Trumps mislukking is zijn verdienste. Het gevaar schuilt in Trump 2.0 die verkiezingen steelt en de Amerikaanse democratie ontmantelt

Wat is er toch aan de hand met de Amerikaanse democratie? Hoe kan die zo diep zijn weggezonken? Trump is de president die de grenzen ervan opzoekt en er overheen schiet. Maar hij is niet het grote gevaar. Hij is uitgeteld en niet meer van belang, behalve wat de buitenlandse politiek en het verlenen van gratie betreft. Zoals hoogleraar Timothy Snyder opmerkt is het gevaar voor een staatsgreep in de nabije toekomst gelegen. Op autoritaire leiders die het systeem openbreken volgen vaak gewiekste politici die het systeem naar hun hand weten te zetten. Senator Josh Hawley is een exponent van een nieuwe generatie Republikeinse leiders die de democratie aan de laars lapt en zich nu warmt loopt. Zie daar de voorbereiding voor operatie huilebalk (cry baby).

Republikeinen verkenden afgelopen jaren al door kiezersonderdrukking en fraude de grenzen om op lokaal niveau verkiezingen te stelen. Nu proberen ze dat met het presidentschap. Maar omdat de Democratische presidentskandidaat Joe Biden met ruime cijfers van Trump gewonnen heeft en de Democraten het Huis controleren zal dat deze keer niet lukken. Maar het gevaar is dat het over vier jaar wel lukt. Niet-witte minderheden worden verder ontmoedigd om te stemmen, kiesdistricten worden zo aangepast dat het de Republikeinen bevoordeelt en de Republikeinse wetgevers in het congres rekken de normen op en vertrappen de democratie.

Er rust een zware taak op president Biden om deze Republikeinse staatsgreep in wording de wind uit de zeilen te nemen. Timothy Snyder is een alarmist die vaak grof inzet op het gevaar dat de Amerikaanse democratie loopt. Nog niet is alles verloren als de Democraten de komende vier jaar handig en daadkrachtig opereren. Niet alleen Trump moet via rechtszaken op landelijk, maar vooral staatsniveau worden ontmaskerd als een oplichter, fraudeur en mislukte zakenman, maar de sluiproutes in de procedures van de politiek moeten worden afgesloten. Democraten moeten de meerderheid in Huis of Senaat bij de tussentijdse verkiezingen van 2022 behouden en juridische waarborgen in het politieke en electorale proces in gaan bouwen dat het misbruik ervan tot een minimum beperkt. Liefst in hechte samenwerking met conservatieven en gematigde Republikeinen die niets met dit populisme te maken willen hebben en met schrik aanzien hoe hun partij radicaliseert en verandert in platvloers opportunisme.

Trump is de kanarie in de kolenmijn die vroegtijdig de bedoelingen van de Republikeinen heeft blootgelegd. Zijn mislukking is zijn verdienste. De Amerikaanse democratie is gewaarschuwd. Het moet zich wapenen tegen pogingen tot diefstal. Trump 1.0 was een mislukking, maar Trump 2.0 heeft een gerede kans om te slagen, zodat de Amerikaanse democratie definitief om zeep wordt geholpen. Dat straalt negatief af op Europa en Nederland.