Gesprek van Rutger Bregman met Fox News’ Tucker Carlson ontspoort volledig

Naar aanleiding van zijn uitspraken op het jaarlijkse World Economic Forum in Davos over belastingontwijking door de rijken die opzien baarden had de Nederlandse historicus Rutger Bregman een interview met Fox News’ host Tucker Carlson. Volgens Bregman zou het in Carlsons programma van 11 februari uitgezonden worden. Het is niet duidelijk of dit de exacte weergave van het gesprek is. Hoe dan ook ontspoort het gesprek volledig als Bregman de miljonair Carlson ervan beticht naar de pijpen van zijn sponsors te dansen. NowThis heeft vandaag, 20 februari de video op YouTube geplaatst. Bregman zegt de opname naar buiten te brengen omdat hij meent dat ‘we moeten blijven praten over de corrumperende invloed van geld in de politiek.’

Anand Giridharadas meent dat Davos 2019 afgelast had moeten worden

Anand Giridharadas geeft een pittig interview in Londen met Bloomberg over de economische en politieke elite die volgens hem de boel belazert. Deze zakenelite is deel van het probleem, maar presenteert zich als deel van de oplossing. Nu heeft het zich verzameld op het jaarlijkse World Economic Forum in Davos. Het opvallende aan het verhaal van Giridharadas is dat het kritisch en scherp is, maar niet verbitterd en negatief. Hij ziet een oplossing in de constructieve krachten in het centrum van de politiek. Noem het positief populisme. Het panel krijgt de vinger niet tussen zijn argumenten. In een recent interview in NRC herhaalde Giridharadas wat hij bij Bloomberg ook beweert: ‘Davos 2019 had afgelast moeten worden’. Het is goed dat iemand dat opmerkt over de incestueuze kongsi van de zakenelite die met medewerking van media, wetenschappers en politici zichzelf klopjes op de schouders geeft en anderen ook aanzien tracht af te dwingen. Giridharadas geeft het liever een stomp in de maag. De paradox is dat dat constructiever lijkt te zijn.

Passage over MH17 in beleidsbrief Koenders roept volop vragen op

De vorige week op verzoek van de Tweede Kamer door buitenlandminister Bert Koenders naar die kamer gestuurde beleidsbrief over de betrekkingen met Rusland is scherp in de analyse. Het optreden van Rusland in het  buitenland en specifiek de schending van het internationaal recht ‘met de illegale annexatie van de Krim en de schending van de soevereiniteit van Oekraïne’ leidde volgens Koenders tot een ‘waterscheiding’ tussen Nederland en Rusland. De conclusie over Rusland is hard: ‘Over de gehele linie van cultuur en maatschappij ontvouwt zich een tendens waarin de ruimte voor liberale geluiden en acceptatie van andersdenkenden toenemend wordt onderdrukt en onmogelijk gemaakt, terwijl de Russische staat en Kremlin-getrouwe politiek zich steeds explicieter identificeren met nationalistische, traditionele en conservatieve denkbeelden.’

De brief gaat ook in op de schuldvraag met betrekking tot de MH17 en is daar in de laatste zin van bovengenoemd citaat duidelijk over. De OVV verwacht haar eindrapport over de oorzaak voor 17 juli 2015 te publiceren en het OM dat met het onderzoek naar de schuldvraag over de MH17 het grootste onderzoek in haar geschiedenis verricht komt naar verwachting in de tweede helft van 2015 met een eindrapport. Zo zei minister-president Mark Rutte in januari in Davos tegen de Maleisische minister-president Najib Razak.

Er is iets merkwaardigs aan de hand met dit citaat. Volgens een persbericht van het Maleisische persbureau Bernama zei Rutte tegen Najib Razak in januari 2015 het volgende: ‘He (Rutte) has assured me that he would inform me first of the findings and conclusions before making the report public.’ Dit staat haaks op wat minister Koenders zegt: ‘Zoals bekend trekt het kabinet geen conclusies over de toedracht en schuldvraag van deze ramp zolang de onderzoeken, uitgevoerd door respectievelijk de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het Openbaar Ministerie, niet zijn afgerond.’ Anders gezegd, Koenders suggereert volledige autonomie voor de onderzoekers naar de schuldvraag terwijl Rutte zegt dat het onderzoek ondergeschikt is aan politiek overleg.

De tweede zin van dit citaat is onwaarachtig. Want als het kabinet adequaat handelt is het onvermijdelijk dat het binnenskamers conclusies over de schuldvraag trekt en met partners als Maleisië, Australië, Oekraïne, het Verenigd Koninkrijk of de VS overlegt voordat de onderzoeken zijn afgerond. Deze tweede zin roept ook praktische vragen op hoe Buitenlandse Zaken de overgang van de presentatie van de onderzoeksresultaten naar de beleidsbepaling ziet. Het is ongeloofwaardig als bij de presentatie van de onderzoeksresultaten het kabinet nog zou moeten beginnen met het trekken van conclusies over de schuldvraag. Daarnaast spreken de tweede en de derde zin van dit citaat elkaar tegen. Want het kan niet dat tegelijk door het kabinet geen conclusies worden getrokken voor de afronding van de onderzoeken zoals de tweede zin zegt en wel de conclusie wordt getrokken dat het conflict zonder intensieve en actieve Russische steun aan de separatisten niet verder zou zijn geëscaleerd (derde zin). Het citaat roept vragen op over de eenheid van regeringsbeleid.

Foto: Schermafbeelding van passage op p. 6 uit ‘Beleidsbrief betrekkingen met Rusland’ van minister Bert Koenders van Buitenlandes Zaken aan de Tweede Kamer, 13 mei 2015.

Belang Shell in Oekraïne nauw verbonden aan Janoekovitsj. Wat nu?

Update 22 maart 2014: De CEO van Naftogaz Yevhen Bakulin is gisteren door het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken in een onderzoek naar corruptie in de olie- en gasindustrie opgepakt. Verduisterd geld wil Oekraïne terughalen. De door het parlement met het onderzoek belaste minister Arsen Avakov (Vaderland) waarschuwt de politiek geen druk op het onderzoek te zetten. Niet alleen richt Avakov zijn onderzoek op de vorige elite rond oud-president Janoekovitsj, maar ook op de huidige elite. Zoals Julia Timosjenko. Intussen zal Shell zich zorgen maken over haar Oekraïense belangen en over dit onderzoek naar corruptie en mogelijk belastingontwijking. In de marge is de rol van SPK Geoservice interessant. Milieudefensie houdt het in een verklaring van 6 maart niet voor onmogelijk dat het ‘als dekmantel fungeert voor het doorsluizen van geld naar Janoekovitsj en zijn aanhang.’ SPK Geoservice zegt op haar homepage nauw samen te werken met onder meer de Vrije Universiteit in Amsterdam. Als dat klopt, dan roept deze samenwerking volop vragen op. 

De Oekraïense president Viktor Janoekovitsj was in januari 2013 opgetogen. Hij had in Davos zojuist een deal van 10 miljard dollar over de exploitatie van schaliegas gesloten met de Koninklijke Shell. Partner was het Oekraïense bedrijf Nadra Yuzivska (Natural Gas Europe). De overeenkomst zou de afhankelijkheid van Russisch gas verkleinen. Aan de winning moest nog onderzoek voorafgaan, maar zou in 2015 starten. Premier Rutte deelde in de blijdschap evenals de toenmalige CEO van Shell Peter Voser. In een afscheidsinterview merkt-ie op dat Europa een relatief klein deel van de schaliegasportfolio inneemt. Maar Shell zet in de Oekraïne ook in op winning van conventioneel aardgas. In september 2013 sloot het een contract van 500 miljoen dollar met Nadra Yuzivska voor de exploitatie van conventioneel aardgas in het Yuzivska veld in Oost-Oekraïne. Naast schaliegas en conventioneel aardgas zou Shell ook deelnemen aan teerzandwinning.

De resultaten van Shell staan onder druk. Mede doordat het al jaren achterblijft in het zoeken, ontwikkelen en exploiteren van nieuwe olie- en gasbronnen. De machtswisseling in Oekraïne komt de Shell slecht uit omdat de contracten zijn gesloten met het oude bewind. Vraag is hoe een bedrijf als Nadra Yuzivska zich houdt. Naar verluidt is 90% in handen van de staat, maar heeft een kliek rond de inmiddels door het parlement afgezette president Janoekovitsj een belang van 10%. Daarom was de president in 2013 opgetogen. Milieudefensie wenst dat de deal tussen Shell en Oekraïne wordt ontbonden. Het maakt zich bezorgd over corruptie en milieuschade: ‘Shell moet de afspraken met de Oekraïense staat terugdraaien nu Janoekovitsj is afgezet.’

Occupy Davos 2012: over onrust (99%) en onrust (1%)

Het World Economic Forum (WEF) dat van 25 tot 29 januari plaatsvindt in het Zwitserse Davos heeft een kamp van de Occupy-beweging. Met iglo’s in de sneeuw. Weliswaar aan de rand bij het station, maar toch. Georganiseerd door de Zwitserse sociaal-democraten samen met internationale en lokale Occupisten. Een jaar geleden bestond de beweging nog niet. Nu is het de spiegel waarin de macht kan kijken.

Naar Davos komen staatsleiders en bestuursvoorzitters van topbedrijven. Niet de spreekwoordelijke 1% die de wereld bezit, maar 1% van de 1% verzamelt zich hier. Een enkele helicoptervlucht vanuit Zürich kost 4200 euro. Het WEF reageert in een Global Risk Report op de bezwaren tegen ongelijkheid zoals die door Occupy worden verwoord. Want de gevestigde macht beseft dat het eigen verdienmodel in gevaar komt als de sociale en economische onrust toeneemt. Banken en bedrijven kunnen overigens hun verdienmodel verbeteren door zelf minder te verdienen. Samenwerking met Occupy zou de wereldwijde beroering kunnen dempen.

Occupy heeft nu al invloed. Hoewel aan de marge. Maar invloed moet groeien. Occupisten worden niet toegelaten om op het WEF te spreken ‘omdat ze alleen kritiseren’. En da’s blijkbaar niet de bedoeling. De opmerking van een WEF-woordvoerder wie de belangrijkste vertegenwoordigers van Occupy zijn is veelzeggend. Het gaat voorbij aan twee vragen. Namelijk hoe representatief is de verzamelde bedrijfselite in Davos en waarom zou een tegenbeweging oude organisatiestructuren imiteren? We zien verder in Davos 2013.