mensen die niet bij de pakken neer gaat zitten als er wordt bezuinigd, maar vooruitkijken en zoeken naar nieuwe mogelijkheden en kansen. Een stad waarin ik met zovelen heb mogen werken en waarin ik “De kracht van de stad” iedere dag mocht ervaren. Het enthousiasme dat ik in de stad ontmoette, in de wijken, bij organisaties en bedrijven, bij vrijwilligers, bij festivals en evenementen. Ik heb genoten van alle ontmoetingen en de vele uitnodigingen die ik kreeg om als wethouder aanwezig te zijn. Ik zal al die contacten en mensen ontzettend gaan missen.

Eigenlijk ben ik nog lang niet klaar. Ik had en heb nog zoveel wensen en ambities – samen met anderen – waar te maken. Veel van wat ik tot vandaag tot mijn portefeuille mocht rekenen staat in de steigers, is recent door de Raad vastgesteld of is opgepakt met partners in de stad. Ik denk aan het Beheer- en Inrichtingsplan voor Park Randenbroek inclusief het Bestemmingsplan, de Nieuwe Erfgoednota, de herijking van de Cultuurnota, het Programma en de Agenda Stadshart, de nieuwe Structuurvisie Amersfoort 2030, de herhuisvesting van De Kelder, de samenwerking tussen de podia, de noodzakelijke herziening van de verouderde bestemmingsplannen, de toekomstgerichte Media-agenda, GRID/Amersfoort Fotostad 2012 en de mogelijke titel “Hoofdstad van de Smaak”. Ongetwijfeld zouden er ook nog vele moeilijke besluiten voor mij en u gelegen hebben. Ik dank iedereen voor de samenwerking, ieders inbreng in vergaderingen en uw betrokkenheid, die ik steeds voelde, bij de belangrijke thema’s voor onze stad en inwoners.

Ik wil niet nalaten te vermelden dat ik tot op de dag van vandaag deel heb uitgemaakt van een fantastisch college met goede bestuurders. Collega’s met wie ik het uitstekend heb kunnen vinden en met wie ik uiterst plezierig heb samengewerkt. Ik zal die samenwerking en collegialiteit missen. Ik zal me ook in de toekomst op enigerlei wijze voor mijn stad in blijven inzetten. Dat zal niet veranderen.

Mirjam Barendregt
Amersfoort,
2 september 2011
mirjambarendregt@gmail.com

Foto: Open brief wethouder Mirjam Barendregt bij aftreden voorgelezen