Na bestorming Capitool is vraag hoe de poging tot staatsgreep zover is kunnen komen en betrokkenen ter verantwoording worden geroepen

Het voormalige Republikeinse congreslid Joe Scarborough en talkhost van ‘Morning Joe‘ windt zich op over de bestorming van het Capitool. Dit werd al weken aangekondigd. Iedereen wist dat het groot zou worden op 6 januari en erom zou spannen. De onvoldoende inzet van de politie en het terughoudende optreden is daarom een raadsel. Waarom werd er geen traangas ingezet toen de relschoppers de barricades overliepen? Waarom verbroederden agenten zich met de relschoppers die het Capitool binnendrongen en hielden ze zelfs de deuren open voor de opstandelingen? Er zijn heel wat verantwoordelijke bestuurders die uitleg moeten geven over de gebrekkige bescherming van het Capitool en het lakse optreden van de manschappen van de Capitol Police.

In de commentaren is al opgemerkt (onder meer door Van Jones op CNN) dat als de opstandelingen leden van BLM of moslims waren geweest (en kun je toevoegen: linkse studenten) de Capitol Police veel harder was opgetreden. Dat is terechte kritiek. Deze politiedienst omvat meer dan 2000 manschappen en dit moest voldoende zijn om het Capitool en de terreinen eromheen te beschermen. Daarnaast had de leiding ervan vooraf assistentie van de politie van DC, de Nationale Garde of politiekorpsen in het omringende Virginia en Maryland kunnen regelen ter versterking. Maar dat is niet voorbereid. De Capitol Police overhandigde de opstandelingen de sleutels van het kasteel. Dat is een teken van landverraad.

Tegen witte herrieschoppers wordt door de gemiddelde agent totaal anders opgetreden dan tegen protestanten die een ander wereldbeeld (en huidskleur) hebben dan de gemiddelde agent. Daarbij komt in Nederland het ontbreken van een goede organisatie en leiding van de politie dat resulteert in ondermaats en ondoelmatig handelen en een slechte werksfeer en in de VS de verregaande militarisering van de politie.

Newsweek is hier ingedoken en constateert in een artikel van 6 januari 2021: ‘Several of the sources said the U.S. Capitol Police—with a strength of more than 2,000 law enforcement officers—might not act, or might be intentionally stood down, because many Congressional Republican leaders wanted the mob to amplify their shrinking voices that the election was illegitimate. There has been no confirmation of this claim. But it’s notable that it took less than 15 minutes for the mob to gain entrance to the Capitol Building–and then virtually nothing was done to eject them.’

Dit valt zowel de politieke leiding die de Capitol Police aanstuurt en niet in het minst president Trump die de initiator van de mislukte staatsgreep was, de leiding ervan als de manschappen die de opstandelingen geen strobreed in de weg legde te verwijten. Ze hebben collectief gefaald. Ze moeten bestraft worden, maar belangrijker voor de toekomst is is dat de commandastructuur en de politie hervormd moeten worden. Ze zijn geen afspiegeling van de samenleving, maar een bijwagen van wit racisme. Waarbij het 90% zwarte Washington DC nog meer uit de toon valt als het dit witte racisme van de Trump aanhangers zou gedogen.

Deze poging tot staatsgreep kan in een volwassen en weerbare democratie niet zonder gevolgen blijven. Een bestorming van het Capitool is al sinds 200 jaar niet meer voorgekomen. Dit past niet in een functionerende democratie. De verantwoordelijken die doelbewust de bescherming hebben afgeschaald moeten wegens plichtsverzuim of landverraad aangeklaagd worden.

Op het niveau van de werkvloer geeft bovenstaande foto een verklaring. Een lid van de Capitol Police die zich verzoent met het gespuis dat zich illegaal toegang tot het Capitool heeft verschaft. Dit doet denken aan het boerenprotest in Nederland waar de radicale boeren in alles worden geholpen door de politie. Dat klopt niet. Er is iets fundamenteel mis met een politieagent die niet beseft wat zijn taak is. Hij moet zich niet verenigen met opstandelingen die een staatsgreep uitvoeren, maar zich hier teweer tegen stellen. Als een politiebeambte niet beseft dat hij of zij niet het rechts-radicale racisme moet dienen, maar de grondwet, dan behoort hij geen agent namens de overheid te zijn.

Deze beschaamde en succesvolle bestorming van het Capitool en de mislukte poging tot staatsgreep gaat dus niet in het minst ook om politiehervorming. Naast een president die anti-democratie en wit racisme vertegenwoordigt. Maar het is zijn omgeving dat gaat van leden van zijn kabinet tot de gewone agenten van de Capitol Police die dit mogelijk hebben gemaakt. Zonder hen had Trump deze poging tot staatsgreep nooit zover door kunnen voeren. Allen dienen verantwoording af te leggen, van hoog tot laag. Er zitten te veel rotte appels in de mand.

Media praatten vanaf het begin Trump (en Baudet) goed. Kritiek kreeg geen kans. Wat het ergst is, ze hebben er blijkbaar niks van geleerd

Nu in de VS Trumps presidentschap ten einde loopt en op 20 januari 2021 eindigt klinkt er steeds meer kritiek op de media. Zij hebben Trump de gelegenheid gegeven om zijn praatjes te communiceren zodat hij de macht kon grijpen, terwijl het vanaf het begin duidelijk was dat het om een gestoord en gevaarlijk individu ging. Door passend handelen hadden media de kritiek op Trump een meer prominente plek moeten geven. Pas later kwamen de media met kritiek op hem. Hoewel dat soms ferm was, werd de kritiek van psychiaters verzwegen en niet doorgegeven.

Overigens valt ook de zogenaamde deskundigen die de media ‘voeden’ met ‘content’ heel wat te verwijten. Zij hebben de media op het verkeerde been gezet. In veel gevallen wilden ze de ernst van het gevaar van Trump niet zien en voorspelden ze dat hij wel binnen de lijntjes zou kleuren.

In Nederland was het Willem Post die op 15 november 2016 een opinie-artikel in NRC plaatste dat kopte: ‘Het zal wel meevallen met Trumps dwaze avonturen’. In een commentaar van 17 november 2016 antwoordde ik: ‘Het gaat vreselijk worden. Het zou ook de Nederlandse media sieren dat ze de berichtgeving over Trump niet normaliseren. Of sussende opinies zoals die van Willem Post die volgen uit een fikse portie wensdenken niet publiceren zonder disclaimer. Media moeten niet meegaan in de suggestie dat ‘het allemaal wel zal meevallen’ met president Trump. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid niet meevallen, maar tegenvallen.’ En tsjonge, wat viel het tegen met Trump en hoe zat Post ernaast met zijn opgepimpte autoriteit. Maar zoals zo vaak, terugkijken is er bij deskundigen en media niet bij en zelflerend vermogen dat als zodanig wordt benoemd ontbreekt.

In Nederland gebeurde hetzelfde met Thierry Baudet. Hij is ook een gestoord individu met krankzinnige denkbeelden die in het begin van zijn opkomst door de media tamelijk ongefilterd werden doorgegeven. Pas later kwam er kritiek op Baudet, maar toen was zijn naam al gevestigd en kon de journalistiek zich alleen nog maar afvragen hoe het deze tovenaarsleerling groot had helpen maken en wat voor schade aan de democratie het door eigen naïviteit had berokkend. Ook dat besef leidde niet tot een publieke reflectie op het eigen falen.

De paradox is dus dat er van buiten de gevestigde media fundamentele kritiek klinkt op de gevestigde media die hun functie van poortwachter van de democratie niet naar behoren hebben vervuld, maar de media zelf niet tot inzicht komen die wordt omgezet in een beleidsverandering. Of wat nog kwalijker is, ze zijn wel degelijk tot dat inzicht gekomen, maar doen er om economische of politieke redenen niets aan. Hoe dan ook is het resultaat hetzelfde: oorverdovende stilte en het ontbreken van publieke reflectie op het eigen handelen.

Dat is zorgwekkend, omdat de media in het geval van Trump (in de VS) en Baudet (in Nederland) niets geleerd lijken te hebben. Het wachten is op de volgende rechts-radicale politicus die door de zogenaamde ‘linkse’, maar in werkelijkheid ‘rechtse’ media die de status quo en de gevestigde belangen onderschrijven, op het schild wordt gehesen. Het is zelfs de journalistiek niet gegeven om niet de fouten van de vorige oorlog te herhalen. Laat staan dat het al een antwoord op de volgende oorlog kan voorzien door deductie van wat zich nu vroegtijdig aankondigt.

Om geloofwaardig te blijven is een fundamenteel debat binnen de media nodig dat reflecteert op het veranderde medialandschap en de radicalisering van de politiek en dat verder gaat dan een kritisch stuk van een goedwillende ombudsman ergens achter in een krant als aflaat voor een schoon geweten. Dat is te mager om serieus te zijn.

Foto: Schermafbeelding van deel eigen commentaarMedia praten Trump nu al goed. Met voorop wensdenkende Amerika-deskundigen die weten dat hij binnen de lijntjes blijft’ van 17 november 2016.

Helpt de ferme vergelijking van Trump met Hitler die als waarschuwing en middel tot mobilisatie is bedoeld?

Het is nog 39 dagen tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 3 november 2020. De VS en de westerse wereld houden hun adem in omdat er veel op het spel staat. De Amerikaanse democratie inclusief de democratische instituties hebben Trump sinds 2017 nauwelijks overleefd en zal naar verwachting bij een tweede termijn van Trump definitief het loodje leggen. Dan komt ook Europa in de problemen omdat Donald Trump algemeen beschouwd wordt als een marionet van de Russische president Vladimir Putin.

In peilingen heeft de Democratische kandidaat Joe Biden al maanden een voorsprong van 5 tot 10 procent op Trump, ook in swingstates. Maar zoals de Stalinistische waarheid zegt, het gaat er niet om hoe mensen stemmen, maar wie de stemmen telt. Zo tekent zich een asynchrone campagne af waarin de Democraten proberen mensen naar de stembus te krijgen en de Republikeinen zoveel mogelijk mensen daartoe proberen te ontmoedigen en juridisch en bestuurlijk alles in gereedheid brengen om de verkiezingen te stelen.

De verkiezingen zijn hoe dan ook al niet eerlijk door vier vertekeningen in het voordeel van de Republikeinen: 1) overwaardering van het platteland in het electorale systeem waardoor ze in het congres grofweg een voordeel van 3% hebben (zo heeft Washington DC geen vertegenwoordigers in de Senaat terwijl het meer inwoners heeft dan een Republikeinse staat als Wyoming); 2) een actief programma van kiezersonderdrukking door de Republikeinse partij (restricties toegang tot stembus; schuiven met de grenzen van kiesdistricten, zogenaamd Gerrymandering); 3) een electoraal systeem waarbij niet de meeste stemmen gelden, maar via een getrapt systeem per staat de uitslag wordt bepaald, het zogenaamde Electoral College. Democraten hebben bij de laatste zeven verkiezingen zesmaal de meeste stemmen gehaald, maar slechts viermaal de president geleverd; 4) Een Republikeinse oververtegenwoordiging in het Hooggerechtshof is niet in lijn met de demografische ontwikkelingen van de VS en biedt de Republikeinen de kans om legitimatie te geven aan wetgeving én onwettig handelen van een zittende Republikeinse president. De laatste twee jaar is dit effect van vertekening nog verder versterkt door de sjoemelende minister van Justitie Bill Barr die optreedt als persoonlijke advocaat van Trump. Als de ‘Roy Cohn’ die voor senator Joe McCarthy vieze zaakjes opknapte.

Commentator voor MSNBC en marketingdeskundige Donny Deutsch neemt in het ochtendprogramma Morning Joe geen blad voor de mond en vergelijkt Trump met Hitler. Eerder wezen historici als John McNeill en Timothy Snyder al op het autoritaire of fascistische gehalte van Trump. Het kan het publiek niet meer ontgaan. In 4 jaar tijd is Trump geëvolueerd van een aarzelende semi-fascist naar een volbloed fascist. Dit maakt somber over de toekomst van de VS en de ruimte die onder Trump landen als de Russische Federatie gekregen hebben om de Amerikaanse democratie te ondermijnen. Of het veel helpt om Trump te vergelijken en gelijk te stellen aan Hitler valt te bezien. Trump heeft een trouwe achterban van zo’n 43% van het electoraat en als hij zo’n 6% door sjoemelen en gestaakte tellingen kan stelen dan wint hij de verkiezingen. En verliezen wij.

Ruth Ben-Ghiat waarschuwt voor Trump en concludeert dat de VS geen democratie is. Gevestigde journalistiek negeert dat goeddeels

Al in 2016 waarschuwde hoogleraar geschiedenis John McNeill voor het fascistische gehalte van Trump. Later herhaalde hoogleraar Timothy Snyder die waarschuwing. President Trump was volgens hem opgeschoven van tovenaarsleerling naar een autoritaire leider die zich boven de wet verheven voelt en de waarheid verdraait. Trump zet anderen op dat pad van autoritarisme en het herschrijven van de geschiedenis. Door de recente inzet van ongeregelde, anonieme federale troepen in Portland (tegen de wens van de lokale autoriteiten in) en dreigementen dat in Seattle of Chicago te herhalen scoort Trump extra langs de fascistische meetlat.

Het kan het publiek niet meer ontgaan. In 3,5 jaar tijd is Trump geëvolueerd van een semi-fascist naar een volbloed fascist. In augustus 2017 schatte ik aan de hand van de kenmerken van McNeill in een commentaar Trump nog in als een driekwart-fascist. Ik merkte toen op: ‘Tegelijk blijft Trump aan de passieve kant wat het gebruik van binnenlands geweld betreft. Hij keurt het niet af, maar propageert het evenmin actief.’ Dat is veranderd sinds de inzet van ongeregelde, federale troepen met het gebruik van traangas tegen geweldloze demonstranten in Lafayette Park in Washington DC op 1 juni 2020.

De verwijzing naar het fascisme wordt gebruikt om te waarschuwen voor een tweede termijn van Trump die kwalijke gevolgen zal hebben voor de Amerikaanse democratie. Zo publiceerde journalist Jonathan Greenberg op 10 juli 2020 een artikel met de onheilspellende titel ‘Twelve signs Trump would try to run a fascist dictatorship in a second term’. Het is de hoogste tijd voor de inventarisatie van Trumps kwade bedoelingen.

Weer een andere hoogleraar geschiedenis Ruth Ben-Ghiat gebruikt voor Trumps optreden in een interview met Salon het begrip ‘fascistic’ om de hedendaagse verschijningsvorm te onderscheiden van de historische. Dat gebruikt ze om te zeggen dat wat Trump en zijn medestanders nu doen gerelateerd is aan de kenmerken van het fascisme maar er niet mee samenvalt. Want er zijn verschillen. De VS onder Trump zijn geen eenpartijstaat en er is nog steeds een vrije pers. Hedendaags fascisme manifesteert zich anders en is daarmee niet minder omvattend en schadelijk. Opvallend is het dat historici als McNeill of Ben-Ghiat die het Italiaanse fascisme hebben bestudeerd of Snyder die een expert is op het gebied van het Sovjet-autoritarisme met een waarschuwing komen. Zij zijn door hun historische expertise in staat om te zien wat het Amerikaanse publiek, journalistiek en politiek niet ziet. Namelijk dat onder Trump de VS is opgeschoven richting autoritarisme.

De journalistiek krijgt opvallend genoeg de meeste kritiek in de vraag van Chauncey Devega aan Ben-Ghiat. Interviewer en geïnterviewde verwijten de gevestigde journalistiek onvoldoende inzicht te hebben in de stand van zaken van de Amerikaanse democratie en Trumps intenties. Tegen alle feiten in blijven ze hoop uitventen en concentreren ze zich op de competitie tussen Trump en Biden, Republikeinen en Democraten. Waarbij ze geen aandacht voor en besef hebben voor de rode lijn achter de verschijnselen: het toenemende autoritaire karakter van de Amerikaanse democratie. Kunnen ze per definitie de ‘fascistic’ tendenzen niet onderscheiden?

Zelfs Nederland kent zo’n goedprater die de ernst van de situatie in de VS negeert. De aan kennisinstituut Clingendael verbonden commentator Willem Post sust met bezwerende praatjes het televisiepubliek in slaap. In een commentaar van november 2016 viel ik hem aan naar aanleiding van een in mijn ogen naïef artikel in NRC waarin hij stelde dat het wel mee zou vallen met Trump. Ik antwoordde daarop: ‘Het gaat vreselijk worden. Het zou ook de Nederlandse media sieren dat ze de berichtgeving over Trump niet normaliseren. Of sussende opinies zoals die van Willem Post die volgen uit een fikse portie wensdenken niet publiceren zonder disclaimer. Media moeten niet meegaan in de suggestie dat ‘het allemaal wel zal meevallen’ met president Trump. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid niet meevallen, maar tegenvallen.’ Kortom, onnozelheid alom.

Foto 1: ‘Yes man: mask of Mussolini on the façade of the Fascist Part Headquarters, Rome, 1934.

Foto: Schermafbeelding van deel artikelRuth Ben-Ghiat on Trump and the bitter American truth: “We do not have a real democracy”’ in Salon, 23 juli 2020.

Bernie Sanders wint Nevada in race die verder gevorderd is dan het lijkt

MSNBC’s host Chris Matthews maakt een opmerkelijke vergelijking als hij de Franse premier Paul Reynaud citeert die op 15 mei 1940 tegen de Britse premier Winston Churchill zei dat het over was toen de Duitse troepen door de Franse verdediging bij Sedan waren gebroken. Terwijl Frankrijk een indrukwekkend leger had en zo op het oog nog lang niet verslagen leek. Reynaud die strijdbaar was vroeg de Britten om ondersteuning.

Matthews maakt deze vergelijking om de opgang van Bernie Sanders te verduidelijken. Uiteraard is de gelijkenis van Sanders met de Duitse invasie van Frankrijk in 1940 ongelukkig. Het is geen neutrale associatie, hoewel het de vraag is of hij het kwaadaardig bedoelt. Maar Matthews heeft gelijk in zijn observatie dat terwijl op het oog de Democratische nominatie nog niet beslist lijkt, dat in werkelijkheid wel eens degelijk het geval zou kunnen zijn. Hij sluit hiermee aan bij een opinie-artikel van 21 februari 2020 van Tim Miller voor het conservatieve The Bulwark dat zegt dat de race verder gevorderd is dan het lijkt (les 1) en dat de verdeling in progressieve en gematigde ‘paden’ (lanes) een verzinsel is (les 2) omdat kiezers makkelijk van lane wisselen.

In 2016 was ik een aanhanger van Sanders omdat ik in hem, zijn achterban en programma meer hart en energie zag dan in de gedoodverfde Hillary Rodham Clinton die uiteindelijk smadelijk van Trump verloor. In 2020 is de belangrijkste opdracht voor de Democraten om president Trump te verslaan. De reden is duidelijk: Trump zorgt voor onrust, chaos, verdeeldheid en corruptie, en beschadigt het aanzien en de nationale veiligheid van de VS, de westerse alliantie en is tot een marionet van de Russische president Poetin gemaakt.

Elke Democraat die de essentiële paarse staten (waar de blauwe Democraten en de rode Republikeinen min of meer in evenwicht zijn) wint, wordt de volgende president. Als blijkt dat Bernie Sanders de Democratische kandidaat is die meeste kans heeft om die paarse staten te winnen, dan hoop ik dat hij de uitdager van Trump wordt. Als dat toch Joe Biden of een andere kandidaat is, dan hoop ik dat die de uitdager wordt.

Hoe dan ook is Bernie Sanders met een indrukwekkende race bezig en blijkt dat hij een beweging ‘on the ground‘ heeft die goed georganiseerd, gedisciplineerd en enthousiast is. Hoopgevend voor Sanders is dat de demografische gegevens over Nevada aangeven dat hij bij alle kiezersgroepen hoog scoort. Sanders treedt buiten de doelgroepen die doorgaans met hem worden geassocieerd, zoals studenten, jeugdigen en progressieve of zeer progressieve kiezers. Voor het establishment van de Democratische partij is de opgang van Sanders lastig te verteren. Als Sanders het momentum volhoudt en op Super Tuesday 3 maart in staten als Texas, California en Noord Carolina goed scoort, dan is hij niet meer te stoppen. Omdat in vele staten al gestemd kan worden (early voting) wordt het effect van een winnende Sanders op dit moment al versterkt.

Omdat kandidaten in de voorverkiezingen radicaliseren om hun opponenten af te troeven, valt van Sanders te verwachten dat als hij op de Democratische conventie in Milwaukee in juli 2020 genomineerd wordt, hij daarna richting centrum beweegt. Al is het maar om de partij te verenigen en zoveel mogelijk Democratische en Onafhankelijke kiezers achter zich te krijgen. Hoewel dit bij Trump niet is gebeurd en ik daarover in een commentaar van 17 november 2016 al twijfels had toen Willem Post met de observatie kwam dat Trump zou normaliseren en als president zijn bizarre gedrag dat hij tijdens de campagne vertoonde achter zich zou laten.

Het valt te bezien hoe Sanders reageert op een mogelijke nominatie. Want er zijn gelijkenissen tussen de bewegingen van Trump en Sanders met hun eigen, krachtige dynamiek. Hoe dan ook moet voor de verbreding van zijn draagvlak het misverstand de wereld uit dat Sanders een ‘socialist’ zou zijn, terwijl hij een ‘sociaal-democraat Europese snit’ is die binnen de contouren van het kapitalisme blijft. Hervorming kapitalisme: ja, afschaffing ervan: nee. Het is essentieel dat Sanders’ campagneteam zijn radicale aanhangers tot de orde roept die met hun pleidooi voor socialisme en agitatie tegen het kapitalisme Trump wind in de zeilen geven.

Timothy Snyder waarschuwt voor Trump die afglijdt richting autoritarisme: de democratie moet actief verdedigd worden

Brian Williams praat met hoogleraar geschiedenis Timothy Snyder die is gespecialiseerd in Oost- en Centraal-Europa en de Holocaust over de jongste ontwikkelingen in de Trump-saga. President Trump is volgens Snyder opgeschoven van tovenaarsleerling naar een autoritaire leider die zich boven de wet verheven voelt en de waarheid verdraait. Trump zet anderen op dat pad van autoritarisme en het herschrijven van de geschiedenis.

Zo komen de democratie en de rechtsstaat in gevaar. Democratische instituties kunnen daar weerstand aan bieden, maar alleen als dat besef breed gedeeld wordt en in de samenleving voldoende de urgentie bestaat om krachtig te reageren en terug te duwen. Volgens Snyder moet de VS terugkeren naar het idee dat de wet en de democratie belangrijk zijn. Trump staat aan de voorhoede van een wereldwijde strijd tegen democratie, rechtsstaat en mensenrechten. Als die strijd verloren wordt, dan wint de tirannie. Als die strijd gewonnen wordt, dan wordt de tirannie verslagen. De beslissing is aan de samenleving welke kant het uit wil gaan.

Trump is afgunstig op dictators omdat ze geen rekening hoeven te houden met democratie. Hij laveert rechtsstaat VS richting afgrond

Politicoloog en columnist Brian Klaas laat zijn licht schijnen over de neiging van president Trump om zich te vereenzelvigen met autoritaire leiders of dictators als Vladimir Putin of Kim Jong-un. Wat zegt dat over Trumps autoritaire bevliegingen, nukken en neigingen? Wat is het gevolg daarvan voor de wereldpolitiek, de Republikeinse partij, en de democratie en rechtsstaat van de VS? Wat is er door zijn autoritaire optreden blijvend beschadigd in de wereld én de VS als Trump in 2020 of 2024 uit zijn huidige functie verdwijnt?

De verbijstering is dat een meerderheid van de bevolking van de VS bij daglicht ziet dat Trump de democratie, de rechtsstaat, de samenleving en de wereldpolitiek beschadigt, maar er niets te doen valt aan het oneigenlijk oprekken van de rechtstaat voor diens eigen gewin. Omdat de grondwet blijkbaar zo makkelijk kan worden uitgekleed door Trump roept dat de vraag op hoe weerbaar de democratie eigenlijk is en wanneer het moment aanbreekt dat president Trump uit zijn ambt moet worden gezet om de democratie te beschermen. Trump reduceert dit soort vragen tot partijpolitiek en breekt de Republikeinse partij tot op de grond af en neemt het mee in zijn moreel failliet. De weerstand en weerzin van constitutionele deskundigen jegens Trump is groot en breed, alsook bij politicologen en deskundigen van buitenlandse politiek of autoritarisme. Het proces om Trump af te zetten moet zorgvuldig gebeuren, terwijl hij onzorgvuldig en onbelemmerd zijn gang kan gaan.

Complicatie is dat ‘deskundigen’ de autoritaire Trump verkeerd ingeschat hebben en redeneerden vanuit de politiek en de politici die ze tot dan toe kenden. In Nederland is dat de aan Clingendael verbonden Amerika-deskundige Willem Post die in november 2016 meende dat Trump niet dom was en de democratie van de VS tegen een stootje kon. Ik had in november 2016 in een commentaar kritiek op zijn zonnige en in mijn ogen naïeve inschatting. Dat eerste is aantoonbaar onjuist gebleken en was dat overigens al in 2016, want Trump is wel dom, en dat tweede is ook onjuist, want de Amerikaanse democratie kan in ideale omstandigheden tegen een stootje indien alle betrokkenen hun rol spelen zoals die door de founding fathers als Madison, Franklin en Hamilton met vooruitziende blik is omschreven, maar dat wordt anders als een type als Trump de grondwet en de politieke conventies naast zich neerlegt en buiten de lijnen kleurt. Nu de ‘volwassen in de kamer’ als chaperonne uit Trumps omgeving zijn verdwenen, is het vooruitzicht dat Trump in de laatste twee jaar van zijn termijn er alleen nog maar ongeremder, eigenmachtiger, ondemocratischer en tirannieker op wordt.

Amerika-deskundige Willem Post zit op zijn praatstoel bij WNL

Amerika-deskundige Willem Post is een merkwaardige commentator. Vooral omdat hij met zijn opinies haaks staat op het gezond verstand. In een commentaar van 17 november 2016 als reactie op het NRC-artikel ‘Het zal wel meevallen met Trumps dwaze avonturen’ van Post schreef ik over hem het volgende: ‘Of Trump binnen de lijntjes zal blijven is precies de hamvraag die onderzocht dient te worden en niet bij voorbaat beantwoord kan worden. Een goede analyse houdt slagen om de arm en trekt de lijn door die volgt uit de voorgeschiedenis. En verbindt die met actuele ontwikkelingen. Allerlei Amerika-dekundigen gaan ervan uit dat Trump netjes tussen de lijntjes van het politieke spel zal blijven. Hoe ze dat kunnen weten terwijl hij nog niet eens officieel gekozen of in functie is getreden is de vraag. Ze kunnen dat helemaal niet weten. De randvoorwaarden en voortekenen zijn niet gunstig. Trump is niet gekwalificeerd voor het presidentschap, heeft geen bestuurlijke of politieke ervaring, vertoont semi-fascistisch gedrag, heeft zijn partij beschadigd en vertrouwt op getrouwen waarvan zijn familie -schoonzoon Jared Kushner en dochter Ivanka- de kern vormt.’

Posts bijdrage aan WNL grossiert in ongerijmdheden. Het item lijkt vanzelf in slaap te vallen, waarbij de interviewster die niet van de hoed of de rand lijkt te weten evenmin helpt om dit dynamisch op een hoger peil te brengen. Zo zegt Post dat president Trump wil samenwerken op het gebied van infrastructurele werken, maar de praktijk van de afgelopen 2 jaar leert dat Trump geen enkel initiatief op dat gebied heeft genomen. Dat is allang een gepasseerd station. Waarom zou Trump na 2 jaar hier ineens wel een toenaderingspoging van maken? Posts observatie dat de State of the Union ‘een soort toenaderingspoging van Trump’ was is een inschatting uit het ongerede die weinig met een realistische analyse te maken heeft. Want gooide Trump niet de beuk erin door een dreigende, partijpolitieke en ongrondwettelijke lijn te kiezen toen hij zei: ‘If there is going to be peace and legislation, there cannot be war and investigation’? Dat is het omgekeerde van een toenadering, dat is het verklaren van de oorlog. Met deze observatie staat Post haaks op alle commentatoren die menen dat Trump zich na de grote nederlaag in de tussentijdse verkiezingen van november 2018 ‘niet opnieuw kan uitvinden’ zoals bijvoorbeeld Bill Clinton in 1994 wel kon na een forse Democratische nederlaag.

Ook over de muur zit Post ernaast. Trump heeft afgelopen tijd zijn omschrijving van de muur al meermalen aangepast naast het feit dat hij de omschrijving ervan nooit volledig beschreven heeft. En door de opstelling van de Republikeinen in het congres die ‘geen eetlust’ hebben in verdere verslechtering van de peilingen door een tweede sluiting van de overheid is het onwaarschijnlijk dat er een tweede ‘shutdown’ van de overheid komt, zoals Post oppert. Tot Amerika-deskundige Willem Post is het allemaal nog niet doorgedrongen.

Afleiding voor identificatieprobleem van rechtse Joden. Hoe door extreemrechts in Europa en VS het antisemitisme z’n rentree maakt

Reactie bij een video op YouTube die met knip- en plakwerk meningen stapelt zonder dat het een sterk betoog wordt. Aanleiding ervoor was de titel ‘Hoe door de massa-immigratie in Europa het antisemitisme zijn rentree maakt’ die ik misleidend vind. Waarbij de rabbi woorden in de mond worden gelegd die hij niet zegt. Niet alleen lijkt me dat deze conclusie niet uit de video volgt, maar ook is die onjuist. Want het is niet door immigranten uit Marokko of Turkije, maar door radicaal-, alt- of extreem-rechts dat het antisemitisme in de westerse wereld zijn rentree maakt. Wellicht is dat in Nederland relatief onzichtbaar door de pro-Israël houding van Wilders’ PVV, maar wie de reactie van president Trump op de schietpartij in de synagoge van Pittsburgh met 11 Joodse doden doorziet weet dat het alt-right is dat de kar van het antisemitisme trekt.

De plaatsing van de video door ‘Do re mi fa so la ti’ en de instemmende reactie van BETAR Netherlands (‘Dutch Zionist Activism since 1933’) maakt duidelijk uit welke hoek deze schuldtoekenning aan moslims van het toenemend antisemitisme komt: uit nationaal-rechtse Joodse hoek. Dat is echter een tragische positie die steeds minder vol te houden is voor Joden die hun kop niet in het zand steken. Want in toenemende mate kampen rechtse Joden in Europa of de VS met een probleem omdat Joden door de kern van de aan macht winnende alt-right, rechts-nationalisten of witte suprematisten uitgesloten of zelfs actief bestreden worden.

Dat tekent ook de onhoudbare positie van een Telegraaf-columnist als de zich met de Joodse zaak en het gedachtengoed van alt-right identificerende Joodse Leon de Winter die steeds moeilijker beide identificaties met elkaar in harmonie kan brengen omdat ze tegenstrijdig zijn. Dat leidt tot ontkenning van de werkelijkheid door middel van zwijgen en selectief wegkijken of tot een afleiding door een bijzaak tot hoofdzaak te bombarderen. Zoals het opblazen van het gevaar van de tamelijk machteloze, onderling verdeelde en slecht georganiseerde moslims die het stadium van pesterij en etterbakjes niet te boven komen. Mijn reactie:

Feit is dat antisemitische incidenten tegen Joden in de VS of Europa niet zozeer worden begaan door de nieuwe, maar door de oude bewoners. Politiek vertaald, het zijn niet de immigranten uit Arabische landen maar de rechtsextremisten die Joden op de korrel nemen. Het idee van Ron Dermer, de Israëlische ambassadeur in de VS, dat radicaal links en radicaal rechts in gelijke mate verantwoordelijk zijn voor geweld tegen Joden vindt geen onderbouwing in de feiten. Onweerlegbaar is dat er in Nederland incidenten van immigranten (of de tweede generatie) uit Arabische landen tegen Joden of Joodse doelen zijn. Maar de hoofdzaak is de van bovenaf georganiseerde en georkestreerde aanval op Joden van extreemrechts. Denk aan de voortdurende campagne tegen George Soros.

Daarom is de kop ‘Hoe door de massa-immigratie in Europa het antisemitisme zijn rentree maakt’ op zijn minst verwarrend en ongelukkig. Die kop zou eerder moeten luiden: ‘Hoe door extreemrechts of alt-right in Europa en de VS het antisemitisme zijn rentree maakt’.

Normalisering van abnormale Trump gaat verder. Zonder krachtige binnenlandse reactie. De VS holt zichzelf uit en laat het passeren

De VS gaat door een krankzinnige periode met een president die erover speculeert zichzelf gratie te verlenen. Dat correspondeert juridisch met iemand die zichzelf aan de haren uit het moeras trekt. Het is paradoxaal omdat gratie het kwijtschelden of verminderen van een straf is die door een rechter is opgelegd. President Trump zweert echter bij hoog en laag dat hij onschuldig is. Waarom houdt hij dan de mogelijkheid open om zichzelf gratie te verlenen voor een straf die een rechter hem oplegt? Het antwoord op de vraag zit in Trumps tactiek om stukje bij beetje normaal te maken wat abnormaal is. Dat doet hij door agressieve tweets die zijn opponenten onder druk zetten, het continu verspreiden van leugens en het oprekken van zijn bevoegdheden ten koste van de grondwet. Het is geen uitgemaakte zaak dat de scheiding der machten van de VS de overweldiging van de grondwet door Trump een halt toeroept. Republikeinen in het congres kiezen in de praktijk slechts in uitzonderlijke gevallen tegen Trump en voor de grondwet. Bijvoorbeeld in de bescherming van Justitieminister Jeff Sessions. Trump benoemt in rap tempo rechters van zijn politieke kleur.

Vlak na de verkiezingsoverwinning van Trump schreef ik in november 2016 in reactie op een opinie-artikel van ‘Amerika-deskundige’ Willem Post waarvoor ik geen goed woord over had het volgende: Of Trump binnen de lijntjes zal blijven is precies de hamvraag die onderzocht dient te worden en niet bij voorbaat beantwoord kan worden. Een goede analyse houdt slagen om de arm en trekt de lijn door die volgt uit de voorgeschiedenis. En verbindt die met actuele ontwikkelingen. Allerlei Amerika-dekundigen gaan ervan uit dat Trump netjes tussen de lijntjes van het politieke spel zal blijven. Hoe ze dat kunnen weten terwijl hij nog niet eens officieel gekozen of in functie is getreden is de vraag. Ze kunnen dat helemaal niet weten. De randvoorwaarden en voortekenen zijn niet gunstig. Trump is niet gekwalificeerd voor het presidentschap, heeft geen bestuurlijke of politieke ervaring, vertoont semi-fascistisch gedrag, heeft zijn partij beschadigd en vertrouwt op getrouwen waarvan zijn familie -schoonzoon Jared Kushner en dochter Ivanka- de kern vormt.

Het gaat vreselijk worden. Het zou ook de Nederlandse media sieren dat ze de berichtgeving over Trump niet normaliseren. Of sussende opinies zoals die van Willem Post die volgen uit een fikse portie wensdenken niet publiceren zonder disclaimer. Media moeten niet meegaan in de suggestie dat ‘het allemaal wel zal meevallen’ met president Trump. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid niet meevallen, maar tegenvallen. Of nou het oude establishment of de Alt-right beweging het laatste woord krijgt in de regering-Trump. Het is de taak van de media om daar van dag tot dag kritisch verslag van te doen. Media dienen in de berichtgeving en in de opinie Trump kritisch te blijven volgen en te blijven wijzen op de soort politiek die hij voert. Die verre van normaal is.