De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab waarschuwt China over Hong Kong. Het lijkt de satire van een Britse komedie. Hij zegt dat zijn land ‘niet de andere kant zal uitkijken’. Geloofwaardig klinkt dat niet, want dat is wat het VK en Europese landen doen. Ze kijken de andere kant uit. Ze bundelen hun kracht niet om China de wacht aan te zeggen over Hong Kong. Ze zijn te verdeeld, te bangelijk en te afhankelijk geworden van China. Het zou oprechter zijn om volmondig toe te geven te bezwijken voor de diplomatieke druk en economische macht van China, dan om als minister Raab een toneelstukje op te voeren dat het tegendeel suggereert. Het VK was het belangrijkste Westerse land dat zich in een vroeg stadium in 2015 aansloot bij de multilaterale Asian Infrastructure Investment Bank. De sancties die Raab heeft om China onder druk te zetten bestaan uit lege hulzen, robuuste woorden en opgekriktheid van 19de eeuwse imperiale grootsheid. Drama.
Dominic Raab is een van de zes overgebleven kandidaten in de race voor het leiderschap van de Conservatieve partij. Hij wordt als radicaler dan koploper Boris Johnson gezien. Kandidaten zetten de aanval op elkaar in. Dat heeft het risico dat ze elkaar tot aan de grond toe afbranden en zo concurrenten publiciteitsmateriaal geven bij algemene verkiezingen. In de VS viel in de race voor de presidentskandidaat afgelopen week de aanval van Beto O’Rourke op koploper Joe Biden op. Beto noemde Biden een ‘terugkeer naar het verleden’. Daarmee geven de Democraten Trump munitie. In het VK is het niet anders, Labour kan straks de vruchten plukken en die in haar campagne plakken. Het is de paradox van open verkiezingen voor het partijleiderschap.
Bij harde aanvallen kunnen dus andere partijen profiteren. Dat speelt op de achtergrond bij zo’n verkiezing. Hoe ver gaan de concurrenten? Want in de toekomst moeten ze weer samenwerken. Zo’n aanval was dat Raab Johnson een kandidaat noemt die makkelijk gekarikatureerd kan worden als ‘afkomstig van de bevoorrechte elite’. Raab zegt niet met zoveel woorden dat Johnson dat is, maar dat hij in de beeldvorming het risico loopt zo genoemd te worden. Omdat Raab dit zelf naar buiten brengt oogt dat halfslachtig. Is volgens Raab Johnson nou wel of niet ‘afkomstig van de bevoorrechte elite’? The Guardian volgt in bovenstaande kop exact wat Raab zegt waardoor een dubbelzinnige kop ontstaat. Want erin kan zowel een aanval als een verdediging door Raab van Johnson gelezen worden. Maar uit het artikel blijkt wel degelijk dat het een aanval van Raab op Johnson is. Des te meer omdat Raab zichzelf afbeeldt als de zoon van een vluchteling die niet als Johnson op een dure eliteschool als Eton heeft gezeten. Raab raakt met zijn kritiek op Johnson aan een raar fenomeen van de campagnes voor de Brexit, namelijk dat leden van de bevoorrechte elite als Johnson en Nigel Farage zich hebben omgekat tot woordvoerders van het volk, maar feitelijk de belangen van de elite waar ze nog steeds deel van uitmaken behartigen. Dominic Raab probeert Johnson zijn vermomming af te rukken. Of dat lukt zullen we komende weken zien in het moddergooien tussen de kandidaten voor het leiderschap van de Tories.
Foto’s: Schermafbeelding van delen artikel ‘Boris Johnson too easily caricatured as ‘privileged elite‘, says Raab’ in The Guardian, 15 juni 2019.